Ο Ζοζέ Ράμος Όρτα (José Manuel Ramos-Horta, 1949-) είναι πολιτικός από το Ανατολικό Τιμόρ, σημερινός πρόεδρος από τον Μάιο του 2022. Διατέλεσε ξανά πρόεδρος από το 2007 έως το 2012. Ήταν ιδρυτής και μέλος του αριστερού κόμματος Fretilin.[17] Βραβεύτηκε με βραβείο Νόμπελ Ειρήνης το 1996. Ως ακτιβιστής αγωνίστηκε για τα δικαιώματα και την ανεξαρτησία του Ανατολικού Τιμόρ.

Ζοζέ Ράμος Ορτά
Τάγμα του Πρίγκιπα Ερρίκου
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
José Manuel Ramos-Horta (Πορτογαλικά)
Γέννηση26  Δεκεμβρίου 1949[1]
Ντίλι[2][3][4]
Χώρα πολιτογράφησηςΑνατολικό Τιμόρ[5]
ΘρησκείαΚαθολικισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠορτογαλικά[6][7]
Tetum[7]
Αγγλικά[7]
Ισπανικά[7]
Γαλλικά[7]
ΣπουδέςΣχολή Διεθνών και Δημόσιων Υποθέσεων του Πανεπιστημίου Κολούμπια
Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης (έως 1983)
Antioch College (έως 1984)
Fondation René-Cassin
Πανεπιστήμιο Κολούμπια
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός[8][9]
δικηγόρος
legal counselor
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο της Οξφόρδης
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαRevolutionary Front for an Independent East Timor
Οικογένεια
ΣύζυγοςAna Pessoa Pinto (έως άγνωστη τιμή)[10]
ΤέκναLoro Horta
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρωθυπουργός του Ανατολικού Τιμόρ (2006–2007)
Πρόεδρος του Ανατολικού Τιμόρ (2007–2012)
Minister of Foreign Affairs and Cooperation (1  Δεκεμβρίου 1975 – 17  Δεκεμβρίου 1975)
Minister of Foreign Affairs and Cooperation (2000–2001)
Minister of Foreign Affairs and Cooperation (2001–2006)
Πρόεδρος του Ανατολικού Τιμόρ (από 2022)[11]
ΒραβεύσειςΒραβείο Νόμπελ Ειρήνης (1996)[12]
Επίτιμος εταίρος του τάγματος της Αυστραλίας (25  Νοεμβρίου 2013)[13]
Εθνικό Τάγμα Χοσέ Μαρτίν (2010)[14]
Order of Rio Branco
Μεγάλο κολάρο του Τάγματος του Πρίγκιπα Ενρίκε (13  Νοεμβρίου 2007)[15]
επίτιμος διδάκτωρ του πανεπιστημίου του Πόρτο
Μεγαλόσταυρος του Τάγματος της Ελευθερίας (9  Ιουνίου 1998)[15]
Order of Amilcar Cabral 1st Class (2011)[16]
Lusophony Awards
Τάγμα της Ελευθερίας
Τάγμα του Πρίγκιπα Ερρίκου
Order of Camões
Τάγμα της Αυστραλίας
Order of Amilcar Cabral
Ιστότοπος
ramoshorta.com
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Σπουδές και πολιτική ανέλιξη

Επεξεργασία

Γεννήθηκε στις 26 Δεκεμβρίου 1949. Σπούδασε νομικά (Διεθνές Δίκαιο) στη Χάγη και στο Οχάιο και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο Στρασβούργο και στη Νέα Υόρκη.[18][19]

Τιμήθηκε με Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης, μαζί με τον επίσκοπο Κάρλος Μπέλο το 1996.

Έγινε ο πρώτος υπουργός Εξωτερικών του Ανατολικού Τιμόρ από την ανεξαρτησία της χώρας, το 2002, μέχρι και την παραίτησή του, στις 25 Ιουνίου 2006, εν μέσω πολιτικής αναταραχής. Στις 8 Ιουλίου 2006 διορίστηκε πρωθυπουργός. Εξελέγη πρόεδρος της χώρας, με 69% στο δεύτερο γύρο, στις 9 Μαΐου 2007. Ορκίστηκε πρόεδρος στις 20 Μαΐου 2007.

