Βικιπαίδεια

Λευκή Επανάσταση

εκτεταμένο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων στο Ιράν από τον Σάχη Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί

Η Λευκή Επανάσταση (περσικά: انقلاب سفید‎‎) ή Επανάσταση του Σάχη και του Λαού (περσικά: انقلاب شاه و مردم‎‎) [1] ήταν μια εκτεταμένη σειρά μεταρρυθμίσεων που οδήγησαν σε επιθετικό εκσυγχρονισμό στο Ιράν που ξεκίνησε στις 26 Ιανουαρίου 1963 από τον Σάχη Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί, οι οποίες διήρκεσαν μέχρι το 1979. Οι μεταρρυθμίσεις οδήγησαν σε μεγάλη ανακατανομή του πλούτου στην εργατική τάξη του Ιράν, εκρηκτική οικονομική ανάπτυξη τις επόμενες δεκαετίες, ταχεία αστικοποίηση και αποδόμηση των φεουδαρχικών εθίμων του Ιράν.[2]

Ο Σάχης Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί μοιράζει έγγραφα ιδιοκτησίας γης σε νέους ιδιοκτήτες κατά την μεταρρύθμιση γης, 1963.

Οι μεταρρυθμίσεις χαρακτηρίστηκαν από υψηλούς ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης, σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές, σημαντική αύξηση του κατά κεφαλήν ΑΕΠ και του αλφαβητισμού των Ιρανών. Η οικονομική ανάπτυξη και η πρόοδος της εκπαίδευσης άνοιξαν αναμφισβήτητα το δρόμο για τη συσσώρευση στρατιωτικών όπλων του Σάχη και την καθιέρωση του Ιράν ως μεγάλης γεωπολιτικής δύναμης στη Μέση Ανατολή. Αποτελούνταν από πολλά στοιχεία, όπως η μεταρρύθμιση της γης, η πώληση ορισμένων κρατικών εργοστασίων για τη χρηματοδότηση της αγροτικής μεταρρύθμισης, η κατασκευή ενός διευρυμένου οδικού, σιδηροδρομικού και εναέριου δικτύου, μια σειρά έργων φραγμάτων και άρδευσης, η εξάλειψη ασθενειών όπως η ελονοσία, η ενθάρρυνση και υποστήριξη της βιομηχανικής ανάπτυξης, η ευνοϊκή μεταχείριση των γυναικών, η εθνικοποίηση δασών και βοσκοτόπων, η συγκρότηση σωμάτων αλφαβητισμού και υγείας για τις απομονωμένες αγροτικές περιοχές και η θέσπιση συστημάτων κατανομής των κερδών για τους εργαζόμενους. Στις δεκαετίες του 1960 και του 1970, ο Σάχης προσπάθησε να αναπτύξει μια πιο ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και δημιούργησε εργασιακές σχέσεις με τη Σοβιετική Ένωση και τα έθνη της Ανατολικής Ευρώπης. Τις επόμενες δεκαετίες, το κατά κεφαλήν εισόδημα για τους Ιρανούς αυξήθηκε σημαντικά και τα έσοδα από το πετρέλαιο τροφοδότησαν μια τεράστια αύξηση της κρατικής χρηματοδότησης για έργα βιομηχανικής ανάπτυξης.[3]

Η Λευκή Επανάσταση ξεκίνησε από την κυβέρνηση με επιδοτήσεις γης σε εκατομμύρια οικογένειες της εργατικής τάξης και τη δημιουργία του σώματος αλφαβητισμού του Ιράν που διπλασίασε τα ποσοστά αλφαβητισμού των πολιτών. Ο Σάχης ήθελε όλοι οι Ιρανοί πολίτες να μπορούν να ζουν σε έναν μορφωμένο και ευημερούν τρόπο ζωής.[4][5] Το μεγαλύτερο μέρος του προγράμματος στόχευε στην αγροτική τάξη του Ιράν ενώ αναδιανείμε τον πλούτο της τάξης των αριστοκρατών γαιοκτημόνων στους Ιρανούς της εργατικής τάξης.[6] Έτσι, η Λευκή Επανάσταση στο Ιράν αντιπροσώπευε μια νέα προσπάθεια εισαγωγής μεταρρύθμισης από τα πάνω και διατήρησης των παραδοσιακών μοτίβων εξουσίας. Μέσω της μεταρρύθμισης της γης, που ήταν η ουσία της Λευκής Επανάστασης, ο Σάχης ήλπιζε να συμμαχήσει με τους αγρότες στην ύπαιθρο και ήλπιζε να διακόψει τους δεσμούς τους με την αριστοκρατία της πόλης.[6]

