Θεόδωρος Ρεστουνί
Ο Θεόδωρος Ρεστουνί, (αρμενικά: Թեոդորոս Ռշտունի, 590 - 654/655), που τον ταυτίζουμε με τον πατρίκιο Πασαγνάθη του Θεοφάνη του Ομολογητή, ήταν Αρμένιος ναχαράρ, διάσημος για την αντίσταση στις πρώτες αραβικές εισβολές στην Αρμενία. Ο Ρστούνι διορίστηκε ως ισκάν (πρίγκιπας) και κουροπαλάτης της Ρωμαϊκής Αρμενίας από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο, όταν ο προηγούμενος ισκάν Δαβίδ Σαχαρούνι ανατράπηκε από άλλους ναχαράρ. [5]
| Θεόδωρος Ρεστουνί | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 590 |
| Θάνατος | 656[1] ή 654 (περίπου)[2] Δαμασκός[1] |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός ηγέτης[2] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | αγνώστων στοιχείων Ρεστουνί[3][4] Theodora Rshtouni |
| Οικογένεια | Ρεστουνί |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | Σπαραπέτ |
Αραβικές εισβολές Επεξεργασία
Πριν από τις Αραβικές επιδρομές, ο Ρεστουνί είχε διοριστεί ο σπαραπέτ (αρχιστράτηγος) των Αρμενιακών δυνάμεων στο Αρμενικό μαρζμπανάτο και είχε τοποθετηθεί ως ο marzban (δούκας) της Αρμενίας το 634.
Πολέμησε, μαζί με τον Ρωμαίο στρατηγό Προκόπιο, ενάντια στην πρώτη, ανεπιτυχή Αραβική επίθεση στην Αρμενία το 640. Δεν μπόρεσε να αποτρέψει τους Άραβες να λεηλατήσουν την πρωτεύουσα τού Ντβιν το 642. Κέρδισε μια νίκη επί των Αράβων και γι' αυτό αναγνωρίστηκε ως κυβερνήτης της Αρμενίας από τον Κώνστα Β΄ το 643. [6]
Ο Κώνστας Β΄ έδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην αδύναμη πατρίδα της οικογένειάς του, την Αρμενία, και ευνόησε τους Ρωμαίους στρατηγούς αρμενικής καταγωγής, για να σταματήσουν την Αραβική πρόοδο. [7]
Εν τω μεταξύ, η ισχύς των Αραβικών επιθέσεων συνέχισε να αυξάνεται. Ο Θεόδωρος τελικά συνήψε ανακωχή με τον τότε κυβερνήτη της Συρίας, τον Μουαβίγια Α' το 651 και οι Άραβες συγκέντρωσαν τις προσπάθειές τους ενάντια στους υπόλοιπους θύλακες αντίστασης στην Αυτοκρατορία των Σασσανιδών. Τελικά το 652 ο Ρεστουνί, απελπισμένος από τις διαρκείς επιθέσεις, αποδέχθηκε την κυριαρχία του Μουαβίγια Α΄ και διορίστηκε κυβερνήτης της Αρμενίας. Ο Ρεστουνί κατάφερε να διαπραγματευτεί μία συνθήκη, που άφησε την Αρμενία με σχετικά υψηλό επίπεδο αυτονομίας. [8] Σε απάντηση, ο Κώνστας βάδισε προσωπικά με στρατό, που τον οδήγησε στην Αρμενία, παρά την αυξανόμενη συνωμοσία εναντίον του στην Κωνσταντινούπολη, από τον Αρμένιο (ειρωνικά) διοικητή του Στρατού της Θράκης. Ο Κώνστας Β΄ εξασφάλισε την Αρμενία και εκτόπισε τον Θεόδωρο, ο οποίος κατέφυγε στο νησί Αγταμάρ. Σε έναν Ρωμαίο διοικητή με το όνομα Μαυριανός, δόθηκε το καθήκον να υπερασπιστεί το Αρμενικό σύνορο. Το 654 ο Μαυριανός εκδιώχθηκε από την Αρμενία στον Καύκασο και ο Θεόδωρος αποκαταστάθηκε. Θεωρώντας πια τον Θεόδωρο αναξιόπιστο, οι Άραβες τον έστειλαν στη Δαμασκό, όπου πέθανε σε αιχμαλωσία τον επόμενο χρόνο. Αντικαταστάθηκε ως πρίγκιπας από τον γαμπρό του, Χαμαζάσπ Μαμικονιάν. Η σορός του μεταφέρθηκε στην πατρίδα του, το Ρεστουνίκ, όπου αποτέθηκε στον τάφο των προγόνων του.
Υστεροφημία Επεξεργασία
Σύμφωνα με τον Μανούκ Αμπεγκιάν και ορισμένους άλλους μελετητές, η δημοτικότητα του Ρστούνι στην Αρμενία εκδηλώθηκε με τον χαρακτήρα τού Κέρι Τόρος (Κύρη Θεοδώρου) στο επικό ποίημα του Δαβίδ του Σασούν. Ο Αρμένιος συγγραφέας Τσερέντς έγραψε επίσης ένα ιστορικό μυθιστόρημα με τίτλο Θεόδωρος Ρεστουνί.
Σημειώσεις Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 Πρότυπο:Ref-Grousset-Arménie. σελ. 304.
- ↑ 2,0 2,1 (Aρμενικά) Αρμένικη Σοβιετική Εγκυκλοπαίδεια. Armenian Encyclopedia Publishing House. 1974.
- ↑ Κιρίλ Τουμάνοφ: «Les dynasties de la Caucasie chrétienne de l'Antiquité jusqu'au xixe siècle» (Γαλλικά) Ρώμη. 1990. σελ. 332.
- ↑ Κριστιάν Σετιπανί: «Continuité des élites à Byzance durant les siècles obscurs» (Γαλλικά) Παρίσι. 2006. σελ. 138 et 141. ISBN-13 978-2-7018-0226-8. ISBN-10 2-7018-0226-1.
- ↑ Whittow, Mark (1996). The Making of Byzantium, 600-1025. Berkeley: University of California Press. σελ. 209. ISBN 0-520-20497-2.
- ↑ Ter-Ghevondyan, Aram N (1977). Армения и apaбcкий Халифат (Armenia and the Arab Caliphate) (στα Ρωσικά). Yerevan, Armenian SSR: Armenian Academy of Sciences. σελίδες 23–58.
- ↑ Treadgold, Warren (1997). A History of the Byzantine State and Society. Stanford: Stanford University Press. σελίδες 310–313. ISBN 0-8047-2630-2.
- ↑ For the terms of this treaty see Kaegi, Walter (1992). Byzantium and the Early Islamic Conquests. Cambridge: Cambridge University Press. σελίδες 196–197. ISBN -05214-8455-3.