Καταστροφή του Γρίβα (Μέτσοβο)

Η χειρότερη καταστροφή που έχει υποστεί ποτέ το Μέτσοβο, διασώζεται στην ιστορική μνήμη των κατοίκων του, ως η «καταστροφή του Γρίβα ». Ως ιστορικό γεγονός, εντάσσεται στα πολεμικά επεισόδια που λαμβάνουν χώρα στη Θεσσαλία, τη Μακεδονία και την Ήπειρο, κατά την διάρκεια του Κριμαϊκού πολέμου, και τα οποία εκδηλώνονται υπό την μορφή απελευθερωτικών κινημάτων(1853-1855). Συγκεκριμένα ο Θεόδωρος Γρίβας, στρατηγός και πρώην αγωνιστής του 1821 εμφανίζεται το 1854 ως αρχηγός ανταρτικών σωμάτων στην Ήπειρο. Μετά την ήττα του από τους Τούρκους, στο Κουτσελιό των Ιωαννίνων, καταφεύγει τον Μάρτιο του 1854 στο Μέτσοβο, όπου έχοντας προσκληθεί από μερίδα των κατοίκων σκοπεύει να το καταστήσει κέντρο των στρατιωτικών του επιχειρήσεων. Η επίθεση των τουρκικών στρατευμάτων που ακολουθεί και οι υπονομευτικές ενέργειες, προσώπων που πρόσκειντο σε αντίπαλη πολιτική μερίδα του Μετσόβου, είχαν σαν αποτέλεσμα να αποδυναμωθεί η θέση των επαναστατών οι οποίοι φοβούμενοι περικύκλωση τους αποσύρονται από το Μέτσοβο. Η εισβολή των Τούρκων στο Μέτσοβο, ένας από τους ακμαιότερους τότε οικισμούς της Ηπείρου, συνοδεύεται από λεηλασίες , βιαιοπραγίες, βιασμούς, δολοφονίες, απαγχονισμούς και ολοσχερή πυρπόληση εκατοντάδων κατοικιών. Πολλές οικογένειες χάνοντας  κάθε περιουσιακό στοιχείο αναγκάζονται να εγκαταλείψουν προσωρινά ή και μόνιμα την ορεινή τους πατρίδα. Μετά από αυτά τα γεγονότα οι Τούρκοι καθιστούν το Μέτσοβο στρατιωτικό κέντρο, κατασκευάζοντας φρούριο και στρατώνες όπου και εγκαθιστούν ισχυρή φρουρά.

Πηγές

• Β. Σκαφιδάς, «Ιστορία του Μετσόβου», Ηπειρωτική Εστία 11/123 (1962), σελ. 528-534.
• Β. Σκαφιδάς, «Η ελληνική επανάστασις του 1854 εν Ηπείρω και Θεσσαλία & η καταστροφή του Μετσόβου» Ηπειρωτική Εστία 3(1954), σελ. 803-809.
• D. Limona- N. Trandaferescu., Documnte economice din arhiva casei comersiale Ioan St. Stamu ( 714-1875 ), Direcţia Generală a Arhivelor Statului din Republica Socialistă România,Vol. Ι, Bucureşti1983, doc. 3586, 3588, 3591, 3595, 3596, 3599, 3602
• Γ. Πλατάρης, Κώδικας Χώρας Μετσόβου των ετών 1708-1907, Αθήνα 1982,.έγγρ. 121
• K. Marx "New-York Daily Tribune" Nr. 4079 vom 15. Mai 1854.