Προκειμένου να νομιμοποιήσει τη Λευκή Επανάσταση, ο Σάχης ζήτησε ένα εθνικό δημοψήφισμα στις αρχές του 1963 στο οποίο 5.598.711 άτομα ψήφισαν υπέρ των μεταρρυθμίσεων και μόλις 4.115 ψήφισαν κατά των μεταρρυθμίσεων, αν και το δημοψήφισμα μποϊκοτάρεται από την αντιπολίτευση του Σάχη.[7] Η Λευκή Επανάσταση συνέβαλε στην οικονομική και τεχνολογική πρόοδο του Ιράν.

Μεταρρυθμίσεις

Επεξεργασία
 
Οι γυναίκες ψηφίζουν για πρώτη φορά το 1963

Ο Σάχης Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί είχε σκοπό να είναι μια μη βίαιη αναγέννηση της ιρανικής κοινωνίας μέσω οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων, με απώτερο μακροπρόθεσμο στόχο να μετατρέψει το Ιράν σε παγκόσμια οικονομική και βιομηχανική δύναμη. Ο Σάχης εισήγαγε οικονομικές έννοιες όπως η κατανομή των κερδών για τους εργάτες και ξεκίνησε τεράστια έργα βαριάς βιομηχανίας που χρηματοδοτήθηκαν από την κυβέρνηση, καθώς και την εθνικοποίηση των δασών και των βοσκοτόπων. Το πιο σημαντικό, ωστόσο, ήταν τα προγράμματα αγροτικής μεταρρύθμισης που είδαν τις παραδοσιακούς μεγαλογαιοκτήμονες του Ιράν να χάνουν μεγάλο μέρος της επιρροής και της ισχύος τους. Σχεδόν το 90% των Ιρανών μετόχων έγιναν ιδιοκτήτες γης ως αποτέλεσμα της επανάστασης.

Κοινωνικά, οι μεταρρυθμίσεις παραχώρησαν στις γυναίκες περισσότερα δικαιώματα και διοχέτευσαν χρήματα στην εκπαίδευση, ειδικά στις αγροτικές περιοχές. Ιδρύθηκε ένα Σώμα Αλφαβητισμού, το οποίο επέτρεπε στους νέους να εκπληρώσουν την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία εργαζόμενοι ως δάσκαλοι στα χωριά.

Η Λευκή Επανάσταση αποτελούνταν από 19 στοιχεία που εισήχθησαν σε μια περίοδο 16 ετών, με τα πρώτα 6 να εισήχθησαν στις 9 Ιανουαρίου 1963,[8] και τα οποία υποβλήθηκαν σε εθνικό δημοψήφισμα στις 26 Ιανουαρίου 1963.

