Ο Ζίμρι-Λιμ (Ακκαδική γλώσσα: "Zi-im-ri Li-im") ήταν βασιλιάς της Μάρι την περίοδο (1775 π.Χ. - 1761 π.Χ.).[1] Ο Ζίμρι-Λιμ ήταν γιος ή εγγονός του Γιαχντούν-Λιμ που δολοφονήθηκε από τους υπηρέτες του σε ένα πραξικόπημα, τότε αναγκάστηκε να δραπετεύσει στο Χαλέπι.[2][3] Την πόλη είχε καταλάβει ο βασιλιάς της Εκαλατούμ και ένας από τους πρώιμους βασιλείς της Ασσυρίας Σαμσί-Αντάντ Α΄, τοποθέτησε στον θρόνο τον γιο του Γιασμάχ-Αντάντ. Μετά τον θάνατο του Σαμσί-Αντάντ Α΄ ο Ζίμρι-Λιμ επέστρεψε από την εξορία, έδιωξε από την Μάρι τον ανίκανο Γιασμάχ-Αντάντ με την βοήθεια του βασιλιά του Χαλεπίου.[4] [5][6] Το γεγονός αυτό καταγράφεται σε ένα Ακκαδικό λογοτεχνικό κείμενο, στα πρώτα χρόνια της βασιλείας του με τίτλο "Έπος του Ζίμρι-Λιμ".[7] Ο Ζίμρι-Λιμ κυβέρνησε την Μάρι 13 χρόνια, προχώρησε σε εκστρατείες σε γειτονικές περιοχές κατά μήκος του Ευφράτη και στην κοιλάδα του Αβώρ. Επέκτεινε τα ανάκτορα του στην Μάρι που έγινε η μεγαλύτερη πόλη στην εποχή του, περιείχαν 260 δωμάτια μόνο στο ισόγειο αλλά καταστράφηκαν τελικά από τον βασιλιά της Βαβυλώνας Χαμουραμπί.[8]

Ζίμρι-Λιμ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση18ος αιώνας π.Χ. (περίπου)
Θάνατος1761 π.Χ. (πιθανώς)
Μάρι
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταβασιλιάς
Οικογένεια
ΣύζυγοςShibtu
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαβασιλιάς (1775 π.Χ.–1761 π.Χ.)
αρχηγός φυλής
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Ζίμρι-Λιμ είχε συμμαχήσει με τον Χαμουραμπί σε πολέμους κατά του Ελάμ, της Εσνούννας και της Λάρσας (1764 π.Χ.), οι δύο βασιλείς ωστόσο δεν είχαν καμιά επαφή μεταξύ τους παρά τις διπλωματικές αποστολές.[9] Μετά την ήττα του Ελάμ δεν υπήρχε καμιά εξωτερική δύναμη ικανή να εξασφαλίσει την ισορροπία ανάμεσα στις πόλεις-κράτη της Μεσοποταμίας. Μετά την κατάκτηση της Λάρσας η Βαβυλώνα συγκρούστηκε με την Μάρι (1762 π.Χ.), ο Χαμουραμπί παρά το γεγονός ότι ήταν πρώην σύμμαχος του την κατέλαβε και την κατέστρεψε. Η τύχη του Ζίμρι-Λιμ αμφισβητείται, πιθανότατα σκοτώθηκε στην κατάκτηση του Χαμουραμπί. Η προσωπική ζωή του Ζίμρι-Λιμ έμεινε γνωστή από τις επιγραφές που βρέθηκαν στο κρατικό αρχείο της Μάρι. Παντρεύτηκε μιά πριγκίπισσα από το Χαλέπι, απέκτησε τουλάχιστον οκτώ κόρες από διάφορες γυναίκες. Οι κόρες του παντρεύτηκαν διάσημους πρίγκιπες από πόλεις-κράτη της Σουμερίας. Η αλληλογραφία του Ζίμρι-Λιμ με τις κόρες του έδειξε ότι υπολόγιζε σημαντικά την γνώμη των γυναικών και τις θεωρούσε ικανές στην λήψη αποφάσεων.

Επαφές με την Μινωική Κρήτη Επεξεργασία

 
Τοιχογραφία του Ζίμρι-Λιμ (18ος αιώνας π.Χ.)

