Ιστορία του ποδοσφαιρικού τμήματος της Αθλητικής Ένωσης Κωνσταντινουπόλεως (1990-1999)

Η δεκαετία του 1990 ήταν μία από τις καλύτερες δεκαετίες στην ιστορία του ποδοσφαιρικού τμήματος της ΑΕΚ . Την περίοδο αυτή η ΑΕΚ κατέκτησε τους περισσότερους τίτλους από οποιαδήποτε άλλη δεκαετία της ιστορίας της. Συνολικά η ΑΕΚ κατέκτησε τρία διαδοχικά πρωταθλήματα (1991-92,1992-93,1993-94), δύο κύπελλα (1995-1996, 1996-97) και το μοναδικό λιγκ καπ που διεξήχθη στην Ελλάδα την περίοδο 1989-90. Στις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις η ΑΕΚ είχε συνεχή παρουσία με εξαίρεση την περίοδο 1990-91 που δεν αγωνίστηκε λόγω ποινής αποκλεισμού που της είχε επιβληθεί την προηγούμενη χρονιά. Η αιτία ήταν επεισόδια που είχαν πραγματοποιήσει οι οπαδοί της την προηγούμενη χρονιά, στον επαναληπτικό αγώνα του Κυπέλλου πρωταθλητριών με αντίπαλο την Μαρσέιγ . Σημαντικότερες στιγμές της Ευρωπαϊκής πορείας της ΑΕΚ αυτή την δεκαετία ήταν οι συμμετοχές της στα προημιτελικά του κυπέλλου κυπελλούχων δύο διαδοχικές χρονιές (1996-97,1997-98) και η πρόκριση της για πρώτη φορά στην ιστορία της στους ομίλους του Champions League την περίοδο 1994-95

Ελληνικό πρωτάθλημα

Την τριετία 1991-94 η ΑΕΚ κυριάρχησε στο ελληνικό πρωτάθλημα κατακτώντας τρία διαδοχικά πρωταθλήματα, κάτι που πέτυχε για πρώτη φορά στην ιστορία της. Στο διάστημα αυτό η ΑΕΚ σύμφωνα με τον αθλητικό τύπο της εποχής απέδιδε πολύ καλό ποδόσφαιρο . Την περίοδο 1991-92 η ΑΕΚ εξασφάλισε το πρωτάθλημα δύο αγωνιστικές πριν το τέλος όταν ο Ολυμπιακός που την καταδίωκε έφερε ισοπαλία με την Κόρινθο και έμεινε τρεις βαθμούς πίσω από την ΑΕΚ. Η χρονιά αυτή ηταν η τελευταία που εφαρμόστηκε το σύστημα 2-1-0, δηλαδή δύο βαθμοί για κάθε νίκη, αντί για τρεις που ίσχυσε από την επόμενη χρονιά. Την επόμενη χρονιά η ΑΕΚ εξασφάλισε το πρωτάθλημα την τελευταία αγωνιστική νικώντας στον τελευταίο αγώνα του πρωταθλήματος τον Ολυμπιακό με σκορ 3-1. Βασικός της αντίπαλος αυτή την χρονιά ήταν ο Παναθηναϊκός. Ο Παναθηναϊκός ήταν αυτός που διεκδίκησε το πρωτάθλημα από την ΑΕΚ και την επόμενη χρονιά, στην οποία όμως η ΑΕΚ εξασφάλισε το πρωτάθλημα τρεις αγωνιστικές πριν την λήξη του.

Την περίοδο 1994-95 η ΑΕΚ δεν μπόρεσε να αντεπεξέλθει στο πρόγραμμα των συχνών αγώνων, λόγω συμμετοχής της στο Champions League της περιόδου, με αποτέλεσμα να μείνει πολύ πίσω στο πρωτάθλημα και να τερματίσει τελικά 5η. Την επόμενη όμως χρονιά διεκδίκησε το πρωτάθλημα μέχρι την τελευταία αγωνιστική και τελικά τερμάτισε δεύτερη, μόλις δύο βαθμούς πίσω από τον Παναθηναϊκό. Αυτή ήταν και η τελευταία χρονιά του Ντούσαν Μπάγεβιτς στην ΑΕΚ. Τα επόμενα χρόνια κυριάρχησε στο ελληνικό πρωτάθλημα ο Ολυμπιακός. Η ΑΕΚ τερμάτισε δεύτερη τις περιόδους 1996-97 και 1998-99 ενώ έμεινε τρίτη την περίοδο 1997-98.