  1. Πρόγραμμα Αγροτικών Μεταρρυθμίσεων και Κατάργηση του «Φεουδαρχισμού»: Η κυβέρνηση αγόρασε τη γη κατά τη διάρκεια της ιρανικής εδαφικής μεταρρύθμισης από τους φεουδάρχες γαιοκτήμονες σε μια δίκαιη τιμή και την πούλησε στους αγρότες κατά 30% κάτω από την αγοραία αξία, χορηγώντας δάνεια, τα οποία ήταν πληρωτέα για 25 χρόνια με πολύ χαμηλά επιτόκια. Αυτό έδωσε τη δυνατότητα σε 1,5 εκατομμύριο αγροτικές οικογένειες, να κατέχουν τα εδάφη που καλλιεργούσαν όλη τους τη ζωή. Δεδομένου ότι το μέσο μέγεθος μιας αγροτικής οικογένειας ήταν 5 άτομα, το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων γης έφερε ελευθερία σε περίπου 9 εκατομμύρια ανθρώπους, ή στο 40% του πληθυσμού του Ιράν.
  2. Εθνικοποίηση δασών και βοσκοτόπων :[9] Εισήχθησαν πολλά μέτρα, όχι μόνο για την προστασία των εθνικών πόρων και την αναστολή της καταστροφής των δασών και των βοσκοτόπων, αλλά και για την περαιτέρω ανάπτυξη και καλλιέργειά τους. Περισσότερα από 9 εκατομμύρια δέντρα φυτεύτηκαν σε 26 περιοχές, δημιουργώντας 70.000 στρέμματα (280 χλμ 2 ) «πράσινων ζωνών» γύρω από πόλεις και στα όρια των μεγάλων αυτοκινητοδρόμων.
  3. Ιδιωτικοποίηση Κρατικών Επιχειρήσεων [9], επέτρεψε την πώληση μετοχών σε εργοστάσια και εργοστάσια παραγωγής στο κοινό και τους παλιούς φεουδάρχες, δημιουργώντας έτσι μια εντελώς νέα τάξη ιδιοκτητών εργοστασίων που θα μπορούσαν τώρα να βοηθήσουν στη βιομηχανοποίηση της χώρας.
  4. Διαμοιρασμός κερδών για βιομηχανικούς εργαζομένους σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, δίνοντας στους εργαζομένους των εργοστάσιων μερίδιο 20% στα καθαρά κέρδη όπου εργάζονταν και εξασφαλίζοντας μπόνους με βάση την υψηλότερη παραγωγικότητα ή τη μείωση του κόστους.
  5. Επέκταση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες, οι οποίες προηγουμένως δεν απολάμβαναν αυτό το δικαίωμα.[9] Το μέτρο αυτό επικρίθηκε από ορισμένους κληρικούς.
  6. Συγκρότηση του Σώματος Αλφαβητισμού, ώστε όσοι είχαν απολυτήριο λυκείου και έπρεπε να υπηρετήσουν την πατρίδα τους ως στρατιώτες να το κάνουν καταπολεμώντας τον αναλφαβητισμό στα χωριά.[9] Το 1963 περίπου τα 2/3 του πληθυσμού ήταν αναλφάβητοι, με το 1/3 να βρίσκεται κυρίως στην πρωτεύουσα της Τεχεράνης.
  7. Σχηματισμός του Σώματος Υγείας για την επέκταση της δημόσιας υγειονομικής περίθαλψης σε όλα τα χωριά και τις αγροτικές περιοχές του Ιράν.[9] Σε 3 χρόνια, σχεδόν 4.500 ιατρικές ομάδες εκπαιδεύτηκαν με σχεδόν 10 εκατομμύρια περιπτώσεις να έχουν αντιμετωπίστηκαν από το Σώμα.
  8. Σύσταση του Σώματος Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης για να διδάξει στους χωρικούς τις σύγχρονες μεθόδους και τεχνικές εκτροφής και κτηνοτροφίας.[9] Η γεωργική παραγωγή μεταξύ 1964 και 1970 αυξήθηκε κατά 80% σε χωρητικότητα και 67% σε αξία.
  9. Συγκρότηση Οίκων Δικαιοσύνης όπου θα εκλέγονταν 5 γέροντες του χωριού από τους χωρικούς, για περίοδο 3 ετών, για να ενεργήσουν ως διαιτητές για να βοηθήσουν στην επίλυση μικροαδικημάτων και διαφορών. Μέχρι το 1977 υπήρχαν 10.358 οίκοι που εξυπηρετούσαν πάνω από 10 εκατομμύρια ανθρώπους που ζούσαν σε περισσότερα από 19.000 χωριά σε όλη τη χώρα.
  10. Εθνικοποίηση όλων των Υδάτινων Πόρων, με την εισαγωγή έργων και πολιτικών με σκοπό τη διατήρηση και όφελος από τους περιορισμένους υδάτινους πόρους του Ιράν. Πολλά φράγματα κατασκευάστηκαν και άλλα πέντε ήταν υπό κατασκευή το 1978. Αποτέλεσμα αυτών των μέτρων ήταν η έκταση της υπό άρδευση να αυξηθεί από 2 εκατομμύρια στρέμματα (8.000 χλμ 2 ), το 1968, σε 5,6 εκατομμύρια το 1977.
  11. Αστικός και Αγροτικός Εκσυγχρονισμός και Ανασυγκρότηση με τη βοήθεια του Σώματος Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, κτίρια δημόσιων λουτρών, σχολείων και βιβλιοθηκών, καθώς και εγκατάσταση αντλιών νερού και γεννητριών ρεύματος για τρεχούμενο νερό και ηλεκτρισμό.
 
