Ιερά Μητρόπολις Καλαβρύτων και Αιγιαλείας

Η Ιερά Μητρόπολις Καλαβρύτων και Αιγιαλείας είναι Μητρόπολη της Εκκλησίας της Ελλάδος και η περιφέρειά της αποτελείται από τις δύο πρώην επαρχίες των Καλαβρύτων και της Αιγιαλείας. Η Μητρόπολη υπάρχει με τη σημερινή της μορφή από το 1922.

Ιερά Μητρόπολις Καλαβρύτων και Αιγιαλείας
Γενικές πληροφορίες
XώραΕλλάδα
ΈδραΑίγιο
ΥπαγωγήΕκκλησία της Ελλάδος
Αρχιερατικές περιφέρειες
Ενορίες149 (το 2009)
Μονές10
Μητροπολιτικός ναόςΙ.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Φανερωμένη)
Ιστοσελίδαimkalaig.gr
Ιεραρχία
ΜητροπολίτηςΙερώνυμος
ΠρωτοσύγκελλοςΑρχιμανδρίτης Ιωακείμ Βενιανάκης
Γενικός Αρχιερατικός ΕπίτροποςΠρωτοπρεσβύτερος π. Χρήστος Τσάκαλος

Μητροπολίτης από τις 13 Οκτωβρίου 2019 είναι ο Ιερώνυμος (Κάρμας).

Iστορικά στοιχεία

Επεξεργασία

Τον Σεπτέμβριο του 1654, επί Πατριαρχίας Παϊσίου Α΄, αποσπάστηκε για πρώτη φορά η Επισκοπή Κερνίτζης από την Μητρόπολη Παλαιών Πατρών και προήχθη σε Αρχιεπισκοπή, υπαγόμενη απευεθείας στον Οικουμενικό Θρόνο[1]. Τότε εξελέγη και πρώτος Αρχιεπίσκοπος ο ιερομόναχος Κωνστάντιος[2].

 
Ο Μητροπολιτικός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου στα Καλάβρυτα.

Την περίοδο της τουρκοκρατίας σχεδόν όλη η περιοχή της σημερινής Μητροπόλεως υπαγόταν στην Επισκοπή Κερνίτζης και Καλαβρύτων με έδρα τα Καλάβρυτα.

Αυτή καταργήθηκε το 1833 και στη θέση της δημιουργήθηκαν με Βασιλικό Διάταγμα[3] δύο νέες επισκοπές, η Επισκοπή Κυναίθης με έδρα τα Καλάβρυτα και πρώτο Επίσκοπο τον πρώην Μοσχονήσων Βαρθολομαίο, και η Επισκοπή Αιγιαλείας με έδρα το Αίγιο και με Επίσκοπο τον πρώην Ευδοκιάδος Γρηγόριο Δενδρινό. Με Βασιλικό Διάταγμα στις 17 Ιουλίου 1842[4] η Επισκοπή Αιγιαλείας καταργείται και η περιφέρειά της (επαρχία Αιγιαλείας) προσαρτάται στην Επισκοπή Αχαΐας με έδρα την Πάτρα. Το 1849 με το Βασιλικό διάταγμα της 1 Φεβρουαρίου[5], η Επισκοπή Κυναίθης μετονομάζεται σε Επισκοπή Καλαβρύτων. Λίγα χρόνια αργότερα με το Βασιλικό Διάταγμα της 9 Ιουλίου 1852[6] η επαρχία Αιγιαλείας που υπαγόταν εκκλησιαστικά στην Επισκοπή Αχαΐας, αποσπάται από αυτήν και προσαρτάται οριστικά στην Επισκοπή Καλαβρύτων, η οποία και μετονομάζεται πλέον σε Επισκοπή Καλαβρύτων και Αιγιαλείας.

Το 1922 η Επισκοπή Καλαβρύτων και Αιγιαλείας, όπως και όλες οι Επισκοπές της Εκκλησίας της Ελλάδος, προήχθη σε Μητρόπολη με πρώτο Μητροπολίτη τον Τιμόθεο Αναστασίου.