Κύπελλο Ελλάδας

Η ΑΕΚ κατά την διάρκεια της δεκαετίας κατέκτησε δύο κύπελλα. Το 1996 νικώντας στον τελικό τον Απόλλων Αθηνών με το εντυπωσιακό 7-1 και το 1997 νικώντας στα πέναλντι τον Παναθηναϊκό με 5-3. Η κανονική διάρκεια του αγώνα και της παράτασης είχε λήξει 0-0. Η ΑΕΚ είχε φτάσει κοντά στην κατάκτηση του κυπέλλου και δύο χρονιές πριν. Το 1994 όταν ηττήθηκε στα πέναλντι από τον Παναθηναϊκό και ενώ ο κανονικός αγώνας είχε λήξει 2-2 και η παράταση 3-3. Ο Αγώνας αυτός είχε χαρακτηριστεί ως ένας από τους καλύτερους όλων των εποχών. Μία χρονιά μετά η ΑΕΚ έφτασε πάλι μέχρι τον τελικό όπου ηττήθηκε από τον Παναθηναϊκό με σκορ 1-0 στην παράταση, με ένα αμφισβητούμενο πέναλντι που είχε δοθεί υπέρ του Παναθηναϊκού. Ο αγώνας αυτός σε αντίθεση με τον τελικό της προηγούμενης χρονιάς χαρακτηρίστηκε από επεισόδια, διαμαρτυρίες και κακό ποδόσφαιρό. Το επιστέγασμα ήταν η μαφιόζικη επίθεση που δέχτηκε ο διαιτητής του αγώνα λίγες μέρες μετά τον τελικό, ο οποίος και τραυματίστηκε ελαφρά. Η ΑΕΚ δεν πραγματοποίησε καλές εμφανίσεις στον θεσμό τις περιόδους 1989-90, 1997-98 και 1998-99 στις οποίες αποκλείστηκε πρώορα από τον Ιωνικό, την Ξάνθη και τον Α.Ο. Μηχανιώνας αντίστοιχα.

Ευρωπαϊκή πορεία

Σημαντικότερες στιγμές της Ευρωπαϊκής ιστορίας της ΑΕΚ αυτή την περίοδο ήταν οι δύο συνεχόμενες συμμετοχές στα προημιτελικά του κυπέλλου Κυπελλούχων τις περιόδους 1996-97 και 1997-98 καθώς και η συμμετοχή της στους ομίλους του Champions League την περίοδο 1994-95. Η ΑΕΚ αποκλείστηκε από τα προημιτελικά του Κυπέλλου Κυπελλούχων της περιόδου 1996-97 από την Παρί Σεν Ζερμέν ενώ την επόμενη χρονιά αποκλείστηκε στην ίδια φάση από την Λοκομοτίβ Μόσχας και ενώ κρατούσε την πρόκριση μέχρι το τελευταίο λεπτό. Η πρώτη συμμετοχή της ΑΕΚ στους ομίλους του Champions League δεν ήταν πετυχημένη καθώς η ΑΕΚ έπεσε στον όμιλο που συμμετείχαν οι δύο φιναλίστ του Θεσμού, η Μίλαν και ο Άγιαξ. Η ΑΕΚ τερμάτισε στην τελευταία θέση έχοντας αποσπάσει δύο ισοπαλίες. Στον προκριματικό γύρο είχε αποκλείσει πανηγυρικά με δύο νίκες την πολύ ισχυρή τότε Γκλάσκοου Ρέιντζερς. Η ΑΕΚ συμμετείχε συνολικά τέσσερις χρονιές στο κύπελλο πρωταθλητριών, τρεις στο κύπελλο κυπελλούχων, δύο στο κύπελλο ΟΥΕΦΑ ενώ μία χρονιά απείχε από τις Ευρωπαϊκές διοργανώσεις (την περίοδο 1990-91) λόγω τιμωρίας που της είχε επιβληθεί από την ΟΥΕΦΑ.

