Ο Κάρολος Ογλ (Charles Chaloner Ogle, 1851 - 1878) ήταν Άγγλος αρχιτέκτονας που διακρίθηκε για τα φιλελληνικά του αισθήματα. Κατά τη διάρκεια της επανάστασης της Θεσσαλίας του 1878 κατέφθασε στο Πήλιο ως απεσταλμένος των Times του Λονδίνου για να καλύψει τα γεγονότα. Βρήκε τραγικό θάνατο στη μάχη της Μακρυνίτσας.

Κάρολος Ογλ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση16  Απριλίου 1851
Θάνατος1878[1]
Αιτία θανάτουαποκεφαλισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Λονδίνου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδημοσιογράφος
αρχιτέκτονας

Βιογραφία Επεξεργασία

Ο Κάρολος Ογλ γεννήθηκε στις 6 Απριλίου του 1851 στο Μέριλμπον, περιοχή του κεντρικού Λονδίνου, όπου διέμενε τότε η οικογένειά του. Ο Κάρολος Ογλ μεγάλωσε σ’ ένα ειδυλλιακό και άνετο περιβάλλον και μετά την ολοκλήρωση των γυμνασιακών του σπουδών φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, όπου σπούδασε αρχιτεκτονική και μαθήτευσε αργότερα κοντά στον μεγάλο αρχιτέκτονα Φρέντερικ Ουΐλιαμ Ρόπερ. Παράλληλα με τη δραστηριότητα που αναπτύσσει ως αρχιτέκτονας συνεργάζεται με την περιοδική έκδοση «Builder». «Το τάλαντό του για το γράψιμο, η παρατηρητικότητά του, η ανάγκη του να εκφραστεί για όλα όσα συνέβαιναν γύρω του, τον ώθησαν τον Ιούλιο του 1876 να απευθυνθεί, όπως ο Στίλλμαν, όπως και τόσοι άλλοι, στους Τάϊμς για συνεργασία από την Αθήνα. Η συνεργασία των Τάϊμς με τον Ογλ επισημοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, όταν δημιουργήθηκαν τα προβλήματα υγείας και συνεργασίας της εφημερίδας με τον Στίλλμαν. Ο νεαρός δόκιμος δημοσιογράφος, που από δω και πέρα θα φέρει τον τίτλο «Ανταποκριτής των Τάϊμς», αρχίζει από αυτή τη στιγμή μια καινούργια καριέρα και ξεκινά για τη Σερβία με σπουδαία αποστολή».[2]

Θάνατος Επεξεργασία

 
Το μνημείο στον Ογλ, δίπλα στο μνημείο της Μάχης Σαρακηνού, στην Μακρινίτσα

Ο Κάρολος Ογλ βρήκε τραγικό θάνατο στη μάχη της Μακρυνίτσας, στις αρχές Φεβρουαρίου του 1878. Η μάχη αυτή, διεξήχθη δυτικά της Μακρυνίτσας στη θέση "Σταυρός" του βουνού «Σαρακηνός» στις 17 Μαρτίου 1878. Ο θάνατός του όταν έγινε γνωστός στην Αθήνα, συγκλόνισε την κοινή γνώμη, αλλά και την κυβέρνηση.

Η τριήμερη μάχη της Μακρυνίτσας, υπήρξε αιματηρότατη, με πολλά θύματα από τον άμαχο πληθυσμό, ακόμα και παιδιά. Οι επαναστάτες νικήθηκαν και υποχώρησαν προ των Οθωμανικών στρατευμάτων του Ρετζέπ Πασά, αλλά και των ορδών των ατάκτων Κιρκασίων του Αμούς Μπέη. Οι πρόξενοι των ξένων δυνάμεων ανέβηκαν στο Πήλιο για ερευνήσουν την κατάσταση και να σταματήσουν τις σφαγές. Ενδιαφέρθηκαν φυσικά και για τον Όγλ, που δεν εμφανίσθηκε πουθενά επί διήμερο. Τον αναζητούσαν για να πληροφορηθούν εγκύρως τα καθέκαστα των μαχών στο Πήλιο. Είχε ήδη δολοφονηθεί. Αρχικά οι Τούρκοι έκρυψαν το πτώμα του, αλλά ένας στρατιώτης εμφάνισε το διαβατήριό του, ενώ ένας άλλος πουλούσε τα ρούχα του. Οι Τούρκοι είπαν ότι τον δολοφόνησαν οι επαναστάτες. Αυτό όμως δεν ήταν αληθές.