Επισκοπικός κατάλογος[α]

Επεξεργασία
Όνομα Έτη Σχόλια
Επίσκοποι Κερνίτζης και Καλαβρύτων (υπό την Μητρόπολη Παλαιών Πατρών)
Παύλος ~ 10ος αι. επίσκοπος
Νικόλαος (Μαλωταράς) ~ 1316 επίσκοπος
Ματθαίος ~ 1380 – 1381 μητροπολίτης
Ιωάννης ~ 1510 επίσκοπος
Νεόφυτος ~ 1550 – 1555 επίσκοπος
Θεοδόσιος ~ 1570 – 1578[9] επίσκοπος
Αρσένιος Α΄ ~ 1582 – 1594 επίσκοπος
Νεκτάριος ~ 1594 έξαρχος
Γαβριήλ ~ 1606 επίσκοπος
Λεόντιος[9]
Ηλίας[9]
Παρθένιος Β΄ (Λαμπαρδόπουλος) 1612 – 1638 επίσκοπος, α΄ θητεία
Παΐσιος ~ 1634 επίσκοπος
Αρσένιος Β΄ ~ 1639 – Σεπτέμβριος 1640 επίσκοπος, α΄ θητεία, καθαιρέθηκε[10]
Παρθένιος Β΄ (Λαμπαρδόπουλος) 1641; – 1646; επίσκοπος, β΄ θητεία
Αρσένιος Β΄ ; – Σεπτέμβριος 1654 επίσκοπος, β΄ θητεία, παραιτήθηκε[2]
Δανιήλ Α΄ 1654 - προεδρέυον
Αρχιεπίσκοποι Κερνίτζης και Καλαβρύτων
Κωνστάντιος Σεπτέμβριος 1654[2] – ; αρχιεπίσκοπος
Λεόντιος 1699 – 1710 επίσκοπος
Ηλίας (Μηνιάτης) 1710 – 1714 επίσκοπος
Παρθένιος Γ΄ (Μπάλκουρας) 1714 – ; επίσκοπος
Δανιήλ Β΄ ~ 1725 επίσκοπος
Δανιήλ Γ΄ 1742 – 1757 πρόεδρος
Παρθένιος Δ΄ 1757 – 1762 επίσκοπος, α΄ θητεία
Αθανάσιος ~ 1764 επίσκοπος
Γαβριήλ ~ 1770 επίσκοπος
Παρθένιος Δ΄ ~ 1776; επίσκοπος, β΄ θητεία
Σεραφείμ ~ 1779 επίσκοπος
Κύριλλος 1785 – 1796 επίσκοπος
Προκόπιος 1801 – Ιούλιος 1825 † επίσκοπος
Επίσκοποι Καλαβρύτων και Αιγιαλείας
Μελέτιος (Γημαράκης) Σεπτέμβριος 1828 – 10 Φεβρουαρίου 1830 πρώην Μετρών, τοποτηρητής, μετέπειτα Αχαΐας (1833-1840)
Γρηγόριος (Δενδρινός) 21 Νοεμβρίου 1833 – 17 Ιουλίου 1842 επίσκοπος Αιγιαλείας, κατόπιν Αχαΐας
Βαρθολομαίος (Πειρούνης) 1844 – 6 Δεκεμβρίου 1861 επίσκοπος Κυναίθης ως το 1844, κατόπιν Καλαβρύτων, από 10 Ιουλίου 1852 Καλαβρύτων και Αιγιαλείας[β]. Παραιτήθηκε[12].
Φιλόθεος (Οικονομόπουλος) 25 Δεκεμβρίου 1861 – 10 Αυγούστου 1862 † πέθανε από γαστρικό πυρετό[13]
Ιγνάτιος (Ζερβόπουλος) 30 Ιουλίου 1866 – 8 Αυγούστου 1867 δεν χειροτονήθηκε, η εκλογή του ακυρώθηκε από επόμενη Σύνοδο[14]
Ευθύμιος (Αλεξανδρόπουλος) 14 Ιανουαρίου 1868 – 22 Απριλίου 1889[15]
Φιλάρετος (Γιαννούλης) 29 Ιουνίου 1901[16] – 2 Μαρτίου 1907[17]
Χαρίτων (Κανελλόπουλος) 19 Ιουλίου 1907 – 20 Μαρτίου 1911[18]
Τιμόθεος (Αναστασίου) 22 Μαΐου 1912 – 21 Οκτωβρίου 1917 Επίσκοπος Καλαβρύτων και Αιγιαλείας. Κηρύχθηκε έκπτωτος λόγω συμμετοχής του στο ανάθεμα του Βενιζέλου το 1916[19].
Σωφρόνιος 21 Οκτωβρίου 1917 – 16 Νοεμβρίου 1920 Τοποτηρητής
Τιμόθεος (Αναστασίου) 16 Νοεμβρίου 1920 – 1922 Επίσκοπος Καλαβρύτων και Αιγιαλείας. Αποκαταστάθηκε στις 16 Νοεμβρίου 1920 με απόφαση της Πολιτείας.
Μητροπολίτες Καλαβρύτων και Αιγιαλείας
Τιμόθεος (Αναστασίου) 2 Ιανουαρίου 1923 – 12 Φεβρουαρίου 1931 Αποκαταστάθηκε στις 2 Ιανουαρίου 1923 με απόφαση Μείζονος Συνόδου.
Θεόκλητος (Παναγιωτόπουλος) 12 Φεβρουαρίου 1931 – 16 Νοεμβρίου 1944 κατόπιν Πατρών, μετέπειτα Αρχιεπίσκοπος Αθηνών[20]
Αγαθόνικος (Παπασταματίου) 13 Οκτωβρίου 1945 – 24 Αυγούστου 1956[21]
Γεώργιος (Πάτσης) 8 Νοεμβρίου 1957 – 23 Απριλίου 1978 † από Θήρας[22]
Αμβρόσιος (Λενής) 12 Οκτωβρίου 1978 – 26 Αυγούστου 2019 παραιτήθηκε[23]
Ιερώνυμος (Κάρμας) 13 Οκτωβρίου 2019 – σήμερα[24]

