Βικιπαίδεια

Κροατική Νομική Κύρωση

Ως Κροατική Νομική Κύρωση (κροατικά: Hrvatska pragmatička sankcija‎‎), έχει καταγραφεί στην ιστορία, η απόφαση του Κροατικού Κοινοβουλίου της 11ης Μαρτίου 1712, να υπερψηφίσει το λεγόμενο Άρθρο 7, με το οποίο αναγνωριζόταν το δικαίωμα των Πριγκιπισσών του Οίκου των Αψβούργων να γίνουν Βασίλισσες της Κροατίας, σπάζοντας έτσι το καθεστώς της Προσωπικής Ένωσης που ίσχυε μέχρι τότε. Η προκύπτουσα διαμάχη με τους Ούγγρους αξιωματούχους έληξε με τη νομική αναγνώριση της αποκλειστικής δικαιοδοσίας του Κροατικού Κοινοβουλίου στις εσωτερικές υποθέσεις της Κροατίας.

Το κείμενο της Νομικής Κύρωσης του 1712.

Η ψήφιση του Άρθρου 7 αποτέλεσε μια από τις πιο σημαντικές αποφάσεις της πολιτικής ιστορίας της Κροατίας - αναφορά της οποίας γίνεται και στο σύγχρονο Σύνταγμα της χώρας.[1]

Της Κροατικής Νομικής Κύρωσης επακολούθησε ένα χρόνο αργότερα, το 1713 και η Νομική Κύρωση από τον ίδιο τον Αυτοκράτορα.

Ζητήματα διαδοχής εμφανίστηκαν κατά την άνοδο του άτεκνου Καρόλου Γ΄ βασιλιά της Κροατίας (επίσης αυτοκράτορα της Γερμανίας ως Καρόλου ΣΤ΄), του τελευταίου άρρενος Αψβούργου, το 1711. Ο Κάρολος ΣΤ΄ είχε συμφωνήσει ιδιωτικά με τον μεγαλύτερο αδελφό και προκάτοχό του, βασιλιά Ιωσήφ Α΄ στο Αμοιβαίο Σύμφωνο Διαδοχής το 1703. Το Αμοιβαίο Σύμφωνο προέβλεπε τη γυναικεία διαδοχή σε περίπτωση εξαφάνισης της ανδρικής γραμμής, αλλά έδωσε προτεραιότητα στις κόρες του μεγαλύτερου και όχι στον επιζώντα αδελφού. Ο Κάρολος ΣΤ΄ ήθελε να εξασφαλίσει τα κληρονομικά του βασίλεια για τη δική του κόρη, αν είχε. [2]

Το πρώτο βήμα προς την εκπλήρωση της επιθυμίας του Καρόλου ΣΤ΄, έγινε στο Βασίλειο της Κροατίας. [2] Ο Ίμρε Εστερχάζυ, Επίσκοπος του Ζάγκρεμπ, προεδρεύων της κοινοβουλευτικής συνόδου της 9ης Μαρτίου 1712, πρότεινε να εγκριθεί εκ των προτέρων η επιθυμία του βασιλιά. [2] [3] Έτσι οι τάξεις του βασιλείου συμφώνησαν στις 11 Μαρτίου, ότι το Βασίλειο της Κροατίας θα διοικείται στο μέλλον από όποιο μέλος της δυναστείας των Αψβούργων, άνδρα ή γυναίκα, εξουσίαζε το αρχιδουκάτο της Αυστρίας, το δουκάτο της Στυρίας και το δουκάτο της Καρινθίας. [2]

Το Ιστορικό της Κύρωσης

Επεξεργασία

Στις 15 Μαρτίου, οι τάξεις προσφέρθηκαν να αποδεχτούν τον προτεινόμενο διαδοχικό διακανονισμό του Βασιλιά, ανεξάρτητα από τις διαδικασίες της Δίαιτας της Ουγγαρίας. [4] Αυτό ήταν αμφιλεγόμενο. Η Κροατία είχε ενωθεί με το Βασίλειο της Ουγγαρίας από το 1102, αλλά οι Ούγγροι δεν ήταν τόσο πιστοί στους Αψβούργους -όσο οι Κροάτες- και τώρα ήθελαν να διεκδικήσουν εκ νέου το δικαίωμά τους να εκλέγουν βασιλείς. [2] Η Κροατία και η Ουγγαρία μοιράζονταν μερικά βασιλικά αξιώματα και Κροάτες βουλευτές παρακολούθησαν τις συνεδριάσεις της Δίαιτας της Ουγγαρίας. [4] Για τον λόγο αυτό, οι ουγγρικές τάξεις ισχυρίστηκαν, ότι το Κροατικό Κοινοβούλιο δεν ήταν αρμόδιο να συζητήσει ανεξάρτητα για τα ζητήματα της διαδοχής και ότι η Νομική του Κύρωση δεν ήταν πραγματικά δεσμευτική. [2] Το Κροατικό Κοινοβούλιο, ωστόσο, διέθετε «αυτόνομη νομοθετική εξουσία», λαμβάνοντας βασιλική συναίνεση χωρίς αναφορά στη Δίαιτα της Ουγγαρίας. Οι Κροάτες υποστήριξαν, ότι η Κροατία υπόκειται στο Ιερό Στέμμα της Ουγγαρίας, που προσωποποιείται από τον βασιλιά της Ουγγαρίας, παρά στο βασίλειο της Ουγγαρίας. [4]

 
Κροατικά εδάφη το 1720 σύμφωνα με τον χάρτη του Γερμανού χαρτογράφου Mατέους Ζέουτερ.

