Ζαν ντε Λιεζ

Γάλλος γλύπτης της γοτθικής τεχνοτροπίας (ενεργός 1361-1381).

Ο Ζαν ντε Λιεζ (γαλλικά: Jean de Liège ή Hennequin de Liège, θαν. 1381) ήταν Γάλλος γλύπτης της γοτθικής τεχνοτροπίας, φλαμανδικής καταγωγής. Διακρίθηκε κυρίως για την κατασκευή ταφικών μνημείων για τη βασιλική οικογένεια της Γαλλίας.

Ζαν ντε Λιεζ
Γενικές πληροφορίες
ΓέννησηΛιέγη, Φλάνδρα (;)
Θάνατος1381
ΕθνικότηταΓάλλος, Φλαμανδός
Χώρα πολιτογράφησηςΕπισκοπή της Λιέγης
Πληροφορίες ασχολίας
ΙδιότηταΓλύπτης της Γοτθικής Τεχνοτροπίας
Γνωστός για... την κατασκευή ταφικών μνημείων για μέλη της βασιλικής οικογένειας της Γαλλίας.
Αξιοσημείωτο έργοΤαφικό Μνημείο της Φιλίππης του Αινώ, Ταφικό Μνημείο του Καρόλου Ζ' και της Ιωάννας του Εβρέ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφικά στοιχεία Επεξεργασία

Το παλαιότερο έργο που μπορεί να αποδοθεί με βεβαιότητα στον Ζαν ντε Λιεζ, ο οποίος απαντάται σε έγγραφα μεταξύ των ετών 1361 και 1381, είναι η κεφαλή από το ταφικό μνημείο που κατασκευάστηκε το 1364 για την πριγκίπισσα Μπόννη της Γαλλίας, κόρη του Καρόλου Ε΄, η οποία απεβίωσε το 1361 σε ηλικία μόλις ενός ή δύο ετών.[1] Η κεφαλή, που σήμερα εκτίθεται στο Μουσείο Μέιερ φαν ντεν Μπεργκ στην Αμβέρσα, μαρτυρά ένα ύφος, ήδη ώριμο, το οποίο βασίζεται στην προσεκτική παρατήρηση της ανατομίας και μια τάση απόδοσης των ιδιαίτερων χαρακτηριστών του εικονιζόμενου προσώπου.[1] Τα έργα αυτά αποκαλούνται από τους ιστορικούς της τέχνης «ψευδοπορτραίτα».[1]

 
«Ταφικό Μνημείο της Φιλίππης του Αινώ» (δεξιά), περ. 1369, Αββαείο του Ουέστμινστερ, Λονδίνο, Αγγλία

Γρήγορα η φήμη του καλλιτέχνη μεγάλωσε.[2] Πληροφορούμαστε ότι το 1364 εργάστηκε για τον Βασιλιά της Γαλλίας, προσφέροντας στην κατασκευή της μεγάλης σκάλας του Λούβρου, όντας υπεύθυνος για τα αγάλματα του βασιλικού ζεύγους.[2]

Ανάμεσα στα πιο σημαντικά και αντιπροσωπευτικά ταφικά μνημεία του Ζαν ντε Λιεζ είναι εκείνο της Φιλίππης του Αινώ, Βασίλισσας της Αγγλίας, συζύγου του Εδουάρδου Γ', η οποία απεβίωσε το 1369.[1][2] Βρίσκεται μέχρι τις μέρες μας σε άριστη κατάσταση διατήρησης στο Αββαείο του Ουέστμινστερ.[1]

 
«Ταφικό Μνημείο του Καρόλου Ζ' και της Ιωάννας του Εβρέ», 1372, Μουσείο του Λούβρου, Παρίσι, Γαλλία

Συγκριτικά, τα ομοιώματα των τάφων που περιέχουν τα ζωτικά όργανα του Καρόλου Δ' και της Ιωάννας του Εβρέ, χρονολογημένα το 1372, είναι κατώτερης ποιότητας και πιθανόν να αποτελούν προϊόντα του εργαστηρίου του.[1] Ίσως αυτό να συνδέεται με το είδος ταφής που επέλεξε ο Κάρολος. Μετά τον θάνατό του, τμήματα των λειψάνων του τοποθετήθηκαν προς ανάπαυση σε τρία διαφορετικά μέρη.[1] Αν και το σώμα του τοποθετήθηκε στη Βασιλική του Σαιν-Ντενί, οι Δομινικανοί του Παρισιού παρέλαβαν την καρδιά του και τα υπόλοιπα όργανά του μεταφέρθηκαν στο Αββαείο του Μομπουϊσόν (έξω από το Παρίσι).[1][2] Λίγο πριν τον θάνατό της το 1371, η τρίτη σύζυγός του, Ιωάννα, ξεκίνησε να σκέφτεται θετικά για αυτή την πρακτική.[1] Καθώς η πρακτική εξαπλώθηκε, αυτό σήμαινε περισσότερες παραγγελίες για τους γλύπτες.[1] Τα ομοιώματα του Μομπουϊσόν, σήμερα στο Μουσείο του Λούβρου, κείτονται σε μία μαύρη πλάκα με επίχρυσες επιγραφές, στήλες και θόλους.[1] Το αριστερό χέρι καθενός αναπαύεται στο στήθος, ενώ το δεξί κρατά ένα σάκο με εντόσθια, προκειμένου να είναι εμφανές τι περιέχει το μνήμα.[1]

Προς το τέλος της ζωής του φιλοτέχνησε το μνημείο της πριγκίπισσας Μαρίας της Γαλλίας (1327-1341) και της αδερφής της, Λευκής της Γαλλίας (1328-1393) για το Σαιν-Ντενί.[3] Το έργο καταστράφηκε κατά τη διάρκεια της Γαλλικής Επανάστασης με εξαίρεση μια κεφαλή που φυλάσσεται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης.[3][4]

Τα έργα του Ζαν ντε Λιεζ μας επιτρέπουν να γνωρίζουμε ότι επρόκειτο για έναν αναγνωρισμένο αυλικό καλλιτέχνη του οποίου η καταγεγραμμένη καριέρα εκτείνεται από το 1361 μέχρι τον θάνατό του, το 1381.[1] Το γεγονός ότι αναλάμβανε τόσο σημαντικές παραγγελίες μας δίνει μια ιδέα για το μέγεθος της εκτίμησης που έτρεφαν προς τις ικανότητές του οι Καπέτοι μονάρχες της Γαλλίας και πόσο μεγάλη ήταν η ζήτηση για το έργο του, ακόμη και κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς Πολέμου ανάμεσα στη Γαλλία και την Αγγλία.[1] Η απογραφή της περιουσίας του μετά τον θάνατό του μαρτυρά το μεγάλο μέγεθος των απολαβών του.[2]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 Toman, Rolf (2013), σσ. 319-320.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Jean de Liège, βιογραφικό του καλλιτέχνη στην Web Gallery of Art.
  3. 3,0 3,1 «Bust of Marie de France», πληροφορίες για το έργο στον επίσημο ιστότοπο του Μητροπολιτικού Μουσείο της Νέας Υόρκης.
  4. «Μεσαιωνική επανάσταση», άρθρο στον ιστότοπο της εφημερίδας «Η Καθημερινή», αναδημοσίευση από την International Herald Tribune, 1 Ιουλίου 2004.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • (Αγγλικά) Toman, Rolf (2013). «Gothic», h.f.ullmann, Πότσνταμ, ISBN 9783848004027.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

  • Jean de Liège, κατάλογος έργων σε διάφορα μουσεία ανά τον κόσμο.
  • Jean de Liège, κατάλογος έργων στην Web Gallery of Art.