Κόλπος Ιερισσού

Ο Κόλπος Ιερισσού, γνωστός και με την αρχαία ονομασία του ως Ακάνθιος Κόλπος, είναι θαλάσσιος κόλπος στο μέσο της ανατολικής ακτής της Χαλκιδικής, στο βόρειο Αιγαίο Πέλαγος, με άνοιγμα στα ανοικτά του Στρυμονικού κόλπου. Η αρχαία ονομασία του οφείλεται στην αρχαία πόλη Άκανθο, που ταυτίζεται σχεδόν (απόσταση 600 μέτρα) με τη σημερινή Ιερισσό.

Ο Κόλπος Ιερισσού όπως φαίνεται από την παραλια της Ιερισσού, με το ακρωτήριο Ελεύθερου στο βάθος και ακόμα μακρύτερα το όρος Παγγαίο.

Η Ιερισσός βρίσκεται στον μυχό του κόλπου, όπως και άλλοι οικισμοί: το Στρατώνι στο βόρειο άκρο του, τα Νέα Ρόδα στο νότιο μέρος του μυχού και 4 ακόμα, πολύ μικρότεροι οικισμοί: το Λιμάνι πολύ κοντά στην Ιερισσό, η Κομίτσα (ανατολικά των Νέων Ρόδων), τα Γαβράδια και το Κρυονέρι. Το στόμιο του Κόλπου Ιερισσού είναι καλά ορισμένο, ανάμεσα στα ακρωτήρια Ελεύθερο στα βορειοδυτικά και Αράπης ή Πλατύ στα νοτιοανατολικά, με άνοιγμα μεταξύ τους 11,2 χιλιόμετρα (6,1 ναυτικά μίλια). Στο στόμιο, πολύ κοντά στο Ελεύθερο, βρίσκεται η ακατοίκητη νησίδα Ελευθερόνησος. Το ακρωτήριο Αράπης αποτελεί και το βορειότερο σημείο της αυτοδιοίκητης περιοχής του Αγίου Όρους. Το μέγιστο βάθος του Κόλπου Ιερισσού είναι περίπου 80 μέτρα. Στα Νέα Ρόδα, που είναι το στενότερο σημείο του ισθμού του Αγίου Όρους, σώζονται ίχνη της «Διώρυγας του Ξέρξη».

Πηγές

• Το λήμμα «Ακάνθιος» στη Νέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 3, σελ. 228