Ιερές Μονές

Επεξεργασία
 
Η Ιερά Μονή Μεγάλου Σπηλαίου

Ιερά Προσκυνήματα

Επεξεργασία
  • Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Τρυπητής
  • Ιερό Προσκύνημα Παναγίας Πλατανιωτίσσης

Αρχιερατικές περιφέρειες

Επεξεργασία

Η Μητρόπολη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας αριθμεί 8 Αρχιερατικές περιφέρεις.

  1. Την Αρχιερατική περιφέρεια Αιγείρας με Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Χαράλαμπο Καρούζο.
  2. Την Αρχιερατική περιφέρεια Ακράτας με Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Σπυρίδωνα Σιαφλά
  3. Την Αρχιερατική περιφέρεια Αροανίας με Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Ιωάννη Μπαμπίλη
  4. Την Αρχιερατική περιφέρεια Βοστίτσης με Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Βασίλειο Πετρόπουλο
  5. Την Αρχιερατική περιφέρεια Διακοπτού με Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Γεώργιο Λυμπέρη
  6. Την Αρχιερατική περιφέρεια Καλαβρύτων με Γενικό Αρχιερατικό Επίτροπο Καλαβρύτων τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Κωνσταντίνο Μητρόπουλο και Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Χρήστο Μπίρμπα
  7. Την Αρχιερατική περιφέρεια Κλειτορίας με Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πρωτοπρεσβύτερο π. Νικόλαος Παπαϊωάννου
  8. Την Αρχιερατική περιφέρεια Συμπολιτείας με Αρχιερατικό Επίτροπο τον Πανοσιολογιώτατο Αρχιμανδρίτης π. Ανδρόνικο Τσαχρίδη
  • Εκκλησιαστικό Μουσείο Αιγίου
  • Μουσείο Ιακώβου Τσούνη

Ιδρύματα

Επεξεργασία
  • Το «Χάνι της Βοστίτσας», όπου προσφέρεται μέριμνα για τους Ιερείς και Αρχιερείς οι οποίοι συνταξιοδοτούμενοι δεν θα είχαν τη δυνατότητα να κατοικήσουν κάπου, ώστε να ζήσουν αξιοπρεπώς τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής τους.
  • Το «Ρουφάγλειο Ενοριακό Κέντρο Ακράτας», έργο από τη δωρεά του καθητητή Σωτηρίου Ρουφογάλη και της συζύγου του Ρενάτας προς την Ιερά Μητρόπολη και τον πρώην Δήμο Ακράτας, με σκοπό να βοηθήσει την πνευματική ανάπτυξη των κατοίκων της ευρύτερης περιοχής.
  • Το «Παπαδοπούλειο Ενοριακό Πνευματικό Κέντρο» του Ιερού Ναού Ταξιαρχών Αιγίου.
  • Η «Οικία Κληρικών», για να στεγαστούν Κληρικοί που για διάφορους λόγους δεν μπορούσαν να αποκτήσουν δική τους οικία, με δωρεά του αείμνηστου ιερέα π. Αγγέλου Βαγενά, σε ακίνητο που ανήκει στον Μητροπολιτικό Ναό Παναγίας Φανερωμένης και στο Παρεκκλήσιο του Γενεσίου της Θεοτόκου του Επισκοπείου Αιγίου. Στο υπόγειο, στεγάζεται το στούντιο του ραδιοσταθμού της Ιεράς Μητροπόλεως «ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΑ».
  • Το Εκκλησιαστικό Κέντρο Νεότητας Αιγίου «Νέοι Ορίζοντες», που θεμελιώθηκε από τον τότε Υπουργό Προεδρίας της Κυβερνήσεως Κωστή Στεφανόπουλο. Λειτούργησε ως Κέντρο Επαγγελματικής Καταρτίσεως, με Τμήμα Εκπαιδεύσεως Η/Υ, Τμήμα Μηχανογραφημένης Λογιστικής, Τμήμα Εκμαθήσεως Σχεδίου και Τμήμα Γραφιστικής ως Μέσου Επικοινωνίας. Επίσης, λειτουργεί Σχολή Βυζαντινής Αγιογραφίας και Ζωγραφικής, Σχολή Παραδοσιακών Οργάνων, Σχολή Βυζαντινής Μουσικής.
  • Κατασκηνώσεις Ιεράς Μητροπόλεως - Εκκλησιαστικό Κέντρο Νεότητας «Το Όραμα», βρίσκονται κοντά στην Ιερά Μονή Αγίας Λαύρας (στην τοποθεσία Στέρνα).
  • Μονάδα Κατακοίτων «Μονάδα Φροντίδας Μη Αυτοεξυπηρετούμενων Ατόμων», στους χώρους του παλιού Ορφανοτροφείου στην πόλη των Καλαβρύτων, όπου λειτουργούν 43 κλίνες ειδικού εξοπλισμού.
  • «Εκκλησιαστικό Ίδρυμα Αρωγής και Αγωγής Καλαβρύτων».
  • «Αγάπης Μέλαθρον Άγιος Χαράλαμπος», περιλαμβάνοντας Γηροκομείο και Βρεφονηπιακό Σταθμό, δωρεά της Ιφιγένειας Λυριντζή.
  • «Καλλιμανοπούλειο Εκκλησιαστικό Διακονικό Κέντρο», που άρχισε να κτίζεται ως Γηροκομείο το έτος 1970 με πρωτοβουλία του Σωματείου «Οι Φίλοι του Γηροκομείου». Στις αρχές του 1979 περιήλθε από δωρεά στην κυριότητα της Ιεράς Μητροπόλεως και διευρύνθηκε ο σκοπός του Ιδρύματος. Προστέθηκε και το Διακονικό Κέντρο για την εξυπηρέτηση ιεραποστολικών και πολιτιστικών δραστηριοτήτων της Μητροπόλεως και φορέων της επαρχίας Καλαβρύτων κι όχι μόνο.

