Καρλ Λουτς

Ελβετός διπλωμάτης

Ο Καρλ Λουτς (30 Μαρτίου 1895 - 12 Φεβρουαρίου 1975) ήταν Ελβετός διπλωμάτης. Υπηρέτησε ως υποπρόξενος της Ελβετίας στη Βουδαπέστη, από το 1942 μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Έχει διαπιστωθεί ότι διέσωσε πάνω από 62.000 Εβραίους κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου σε μια πολύ μεγάλη επιχείρηση διάσωσης. [7] [8]

Καρλ Λουτς
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση30  Μαρτίου 1895[1][2][3]
Walzenhausen
Θάνατος12  Φεβρουαρίου 1975[1][3][4]
Βέρνη[5]
Αιτία θανάτουέμφραγμα του μυοκαρδίου
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Τόπος ταφήςBremgarten cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΕλβετία
ΘρησκείαΜεθοδισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΓερμανικά[6]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο Τζορζ Ουάσινγκτον (1920–1923)
Central Wesleyan College (1919–1920)
μαθητευόμενος (1910–1913)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταδιπλωμάτης (1923–1961)[4]
Οικογένεια
ΣύζυγοςGertrud Lutz-Fankhauser (1935–1946)
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΜεγαλόσταυρος του Τάγματος της Αξίας της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας
Δίκαιοι των Εθνών (24  Μαρτίου 1964)[4]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Λόγω των πράξεων του, ο μισός από τον εβραϊκό πληθυσμό της Βουδαπέστης επέζησε και δεν απελάθηκε σε ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος. Του απονεμείθηκε ο τίτλος Δικαίοι των Εθνών από το Γιαντ Βασσέμ.

Νεανικά χρόνια και εκπαίδευση Επεξεργασία

Ο Λουτς γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου 1895 στο Βαλζενχάουζεν της Ελβετίας, στο καντόνι της Απενζέλ στη βορειοανατολική Ελβετία, και φοίτησε σε τοπικά σχολεία. Γονείς του ήταν ο Γιοχάνες και η Ούρσοαλα Λουτς. [7][9] Ο πατέρας του ήταν ιδιοκτήτης ενός λατομείου ψαμμίτη.[7] Το 1909 η μητέρα του πέθανε από φυματίωση, όταν ήταν δεκατέσσερα ετών.[7] Στα 15 του έτους άρχισε να εργάζεται ως μαθητευόμενος σε ένα εργοστάσιο υφαντουργίας στο Σεντ Μαργκρέτεν.[8][9][7]

Μετανάστευσε το 1913 σε ηλικία 18 ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου έζησε και εργάστηκε για περισσότερα από 20 χρόνια. Δούλεψε στην πόλη Γκρανάιτ Σίτι, στο Ιλινόι, από το 1913-18 για να μαζέψει χρήματα για το κολέγιο, και άρχισε τις σπουδές του στο Κεντρικό Κολέγιο Γουέσλιαν στο Γουάρεντον, στο Μιζούρι, από το 1918 έως το 1920.[10][11][7]

Το 1920, ο Λουτς βρήκε δουλειά στο Ελβετικό προξενικό σώμα στην Ελβετική Αντιπροσωπεία στην Ουάσιγκτον.[9] Συνέχισε την εκπαίδευσή του στο Πανεπιστήμιο Τζορτζ Ουάσιγκτον, όπου πήρε πτυχίο το 1924.[12] Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην Ουάσινγκτον, ο Λουτς έζησε στο Ντουπόντ Σέρκλ. Συνέχισε να εργάζεται για το Ελβετικό διπλωματικό σώμα.

Ο Λουτς ήταν Μεθοδιστής.[13]

Διπλωματική σταδιοδρομία Επεξεργασία

Το 1926, ο Λουτς διορίστηκε καγκελάριος στο Ελβετικό Προξενείο στη Φιλαδέλφεια, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Στη συνέχεια διορίστηκε στο Ελβετικό Προξενείο στο Σαιντ Λούις, και υπηρέτησε συνολικά από το 1926 έως το 1934 στις δύο πόλεις.

Το 1934, γνώρισε την πρώτη του σύζυγο, την Γκέρτρουντ Φρανκχάουζερ, και παντρεύτηκαν τον Ιανουάριο του 1935.[10][7] Ο Λουτς έφυγε από τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά από πάνω από 20 χρόνια παραμονής εκεί. Τον Ιανουάριο του 1935 διορίστηκε υποπρόξενος στο Ελβετικό Γενικό Προξενείο στη Γιάφα, στην Παλαιστίνη. Το 1936, από το διαμέρισμά τους, αυτός και η σύζυγός του είδαν έναν άοπλο Εβραίο να λιντσάρεται από κάποιους άραβες πολίτες.[8] Υπηρέτησε εκεί μέχρι το 1942.

Δράσεις κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου Επεξεργασία

 
Επιστολή προστασίας που εκδόθηκε από τον Καρλ Λουτς το 1944. Σήμερα στη συλλογή του Εβραϊκού Μουσείου της Ελβετίας.