Έχοντας επίγνωση της διαμάχης, ο Κάρολος ΣΤ΄ δεν ήταν υπερβολικά ενθουσιασμένος με την υποστήριξη, που του έδειξαν οι κροατικές τάξεις. [2] Αποφάσισε να επικεντρωθεί στην εξασφάλιση της ουγγρικής έγκρισης, [2] και προσπάθησε να ευχαριστήσει και τις δύο πλευρές στη διαμάχη για την ικανότητα. [5] Το Κροατικό Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρόθεση του βασιλιά έναν ολόκληρο χρόνο πριν την επισημοποιήσει, εκδίδοντας την Πραγματική Κύρωση του 1713. [6] Το διάταγμα αυτό του Καρόλου ΣΤ΄ όριζε, ότι οι κόρες του, εάν υπήρχαν, θα έπρεπε να προηγούνται αυτών του αδελφού του στη σειρά διαδοχής και ότι ολόκληρη η μοναρχία των Αψβούργων θα έπρεπε να περάσει ανέπαφη στον κληρονόμο του. [2]

Η Ουγγαρία συνέχισε να αντιτίθεται στην Πραγματική Κύρωση του Καρόλου. Έπρεπε πρώτα να επιβεβαιώσει το 1715 το δικαίωμα των Ούγγρων ευγενών να εκλέγουν βασιλιά, αν δεν αποκτήσει γιο. [2] Ο Κάρολος ΣΤ΄, ωστόσο, προσωπικά εξασφάλισε την ίδια στιγμή, ότι η Δίαιτα της Ουγγαρίας, παρά τη συμβολή των Κροατών βουλευτών, δεν θα είχε δικαιοδοσία για τις εσωτερικές υποθέσεις της Κροατίας. [5] [3] Το βασίλειο της Κροατίας και το πριγκιπάτο της Τρανσυλβανίας, και τα δύο «διαχειριζόμενα χωριστά» εδάφη του Ουγγρικού Στέμματος, δήλωσαν υποστήριξη στο διάταγμα του βασιλιά το 1721 και το 1722 αντίστοιχα. [2] Οι Ούγγροι έδωσαν τελικά την έγκρισή τους με τη μορφή της Πραγματικής Κύρωσης του 1723, η οποία υπογράμμισε και πάλι τη σύνδεση της Κροατίας με την Ουγγαρία. [7]

Η νομική αναγνώριση της αρμοδιότητας του Κροατικού Κοινοβουλίου μετά τη διακήρυξη της Πραγματικής Κύρωσης του 1712, βελτίωσε τη θέση της Κροατίας σε σχέση με την Ουγγαρία και την υπόλοιπη μοναρχία των Αψβούργων. Επιπλέον, οι συνέπειες των Πραγματικών Κυρώσεων θεωρούνται ιστορικό θεμέλιο της σύγχρονης Δημοκρατίας της Κροατίας. [3] Η "αυτόνομη και κυρίαρχη απόφαση του Κροατικού Κοινοβουλίου (Sabor) να υπογράψει την Πραγματική Κύρωση του 1712" αναφέρεται έτσι στο προοίμιο του Συντάγματος της Κροατίας ως εκδήλωση της "χιλιετούς εθνικής ταυτότητας του Κροατικού έθνους και της συνέχειας της κρατικής του υπόστασης". [8]

Δείτε επίσης

Επεξεργασία

Βιβλιογραφικές αναφορές

Επεξεργασία
  1. ↑ https://www.sabor.hr/hr/o-saboru/povijest-saborovanja/zanimljivosti/hrvatska-pragmaticka-sankcija-iz-1712-godine
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 Sugar 1994, σελ. 144.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Hrvatska pragmatička sankcija iz 1712. godine» (στα Κροατικά). Croatian Parliament. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2010. Ανακτήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2017. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Péter 2012, σελ. 50.
  5. ↑ 5,0 5,1 Goldstein 1999, σελ. 51.
  6. ↑ Ingrao 2000, σελ. 134.
  7. ↑ Sugar 1994, σελ. 145.
  8. ↑ IIFD 1996, σελ. 55.

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Ingrao, Charles W. (2000). The Habsburg Monarchy, 1618–1815. Cambridge University Press. ISBN 1107268699.
  • International Institute for Democracy, ed. (1996). The Rebirth of Democracy: 12 Constitutions of Central and Eastern Europe. Council of Europe. ISBN 9287130949.
  • Goldstein, Ivo (1999). Croatia: A History. McGill-Queen's Press. ISBN 0773520171.
  • Péter, László (2012). Lojkó, Miklós (ed.). Hungary's Long Nineteenth Century: Constitutional and Democratic Traditions in a European Perspective. BRILL. ISBN 900422212X.
  • Sugar, Peter F. (1994). A History of Hungary. Indiana University Press. ISBN 025320867X.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Κροατική_Νομική_Κύρωση&oldid=9474537"