Κρυόβρυση Λακωνίας
| Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Η Κρυόβρυση Λακωνίας ή, όπως λεγότανε αρχικά,"Γερμάνι" (1845-1912) Που από τότε μετονομάστηκε σε Γερουμάνα ετυμ. εξήγηση: (του γέρου η μάνα) είναι ένα ορεινό χωριό στο νομό Λακωνίας. Ανήκει στην περιφέρεια του Δήμου Μονεμβασιάς.
| Κρυόβρυση Λακωνίας | |
|---|---|
  Κρυόβρυση Λακωνίας | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Μονεμβασίας |
| Γεωγραφική υπαγωγή | Πελοπόννησος |
| Πληθυσμός | 47 (2021) |
Εκεί βρίσκεται ο "πύργος της βασιλοπούλας". Η ιστορία λέει, πως αυτή ήταν κόρη του Αυτοκράτορα των Ρωμαίων Ιουστινιανός Α´ του Μεγάλου, η οποία έπασχε από φυματίωση και έπρεπε να βρίσκεται σε καθαρό κλίμα, διότι ήταν η μόνη λύση για να γιατρευτεί. Έτσι πήγε στην Κρυόβρυση Λακωνίας και έφτιαξε έναν πύργο για να μένει, αλλά μετά από κάποια χρόνια απεβίωσε. Αυτό όμως φαίνεται να είναι απλά ένας μύθος, καθώς δεν είναι αποδεδειγμένο. Η πιο ρεαλιστικη εκδοχή είναι, πως εχρησιμοποιείτο για παρατηρητήριο (βίγλα) από στρατιώτες του τότε δεσποτάτου (ημιαυτόνομη περιοχή της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας) του Μωρέως για τυχόν επιθέσεις από πειρατές, καθώς το κάστρο έχει θέα προς τον Λακωνικό κόλπο.
Ονομάστηκε "Κρυόβρυση" λόγω των πολλών τρεχούμενων νερών του χωριού. Φημίζονται δύο βρύσες ονόματι "Κυδωνιά" και "Καραγιάννικη".
Επίσης εκεί βρίσκονται ο ναός του Προφήτη Ηλία (εορτάζει στις 20 Ιουλίου), ο ναός του Αγίου Δημητρίου, ο ναός του Σωτήρος και ο βυζαντινός ναός του Αγίου Αθανασίου, ο οποίος χτίστηκε από τη (νόθη) κόρη του Ανδρόνικου Γ΄ Παλαιολόγου αυτοκράτορα των Ρωμαίων, την Ειρήνη Παλαιολογίνα στα μέσα του 14ου αιώνα.
Υπάρχει και το κτήριο του Δημοτικού Σχολείου του χωριού, που μέχρι πρόσφατα λειτουργούσε ως Σχολή Υφαντουργίας με πατροπαράδοτους αργαλειούς.
Είναι ένα ορεινό χωριό, δροσερό ακόμη και το καλοκαίρι, πλούσιο σε βλάστηση και με άφθονες καλλιέργειες ελιάς, πλατάνια, χουρμαδιές, συκιές κ.α. Επίσης υπάρχουν αγριόχοιροι, τσακάλια και αλεπούδες· είναι και αρκετά μεγάλος βοσκότοπος. Ο πληθυσμός του είναι περίπου 50 άτομα και βρίσκεται σε υψόμετρο 470 μέτρα από τη θάλασσα.
Στο κέντρο του χωριού βρίσκεται η εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, η οποία χρονολογείται περί του 1950. Συνήθιζαν να λαμβάνουν χώρα πανηγυρικά εορτές κάθε χρόνο.
Το κοιμητήριο του χωριού μοιράζεται με αυτό της Παντάνασσας, γειτονικού χωριού. Βρίσκεται πλάι στην Βυζαντινή εκκλησία εν ονόματι Άγιος Αθανάσιος, αφιερωμένη στην Παναγία, τον Άγιο Σπυρίδωνα και τον Άγιο Αθανάσιο.
Το χωριό περιτριγυρίζεται από βουνά και βλέπει προς τον Λακωνικό κόλπο και τον Πλατανιστό. Είναι περιοχή κυρίως αγροτο-τουριστικής ανάπτυξης.