Δολοφονική απόπειρα

Επεξεργασία

Στις 11 Φεβρουαρίου του 2008 εκδηλώθηκε αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας του προέδρου στο Προεδρικό Μέγαρο[20], με αποτέλεσμα να τραυματιστεί στο στήθος και στην κοιλιακή χώρα. Λίγο αργότερα απέτυχε απόπειρα δολοφονίας και του πρωθυπουργού, ο οποίος δεν έπαθε το παραμικρό. Προσωρινός πρόεδρος ανέλαβε ο Βισέντε ντα Σίλβα Γκουτέρες, αντιπρόεδρος της χώρας και στις 13 Φεβρουαρίου τον διαδέχθηκε ο Φερνάντο ντε Αραούζο. Η χώρα κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, επιβλήθηκε απαγόρευση κυκλοφορίας για 48 ώρες και οι αρχές έκαναν λόγο για "αποτυχημένο πραξικόπημα". Παράλληλα, οι διεθνείς αντιδράσεις στις επιθέσεις ήταν η έκτακτη σύγκληση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, όπως και η ενίσχυση των στρατιωτικών δυνάμεων της Αυστραλίας στο Τιμόρ.

Ο Ράμος Όρτα άφησε να εννοηθεί ότι ενδέχεται να εγκαταλείψει την πολιτική, σε δηλώσεις του, τον Απρίλιο[21] του 2008. Στις 17 Απριλίου του 2008 επέστρεψε στη χώρα του, υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας.

Μετά την προεδρία

Επεξεργασία

Μετά το πραξικόπημα στη Γουινέα-Μπισσάου το 2012 προσφέρθηκε να μεσολαβήσει ώστε να τερματιστεί η διένεξη. Στις 31 Ιανουαρίου 2013 ορίστηκε από τα Ηνωμένα Έθνη ως ειδικός απεσταλμένος στη χώρα.[22]

Δεύτερη προεδρία

Επεξεργασία

Ο Ράμος-Όρτα επανήλθε ως υποψήφιος στις προεδρικές εκλογές μετά τη δήλωση ότι ο πρόεδρος Φρανσίσκο Γκουτέρες είχε παραβιάσει το σύνταγμα.[23] Δήλωσε ότι εάν θα κέρδιζε τις προεδρικές εκλογές, θα διέλυε το κοινοβούλιο και θα προκήρυττε νέες εκλογές. [24][25] Η εκστρατεία του υποστηρίχθηκε από τον Ζανάνα Γκουσμάο.[24][26] Ο Ράμος Όρτα κέρδισε τις προεδρικές εκλογές στον 2ο γύρο, με ποσοστό 62,10% έναντι 37,90% για τον απερχόμενο πρόεδρο Φρανσίσκο Γκουτέρες.[27]

Ορκίστηκε πρόεδρος (η παράδοση της προεδρίας έγινε ειρηνικά) στις 20 Μαΐου 2022, την 20ή επέτειο ανεξαρτησίας του Ανατολικού Τιμόρ.[28]

