Καλυβιανή Χανίων
Η Καλυβιανή είναι οικισμός της Κοινότητας Γραμβουσής του δήμου Κισσάμου στην περιφερειακή ενότητα Χανίων της Κρήτης. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 136 κατοίκους. Βρίσκεται 6 χιλιόμετρα δυτικά από το Καστέλλι Κισσάμου και 49 από τα Χανιά και είναι κτισμένη σε υψόμετρο 50 μ.[1] στον δυτικό μύχο του κόλπου της Κισσάμου.
| Καλυβιανή | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Κρήτης |
| Περιφερειακή Ενότητα | Χανίων |
| Δήμος | Κισσάμου |
| Δημοτική Ενότητα | Κισσάμου |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Κρήτη |
| Νομός | Χανίων |
Ιστορικά στοιχεία Επεξεργασία
Στη χερσόνησο βόρεια της Καλυβιανής, στη θέση Άη Σώστης βρισκόταν κατά την αρχαιότητα ιερό και εκεί τοποθετείται το αρχαίο πόλισμα Αγνείο.[2] Στη θέση Τύλιφος, στην λοφοσειρά ανάμεσα στην Καλυβιανή και τη Φαλάσαρνα βρέθηκε ελληνιστική επιγραφή 22 στίχων, η οποία αφορά προσπάθεια ειρήνης ανάμεσα στις αρχαίες πόλεις Φαλάσσαρνα και Πολυρρήνια.[3]
Το χωριό αναφέρεται από τον Φραντσέσκο Μπαρότσι το 1577 ως Caliviani, στην επαρχία Κισάμου. Στην ενετική απογραφή του 1583 από τον Καστροφύλακα αναφέρεται ως Caliviani με 47 κατοίκους και ο Φραντσέσκο Μπαζιλικάτα το 1630 αναφέρει το χωριό επίσης ως Caliviani. Ο Ρόμπερτ Πάσλεϊ στα ταξίδια του στην Κρήτη αναφέρει την Καλυβιανή μαζί με άλλα χωριά της περιοχής με την ονομασία Μεσόγεια.[1]
Το 1881 ανήκε στον δήμο Μεσογείων και σύμφωνα με την απογραφή είχε μαζί με το Νιο Χωριό και τον Αζογυρές 385 χριστιανούς κατοίκους και 8 μουσουλμάνους κατοίκους. Στην απογραφή του 1900 είχε 208 κατοίκους και υπαγόταν στον ίδιο δήμο. Το 1920 υπαγόταν στον αγροτικό δήμο Αγίου Γεωργίου.[1] Το 1925 προσαρτήθηκε στην κοινότητα Λαρδά (από το 1940 και έπειτα Γραμβούσης), μέχρι την Καποδιστριακή διοικητική διαίρεση το 1997, όταν εντάχθηκε στον δήμο Κισσάμου.[4]
Απογραφές πληθυσμού Επεξεργασία
Αναλυτικά η δημογραφική πορεία του χωριού σύμφωνα με τις απογραφές:
| Απογραφή | 1900 | 1920 | 1928 | 1940 | 1951 | 1961 | 1971 | 1981 | 1991 | 2001 | 2011 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Πληθυσμός | 208 | 102 | 128 | 133 | 146 | 155 | 139 | 132 | 114 | 136 |
Σημεία ενδιαφέροντος Επεξεργασία
Το χωριό διατηρεί τον παραδοσιακό χαρακτήρα, με τις νεότερες κατασκευές να εξακολοθούν να κατασκευάζονται από πέτρα.[5] Η κεντρική εκκλησία του χωριού είναι αφιερωμένη στον Άγιο Νικόλαο και στο εσωτερικό της φέρει τοιχογραφίες, ψηφιδωτό και στεγάζει εκκλησιαστικό μουσείο. Στα Κουτουφιανά βρίσκεται ο ναός του Αγίου Γεωργίου, κτισμένος το 1908. Δίπλα στον ναό στο παρελθόν λειτουργούσε σχολείο, ενώ σήμερα στεγάζεται εκεί το Ειδικό Εργαστήριο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Κισσάμου.[6] Στην κορυφή λόφου σώζεται το καθολικό μονής αφιερωμένης στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Ο ναός χρονολογείται από τον 15ο αιώνα και στο εσωτερικό του σώζονται σπαράγματα τοιχογραφιών.[7]
Από την Καλυβιανή ξεκινάει χωματόδρομος μήκους 9,5 χιλιομέτρων, ο οποίος καταλήγει κοντά στην αβαθή λιμνοθάλασσα του Μπάλου, η οποία σχηματίζεται ανάμεσα στο ακρωτήριο Τηγάνι και τη χερσόνησο της Γραμβούσας.[5] Βόρεια του οικισμού εκτείνεται η παραλία της Καλυβιανής, η οποία είναι ελάχιστα ανεπτυγμένη τουριστικά.[8]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Σπανάκης, Στέργιος (1993). Πόλεις και χωριά της Κρήτης στο πέρασμα των αιώνων, τόμος Α΄. Ηράκλειο: Γραφικές Τέχνες Γ. Δετοράκης. σελ. 426.
- ↑ «Άγιος Σώστης». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «ΤΥΛΙΦΟΣ». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Καλυβιανή (Χανίων)». Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών - Αναλυτικά. ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε. Ανακτήθηκε στις 4 Νοεμβρίου 2019.
- ↑ 5,0 5,1 «Η Κίσσαμος». in.gr. 5 Μαΐου 2010. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.
- ↑ «Ενορία Αγίου Νικολάου Καλυβιανής». Ιερά Μητρόπολη Κισάμου και Σελίνου. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.
- ↑ «Κοίμηση Θεοτόκου». digitalcrete.ims.forth.gr. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.[νεκρός σύνδεσμος]
- ↑ «Παραλία Καλυβιανής - Ταξιδιωτικός Οδηγός Κρήτης». www.cretanbeaches.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Φεβρουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3 Φεβρουαρίου 2020.