Τελικά το πτώμα του άτυχου Άγγλου δημοσιογράφου βρέθηκε ακέφαλο. Οι γιατροί ενός αγγλικού και ενός ιταλικού πλοίου έκαναν αυτοψία και τοποθέτησαν το πτώμα σε μολυβένια θήκη για να μεταφερθεί στην Αθήνα με ατμόπλοιο για ταφή. Οι πρόξενοι των ξένων δυνάμεων από τις ανακρίσεις που έκαναν στο Πήλιο διαπίστωσαν όπως έγραφαν οι εφημερίδες της εποχής, ότι ο Όγλ δολοφονήθηκε μετά από τη λήξη της μάχης. Κάποιοι μάρτυρες είπαν ότι τον είδαν να επιστρέφει έφιππος και να επιπλήττει τέσσερις Οθωμανούς στρατιώτες, οι οποίοι τον αγνόησαν. Παρακάτω όμως συνάντησε άλλους δύο, οι οποίοι τον αναγνώρισαν, αλλά δεν δίστασαν να τον δολοφονήσουν χτυπώντας τον ο ένας με τη λόγχη και ο άλλος πυροβολώντας. Μια γυναίκα και ένα παιδί που είδαν τη σκηνή του φόνου, κατέθεσαν ότι οι δολοφόνοι όταν απέκοψαν την κεφαλή του Άγγλου ανταποκριτή, την κάρφωσαν σε μια λόγχη και την περιέφεραν αλαλάζοντας.

Η σορός του μεταφέρθηκε στον Πειραιά από το Βόλο με το αγγλικό πολεμικό πλοίο “Wizard”. Μερικές Βολιώτισσες είχαν κεντήσει ταινία που μπήκε στο φέρετρο και έγραφε: «Ου σκεπάζεται αρετή σου, ουδ’ επίβουλος σφαγή σου, Ογλ φιλελεύθερε». Στην Αθήνα επικρατούσε πρωτοφανής συγκίνηση. Οι έμποροι της πρωτεύουσας ετοίμασαν στεφάνι με ταινία που έγραφε αρχαϊστί

«Έκπρεπέ εν Βρετανοίς Κάρολον πολυδάκρυτον Ογλ Στίφεα κυκλώπων έκτανον ουχί οσίως Πηλίου εν κλιτύσιν κηρός μεμαώτα μελαίνης γης εξαρπάζειν Θεσσαλίης τέκεα»

Η πάνδημη κηδεία του, έγινε στις 29 Μαρτίου 1878 από τον καθολικό ναό του Αγίου Διονυσίου, χοροστατούντος του καθολικού αρχιεπισκόπου. Παρέστησαν πολλοί επίσημοι και λαός. Επικήδειο εκφώνησε στο νεκροταφείο ο Τιμολέων Φιλήμων και ο Γάλλος πρεσβευτής. Ο δήμος της Αθήνας, με δήμαρχο τον Παναγή Κυριακό παραχώρησε δωρεάν τάφο στο Α΄ Νεκροταφείο.

Η οικογένεια του Ογλ, με τηλεγράφημά της προς τον πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κουμουνδούρο, ευχαρίστησε την ελληνική κυβέρνηση, αλλά και τον Χαρίλαο Τρικούπη, βουλευτή τότε, που ασχολήθηκαν ενεργά με την ταφή του τέκνου της.

Πριν από τη μάχη της Μακρινίτσας, τον Αύγουστο του 1877, επισκέφθηκε τη Χαλκίδα και δημοσίευσε στους Times περιγραφή της πόλης με αναφορές στη συμβίωση Εβραίων, Μουσουλμάνων και Χριστιανών στην πόλη. Τη δημοσίευση μετέφρασε και αναδημοσίευσε η εφημερίδα Νέα Ημέρα της Τεργέστης και στη συνέχεια η εφημερίδα Εύριπος[νεκρός σύνδεσμος] της Χαλκίδας στις 3 Σεπτεμβρίου 1877.[3].

