Καταβόθρα
Καταβόθρα ονομάζεται φυσικός σχηματισμός σε μορφή αγωγού ο οποίος καταλήγει σε άνοιγμα στο έδαφος, ή στον βυθό ενός υδάτινου σώματος από τον οποίο διέρχεται νερό. Μια καταβόθρα μπορεί να είναι είτε μικρή σε μέγεθος, ή να μην είναι καν ορατή από την επιφάνεια του νερού παρά μόνο από την κίνηση των νερών, είτε να είναι μέρος μεγάλου σχηματισμού εκατοντάδων μέτρων. Οι καταβόθρες σχηματίζονται από τη διάβρωση που δημιουργεί η ροή υπόγειων υδάτων συνήθως σε ασβεστολιθικά πετρώματα.
Στην Ελλάδα υπάρχουν γνωστές καταβόθρες όπως είναι αυτές της Κεφαλλονιάς, στις οποίες νερό από τη θάλασσα εισέρχεται στο έδαφος από τη μια πλευρά του νησιού (Καταβόθρες, στην πλευρά του Αργοστολίου, δυτική πλευρά) και εξέρχεται στην άλλη πλευρά του νησιού (Καραβόμυλος, στην Ανατολική πλευρά του νησιού), σε μια απόσταση πάνω από 15 χιλιόμετρα σε ευθεία γραμμή.
Εκτός όμως της παραπάνω καταβόθρας υπάρχουν και άλλες στην Πελοπόννησο. Τα όρη καταλαμβάνουν όλο το κεντρικό τμήμα και τα μεγαλύτερα μέρη των ανατολικών και δυτικών τμημάτων της. Ειδικά στα μέσα τις ανατολής, ανάμεσα στης οροσειρές υπάρχουν λεκάνεις, χιιλιόμετρα σε μέγεθος. Η οροσειρά αποτελείται κυρίως από ασβεστολιθικά πετρώματα (ζώνη γεωλογική Ωλονού-Πίνδου). Η επίπεδη επιφάνεια είναι πηλό και εύφορο του εδάφους, αδιπέραστο από το νερό, αλλά καλό για τη γεωργία.
Οι καταβόθρες (είναι πάντοτε ανάμεσα σε πλαγιά και επιφάνεια επίπεδη) εμφανίζονται σε ασβεστολιθικά εδάφη, με έντονη διάβρωση από το νερό, το οποίο έπειτα από πολλά χρόνια διαπερνώντας τα πετρώματα, δημιουργεί κοιλότητες (ακόμα και σπηλιές).[1] Η εξέλιξη των καρστικών φαινομένων διαρκεί ήδη 20 εκατομμύρια χρόνια. Οι καταβόθρες εμφανίζονται στις λεκάνες Λίμνη_Φενεού, Στυμφαλία, Σκοτεινή-Αλέα, Τρίπολη και Νεστάνη (όλα στην Αρκαδίας). Το πολύ μεγάλο οροπέδιο της Τρίπολης (28 χλμ.) έχει 33 καταβόθρες![2]
Με τα χρόνια σχηματίστηκαν μεγάλα συστήματα αποστράγγισης - οι λεγόμενες καταβόθρες - οι οποίες έλυναν το πρόβλημα της συσσώρευσης του νερού. Κάθε 4-5 χρόνια, όταν μεγάλες ποσότητες του νερού βροχής και δεν μπορούσαν να απορροφηθούν, η υπήρχαν βουλώματα, το νερό ξεχείλιζε. Έτσι σχηματιστήκαν λίμνες.
ΕικόνεςΕπεξεργασία
αποχέτευσης Οροπέδιο - Αργολικός κόλπος
καταβόθρα στο λεκάνη / Οροπέδιο της Τρίπολη-Τακα
καταβόθρα στο λεκάνη / οροπέδιο της Νεστάνη Αρκαδίας ("Αργόν Πεδίον")
καταβόθρα "Πλέσσια" της Βλαχέρνα Αρκαδίας
Το 10-15% της χερσαίας επιφάνειας όλων των ηπείρων είναι σημαντικά υπολείμματα ανθρακικών
κάμπος Σκοτεινή Αργολίδας-Αλέα (Νομός Αργολίδας) με μία καταβόθρα
Καταβόθρα στο νότιο άκρο της καρστικής κάμπος "Σκοτεινή-Αλέα" (1 από 2)
ΠαραπομπέςΕπεξεργασία
Δείτε επίσηςΕπεξεργασία
ΒιβλιογραφίαΕπεξεργασία
- A. Morfis (Athens), H. Zojer (Graz) (editors), Karst Hydrogeology of the Central and Eastern Peloponnesus (Greece). Steierische Beiträge zur Hydrogeologie 1986
- K. Voudouris, N. Kazakis, General characteristics and classification of karst aquifers in Greece. Review of the Bulgarian Geological Society, Vol. 79,3, 2018
Εξωτερικοί σύνδεσμοιΕπεξεργασία
 |
Αυτό το λήμμα σχετικά με τη Γεωλογία χρειάζεται επέκταση. Μπορείτε να βοηθήσετε την Βικιπαίδεια επεκτείνοντάς το. |