Υποσημειώσεις και παραπομπές

Επεξεργασία

Υποσημειώσεις

Επεξεργασία
  1. Βασική πηγή: Παπαμεντζελόπουλος 2022, σελ. 181-182[7]. Για το ιστοριογραφικό ιστορικό σταδιακής συμπλήρωσης του επισκοπικού καταλόγου βλ. Παπαμεντζελόπουλος 2022, σελ. 36-37[8]
  2. Αναφέρεται: 1852 – μετά τον Αύγουστο 1861[11]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. Αποστολόπουλος 1987, σελ. 204.
  2. 2,0 2,1 2,2 Αποστολόπουλος 1987, σελ. 205.
  3. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αριθμός φύλλου 38, σελ. 286, 9 Δεκεμβρίου 1833.
  4. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αριθμός φύλλου 18, τεύχος Α΄, 28 Ιουλίου 1842.
  5. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αριθμός φύλλου 8, σελ. 34, 17 Φεβρουαρίου 1849.
  6. Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, αριθμός φύλλου 25, τεύχος Α΄, 10 Ιουλίου 1852.
  7. Παπαμεντζελόπουλος 2022, σελ. 181-182.
  8. Παπαμεντζελόπουλος 2022, σελ. 36-37.
  9. 9,0 9,1 9,2 Παπαδόπουλος 1935, σελ. 71.
  10. Αποστολόπουλος 1987, σελίδες 427-428.
  11. Καλλίφρων, Βασίλειος Δ. (1867). Εκκλησιαστικά ή Εκκλησιαστικόν Δελτίον. Κωνσταντινούπολη. σελ. 198. 
  12. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος πρώην Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Βαρθολομαίος. (;-1865)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  13. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Φιλόθεος. (;-1862)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  14. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Ιγνάτιος. (;-1878)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  15. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Ευθύμιος. (1822-1889)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  16. Εφημερίδα Εμπρός φύλλο 25-6-1901, από την Ψηφιακή εθνική βιβλιοθήκη, ανακοίνωση της εκλογής του. Εφημερίδα Εμπρός φύλλο 30-6-1901, από την Ψηφιακή εθνική βιβλιοθήκη, άρθρο για την χειροτονία του σε Επίσκοπο, σελίδα 2.
  17. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Φιλάρετος. (1839-1907)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  18. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Χαρίτων. (;-1911)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  19. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης πρώην Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Τιμόθεος. (1861-1936)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  20. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κυρός Θεόκλητος. (1889-1962)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  21. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Αγαθόνικος. (1898-1956)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  22. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κυρός Γεώργιος. (1903-1978)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  23. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης πρώην Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κύριος Αμβρόσιος. (γεν. 1938)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 
  24. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κύριος Ιερώνυμος. (γεν. 1966)». Ανακτήθηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2022. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία