Ζηλανδία (ήπειρος)
Η Ζηλανδία, επίσης γνωστή με τα ονόματα Τε Ρίου-α-Μάουι (μαορί: Te Riu-a-Māui)[2] ή Τασμαντίδα,[3] είναι μια σχεδόν εξολοκλήρου βυθισμένη μάζα ηπειρωτικού φλοιού. Άρχισε να βυθίζεται σταδιακά αφού χωρίστηκε από την ήπειρο Γκοντβάνα (ο χωρισμός των δύο ηπείρων συνέβη 83 με 79 εκατομμύρια χρόνια πριν).[4] Έχει περιγραφεί ποικιλοτρόπως ως ηπειρωτικό κομμάτι, ως μικροήπειρος, ως βυθισμένη ήπειρος και ως ήπειρος.[5] Το όνομα και η ιδέα για τη Ζηλανδία προτάθηκε από τον Μπρους Λούιεντικ, το 1995.[6]
Περίπου 23 εκατομμύρια χρόνια πριν, το μεγαλύτερο τμήματα της ηπείρου είχε ήδη βυθιστεί.[7][8] Το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου (συγκεκριμένα το 93%) έχει βυθιστεί, αποτελώντας έτσι τμήμα του Ειρηνικού ωκεανού.[9] Η Νέα Ζηλανδία καταλαμβάνει το μεγαλύτερο τμήμα της Ζηλανδίας που βρίσκεται πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Ένα μικρότερο τμήμα της Ζηλανδίας που βρίσκεται πάνω από τη στάθμη της θάλασσας ανήκει στη Νέα Καληδονία, ενώ στην περιοχή της βυθισμένης ηπείρου υπάρχουν πολλά μικρότερα νησιά. Η συνολική έκταση της Ζηλανδίας ανέρχεται στα 4.920.000 τ.χλμ. Είναι η μεγαλύτερη μικροήπειρος του κόσμου. Το μέγεθος της Ζηλανδίας είναι υπερδιπλάσιο μέγεθος της τρίτης μεγαλύτερης μικροηπείρου, ενώ, το μέγεθος της ισοδυναμεί με περίπου το 60% του μεγέθους της Αυστραλιανής ηπείρου. Ως εκ τούτου (καθώς και λόγω των γεωλογικών παρατηρήσεων, όπως οι παρατηρήσεις για το πάχος του φλοιού και την πυκνότητα του φλοιού), είναι αναμφισβήτητα μια ξεχωριστή ήπειρος.[10] Το 2017 η θεωρία ότι η Ζηλανδία είναι ξεχωριστή ήπειρος έτυχε σημαντικής ειδησεογραφικής κάλυψης,[11], καθώς γεωλόγοι από τη Νέα Ζηλανδία, τη Νέα Καληδονία και την Αυστραλία κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η Ζηλανδία πληρεί τις προϋποθέσεις για να θεωρηθεί ήπειρος.[5] Ο νεοζηλανδός γεωλόγος Νικ Μόρτιμερ σχολίασε: "Αν δεν είχε χαθεί στον ωκεανό, θα είχε αναγνωριστεί ως ήπειρος πολύ καιρό πριν".[12]
Στη Ζηλανδία, ο τομέας της παράκτιας αλιείας είναι ανεπτυγμένος. Επίσης, στις περιοχές της Ζηλανδίας υπάρχουν κοιτάσματα φυσικού αερίου. Το μεγαλύτερο κοίτασμα φυσικού αερίου στη Νέα Ζηλανδία είναι το κοίτασμα φυσικού αερίου Μάουι κοντά στο Ταρανάκι. Το 2007 εκδόθηκαν άδειες για πετρελαϊκές γεωτρήσεις στη Μεγάλη Νότια Λεκάνη.[13] Το βυθισμένο τμήμα της Ζηλανδίας περιέχει διάφορους ορυκτούς πόρους.[14]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ «Figure 8.1: New Zealand in relation to the Indo-Australian and Pacific Plates». The State of New Zealand’s Environment 1997. 1997. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Ιανουαρίου 2005. Ανακτήθηκε στις 20 Απριλίου 2007.
- ↑ «The origin and meaning of the name Te Riu-a-Māui/Zealandia». www.gns.cri.nz. GNS Science. 2 Μαΐου 2019. Ανακτήθηκε στις 11 Αυγούστου 2020.
- ↑ Danver, Steven L. (22 Δεκεμβρίου 2010). Popular Controversies in World History: Investigating History's Intriguing Questions. ABC-CLIO. σελ. 187. ISBN 978-1-59884-078-0.
Zealandia or Tasmantis, with its 3.5 million square km territory being larger than Greenland, ...
- ↑ Gurnis, M., Hall, C.E., and Lavier, L.L., 2004, Evolving force balance during incipient subduction: Geochemistry, Geophysics, Geosystems, v. 5, Q07001, https://doi.org/10.01029/02003GC000681
- ↑ 5,0 5,1 Mortimer, Nick; Campbell, Hamish J. (2017). «Zealandia: Earth’s Hidden Continent». GSA Today 27. doi:. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 February 2017. https://web.archive.org/web/20170217064642/https://www.geosociety.org/gsatoday/archive/27/3/article/GSATG321A.1.htm.
- ↑ Luyendyk, Bruce P. (April 1995). «Hypothesis for Cretaceous rifting of east Gondwana caused by subducted slab capture». Geology 23 (4): 373–376. doi:. https://archive.org/details/sim_geology_1995-04_23_4/page/373.
- ↑ «Searching for the lost continent of Zealandia». The Dominion Post. 29 September 2007. http://www.stuff.co.nz/national/31306/Searching-for-the-lost-continent-of-Zealandia. Ανακτήθηκε στις 9 October 2007. «We cannot categorically say that there has always been land here. The geological evidence at present is too weak, so we are logically forced to consider the possibility that the whole of Zealandia may have sunk.»
- ↑ Campbell, Hamish· Gerard Hutching (2007). In Search of Ancient New Zealand. North Shore, New Zealand: Penguin Books. σελίδες 166–167. ISBN 978-0-14-302088-2.
- ↑ Wood, Ray· Stagpoole, Vaughan (2003). New Zealand's Continental Shelf and UNCLOS Article 76 (PDF). Institute of Geological and Nuclear Sciences series 56. Wellington, New Zealand: National Institute of Water and Atmospheric Research. σελ. 16. NIWA technical report 123. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 21 Φεβρουαρίου 2007. Ανακτήθηκε στις 22 Φεβρουαρίου 2007.
The continuous rifted basement structure, thickness of the crust, and lack of seafloor spreading anomalies are evidence of prolongation of the New Zealand land mass to Gilbert Seamount.
- ↑ Mortimer, Nick· Campbell, Hamish (2014). Zealandia: Our continent revealed. North Shore, New Zealand: Penguin Books. σελίδες 72 ff. ISBN 978-0-14-357156-8.
- ↑ «Zealandia: Is there an eighth continent under New Zealand?» (στα αγγλικά). BBC News. 2017-02-17. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 28 March 2017. https://web.archive.org/web/20170328203049/http://www.bbc.com/news/world-asia-39000936. Ανακτήθηκε στις 2017-03-26.
- ↑ «Zealandia continent».
- ↑ «Great South Basin – Questions and Answers». 11 Ιουλίου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 14 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2008.
- ↑ «New survey published on NZ mineral deposits». 30 Μαΐου 2007. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 18 Απριλίου 2008.