Στα δισκία από το Μάρι της Συρίας η Κρήτη αναφέρεται ως μια περιοχή με το όνομα "Κάπταρ", από τις αρχές της 2ης χιλιετίας την αποκαλούσαν «χώρα των Τοξοτών». Τα κείμενα περιλαμβάνουν τα αποθέματα Μινωικών πολυτελών ειδών, πολλά από τα οποία αποκτήθηκαν όταν ο βασιλιάς Ζίμρι-Λιμ ταξίδεψε το καλοκαίρι του 1765, φιλοξενούμενος από τον ηγέτη της Ουγκαρίτ στις ακτές της Μεσογείου. Η δημοσίευση των περίπου 18.000 δισκίων που βρέθηκαν από το 1933 στα αρχεία του ανάκτορου, σε συνδυασμό με τις συνεχιζόμενες αρχαιολογικές έρευνες, αποκάλυψαν πληθώρα πληροφοριών σχετικά με τον Μάρι. Το αρχειακό υλικό ρίχνει νέο φως στην κυριαρχία της Κρήτης στο εμπόριο κατά την εποχή του Ζίμρι-Λίμ. Παράλληλα, δείχνει τη φύση της γλώσσας που μιλιέται στη Μινωική Κρήτη, η οποία δεν σχετίζεται με τη Σημιτική, αφού φαίνεται να χρησιμοποιείται διερμηνέας στην επαφή με ηγεμόνα της Κρήτης, που δεν αναφέρεται το όνομά του, ο οποίος θα λάβει Κασσίτερο. Η κυρία Φόστερ σημειώνει ότι, όπως αναφέρεται στις επιγραφές ο Ζίμρι-Λιμ είχε μεταφέρει από το Ελάμ σε ειδικά κιβώτια, πάνω από 400 κιλά κασσίτερου, για να δοθούν στο νησί Καπτάρ, πιθανόν ως ανταλλαγή σε σχέση με τα χρυσά αντικείμενα που καταγράφονται με προέλευση από την Κρήτη.[9]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Burke, Madeleine (1958). "Un nouveau nom d'annee du regne de Zimri-Lim?". Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale. 52 (2): 57–59
  2. Sasson, J. M. (1998). "The king and I. A Mari king in changing perceptions". Journal of the American Oriental Society. 118 (4): 453–470
  3. Charpin, D. (1992). "Les legendes de sceaux de Mari: Nouvelles Données". In Young, Gordon D. (ed.). Mari in Retrospect: Fifty Years of Mari and Mari Studies. Eisenbrauns. σσ. 59–76
  4. Sasson, Jack M. (December 1984). "Biblical Archaeologist Update: Zimri-Lim Takes the Grand Tour". The Biblical Archaeologist. 47 (4): 246–251
  5. Sasson, Jack M. (June 1984). "Thoughts of Zimri-Lim". The Biblical Archaeologist. 47 (2): 110–120.
  6. Sasson, J. M. (1972). "Zimri-Lim's March to Victory". Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale. 66 (2): 177–178
  7. Wasserman, Nathan. “On the Author of the Epic of Zimrī-Līm and Its Literary Context.” Archiv Für Orientforschung, Τομ. 53, 2015, σσ. 52–56
  8. Gates, Marie-Henriette. “The Palace of Zimri-Lim at Mari.” The Biblical Archaeologist, Τομ. 47, Νο. 2, 1984, σσ. 70–87
  9. https://www.patris.gr/2019/11/28/anafores-emporias-metaxy-minoikis-kritis-kai-vasileioy-mari-syrias-to-1764-p-ch/

Πηγές Επεξεργασία

  • Burke, Madeleine (1958). "Un nouveau nom d'annee du regne de Zimri-Lim?". Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale. 52 (2): 57–59.
  • Charpin, D. (1992). "Les legendes de sceaux de Mari: Nouvelles Données". In Young, Gordon D. (ed.). Mari in Retrospect: Fifty Years of Mari and Mari Studies. Eisenbrauns.
  • Pappi, Cinzia. "Religion and Politics at the Divine Table: The Cultic Travels of Zimrī-Līm". Organization, Representation, and Symbols of Power in the Ancient Near East: Proceedings of the 54th Rencontre Assyriologique Internationale at Würzburg 20–25 Jul, edited by Gernot Wilhelm, University Park, USA: Penn State University Press, 2022, pp. 579-590
  • Heimpel, Wolfgang. "2. Reconstruction of Events during Years 9` to 11` of Zimri-Lim’s Reign". Letters to the King of Mari: A New Translation, with Historical Introduction, Notes, and Commentary, University Park, USA: Penn State University Press, 2021.
  • Miglio, Adam E.. "ZIMRI-LIM’S CONDUCT OF INTERNATIONAL POLITICS". Tribe and State: The Dynamics of International Politics and the Reign of Zimri-Lim, Piscataway, NJ, USA: Gorgias Press, 2014.
  • Sasson, J. M. (1972). "Zimri-Lim's March to Victory". Revue d'Assyriologie et d'archéologie orientale. 66 (2): 177–178.
  • Sasson, Jack M. (June 1984). "Thoughts of Zimri-Lim". The Biblical Archaeologist. 47 (2): 110–120. doi:10.2307/3209891.
  • Sasson, Jack M. (December 1984). "Biblical Archaeologist Update: Zimri-Lim Takes the Grand Tour". The Biblical Archaeologist. 47 (4): 246–251.
  • Sasson, Jack M. (October 1998). "The King and I a Mari King in Changing Perceptions". Journal of the American Oriental Society. 118 (4): 453–470.
  • Van de Mieroop, Marc (2005). King Hammurabi of Babylon (Third ed.). Malden, MA: Blackwell Publishing.
  • Válek, František, "The Epic of Zimrī-Lîm.", Masters Dissertation, Czech Institute of Egyptology, Univerzita Karlova, Filozofická fakulta, 2022.