Ηλεκτρονικό τσιγάρο

τρόπος καπνίσματος
Διάφορα είδη ηλεκτρονικού τσιγάρου

Ιστορία Επεξεργασία

Το ηλεκτρονικό τσιγάρο εφευρέθηκε το 2004 στην Κίνα από τον φαρμακοποιό Hon Lik, μετά τον θάνατο του πατέρα του από καρκίνο του πνεύμονα. Η ιδέα της εφεύρεσης προέκυψε από έναν εφιάλτη στον οποίο ο Hon Lik είδε πως πνιγόταν σε μια θάλασσα που στη συνέχεια μετατράπηκε σε σύννεφο καπνού. Αυτό το όραμα τον εμπνεύσε αρκετά ώστε να καταγράψει την ιδέα του σε ένα σημειωματάριο.[1]

Χαρακτηριστικά Επεξεργασία

Το ηλεκτρονικό τσιγάρο λειτουργεί με μπαταρίες και διαθέτει ανταλλακτικά φυσίγγια με νικοτίνη, αρωματικές ουσίες και άλλα χημικά. Μετατρέπει τη νικοτίνη και τα χημικά σε ατμό που στη συνέχεια εισπνέεται από τον χρήστη. Διατίθεται σε διάφορες γεύσεις, όπως μέντα, φρούτα, γλυκά, καφές, τσάι, βότανα, κρέμα καραμέλας, παγωτό βανίλια, καφέ με κρέμα, πραλίνα, τσάι με μέλι, λεμόνι με μέντα, γλυκόξινο και τσίχλόφουσκα. Υπάρχει ευρεία γκάμα μοντέλων, από αυτά που μοιάζουν με κανονικά τσιγάρα έως αυτά που μοιάζουν με πούρα. Η πλειονότητα τους κατασκευάζεται στην Κίνα. Τα βασικά κομμάτια της συσκευής περιλαμβάνουν τον ατμοποιητή, τη μπαταρία, την αντίσταση και το υγρό άτμισης.

Κατασκευή Επεξεργασία

 
Σχηματικό ηλεκτρονικού τσιγάρου. Αυτό το μοντέλο επιτρέπει ένα ευρύ φάσμα ρυθμίσεων.

Αποτελείται από την πηγή ενέργειας (επαναφορτιζόμενη μπαταρία ιόντων λιθίου), τη θήκη της μπαταρίας που περιέχει και το κύκλωμα ελέγχου της τάσης, την ηλεκτρική αντίσταση ατμοποίησης (κεφαλή του ατμοποιητή), το δοχείο του υγρού ή «περιέκτης επαναπλήρωσης» που λειτουργεί και ως θάλαμος ατμοποίησης (αλλιώς γνωστός ως ατμοποιητής όταν πωλείται μαζί με την αντίσταση) και το επιστόμιο. Μεταξύ της κεφαλής του ατμοποιητή και της μπαταρίας παραβάλλεται συνήθως και ένας μεταλλικός δακτύλιος, που εξασφαλίζει την επαφή των πόλων της μπαταρίας με την αντίσταση. Τέλος, για την έναρξη ή το κλείδωμα της συσκευής άτμισης, υπάρχει ένας χειροκίνητος διακόπτης ή ένας αισθητήρας εισρόφησης που αναλαμβάνει αυτόματα την έναρξη και την παύση.[2] Πιο συγκεκριμένα, αποτελείται από ένα αναλώσιμο φυσίγγιο (αγγλικά: cartridge‎‎) που περιέχει υγρό το οποίο αποτελείται κυρίως από προπυλενογλυκόλη. Εισπνέοντας, ένας μικροεπεξεργαστής διοχετεύει σταγονίδια υγρού στον μηχανισμό που παράγει ατμό και ο χρήστης έχει την ίδια αίσθηση και ικανοποίηση με αυτή που έχει το κανονικό τσιγάρο. Το ηλεκτρονικό τσιγάρο λειτουργεί με επαναφορτιζόμενη μπαταρία και ο καπνός παράγεται σε ένα ειδικά διαμορφωμένο θάλαμο (αγγλικά: atomizer‎‎). Η θερμοκρασία του ατμού που παράγεται είναι ίδια με αυτή του καπνού ενός κανονικού τσιγάρου (50-60 °C). Τα ανταλλακτικά φυσίγγια έχουν διάφορες γεύσεις συμπεριλαμβανομένων του καπνού, της σοκολάτας, του καφέ, του μήλου και της μέντας κ.ά.. Ένα φυσίγγιο του ηλεκτρονικού τσιγάρου είναι ισοδύναμο με περίπου 10 έως και 15 τσιγάρα και με μικρότερο κόστος. Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα παράγονται σε διάφορα σχήματα και μεγέθη όπως το κλασικό τσιγάρο, η πίπα καπνού μέχρι συσκευές που μοιάζουν με μνήμες USB.