Ένστολες γυναίκες του Σώματος Αλφαβητισμού.
  1. Εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις που βελτίωσαν την ποιότητα της εκπαίδευσης διαφοροποιώντας το αναλυτικό πρόγραμμα ώστε να προσαρμοστεί στις ανάγκες της ζωής στον σύγχρονο κόσμο.
  2. Δικαίωμα των εργαζομένων για ιδιοκτήτες μετοχών στα Βιομηχανικά Συγκροτήματα όπου εργάζονταν μετατρέποντας βιομηχανικές μονάδες, με 5ετή και άνω ιστορία, σε δημόσιες εταιρείες, όπου έως το 99% των μετοχών στις κρατικές επιχειρήσεις και το 49% των μετοχών της οι ιδιωτικές εταιρείες θα προσφέρονταν προς πώληση αρχικά στους εργαζόμενους και μετά στο ευρύ κοινό.
  3. Σταθεροποίηση τιμών και εκστρατεία κατά της παράλογης κερδοσκοπίας (1975). Σε ιδιοκτήτες εργοστασίων και μεγάλων αλυσίδων καταστημάτων επιβλήθηκαν βαριά πρόστιμα, με μερικούς να φυλακίζονται και σε άλλους να ανακαλούνται οι άδειες. Επιβλήθηκαν κυρώσεις σε πολυεθνικές ξένες εταιρείες και τόνοι εμπορευμάτων που ήταν αποθηκευμένα για κερδοσκοπικούς σκοπούς κατασχέθηκαν και πωλήθηκαν στους καταναλωτές σε σταθερές τιμές.
  4. Δωρεάν και Υποχρεωτική Εκπαίδευση και καθημερινό δωρεάν γεύμα σε όλα τα παιδιά από το νηπιαγωγείο έως την ηλικία των 14 ετών. Δημοτικά σχολεία χτίστηκαν σε εκατοντάδες χωριά που παλαιότερα δεν είχαν.[9] Το 1978, το 25% των Ιρανών ήταν εγγεγραμμένοι μόνο σε δημόσια σχολεία. Την ίδια χρονιά φοιτούσαν 185.000 φοιτητές και των δύο φύλων στα πανεπιστήμια του Ιράν. Εκτός από τα παραπάνω υπήρχαν πάνω από 100.000 φοιτητές που συνέχιζαν τις σπουδές τους στο εξωτερικό, εκ των οποίων οι 50.000 ήταν εγγεγραμμένοι σε κολέγια και πανεπιστήμια στις Ηνωμένες Πολιτείες.
  5. Δωρεάν Τροφή για Άπορες Μητέρες και για όλα τα νεογέννητα μωρά έως δύο ετών.
  6. Εισαγωγή Κοινωνικής Ασφάλισης και Εθνικής Ασφάλισης για όλους τους Ιρανούς. Το σύστημα Εθνικής Ασφάλισης προέβλεπε έως και 100% των αποδοχών κατά τη συνταξιοδότηση.
  7. Σταθερό και εύλογο κόστος ενοικίασης ή αγοράς οικιστικών ακινήτων (1977). Έγιναν έλεγχοι στις τιμές της γης και σε διάφορες μορφές κερδοσκοπίας γης.
  8. Εισαγωγή Μέτρων για την καταπολέμηση της διαφθοράς στη γραφειοκρατία. Ιδρύθηκε η Αυτοκρατορική Επιτροπή Επιθεώρησης, αποτελούμενη από εκπροσώπους διοικητικών οργάνων και άτομα με αποδεδειγμένη ακεραιότητα.

