Θαλάσσια σκουπίδια
Τα θαλάσσια μπάζα ή θαλάσσια σκουπίδια είναι οποιοδήποτε ανθρώπινο αντικείμενο το οποίο βρίσκεται στην θάλασσα ενώ δεν ανήκει σε αυτή. Τα σκουπίδια αυτά μπορεί να καταλήγουν καταλάθος ή και επίτηδες σε ένα σημείο μιας θάλασσας ή ενός ωκεανού, ωστόσο δεν μένουν σε αυτό το σημείο. Τα θαλάσσια σκουπίδια έχουν την τάση να μετακινούνται έως και χιλιάδες χιλιόμετρα μακρύτερα από το σημείο ρίψης τους, ενώ τελικά συγκεντρώνονται στον βυθό των ωκεανών ή στις ακτές.[1]
Είδη σκουπιδιών που βρίσκονται στις θάλασσες μπορεί να είναι κυριολεκτικά τα πάντα - από μπουκάλια και αλουμινένια τενεκεδάκια έως φάρμακα και ποδήλατα.[2] Τα θαλάσσια σκουπίδια αποτελούν μία σοβαρή απειλή για την θαλάσσια ζωή. Είναι συχνό φαινόμενο θαλάσσιες χελώνες να πεθαίνουν επειδή έφαγαν πλαστικές σακούλες τις οποίες μπέρδεψαν με τσούχτρες, ή επειδή μπλέχτηκαν σε δίχτυα.[2]
Είδη σκουπιδιών Επεξεργασία
Πλαστικά Επεξεργασία
.jpeg)
Τα πλαστικά είναι τα πιο συνήθη θαλάσσια σκουπίδια, τα οποία μπορεί να βρει ο καθένας μας σε «αφθονία» τόσο στις ακτές όσο και μέσα στην θάλασσα. Ως πλαστικά σκουπίδια μπορούν να είναι καθημερινά πράγματα, όπως πλαστικές τσάντες, μπουκάλια, προϊόντα μιας χρήσης (δηλαδή πλαστικά ποτηράκια, μαχαιροπίρουνα πιατάκια, κλπ). Πέρα από αυτά όμως στην θάλασσα καταλήγουν συχνά και βιομηχανικά πλαστικά προϊόντα.[3]
Τα πλαστικά έχουν την τάση να διασπώνται μέσα στην θάλασσα σε πολύ μικρά κομματάκια και να γίνονται τα λεγόμενα μικροπλαστικά, τα οποία καταναλώνονται από ψάρια και άλλους υδρόβιους οργανισμούς και τελικά μπορεί να καταλήξουν και στο πιάτο μας.[3]
Δίχτυα-φαντάσματα Επεξεργασία
Δίχτυα-φαντάσματα ονομάζονται όλα τα δίχτυα των ψαράδων τα οποία χάθηκαν για διάφορους λόγους και παρέμειναν στην θάλασσα. Παλαιότερα τα δίχτυα ήταν φτιαγμένα από σκοινί, το οποίο με τον καιρό διαλυόταν μέσα στο νερό. Ωστόσο, από την δεκαετία του 1960, τα σκοινένια δίχτυα αντικαταστάθηκαν από δίχτυα φτιαγμένα από νάιλον, το οποίο ήταν φθηνότερο. Το νάιλον όμως δεν διασπάται και έτσι τα χαμένα δίχτυα περιφέρονται για πάρα πολύ καιρό μέσα στις θάλασσες σαν «φαντάσματα», και μπορούν να παγιδεύσουν μέσα σε αυτά διάφορα θαλάσσια ζώα και τελικά να τα σκοτώσουν.[4]
Απειλές και επιπτώσεις Επεξεργασία
Τα θαλάσσια σκουπίδια αποτελούν ένα πολύ σοβαρό κίνδυνο όχι μόνο για τα θαλάσσια οικοσυστήματα αλλά και για όλη την ανθρωπότητα. Επηρεάζει την οικονομία, ενώ δημιουργεί μεγάλους κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία.[5]
Στα θαλάσσια οικοσυστήματα Επεξεργασία
Τα θαλάσσια απορρίμματα επιφέρουν σοβαρές συνέπειες στα υδρόβια οικοσυστήματα, καθώς διαταράσσουν την ισορροπία τους. Μέρη όπως οι κοραλλιογενείς ύφαλοι μπορούν μέχρι και να καταστραφούν από τα αντικείμενα αυτά. Μία τέτοια περίπτωση θα οδηγούσε στην εξαφάνιση και πολλά είδη οργανισμών που εξαρτιόνται από αυτούς του υφάλους για να επιβιώσουν.[5]
Μία έμμεση συνέπεια των θαλάσσιων σκουπιδιών είναι η εισβολή ξένων οργανισμών σε άλλα οικοσυστήματα. Πολλές φορές πάνω στα θαλάσσια σκουπίδια προσκολλώνται διάφοροι μικροοργανισμοί ή θαλάσσιοι οργανισμοί, οι οποίοι ταξιδεύουν πάνω σε αυτό για μεγάλα διαστήματα. Δεδομένου ότι τα θαλάσσια σκουπίδια κάνουν διαδρομές χιλιάδων χιλιομέτρων, κάποιοι από τους προσκολλημένους οργανισμούς μπορεί να βρεθούν σε μέρη που δεν έπρεπε κανονικά να είναι. Έτσι, με την «χωροκατακτητική» ικανότητά τους, μπορεί να εκτοπίσουν τους ντόπιους οργανισμούς και τελικά να διαταράξουν βαθύτατα την ισορροπία του οικοσυστήματος.[5]
.jpg)