Η υπόθεση της πώλησης του τάφου του Επεξεργασία

Ερώτηση κατέθεσε στη Βουλή για τον Κάρολο Ογλ ο π. Αντιπρόεδρος της Βουλής, Γιώργος Σούρλας, που είδε το φως της δημοσιότητας την Κυριακή 31 Ιουλίου 1983. Με ερώτησή του στη Βουλή και τον Υπουργό Εξωτερικών, ο βουλευτής Μαγνησίας μεταξύ άλλων τονίζει τα εξής: «Ο Άγγλος Τσαρλς Ογλ ήρθε στην Ελλάδα σαν ανταποκριτής των Τάϊμς κατά την περίοδο της ελληνικής επαναστάσεως. Δεν περιορίσθηκε όμως στα δημοσιογραφικά του καθήκοντα αλλά πήρε μέρος στον αγώνα για την ελευθερία του Ελληνικού Λαού. Στην προσπάθειά του να βοηθήσει γυναίκες και παιδιά όταν κατελήφθη η Μακρινίτσα Μαγνησίας, οι Τούρκοι τον αποκεφάλισαν. Στις 29 Μαΐου 1878 με τιμές που αρμόζουν στους αγωνιστές της ελευθερίας και πολύ περισσότερο όταν είναι φιλέλληνες, ο Ογλ ενταφιάστηκε στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Η επιτύμβια μαρμάρινη στήλη του Ογλ παραμερίστηκε και ο τάφος του πουλήθηκε σε άλλη οικογένεια. Φαίνεται ότι αυτό έγινε με απόφαση του Δήμου Αθηναίων για εγκαταλειμμένους τάφους, για τάφους που δεν έχουν κληρονόμους. Ο κ. Υπουργός, συνεχίζει ο κ. Σούρλας, πρέπει να ενημερώσει τη Βουλή για την μετά θάνατον περιπέτεια του Άγγλου φιλέλληνα και η κυβέρνηση οφείλει να αποκαταστήσει τη μνήμη του». Εξάλλου για το ίδιο θέμα απεστάλη επιστολή του κ. Σούρλα στο Δήμο Αθηναίων, όπου τονίζεται ότι «ο τόπος που πρέπει να μεταφερθεί η επιτύμβια στήλη είναι ο Δήμος Βόλου ή η Κοινότητα Μακρινίτσας, όπου αποκεφαλίστηκε από τους Τούρκους. Ίσως είναι και μια ευκαιρία ο Δήμος Βόλου και η Κοινότητα Μακρινίτσας να τιμήσουν την μνήμη του φιλέλληνα Ογλ με εκδηλώσεις που αρμόζουν σε όλους τους αγωνιστές της ελευθερίας». Όπως μας πληροφορεί ο κ. Σούρλας, δεν έλαβε απάντηση ούτε από τον υπουργό ούτε από τον Δήμο Αθηναίων. Απευθύνθηκε όμως στη διοίκηση του Νεκροταφείου και όπως τον ενημέρωσαν, οι συγκεκριμένοι τάφοι θεωρήθηκαν τάφοι αγνώστων και οι μαρμάρινες πλάκες διατέθηκαν για την πλακόστρωση πεζοδρομίων.[4]

Θεατρικό έργο Επεξεργασία

Ο ηθοποιός Βασίλειος Κ. Ανδρονόπουλος, για να τιμήσει τον Κάρολο Όγλ, το 1890 εξέδωσε στα Τρίκαλα από το τυπογραφείο του Γ. Μαρινόπουλου, το θεατρικό έργο «Δολοφονία Καρόλου Ογλ εν τη μάχη Μακρυνίτσης : Δράμα Εθνικόν εις πράξεις δύο μετ' Αποθεώσεως / Υπό Β. Κ. Ανδρονοπούλου Ηθοποιού».[5]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Oxford Dictionary of National Biography» (Αγγλικά) Oxford University Press. Οξφόρδη. 2004. 20607.
  2. Αγγελική Μέρου, Βρετανοί πολεμικοί ανταποκριτές στη Θεσσαλία (1875 - 1883)
  3. Kuzunis, Vk. «Η Χαλκίδα του 1877 στους Times του Λονδίνου.» (στα αγγλικά). Vkuzunis. https://www.academia.edu/39994234/%CE%97_%CE%A7%CE%B1%CE%BB%CE%BA%CE%AF%CE%B4%CE%B1_%CF%84%CE%BF%CF%85_1877_%CF%83%CF%84%CE%BF%CF%85%CF%82_Times_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%9B%CE%BF%CE%BD%CE%B4%CE%AF%CE%BD%CE%BF%CF%85. 
  4. Εφημερίδα Ταχυδρόμος, Κυριακή 31 Ιουλίου 1983
  5. Βασίλειος Κ. Ανδρονόπουλος, Δολοφονία Καρόλου Ογλ εν τη μάχη Μακρυνίτσης : Δράμα Εθνικόν εις πράξεις δύο μετ' Αποθεώσεως