Αποτελέσματα

Επεξεργασία

Υπήρξε μια μικρή βιομηχανική επανάσταση κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου μεταρρύθμισης. Οι λιμενικές εγκαταστάσεις βελτιώθηκαν, ο Υπεριρανικός Σιδηρόδρομος επεκτάθηκε και οι κύριοι δρόμοι που συνδέουν την Τεχεράνη με τις πρωτεύουσες των επαρχιών ασφαλτοστρώθηκαν. Πολλά μικρά εργοστάσια άνοιξαν με εξειδίκευση σε ρούχα, επεξεργασία τροφίμων, τσιμέντο, πλακάκια, χαρτί και οικιακές συσκευές. Άνοιξαν επίσης μεγαλύτερα εργοστάσια υφασμάτων, εργαλειομηχανών και συναρμολόγησης αυτοκινήτων.[10] Τα εκπαιδευτικά ιδρύματα αυξήθηκαν επίσης μετά την έναρξη της Λευκής Επανάστασης. Οι εγγραφές στα νηπιαγωγεία αυξήθηκαν από 13.300 σε 221.990, στα δημοτικά σχολεία από 1.640.000 σε 4.080.000, στα σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης από 370.000 σε 741.000 και στα κολέγια από 24.885 σε 145.20. Όχι μόνο άνοιγαν νέα σχολεία, αλλά καθιέρωσαν επίσης νέες εκπαιδευτικές πολιτικές που είχαν σχεδιαστεί για να υπονομεύσουν τον έλεγχο των κληρικών στην εκπαίδευση και τη θρησκευτική εκπαίδευση. Το Literacy Corps βοήθησε επίσης να αυξηθεί το ποσοστό αλφαβητισμού από 26 σε 42 τοις εκατό. Η Λευκή Επανάσταση περιλάμβανε επίσης ορισμένες μεταρρυθμίσεις για τα δικαιώματα των γυναικών. Οι γυναίκες απέκτησαν το δικαίωμα του εκλέγειν, της υποψηφιότητας για εκλεγμένο αξίωμα και της υπηρέτησης ως δικηγόρων και αργότερα δικαστών. Η ηλικία γάμου για τις γυναίκες αυξήθηκε επίσης στα δεκαπέντε.[11]

Το Ιράν γνώρισε εκρηκτική οικονομική επέκταση με ετήσιο ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης κατά μέσο όρο στο 9,8%. Υπήρξε μια σημαντική άνοδος στην ιρανική μεσαία τάξη με πάνω από ένα εκατομμύριο οικογένειες να γίνονται ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων και περίπου 700.000 μισθωτοί επαγγελματίες. Η μεγάλη οικονομική ανάπτυξη χρησιμοποιήθηκε αργότερα για τη χρηματοδότηση όπλων που κατασκεύασε ο Σάχης, ο οποίος ξόδεψε δισεκατομμύρια για την αγορά ξένων όπλων καθιστώντας το Ιράν ως γεωπολιτική δύναμη.[12] Η ιστορία της περσικής αυτοκρατορίας διδάχθηκε ως μέσο για να κάνει τους ανθρώπους να αισθάνονται μέρος του Ιράν. Στο εγχειρίδιο για το τρίτο έτος του γυμνασίου, για παράδειγμα, η παρέμβαση του Ζωροαστρικού κλήρου στην πολιτική προκάλεσε την ήττα της αυτοκρατορίας των Σασανίων από τους μουσουλμανικούς στρατούς. Ως εκ τούτου, η θρησκευτική παρέμβαση στις πολιτικές υποθέσεις διδάχθηκε ότι είναι εξαιρετικά επικίνδυνη.[13]

Οικονομικά, η Λευκή Επανάσταση ήταν πολύ επιτυχημένη. Η Λευκή Επανάσταση αναδιανέμεινε επιτυχώς γη σε περίπου 2,5 εκατομμύρια οικογένειες, ίδρυσε σώμα γραμματισμού και υγείας με στόχο τις αγροτικές περιοχές του Ιράν και οδήγησε σε μια σειρά κοινωνικών και νομικών μεταρρυθμίσεων. Τις δεκαετίες που ακολούθησαν την επανάσταση, το κατά κεφαλήν εισόδημα για τους Ιρανούς εκτοξεύτηκε στα ύψη. Η ταχεία αύξηση των εσόδων του Ιράν άνοιξε το δρόμο για αυξημένες κρατικές δαπάνες που χρησιμοποιούνται για τη χρηματοδότηση μεγάλων έργων βιομηχανικής ανάπτυξης στο Ιράν.[14]

Προβλήματα και κριτική

Επεξεργασία
 
Ο Πρωθυπουργός Amir Abbas Hoveida και το υπουργικό του συμβούλιο στην επέτειο των μεταρρυθμίσεων, 1974

Η μεταρρύθμιση της γης, η οποία ήταν το επίκεντρο της Λευκής Επανάστασης, έκανε αυτό που προοριζόταν να κάνει, αποδυνάμωσε τους ευγενείς και τους γαιοκτήμονες. Στη θέση τους, όμως, εμφανίστηκε μια νέα ομάδα εμπορικών αγροτών και πολλές παλιές μεγάλες οικογένειες γαιοκτημόνων, όπως η οικογένεια Παχλαβί, κατάφεραν να αναγεννηθούν σε αυτούς τους εμπορικούς αγρότες.[11] Πράγματι σημειώθηκε μια ταχεία επέκταση των μικρών γαιοκτημόνων, αλλά η αγροτιά στο σύνολό της δεν απέκτησε γη. Μόνο περίπου ο μισός αγροτικός πληθυσμός έλαβε γη, και πολλοί από τους ανθρώπους που έλαβαν γη δεν έλαβαν αρκετή για να συντηρηθούν.[15] Το αποτέλεσμα της Λευκής Επανάστασης ήταν ότι ο αγροτικός πληθυσμός μπορούσε να χωριστεί σε τρεις ομάδες: ευημερούντες αγρότες, μικρογαιοκτήμονες και εργάτες χωριών. Η πρώτη ομάδα ήταν η μόνη ομάδα που ωφελήθηκε πραγματικά από τις μεταρρυθμίσεις της γης, και αυτή η ομάδα αποτελούνταν από πρώην αρχηγούς χωριών, δικαστικούς επιμελητές και μερικούς πρώην ιδιοκτήτες. Η δεύτερη ομάδα αποτελούνταν από μετόχους που έλαβαν όχι περισσότερα από 10 εκτάρια γης. Οι περισσότεροι από αυτούς τους ανθρώπους κατέληξαν να ανταλλάσσουν τη γη τους για μετοχές σε κρατικούς συνεταιρισμούς. Η τελευταία ομάδα δεν έλαβε καθόλου γη και επέζησε ως αγρότες, εργάτες ή βοσκοί. Πολλοί από αυτούς μετανάστευσαν στα αστικά κέντρα για δουλειά.[11]

Στα τέλη του 1978, υπήρξε ευρεία δυσαρέσκεια μεταξύ των Ιρανών αγροτών σχετικά με τις αγροτικές μεταρρυθμίσεις που υποτίθεται ότι τους ενίσχυαν. Οι μεταρρυθμίσεις του Σάχη υπερεκτίμησαν τις μεγαλειώδεις αναποτελεσματικές βιομηχανίες σε σχέση με τη γεωργία, οδηγώντας σε μια αίσθηση αμέλειας μεταξύ των αγροτών. Η κακοδιαχείριση και η διαφθορά οδήγησαν σε σπατάλη πολλών κεφαλαίων που προορίζονταν για την αγροτική ανάπτυξη. Οι μεταναστεύσεις στις πόλεις είχαν ως αποτέλεσμα μεγαλύτερη ζήτηση από αυτή που μπορούσε να καλυφθεί από την παραγωγή. Παρόλο που οι μεταρρυθμίσεις μετέτρεψαν πολλούς αγρότες σε ιδιοκτήτες γης, τους επέβαλε κόστη όπως φόρους, αγορά σπόρων, νερού και εξοπλισμού που δεν τους επιβάρυνε όταν εργάζονταν για τους ιδιοκτήτες γης, ενώ εξάλειψε επίσης τις παρεχόμενες υπηρεσίες όπως η υγεία και η εκπαίδευση. για αυτούς από τους ιδιοκτήτες υπό το παραδοσιακό σύστημα. Η εισροή γεωργικών εισαγωγών από τις ΗΠΑ μείωσε επίσης το μερίδιο αγοράς των αγροτών.[16]

 
Ο Σάχης Μοχάμεντ Ρεζά Παχλαβί μιλά για τις αρχές της Λευκής Επανάστασης

Στην αρχή, η Λευκή Επανάσταση έλαβε το μεγαλύτερο μέρος της κριτικής της από δύο κύριες ομάδες: τον κλήρο και τους γαιοκτήμονες. Οι ιδιοκτήτες ήταν θυμωμένοι για τις αγροτικές μεταρρυθμίσεις επειδή η γη τους αγοράστηκε από την κυβέρνηση και στη συνέχεια πουλήθηκε σε μικρότερα οικόπεδα στους πολίτες σε χαμηλότερη τιμή. Επίσης, δεν εκτιμούσαν ότι η κυβέρνηση υποβάθμισε την εξουσία τους όταν επρόκειτο να αντιμετωπίσει τους αγρότες ή τους εργάτες γης. 

