O Μελισσηνός Ιωάννης του Ιωάννη Καταγόταν από αρχαία ελληνική οικογένεια που σχετίζεται με τους Βυζαντινούς αυτοκράτορες. Ήταν γιος  προέδρου του Επιμελητηρίου  Εμπορίου (1740-1745)του Ι. Α. Μελισσηνού, ο οποίος εισήλθε στη ρωσική δημόσια  υπηρεσία την εποχή του Πέτρου του 1ου,. αδελφός του στρατηγού Π. Ι. Μελισσινού.

Ιωάννης Μελισσηνός
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1718[1]
Ρίγα
Θάνατος3  Απριλίου 1795[1]
Μόσχα
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςFirst Cadet Corps
Πληροφορίες ασχολίας
ΕργοδότηςΑυτοκρατορικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας
Οικογένεια
Σύζυγοςd:Q108910305
ΟικογένειαΟικογένεια Μελισσηνών
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρύτανης του Κρατικού Πανεπιστημίου της Μόσχας (1757–1763)
d:Q57638186 (1763–1768)
ΒραβεύσειςΤάγμα της Αγίας Άννης, Α΄ Τάξη

Έλαβε τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση  στη στρατιωτική ακαδημία ευγενών από το 1732. Αποφοίτησε από το Σώμα το 1740 με τον βαθμό του υπολοχαγού και ανέλαβε υπηρεσία στη δημόσια διοίκηση το 1745.Ήταν μέλος της επιτροπής  ελέγχου στη βιβλιοθήκη της Ακαδημίας Επιστημών.Το 1746 μπήκε στο Γραφείο του Διοικητή της καγκελαρίας

Κατόπιν πρότασης του επιμελητή του Πανεπιστημίου της Μόσχας του Ι. Ι. Σουβάλοφ, το 1757, διορίστηκε διευθυντής του Πανεπιστημίου της Μόσχας. Φτάνοντας στη Μόσχα στις (11.5.1757), ανέλαβε τις οικονομικές  υποθέσεις του πανεπιστημίου, οι οποίες παρέμειναν ανεπίλυτες λόγω του ξαφνικού θανάτου του πρώτου διευθυντή Α. Μ. Αργκαμάκοφ.

Μελετώντας  το πρόγραμμα  της εκπαίδευσης των φοιτητών  και μαθητών του γυμνασίου, προσφέρθηκε να ανοίξει ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο. Δημιούργησε ένα νέο λεπτομερές πρόγραμμα κατάρτισης για μαθητές  του γυμνασίου.

Το καλοκαίρι του 1757 και το χειμώνα του 1759-1760 ο Μελισσηνός έφερε στο πανεπιστήμιο τους καλύτερα μαθητές γυμνασίου  (μεταξύ των οποίων ήταν (Γ..Α Ποτέμκιν και ΝΤ.I Φονβίζιν) στην Αγία Πετρούπολη, για να τους παρουσιάσουν στους ιδρυτές του πανεπιστημίου (την αυτοκράτειρα Ελισάβετ, τον Σουβάλοφ και Μιχαήλ Λομονόσοφ). Ασχολήθηκε με τον εξοπλισμό του τυπογραφείου του πανεπιστημίου, προμηθεύοντας βιβλία  στην πανεπιστημιακή βιβλιοθήκη. Το 1760-1762 συμμετείχε στη συζήτηση του σχεδίου κανονισμών του Πανεπιστημίου της Μόσχας .Στις 10 Οκτωβρίου του 1763) μετατέθηκε από το Πανεπιστήμιο της Μόσχας στη θέση του Γενικού Εισαγγελέα της Ιεράς Συνόδου (1763-1768) με βαθμό Κρατικού Συμβούλου (στενός συνεργάτης του διορίστηκε ο Γ. Α. Ποτέμκιν ).