Ανοιχτά και κλειστά συστήματα ηλεκτρονικού τσιγάρου Επεξεργασία

Υπάρχουν δύο τύποι συσκευών ηλεκτρονικού τσιγάρου. Οι συσκευές ανοιχτού τύπου και οι συσκευές κλειστού τύπου.

Στις συσκευές ανοιχτού τύπου, το υγρό αναπλήρωσης τοποθετείται στο δοχείο της συσκευής, το οποίο ανοίγεται προκείμενου να γεμιστεί με τα αναλώσιμα υγρά αναπλήρωσης. Εκεί, έρχεται σε επαφή με το πηνίο και την αντίσταση, τα οποία το θερμαίνουν, ώστε να ατμοποιηθεί.

Οι χρήστες που επιλέγουν ηλεκτρονικά τσιγάρα ανοιχτού τύπου, συνήθως προτιμούν να έχουν περισσότερες επιλογές εξατομίκευσης (π.χ μεγαλύτερη μπαταρία) ή μεγαλύτερα σύννεφα ατμού.

Οι συσκευές κλειστού τύπου, λειτουργούν με ερμητικά κλειστές κάψουλες μέσα στις οποίες περιέχεται το υγρό αναπλήρωσης. Η κάψουλα τοποθετείται στη συσκευή ατμίσματος, η οποία με τη σειρά της θερμαίνει το υγρό αναπλήρωσης που ατμοποιείται.

Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα κλειστού τύπου ενδείκυνται για αρχάριους χρήστες στο χώρο του ατμίσματος, καθώς δεν απαιτείται συντήρηση (π.χ αλλαγή μπαταρίας) ή καθαρισμός τους. Ακόμα, λόγω του ότι οι κάψουλες με τα υγρά αναπλήρωσης είναι σφραγισμένες, αποφεύγονται τυχόν διαρροές.

Υγρό αναπλήρωσης Επεξεργασία

 
Υγρά αναπλήρωσης σε διάφορες γεύσεις

Το υγρό αναπλήρωσης υπάρχει στον περιέκτη επαναπλήρωσης και στα ανταλλακτικά φυσίγγια (cartridges) των ηλεκτρονικών προϊόντων καπνίσματος και προσφέρεται σε φιαλίδια των 10ml, 30ml και 50ml. Η χρήση του κατευθείαν στον μηχανισμό ατμοποίησης (atomizer) πολλαπλασιάζει την ποσότητα του παραγόμενου ατμού. Το υγρό περιέχει κυρίως προπυλενογλυκόλη (propylene glycol), μια ουσία που χρησιμοποιείται ευρύτατα σε τρόφιμα και καλλυντικά, γλυκερίνη, νικοτίνη και προαιρετικά αρωματικές ουσίες. Οι αρωματικές ουσίες είναι ίδιες με εκείνες που χρησιμοποιούνται στην μαγειρική για να δώσουν συγκεκριμένες γεύσεις στα γλυκά και στα φαγητά και έχουν πιστοποίηση για χρήση σε τρόφιμα.[3] Όταν το υγρό δεν περιέχει νικοτίνη χρησιμοποιείται για την απεξάρτηση από αυτήν. Υπάρχουν αρκετά υγρά αναπλήρωσης όπου συναντούμε ποσοστά μεταξύ γλυκερίνης και προπυλενογλυκόλης (70-30, 50-50 κλπ). Οι διαφορές στο μείγμα γλυκερίνης (VG) και προπυλενογλυκόλης (PG), εστιάζονται στην πυκνότητα του υγρού, στην παραγωγή ατμού και στην αίσθηση "χτυπήματος" που δίνει ο ατμός στον λαιμό.