• Αποτελέσματα

Σύνθεση και μεταγραφές

Η ΑΕΚ στηρίχτηκε για την κατάκτηση των τίτλων σε πολλούς παίχτες που είχαν έρθει στην ομάδα, ήδη από την δεκαετία του 1980, όπως ο Στέλιος Μανωλάς, ο Ντανιέλ Μπατίστα (ήρθε από τον Εθνικό Πειραιώς το 1989), ο Τόνι Σαβέβσκι (ηρθε από την Βαρντάρ Σκοπίων το 1988), Το καλοκαίρι του 1991 ενισχύθηκε με τον Βασίλη Δημητρίαδη, ο οποίος ήρθε από τον Άρη και έγινε ο μόνιμος σκόρερ της ομάδας για τα επόμενα δύο χρόνια. Ο Δημητριάδης πήρε τον τίτλο του πρώτου σκόρερ, δύο διαδοχικές χρονιές, την περίοδο 2001-02 και 2002-03 . Σημαντικές μεταγραφές της ίδιας περιόδου ήταν οι Αλέκος Αλεξανδρής και Ρέφικ Σαμπανάτσοβιτς. Ο Αλεξανδρής είχε πολύτιμη συμμετοχή τις επόμενες χρονιές και στέφτηκε πρώτος σκόρερ την περίοδο 1993-94 μαζί με τον Κριστόφ Βαζέχα του Παναθηναϊκού . Ο Ρέφικ Σαμπανάτσοβιτς ήταν ένας πολύ καλός αμυντικός μέσος που βοήθησε πολύ στην καλή αμυντική λειτουργία της ομάδας και στην οργάνωση του παιχνιδιού. Την επόμενη χρονιά η ΑΕΚ απέκτησε από τον Λεβαδειακό τον Μιχάλη Κασάπη, που εξελίχθηκε σε έναν από τους καλύτερους αμυντικούς της, τα επόμενα χρόνια. Κατά την μεταγραφική περίοδο του Ιανουαρίου 1994 ήρθε στην ΑΕΚ ο Βασιλής Τσιάρτας ένας παίκτης με πολύ καλή τεχνική κατάρτιση. Ο Τσιάρτας βγήκε επισης πρώτος σκόρερ την περίοδο 1995-96 . Από την ΑΕΚ πέρασε προς το τέλος της καριέρας του και ο Δημήτρης Σαραβάκος, ο οποίος ήρθε το καλοκαίρι του 1994. Αν και στην δύση της καριέρας του πραγματοποίησε πολύ καλές εμφανίσεις με την ΑΕΚ και βγήκε δεύτερος σκόρερ την περίοδο 2004-05 πετυχαίνοντας 21 γκολ . Την ίδια χρονιά που αποκτήθηκε ο Σαραβάκος, ήρθαν στην ΑΕΚ και οι Χρήστος Κωστής (αποκτήθηκε από τον Ηρακλή) και Τιμούρ Κετσπάγια . Οι δύο παίχτες πραγματοποίησαν εξαιρετικές εμφανίσεις και αποδείχθηκαν πολύ πετυχημένες μεταγραφές. Την περίοδο 1996-97 η ΑΕΚ πραγματοποίησε μία από τις πιο ακριβές μεταγραφές της ιστορίας της. Απέκτησε τον Ντέμη Νικολαΐδη από τον Απόλλωνα Αθηνών, μία μεταγραφή που εξελίχθηκε σε σήριαλ καθώς είχε δείξει ενδιαφέρον και ο Ολυμπιακός. Ο Νικολαϊδης αναδείχθηκε και αυτός πρώτος σκόρερ ( πέμπτος που ανέδειξε η ΑΕΚ την δεκαετία του 1990) την περίοδο 1998-99