Αν εστιάσουμε στις επιπτώσεις που έχουν τα θαλάσσια απορρίμματα σε κάθε ζώο ατομικά, τότε μπορούμε να παρατηρήσουμε ότι πολλές είναι οι φορές που διάφορα ζώα περνάνε τα σκουπίδια για φαγητό, με αποτέλεσμα να τα τρώνε. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της θαλάσσιας χελώνας, που τρώει πλαστικές σακούλες νομίζοντας τις για μέδουσες. Ωστόσο, και άλλα ζώα, όπως φώκιες, ψάρια, γλάροι κ.α. τρώνε σκουπίδια αντί για φαγητό. Η κατανάλωση πλαστικών από τα ζώα αυτά μπορεί να οδηγήσει από τον εσωτερικό τραυματισμό του λαιμού ή της κοιλιάς, και την κακή διατροφή, στην εντερική απόφραξη και λιμοκτονία.[5][6]
Τέλος, όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενη παράγραφο, «ορφανά» περιφερόμενα δίχτυα, λαστιχάκια καουστούκ και πλαστικές συσκευασίες μπορούν να εγκλωβίσουν μέσα τους θαλάσσιους οργανισμούς και τους τραυματίσουν ή να τους οδηγήσουν σε ασφυξία και στον θάνατο.[5][6]
Στην οικονομία Επεξεργασία
Σε πολλούς τομείς της οικονομίας, η ύπαρξη θαλάσσιων σκουπιδιών έχει αρνητικές συνέπειες. Πρώτα απ' όλα, ο κλάδος του τουρισμού επηρεάζεται σοβαρά από τα θαλάσσια απορρίμματα. Έρευνες έχουν δείξει ότι η συσσώρευση όγκων σκουπιδιών σε παραλίες είναι μία σημαντική αιτία για την μείωση των επισκεπτών αυτής της παραλίας. Συνεπώς πολλές παράκτιες περιοχές που βασίζουν την οικονομία τους στις τουριστικές παραλίες τους, στις οποίες ωστόσο μπορεί να μειωθούν σημαντικά οι τουρίστες εφόσον εμφανιστούν σκουπίδια μέσα στην θάλασσα. Δεδομένου ότι η εξάπλωση των σκουπιδιών στις θάλασσες είναι πολύ μεγάλη, ο κίνδυνος να «βρομιστεί» μία παραλία είναι υπαρκτός και μεγάλος.[7] Επίσης κάποιοι εκτιμούν ότι λύσεις όπως η μεταφορά των σκουπιδιών σε άλλα μέρη όπως χωματερές, είναι μόνο προσωρινές, ενώ με το πέρασμα του χρόνου αποδεικνύονται και ζημιωγόνες οικονομικά. Για παράδειγμα, έρευνα έδειξε ότι στις Ειρηνικές ακτές της Καλιφόρνιας σε κάθε άτομο αντιστοιχούν 13$ για τον καθαρισμό των παραλιών από τα σκουπίδια, χρήματα που θα μπορούσαν να είχαν επενδυθεί αλλού αν υπήρχε μία συνολική μείωση των θαλάσσιων σκουπιδιών.[8]
Άλλος κλάδος ο οποίος επηρεάζεται από τα θαλάσσια σκουπίδια είναι η αλιεία. Κάποια θαλάσσια σκουπίδια είναι ιδιαίτερα επικίνδυνα για τα αλιευτικά σκάφη, καθώς και για τον εξοπλισμό τους. Για παράδειγμα, είναι συχνό φαινόμενο να ψαρεύονται σκουπίδια, αντί για ψάρια, που μπορούν να χαλάσουν τα δίχτυα. Ακόμα υπάρχει ο κίνδυνος σκουπίδια να μπλεχτούν στην προπέλα του σκάφους και να την καταστρέψουν. Όλα αυτά αποτελούν μία σημαντική οικονομική ζημιά για τους ψαράδες.[1]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 «What is marine debris? | National Oceanic and Atmospheric Administration». www.noaa.gov. Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 Society, National Geographic (21 Ιανουαρίου 2011). «marine debris». National Geographic Society (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιουνίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 dianna.parker (18 Ιουλίου 2013). «Plastics | OR&R's Marine Debris Program». marinedebris.noaa.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2021.
- ↑ «Ghost Nets: Why They Endanger Marine Life». Plastic Soup Foundation (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2021.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 «What is marine debris? | National Oceanic and Atmospheric Administration». www.noaa.gov. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2021.
- ↑ 6,0 6,1 «Plastic Pollution Affects Sea Life Throughout the Ocean». pew.org. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2021.
- ↑ alexis.thorbecke (26 Σεπτεμβρίου 2018). «The Economic Impacts of Marine Debris on Tourism-Dependent Communities | OR&R's Marine Debris Program». marinedebris.noaa.gov (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2021.
- ↑ «ESTIMATING THE ECONOMIC IMPACTS OF MARINE DEBRIS – Sixth International Marine Debris Conference» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 1 Ιουλίου 2021.