Ο ισχυρός Σιιτικός κλήρος εξοργίστηκε επίσης με τις μεταρρυθμίσεις που αφαίρεσαν μεγάλο μέρος των παραδοσιακών εξουσιών τους στους τομείς της εκπαίδευσης και του οικογενειακού δικαίου, καθώς και μενοντας την προηγούμενη ισχυρή επιρροή τους στις αγροτικές περιοχές. Ένα «μεγάλο ποσοστό της ανώτερης βαθμίδας του κλήρου προερχόταν από οικογένειες γαιοκτημόνων» που επηρεάστηκαν βαθιά από τη μεταρρύθμιση και πολλά χαμένα έσοδα από ενοίκια πήγαιναν απευθείας στον κλήρο και στα ιδρύματά τους. Τα ενοίκια από περίπου 10.000 χωριά των οποίων τα ενοίκια συνέβαλαν στη χρηματοδότηση του γραφειακού ιδρύματος ήταν επιλέξιμα για αναδιανομή.[17]

Η ομάδα, ή πιο κατάλληλα, ο άνθρωπος που αντιτάχθηκε πιο ανοιχτά στη Λευκή Επανάσταση και στον ίδιο τον Σάχη ήταν ο Ρουχολάχ Χομεϊνί . Αν και ο κλήρος στο Ιράν δεν ήταν ευχαριστημένος με πολλές πτυχές της Λευκής Επανάστασης, όπως η χορήγηση ψήφου στις γυναίκες, το νομοσχέδιο για τις τοπικές εκλογές καθώς και οι μεταρρυθμίσεις της γης, ο κλήρος στο σύνολό του δεν διαμαρτυρόταν ενεργά. Ο Χομεϊνί, από την άλλη πλευρά, φαινόταν να υφίσταται μια σοβαρή αλλαγή σκέψης από τον παραδοσιακό ρόλο και τις πρακτικές του σιιτικού κλήρου και μίλησε ενεργά κατά των νέων μεταρρυθμίσεων και του Σάχη. Σε μια ομιλία στο σχολείο Feyziyeh τον Ιούνιο του 1963, ο Χομεϊνί μίλησε ενάντια στη βαρβαρότητα του Σάχη απέναντι στις διαδηλώσεις των μαθητών και για πρώτη φορά, ήταν μια ομιλία που επιτέθηκε στον Σάχη ως άτομο.[18] Αυτή η ομιλία οδήγησε στην εξορία του Χομεϊνί, αλλά αυτό το γεγονός δεν σταμάτησε τις διαμαρτυρίες του Χομεϊνί, ούτε αποδυνάμωσε την επιρροή του στο εσωτερικό του Ιράν.

Ο Χομεϊνί επιτέθηκε επίσης στις διατάξεις των μεταρρυθμίσεων που θα επέτρεπαν στα μέλη της μη μουσουλμανικής μειονότητας του Ιράν να εκλέγονται ή να διορίζονται σε τοπικά γραφεία:

Έχω επανειλημμένα επισημάνει ότι η κυβέρνηση έχει κακές προθέσεις και είναι αντίθετη με τα διατάγματα του Ισλάμ. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης έχει καταστήσει σαφές την αντίθεσή του στις διατάξεις του Ισλάμ με διάφορα μέτρα όπως η κατάργηση της απαίτησης να είναι οι δικαστές μουσουλμάνοι και άνδρες. Στο εξής, οι Εβραίοι, οι Χριστιανοί και οι εχθροί του Ισλάμ και των Μουσουλμάνων πρέπει να αποφασίζουν για υποθέσεις που αφορούν την τιμή και το πρόσωπο των Μουσουλμάνων.[19]

Λίγους μήνες αργότερα, στην Ασούρα, ο Χομεϊνί έδωσε μια οργισμένη ομιλία επιτιθέμενος στον Σάχη ως «άθλιο άνθρωπο».[20] Δύο μέρες αργότερα, στις 5 Ιουνίου, ο Χομεϊνί συνελήφθη. Αυτό πυροδότησε τριήμερες ταραχές και άφησε αρκετές εκατοντάδες νεκρούς. Οι ταραχές μνημονεύονται σε ομιλίες και γραπτά ως την εποχή που ο στρατός «έσφαξε τουλάχιστον 15.000» σύμφωνα με τον Χομεϊνί.[21] Ο Χομεϊνί αφέθηκε ελεύθερος από τον κατ' οίκον περιορισμό τον Απρίλιο του 1964, αλλά εστάλη στην εξορία τον ίδιο Νοέμβριο. 

Συνέπεια

Επεξεργασία

Άμεσες συνέπειες

Επεξεργασία
 
Κέρματα για την επέτειο της επανάστασης.