Οικογένεια

Επεξεργασία

Είναι διαζευγμένος (από την υπουργό Άννα Πεσόα Πίντου) με έναν γιο, γεννημένο στη Μοζαμβίκη.[29]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 (Γερμανικά) Εγκυκλοπαίδεια Μπρόκχαους. ramos-horta-jose.
  2. online.wsj.com/article/SB117883488581399103.html?mod=googlenews_wsj.
  3. www.theaustralian.com.au/archive/news/timor-rebels-lover-blamed/story-e6frg6t6-1111116103960.
  4. www.theaustralian.com.au/arts/crusading-journalism-lives-in-dili/story-e6frg8n6-1226148324814.
  5. www.bbc.co.uk/news/world-africa-20880484.
  6. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 124808093. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 «Factbox: Five facts on wounded President Ramos-Horta». (Αγγλικά) 12  Φεβρουαρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 29  Νοεμβρίου 2023.
  8. www.gulf-times.com/site/topics/article.asp?cu_no=2&item_no=96515&version=1&template_id=45&parent_id=25.
  9. www.abc.net.au/news/2007-07-26/e-timorese-rally-against-aust-interference/2514308.
  10. «Factbox: Key facts about East Timor's presidential frontrunner». (Αγγλικά) 10  Αυγούστου 2007. Ανακτήθηκε στις 29  Νοεμβρίου 2023.
  11. Ανακτήθηκε στις 22  Μαΐου 2022.
  12. www.nobelprize.org/nobel_prizes/peace/laureates/1996/.
  13. Australian honours system. 1148642.
  14. www.rtp.pt/noticias/mundo/jose-ramos-horta-reuniu-se-com-fidel-castro-no-final-da-visita-a-havana_n397216.
  15. 15,0 15,1 www.ordens.presidencia.pt?idc=154.
  16. kiosk.incv.cv/V/2011/8/1/1.1.26.10/p1.
  17. Lindsay Murdoch (2006-07-10). «Ramos Horta vows to rebuild Timor». The Age (Melbourne). http://www.theage.com.au/news/world/horta-vows-to-rebuild-timor/2006/07/09/1152383610425.html. Ανακτήθηκε στις 2006-09-27. 
  18. «José Manuel Ramos-Horta». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 22 Μαρτίου 2017. 
  19. Mitworld Αρχειοθετήθηκε 2011-07-16 στο Wayback Machine.
  20. in.gr Αρχειοθετήθηκε 2008-02-11 στο Wayback Machine., 'Σε κρίσιμη κατάσταση ο πρόεδρος του Ανατολικού Τιμόρ έπειτα από απόπειρα δολοφονίας, 11 Φεβρουαρίου 2008.
  21. Ναυτεμπορική, Αν. Τιμόρ: Ανοιχτό το ενδεχόμενο παραίτησης του προέδρου, 8 Απριλίου 2008
  22. «E Timor's Jose Ramos-Horta gets UN Guinea-Bissau role». BBC News. 2013-01-01. https://www.bbc.co.uk/news/world-africa-20880484. 
  23. «Timor-Leste presidential election: José Ramos-Horta wins in landslide» (στα αγγλικά). the Guardian. Agence France-Presse. 2022-04-20. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-04-21. https://web.archive.org/web/20220421074707/https://www.theguardian.com/world/2022/apr/21/timor-leste-presidential-election-jose-ramos-horta-wins-in-landslide. Ανακτήθηκε στις 2022-04-21. 
  24. 24,0 24,1 «Timor-Leste presidential election: José Ramos-Horta wins in landslide» (στα αγγλικά). the Guardian. Agence France-Presse. 2022-04-20. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-04-21. https://web.archive.org/web/20220421074707/https://www.theguardian.com/world/2022/apr/21/timor-leste-presidential-election-jose-ramos-horta-wins-in-landslide. Ανακτήθηκε στις 2022-04-21. 
  25. «Ramos-Horta takes commanding lead in East Timor presidential vote» (στα αγγλικά). Al Jazeera. 2022-04-20. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-04-21. https://web.archive.org/web/20220421074709/https://www.aljazeera.com/news/2022/4/20/east-timor-ramos-horta-takes-strong-lead-in-presidential-vote. Ανακτήθηκε στις 2022-04-21. 
  26. «Ramos-Horta declares victory in East Timor presidential election» (στα αγγλικά). Al Jazeera. 2022-04-21. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-04-21. https://web.archive.org/web/20220421074710/https://www.aljazeera.com/news/2022/4/21/ramos-horta-declares-victory-in-east-timor-presidential-election. Ανακτήθηκε στις 2022-04-21. 
  27. «Ramos-Horta wins Timor-Leste presidential election». The Star: σελ. 1. 2022-04-20. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2022-04-21. https://web.archive.org/web/20220421074713/https://www.thestar.com.my/aseanplus/aseanplus-news/2022/04/20/ramos-horta-wins-timor-leste-presidential-election. Ανακτήθηκε στις 2022-04-20. 
  28. «Nobel laureate sworn in as East Timor leader on independence anniversary». France 24 (στα Αγγλικά). 19 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Μαΐου 2022. 
  29. YaleGlobal Online Αρχειοθετήθηκε 2011-04-02 στο Wayback Machine.