Ο Λουτς, ο οποίος διορίστηκε το 1942 υποπρόξενος της Ελβετίας στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας, σύντομα άρχισε να συνεργάζεται με το Εβραϊκό Οργανισμό για το Ισραήλ. Εξέδωσε έγγραφα ασφαλείας της Ελβετίας, που επέτρεψαν σε σχεδόν 10.000 Εβραϊκά παιδιά της Ουγγαρίας να μεταναστεύσουν και έσωσε πάνω από 62.000 Εβραίους.[7]

Όταν οι Ναζί κατέλαβαν τη Βουδαπέστη το 1944, άρχισαν να απελαύνουν τους Εβραίους στα στρατόπεδα εξόντωσης. Ο Λουτς διαπραγματεύτηκε μια ειδική συμφωνία με την ουγγρική κυβέρνηση και τους Ναζί. Πήρε άδεια να εκδώσει επιστολές, που παρείχαν προστασία, σε 8.000 Ούγγρους Εβραίους για να μεταναστεύσουν στην Παλαιστίνη.[14][8]

Ο Λουτς χρησιμοποίησε σκόπιμα την άδεια του για 8.000 ως αίτηση σε οικογένειες και όχι σε άτομα, και συνέχισε να εκδίδει δεκάδες χιλιάδες πρόσθετες προστατευτικές επιστολές, όλες με αριθμό μεταξύ ενός και 8.000. Επίσης, ίδρυσε περίπου 76 "ασφαλή σπίτια" γύρω από τη Βουδαπέστη, ανακηρύσσοντάς τα προσαρτήματα της ελβετικής αντιπροσωπείας και έτσι ήταν απαγορευμένες περιοχές για τις ουγγρικές δυνάμεις ή τους ναζιστές στρατιώτες. Μεταξύ των ασφαλών σπιτιών ήταν το πλέον γνωστό "Γυάλινο Σπίτι" (Üvegház) στην οδό Βαδάς 29. Περίπου 3.000 Εβραίοι της Ουγγαρίας βρήκαν καταφύγιο στο Γυάλινο Σπίτι και σε ένα γειτονικό κτήριο.

Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο Επεξεργασία

Ο Καρλ Λουτς και η σύζυγός του επέστρεψαν στην Ελβετία τον Ιανουάριο του 1945 και χώρισαν το 1946, και το 1949 ξαναπαντρεύτηκε, με τη Μάγκντα Σάνι, η οποία κατά τη διάρκεια του πολέμου του είχε ζητήσει να την προστατεύσει καθώς και την κόρη της, την Άγκνες.[10][15][16] Παραιτήθηκε το 1961.[15] [10]Από το 1945 έως το 1954 εργαζόταν στη Βέρνη και τη Ζυρίχη, στο τμήμα για τις Εξωτερικές Υποθέσεις του Ομοσπονδιακού Πολιτικού Τμήματος, και από το 1952 έως το 1961 ήταν Γενικός Πρόξενος στο Μπρέγκεντς της Αυστρίας.[10]

Ο Λουτς πέθανε στη Βέρνη, στην Ελβετία, το 1975.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 3  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000030123. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 3,2 P671.
  4. 4,0 4,1 4,2 «The Righteous Among the Nations Database» (Αγγλικά)
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  6. «Identifiants et Référentiels». (Γαλλικά) IdRef. Agence bibliographique de l'enseignement supérieur. Ανακτήθηκε στις 2  Μαΐου 2020.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 7,7 Grunwald-Spier, Agnes· Gilbert, Martin (26 Δεκεμβρίου 2010). Other Schindlers: Why Some People Chose to Save Jews in the Holocaust. History Press. σελίδες 26–27. ISBN 978-0-7524-6243-1.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " google1 " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Tschuy, Theo. Dangerous Diplomacy: The Story of Carl Lutz, Rescuer of 62,000 Hungarian Jews, 2000. Grand Rapids: Eerdmans. (ISBN 0-8028-3905-3) Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " autogenerated2000 " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  9. 9,0 9,1 9,2 Wagner, Meir· Meisels, Moshe (2001). The Righteous of Switzerland: Heroes of the Holocaust. KTAV Publishing House, Inc. σελίδες 188–189. ISBN 978-0-88125-698-7.  Σφάλμα αναφοράς: Μη έγκυρη ετικέτα <ref> • όνομα " google2 " ορίζεται πολλές φορές με διαφορετικό περιεχόμενο
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Chronology of Rescue by Charles "Carl" Lutz — Rescue in the Holocaust. Holocaustrescue.org. Retrieved on 26 February 2018.
  11. Paldiel, Mordecai (2007). Diplomat Heroes of the Holocaust. KTAV Publishing House, Inc. σελίδες 122–. ISBN 978-0-88125-909-4. 
  12. Schelbert, Leo (21 Μαΐου 2014). «Lutz, Carl Robert». Historical Dictionary of Switzerland. Rowman & Littlefield Publishers. σελίδες 232–. ISBN 978-1-4422-3352-2. 
  13. Blakemore, Erin. «The Diplomat Who Fought the Nazis and Saved Thousands of Jews During the Holocaust». HISTORY (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 16 Ιανουαρίου 2021. 
  14. Braham, Randolph L.· Scott Miller (1998). The Nazis' Last Victims: The Holocaust in Hungary. Wayne State University Press. σελίδες 143–144. ISBN 0-8143-3095-9. 
  15. 15,0 15,1 Bartrop, Paul R.· Dickerman, Michael (15 Σεπτεμβρίου 2017). The Holocaust: An Encyclopedia and Document Collection [4 volumes]. ABC-CLIO. σελίδες 414–. ISBN 978-1-4408-4084-5. 
  16. Carl Lutz – The Swiss man who saved tens of thousands of Jews: History, at houseofswitzerland.org Accessed 4 January 2018

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • (in γαλλική) Luca Bernardi, "Le diplomate courage" (subtitle: "Carl Lutz, vice-consul de Suisse à Budapest entre 1942 et 1945, a mis au point une stratégie ayant permis de sauver plus de 62 000 Juifs. Une exposition dans sa ville natale est consacrée à cet homme quasi oublié"), Le Temps, 4 September 2013, p. 28.