Ζωγράφεια Διδασκαλεία
Τα Ζωγράφεια Διδασκαλεία ήταν ένα ελληνικό εκπαιδευτικό ίδρυμα, που λειτούργησε από το 1873 έως το 1891 στο χωριό Κεστοράτι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη νότια Αλβανία. Ονομάστηκε από τον ανάδοχο του Χρηστάκη Ζωγράφο. Στα 18 χρόνια της ύπαρξής της, προσέφερε 400 καθηγητές στα ελληνικά σχολεία της Ηπείρου, καθώς και στον υπόλοιπο ελληνικό κόσμο.[1]
Ιστορικό Επεξεργασία
Η πρωτοβουλία αναλήφθηκε από τον ευεργέτη και γέννημα του Κεστοράτι, Χρηστάκη Ζωγράφο. Ο Ζωγράφος, τότε, ήταν διακεκριμένος επιχειρηματίας στην πρωτεύουσα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, την Κωνσταντινούπολη και χρηματοδοτούσε την ανέγερση διαφόρων πολιτιστικών και εκπαιδευτικών ιδρυμάτων των τοπικών ελληνικών κοινοτήτων, όπως το Ζωγράφειο Λύκειο στην οθωμανική πρωτεύουσα. Το 1869 ίδρυσε ένα πρωτοβάθμιο ελληνικό σχολείο στην πατρίδα του.[1]
Ιδρύματα Επεξεργασία
Τα Ζωγράφεια Διδασκαλεία ιδρύθηκαν το 1873 και στόχευαν στην κατάρτιση δασκάλων για τα ελληνικά σχολεία της ευρύτερης περιοχής. Η σχολή των δασκάλων χτίστηκε δίπλα στο υπάρχον νηπιαγωγείο, στις πρωτοβάθμιες, δευτεροβάθμιες και γυναικείες σχολές, οι οποίες αποτελούσαν συνολικά μια επιβλητική δομή.[2] Οι περισσότεροι δάσκαλοι των Ζωγράφειων Διδασκαλείων ήταν απόφοιτοι αξιόλογων ελληνικών σχολείων, όπως η Ζωσιμαία Σχολή στα Ιωάννινα και η Μεγάλη του Γένους Σχολή στην Κωνσταντινούπολη.[3]
Ο κύριος στόχος του ιδρύματος ήταν η παροχή εθνικής και θρησκευτικής εκπαίδευσης στο προσωπικό που θα διδάσκει στα ελληνικά σχολεία της περιοχής.[1] Επιπλέον, ο Ζωγράφος παρείχε ετήσιες υποτροφίες σε 60 φοιτητές, 30 γυναίκες και 30 άνδρες, με πλήρη κάλυψη των εξόδων διαβίωσής τους.[2]
Διαφωνίες και λήξη της λειτουργίας Επεξεργασία
Η σχολή ήταν πεδίο πολιτισμικής σύγκρουσης μεταξύ της Ελλάδας και της Αλβανίας: από τη μία, ο Χρηστάκης Ζωγράφος, ιδρυτής και υποστηρικτής του ελληνικού χαρακτήρος της περιοχής και η διάδοση της ελληνικής παιδείας και, από την άλλη, ο Κότο Χότζι, προσωπικότητα της Αλβανικής Εθνικής Αφύπνισης και ορισμένοι τοπικοί φιλοαλβανικοί κύκλοι στην οθωμανική διοίκηση.[4] [5] Η δεύτερη πλευρά υποστήριξε την αλβανική εκπαίδευση [5] και εκτόξευσε κατηγορίες εναντίον των Ζωγράφειων Διδασκαλείων, υποστηρίζοντας ότι η διδασκαλία προωθούσε τις αντι-οθωμανικές επαναστατικές δραστηριότητες. Από την άλλη πλευρά, το τοπικό ελληνικό προξενείο και ο Ορθόδοξος Επίσκοπος του Αργυρόκαστρου, υποστήριξαν τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες της Σχολής.[6] Τελικά, μετά την παρέμβαση του Ζωγράφου, οι οθωμανικές αρχές επέτρεψαν στο θεσμικό όργανο να συνεχίσει τη λειτουργία του.[4]
Διαφωνίες εμφανίστηκαν όταν ο νέος Ορθόδοξος Επίσκοπος του Αργυρόκαστρου, Κοσμάς, κατηγόρησε τις το διδακτικό υλικό της Σχολής στις Οθωμανικές αρχές, ότι δεν ήταν σε θέση να παρέχει υψηλού επιπέδου εκπαίδευση και περιείχε αντι-οθωμανική δραστηριότητα. Ως αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης, οι οθωμανικές αρχές έκλεισαν το θεσμό το 1891, ενώ ο θάνατος του Ζωγράφου το 1897 σήμανε το οριστικό τέλος αυτής της πρωτοβουλίας.[2] [4]
Μέχρι την κατάρρευση της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας της Αλβανίας (1945-1989), ο Ζωγράφος αποτέλεσε αντικείμενο αρνητικής προπαγάνδας στην αλβανική ιστοριογραφία, καθώς παρουσιάστηκε ως εχθρός του έθνους της Αλβανίας, ενώ οι άνθρωποι που έφεραν το όνομα Ζωγράφος διώχθηκαν από το σοσιαλιστικό καθεστώς. Ωστόσο, σήμερα η κατάσταση έχει αλλάξει και οι εγκαταστάσεις της Σχολής ανακαινίστηκαν και ανοίχτηκαν εκ νέου ως μουσείο.[5]
Αξιοσημείωτοι δάσκαλοι Επεξεργασία
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Κουτσούρης, Αντώνης (2009). «Η Θέση της Ελληνικής Γλώσσας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη μετά το 1990 και η Ελληνική Πολιτική Γλωσσικής Διάχυσης» (PDF). Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. σελ. 156. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Μαρτίου 2012. Ανακτήθηκε στις 1 Σεπτεμβρίου 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Sakellariou, M. (1997). Epirus, Four Thousand Years of Greek History and Civilization. Ekdotike Athenon. σελ. 308. ISBN 960-213-377-5.
- ↑ Τρουμπούκη, Αντωνία. «Η Ελληνική Εκπαίδευση στην Αλβανία» (PDF). odeg.gr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 25 Απριλίου 2012. Ανακτήθηκε στις 8 Νοεμβρίου 2011.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Koltsida, Athina (2008). Η Εκπαίδευση στη Βόρειο Ήπειρο κατά την Ύστερη Περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας (pdf) (στα Greek). University of Thessaloniki. σελίδες 210–211. Ανακτήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 2012.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 de Rapper, Gilles (2005). Better than Muslims, not as good as Greeks: Emigration as experienced and imagined by the Albanian Christians of Lunxhëri (PDF). The New Albanian Migration. Brighton-Portland, Sussex Academic Press. σελίδες 9–10, 15–56.
- ↑ Nitsiakos, Vassilis (2010). On the border : transborder mobility, ethnic groups and boundaries along the Albanian-Greek frontier. Berlin: Lit. σελίδες 153–154. ISBN 978-3-643-10793-0.