Ιβάν Ε΄ της Ρωσίας

Ο Ιβάν Ε΄ (Иоа́нн [Ива́н] V Алексе́евич, 6 Σεπτεμβρίου 1666 - 8 Φεβρουαρίου 1696) ήταν τσάρος της Ρωσίας (μαζί με τον μικρότερο ετεροθαλή αδελφό του Πέτρο Α') από το 1682 έως το 1696. Ήταν ο μικρότερος γιος του τσάρου Αλεξέι Μιχαήλοβιτς και της Μαρίας Μιλοσλάφσκαγια.

Ιβάν Ε΄
Τσάρος της Ρωσίας
Περίοδος	7 Μαΐου 1682 - 8 Φεβρουαρίου 1696
Στέψη	Κρεμλίνο, Μόσχα
Προκάτοχος	Φιοντόρ Γ΄
Διάδοχος	Πέτρος Α΄
Γέννηση	6 Σεπτεμβρίου 1666 Μόσχα
Θάνατος	8 Φεβρουαρίου 1696 Μόσχα
Σύζυγος	Πρασκόβια Σαλτύκοβα
Επίγονοι	Αικατερίνη Ιβάνοβνα Άννα Ιβάνοβνα Πρασκοβία Ιβάνοβνα
Οίκος	Οίκος των Ρομάνοφ
Πατέρας	Αλέξιος της Ρωσίας
Μητέρα	Μαρία Μιλοσλάβσκαγια
Θρησκεία	Ορθόδοξος
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Παιδική ηλικία

Όταν το 1682 ο πρεσβύτερος αδελφός του ο τσάρος Φιοντόρ Γ΄ πέθανε χωρίς να αφήσει διάδοχο ο 15χρονος Ιβάν Ε΄ ως πρεσβύτερος ήταν διάδοχος του θρόνου. Ο Ιβάν Ε΄ ήταν ένα παιδί που αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα υγείας και έτσι ήταν ανίκανος να κυβερνήσει τη χώρα. Έτσι προτάθηκε η απομάκρυνσή του και αποφασίστηκε να επιλεγεί ως επόμενος τσάρος ο αδελφός του ο 10χρονος Πέτρος Α΄ ο νεότερος γιος του Αλεξέι. Για τον Ιβάν Ε΄ είχαν διαδοθεί ειδήσεις που τον παρουσίαζαν ως ένα νοητικά καθυστερημένο παιδί κάτι που ίσως να οφείλεται στη διαμάχη μεταξύ των οικογενειών Μιλοσλάβσκι και Ναρίσκιν για την εξουσία. Ο Ιβάν Ε΄ αν και βρισκόταν στην καρδιά της διαμάχης δεν προσπάθησε να λάβει ενεργά μέρος σε αυτή και δεν έδειχνε ενδιαφέρον για τις κυβερνητικές υποθέσεις.

Ενθρόνιση

Τα δύο αδέλφια, ο ένας λόγω κακής υγείας και ο άλλος λόγω της μικρής ηλικίας του, δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν στη διαμάχη για την εξουσία. Αντ' αυτού, μέρος σε αυτήν έλαβαν οι συγγενείς τους: για τον Ιβάν Ε΄- η αδελφή του, η Πριγκίπισσα Σοφία και η οικογένεια Μιλοσλάβσκι, οι συγγενείς της μητέρας τους, της πρώτης συζύγου του τσάρου Αλεξέι, ενώ για τον Πέτρο η οικογένεια Ναρίσκιν, οι συγγενείς της μητέρας του Ναταλίας Ναρύσκινα, της δεύτερης συζύγου του Αλεξέι Μιχαήλοβιτς. Η διαμάχη ήταν αιματηρή. Τελικά ο Πατριάρχης Ιωακείμ έδωσε τη λύση και πρότεινε να κηρυχθούν και οι δύο ως τσάροι: ο Ιβάν Ε΄ ως «μεγαλύτερος τσάρος» και ο Πέτρος Α΄ ως «μικρότερος τσάρος» και την κηδεμονία τους να αναλάβει η Πριγκίπισσα Σοφία. Στις 25 Ιουνίου του 1682 ο Ιβάν Ε΄και ο Πέτρος Α΄ ενθρονίστηκαν στον Καθεδρικό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Κρεμλίνο. Για αυτούς κατασκευάστηκε ένας ειδικός θρόνος με δύο θέσεις. Πριν από το 1689 η βασιλεία του Ιβάν Ε΄ και ο Πέτρου Α΄ ήταν τυπική εφόσον όλες τις αποφάσεις λάμβανε η πριγκίπισσα Σοφία. Το 1689 μεταξύ της Σοφίας και του Πέτρου Α΄ άρχισαν να δημιουργούνται προβλήματα με αποτέλεσμα την απομάκρυνση της πριγκίπισσας Σοφίας από την εξουσία. Έτσι ο Πέτρος Α΄ ζητά από τον Ιβάν Ε΄την υποστήριξη του για να κυβερνήσει την χώρα.

Συμμετοχή στο κυβερνητικό έργο

Παρά το γεγονός ότι ο Ιβάν Ε΄ ονομαζόταν «μεγαλύτερος τσάρος» σχεδόν ποτέ δεν εμπλεκόταν στις κρατικές υποθέσεις, εκτός από τις τελετές, που απαιτούσαν τη συμμετοχή του και αφιερώθηκε αποκλειστικά στην οικογένεια του. Από το 1682-1689 εξουσίαζε η Σοφία από το 1689 η πραγματική εξουσία μεταφέρθηκε στην οικογένεια Ναρίσκιν με επικεφαλής τη Βασίλισσα Ναταλία Ναρύσκινα μετά το θάνατο της οποίας το 1694 η εξουσία συγκεντρώθηκε στα χέρια του Πέτρου Α΄.

Το τέλος του

Ο Ιβάν Ε΄ είχε ζήσει περισσότερο από άλλους άρρενες απογόνους της βασίλισσας Μαρίας Μιλοσλάβκαγια αλλά από την ηλικία των 27 ετών έγινε πολύ αδύναμος, δεν έβλεπε και είχε πάθει παράλυση. Στο 30ο έτος της ζωής, στις 8 Φεβρουαρίου 1696, πέθανε ξαφνικά στη Μόσχα.

Οικογένεια

Νυμφεύτηκε το 1683/4 την Πρασκόβια Σαλτύκοβα, κόρη του Φιόντρ Πετρόβιτς Σαλτύκοβ, και είχε τέκνα:

• Αικατερίνη 1691-1733, παντρεύτηκε τον Κάρολο-Λεοπόλδο δούκα του Μεκλεμβούργου-Σβερίν.
  • Άννα 1718-1746, παντρεύτηκε τον Αντώνιο-Ούλριχ των Γουέλφων δούκα του Μπράουνσβαϊγκ-Βόλφενμπυτελ.
    • Ιβάν ΣΤ΄ 1740-1764, Αυτοκράτορας της Ρωσίας, απεβ. 24 ετών.
• Άννα 1693-1740, Αυτοκράτειρα της Ρωσίας. Παντρεύτηκε τον Φρειδερίκο-Γουλιέλμο δούκα της Κουρλάνδης.
• Πρασκόβια 1694-1731, παντρεύτηκε τον Ιβάν Ηλίτς Ντμιτρίεβ-Μαμόνοβ.

Πηγές

• Книга:Русский биографический словарь|8|271—272||Иоанн V Алексеевич