Ασφάλεια χρήσης Επεξεργασία

Υπάρχει μία ευρύτερη συναίνεση ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι λιγότερο βλαπτικά από το κάπνισμα και σύμφωνα με πολλούς οργανισμούς υγείας [4] [5], η απουσία συστατικών που περιέχουν τα συμβατικά τσιγάρα από το ηλεκτρονικό τσιγάρο όπως (πίσσα, μονοξείδιο του άνθρακα, υδροκυανικό οξύ, αρσενικό, μόλυβδο, υδράργυρο κ.λπ.), το καθιστούν ως έναν ασφαλέστερο εναλλακτικό τρόπο διακοπής καπνίσματος για τους ήδη καπνιστές.[6] [7]

Στον αντίποδα η προπυλενογλυκόλη, που είναι κύριο συστατικό των υγρών αναπλήρωσης, δεν έχει μελετηθεί αποτελεσματικά για χρήση παρόμοια με αυτήν του ηλεκτρονικού τσιγάρου δηλαδή για παρατεταμένη εισπνοή και για μακροχρόνια κατανάλωση.[7][6] Όμως, κυκλοφορεί και χρησιμοποιείται πολλά χρόνια σε τρόφιμα και σύμφωνα με μελέτες που έχουν γίνει δείχνουν ότι είναι ακίνδυνη και ασφαλής για τη συγκεκριμένη χρήση. Θα χρειαστούν πολύχρονες μελέτες και έρευνες για να αποδειχθεί εάν προκαλεί άλλες παρενέργειες όταν χρησιμοποιείται για εισπνοή.

Επίσης εγείρονται προβληματισμοί σχετικά με τη σωστή χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου και την παραγωγή των υποπροϊόντων που προκύπτουν από το ηλεκτρονικό τσιγάρο για την υγεία, κυρίως για τους πνεύμονες,[8] χωρίς να παραβλέπονται τα οφέλη για τους ήδη καπνιστές.[6]

Νομοθεσία Επεξεργασία

Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν πωλούνται ως συσκευές για την διακοπή του καπνίσματος σύμφωνα με ανακοίνωση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ). Στην Ελλάδα, αλλά και στις περισσότερες χώρες παγκοσμίως, το νομοθετικό πλαίσιο σχετικά με το ηλεκτρονικό τσιγάρο, το εξισώνει με το κλασικό τσιγάρο [9], όμως αυτό είναι αντικείμενο διαρκούς συζήτησης [10].

Πηγές Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Πατσουλίνη, Μαρία-Νικολέττα (22 Ιουνίου 2018). «Η ιστορία, το παρόν και το μέλλον του καπνίσματος στην χώρα, πτυχιακή εργασία». Ιδρυματικό Αποθετήριο Ωκεανίς, I.R. UNI.W.A. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023. Πηγή αναφέρεται στη σελίδα 11 της πτυχιακής εργασίας 
  2. Καφαντάρης Τάσος (1 Μαρτίου 2014). «Ολα όσα πρέπει να ξέρετε για το ηλεκτρονικό τσιγάρο». Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016. 
  3. «Επιστημονικές Έρευνες». Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Ηλεκτρονικού Τσιγάρου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Απριλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016. 
  4. Konstantinos Farsalinos, MD, MPH. «"Ανοιχτή επιστολή προς τις Ελληνικές αρχές, τα πολιτικά κόμματα και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης από διεθνή ομάδα επιστημόνων-ειδικών στο κάπνισμα"» (PDF). newsbeast. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019. 
  5. newsbeast. «"Τριάντα πέντε επιστήμονες «καυτηριάζουν» την πολιτική της κυβέρνησης για το ηλεκτρονικό τσιγάρο"». newsbeast. Ανακτήθηκε στις 19 Μαρτίου 2019. 
  6. 6,0 6,1 6,2 Τσώλη Θεοδώρα (1 Μαρτίου 2014). «Πόσο ασφαλές είναι το e-τσιγάρο;». Το Βήμα - Science. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016. 
  7. 7,0 7,1 «"Το ηλεκτρονικό τσιγάρο βοηθά στη χημική και ψυχολογική απεξάρτηση από το κάπνισμα", συνέντευξη του Δρ Κ.Φαρσαλινού, καρδιολόγου-ερευνητή». in.gr. 17 Σεπτεμβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 15 Απριλίου 2016. 
  8. «Αρνητικές επιπτώσεις στους πνεύμονες έχουν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, σύμφωνα με έρευνα». Ta Nea.gr. 19 Μαΐου 2015. 
  9. «"ΣτΕ: Ιδιες οι απαγορεύσεις για συμβατικό και ηλεκτρονικό τσιγάρο». 26 Μαρτίου 2018. Ανακτήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 2019. 
  10. «"Στο ΣτΕ Προσφεύγουν Οι Εταιρίες Του Κλάδου Για Το Πλαίσιο Διακίνησης Των Υγρών Χωρίς Νικοτίνη». athina984. 12 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2019.