Προπονητές

Το μεγαλύτερο διάστημα της δεκαετίας προπονητής της ΑΕΚ ήταν ο Ντούσαν Μπάγεβιτς. Ο Μπάγεβιτς είχε έρθει στην ΑΕΚ το καλοκαίρι του 1988 και έμεινε μέχρι το καλοκαίρι του 1996, οπότε και δέχτηκε δελεαστική πρόταση από τον Ολυμπιακό. Ο Μπάγεβιτς κατόρθωσε να γίνει ο πιο πετυχημένος προπονητής στην ιστορία της ΑΕΚ και ένας από τους πιο πετυχημένους που έχουν εργαστεί στο ελληνικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου. Κατέκτησε στην οκταετή θητεία του στην ΑΕΚ τέσσερα πρωταθλήματα, ένα κύπελλο και ένα λιγκ καπ. Τον Μπάγεβιτς τον διαδέχτηκε την περίοδο 2006-07 ο βοηθός του μέχρι τότε, Πέτρος Ραβούσης. Τις επόμενες δύο χρονιές η ΑΕΚ άλλαζε διαδοχικά προπονητές, καθώς δεν παρουσιάζε καλό αγωνιστικό πρόσωπο. Οι προπονητές που πέρασαν από την ΑΕΚ διαδοχικά τα επόμενα χρόνια, ήταν οι Ντουμίτρου Ντουμιτρίου, ο παλαίμαχος τερματοφύακας Αντώνης Μήνου, ο Ντράγκαν Στεπάνοβιτς, ο Τάκης Καραγκιοζόπουλος και ο Όλεγκ Μπλαχίν.

Διοίκηση

Στις αρχές της δεκαετίας πρόεδρος της ΑΕΚ ήταν ο επιχειρηματίας Στράτος Γιδόπουλος. Το καλοκαίρι του 1991 εξελέγη πρόεδρος ο Κώστας Γενεράκης που παρέμεινε πρόεδρος για έναν χρόνο. Την επόμενη χρονιά ιδιοκτήτες της ΑΕΚ έγιναν οι επιχειρηματίες Δημήτρης Μελισσανίδης και Γιάννης Καρράς. Οι δύο ιδιοκτήτες εναλλάσσονταν στην προεδρία και η θητεία τους χαρακτηρίστηκε ιδιαίτερα πετυχημένη. Δύο χρόνια μετά προέκυψαν διαφωνίες και συγκρούσεις μεταξύ τους και αποφάσισαν να πουλήσουν την ΑΕΚ στον επιχειρηματία Μιχάλη Τροχανά, ο οποίος ήταν ιδιοκτήτης του ομίλου SOE, ο οποίος συγκέντρωνε χρήματα από δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους με πυραμιδωτό σύστημα ανάπτυξης . Η περίοδος Τροχανά ήταν μία ταραγμένη περίοδος. Ο νέος ιδιοκτήτης δεν είχε καταφέρει να κερδίσει την εκτίμηση των οπαδών της ομάδας, ενώ αντιμετωπίζονταν με καχυποψία από τον τύπο της εποχής, τα κίνητρα του να εμπλακεί με το ποδόσφαιρο. Τελικά αποχώρησε από την ΑΕΚ στα τέλη του 1997 πουλώντας το μετοχικό του πακέτο στην εταιρία ΕΝΙΚ. Η πολυεθνική εταιρεία ΕΝΙΚ δραστηριοποιούταν στον χώρο του ποδοσφαίρου και κατείχε μέχρι τότε έξι ομάδες, την ΑΕΚ, την Βιτσέντζα, την Τότεναμ, την Βασιλεία την Ρέιντζερς και την Σπάρτα Πράγας. Η UEFA λίγο αργότερα διαμόρφωσε την νομοθεσία της ώστε να μην είναι δυνατή η δημιουργία μπλοκ ομάδων, με αποτέλεσμα η ΕΝΙΚ να εγκαταλείψει τα επιχειρηματικά της σχέδια στο ποδόσφαιρο. Η ΑΕΚ στην συνέχεια πέρασε στα χέρια της εταιρείας NetMed

Διάγραμμα της πορείας της ΑΕΚ

Θ	2η	3η	1η	1η	1η	5η	2η	2η	3η	2η
1
2
3
4
5
6
7
Τερμ.	64-18	59-33	72-25	78-27	63-28	61-33	87-22	75-28	61-30	71-27
Αγ. περ.	1989-90	1990-91	1991-92	1992-93	1993-94	1994-95	1995-96	1996-97	1997-98	1998-99