Από αυτή τη θέση, ο Μελισσηνός  πρότεινε να αναπτύξει και να εμβαθύνει την εκκοσμίκευση που ξεκίνησε η Αικατερίνη η 2η. Το 1767 - στην πραγματικότητα, προτείνει ένα ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Ρωσικής Εκκλησίας στο πρότυπο της  Προτεσταντικής εκκλησίας (την κατάργηση της νηστείας, τη λατρεία των εικόνων και κειμηλίων, την κατάργηση των μυστηρίων για τους νεκρούς, τη μείωση των υπηρεσιών της εκκλησίας, το  κλείσιμο των μοναστηριών , την απλοποίηση του διαζυγίου, την άδεια να παντρεύονται οι επίσκοποι, να φορούν οι ιερείς πολιτικά ρούχα κ.λ.π.). Η μακρά αλληλογραφία του Mελισσηνού  με την Αικατερίνη τη 2η σχετικά με αυτά τα ζητήματα είναι γνωστή. Τα μέλη της Συνόδου, ωστόσο, αρνήθηκαν να συζητήσουν τα "Σημεία" μεταρρυθμίσεων. Προφανώς δεν έλαβαν την στήριξη από την Αικατερίνη τη 2η , πράγμα που  οδήγησε στην παραίτηση του Mελισσηνού  τον Οκτώβριο του 1768.

Απολυθείς  το 1768 από τη θέση του γενικού εισαγγελέα, ο Mελισσηνός  διορίστηκε επίτιμος  επιθεωρητής  του Εκπαιδευτικού Σώματος, βοηθός του ορίστηκε ο Ι. Ι. Μπέτσι (1768-1770). Μετά από αίτημά του, διορίστηκε από την Αικατερίνη τη 2η  στις (1.1.1771) στη θέση του επιμελητή του Πανεπιστημίου της Μόσχας, την οποία διατήρησε  μέχρι το τέλος της ζωής του

Η δραστηριότητα του Mελισσηνού ως επιμελητή είχε ως στόχο την ανάπτυξη επιστημονικών μελετών  στον τομέα της ρωσικής γλώσσας και της λογοτεχνίας. Το καλοκαίρι του 1771 για τον σκοπό αυτό άνοιξε την Ελεύθερη ρωσική Συνέλευση (την ίδια στιγμή ο Μελισσινός  εξελέγη πρόεδρος). Στις συναντήσεις του, ο Mελισσηνός πρότεινε ένα πρόγραμμα για τη «βελτίωση της φυσικής γλώσσας»

Στη δεκαετία του 1770. αυτός συμμετείχε στις μεταφράσεις κειμένων. Το 1783 εξελέγη στη Ρωσική Ακαδημία και μαζί με τα άλλα μέλη της  ακαδημαικής κοινότητας  της Μόσχα, συμμετείχε στο έργο του ακαδημαϊκού λεξικού της ρωσικής γλώσσας, προσελκύοντας σε αυτό πολλούς καθηγητές και φοιτητές του Πανεπιστημίου της Μόσχας.

Με την υποστήριξη του Μελισσηνού, η ομάδα καθηγητών του Πανεπιστημίου της Μόσχας αναπληρώθηκε με νέα μέλη, τόσο από τους φοιτητές του πανεπιστημίου τους (Ντ.Σ. Ανίτσκοφ, Χ. Α. Τσεμποταριόφ και Ι. Α. Σιμπήρσκι) όσο και με προσκληθέντες  από το εξωτερικό, τους Χ. Μ. Ματέι, Ι. Ι. Βέτσ, Μ. Ι. Σκιάνταν και Κερεστούρι,

Τον Ιούνιο του 1778, στον Μελισσηνό  επιτράπηκε , διατηρώντας τον τίτλο του επιμελητή, να μεταβεί στο εξωτερικό. Μετά την επιστροφή του από το  εξωτερικό το 1782 ο  Μελισσηνός  ασχολήθηκε με την περάτωση της κατασκευής του κεντρικού κτιρίου του Πανεπιστημίου της Μόσχας.

Η νεκρώσιμος ακολουθία του Μελισσινού τελέστηκε  από τον Μητροπολίτη της Μόσχας Πλάτωνα και οι φοιτητές του πανεπιστημίου συνόδευαν την πομπή. Το πορτρέτο του Mελισσηνού πανηγυρικά τοποθετήθηκε στο Μεγάλο Αμφιθέατρο του κεντρικού κτιρίου του Πανεπιστημίου της Μόσχας.

Παραπομπές Επεξεργασία