Η πιο σημαντική και σχετική συνέπεια της Λευκής Επανάστασης και των μεταρρυθμίσεων που έφερε, ήταν η αυξανόμενη δημοτικότητα του Ρουχολάχ Χομεϊνί. Με την αυξανόμενη αντίληψη της κυβερνητικής διαφθοράς και την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων μέσω της Λευκής Επανάστασης, ο Χομεϊνί έγινε πολιτικός εχθρός του Σάχη. Η Λευκή Επανάσταση ήταν ο καταλύτης για την αλλαγή σκέψης του Χομεϊνί. Μόλις ο Χομεϊνί, ως σεβαστό μέλος του κλήρου, άρχισε να αντιτίθεται ανοιχτά στον Σάχη και να ζητά την ανατροπή του, άνθρωποι όλων των διαφορετικών επαγγελμάτων και της οικονομικής θέσης άρχισαν να τον βλέπουν ως μια πρωσοπικότητα που έπρεπε να συσπειρωθούν γύρω του.[18]

Μακροπρόθεσμες συνέπειες

Επεξεργασία
Κύριο λήμμα: Ιρανική Επανάσταση
Επίκαιρα της NARA για την αναταραχή στο Ιράν μετά τη Λευκή Επανάσταση, 1963.

Αν και η Λευκή Επανάσταση συνέβαλε στην οικονομική και τεχνολογική πρόοδο του Ιράν, οι αποτυχίες ορισμένων από τα προγράμματα αγροτικής μεταρρύθμισης και η μερική έλλειψη δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων, καθώς και ο σοβαρός ανταγωνισμός προς τη Λευκή Επανάσταση από τον κλήρο και τις ελίτ της γης, θα συνέβαλαν τελικά. στην πτώση του Σάχη και στην Ιρανική Επανάσταση το 1979.[22]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ Amanat, Abbas (2017). Iran: A Modern History. Yale University Press. σελ. 584. ISBN 978-0300231465. Hence the “Revolution of the Shah and the People” (enqlab-e Shah va mardom) underscored a new mandate that bypassed the old structure of power, in effect eliminating the intermediaries who stood between (...) 
  2. ↑ «1979: Iran and America». Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/White-Revolution. 
  3. ↑ Amir Arjomand, Said (1988). The Turban for the Crown: The Islamic Revolution in Iran. Oxford University Press. σελίδες 72–73. ISBN 9780195042580. 
  4. ↑ Siavoshi, Sussan (1990). Liberal Nationalism in Iran: The failure of a movement. Boulder, Colorado: Westview Press. σελ. 23. ISBN 978-0-8133-7413-0. 
  5. ↑ Bayar, Assef (1994). «Historiography, class, and Iranian workers». Στο: Lockman, Zachary. Workers and Working Classes in the Middle East: Struggles, Histories, Historiographies. Albany, New York: State University of New York Press. σελ. 198. ISBN 978-0-7914-1665-5. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Bill, James A. (1970). «Modernization and Reform from Above: The Case of Iran». The Journal of Politics 32: 33. doi:10.2307/2128863. https://archive.org/details/sim_journal-of-politics_1970-02_32_1/page/n38. 
  7. ↑ Milani, Moshen M. (1988). The Making of Iran's Islamic Revolution. Boulder, Colorado: Westview Press. σελ. 85. ISBN 978-0-8133-7293-8. 
  8. ↑ Grigor, Talinn (2016). «Tehran». Στο: Christie, Jessica Joyce. Tehran: A Revolution in Making. University Press of Colorado. σελίδες 347–376. ISBN 978-1-60732-468-3. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 9,5 9,6 «White Revolution (1961–1963) | Encyclopedia.com». www.encyclopedia.com. Ανακτήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2019. 
  10. ↑ Abrahamian, Ervand (2008). A History of Modern Iran. Cambridge University Press. σελ. 133. ISBN 978-0-521-82139-1. 
  11. ↑ 11,0 11,1 11,2 Abrahamian 2008
  12. ↑ Maloney, Suzanne (24 Ιανουαρίου 2019). «1979: Iran and America». Brookings. 
  13. ↑ «Welcome to Encyclopaedia Iranica». iranicaonline.org. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2022. 
  14. ↑ «White Revolution (Iran) | History, Significance, & Effects | Britannica». www.britannica.com. Ανακτήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου 2022. 
  15. ↑ Siavoshi 1990
  16. ↑ Branigin, William (1978-12-29). «Farmers Dislike Shah's Land Reform» (στα αγγλικά). Washington Post. ISSN 0190-8286. https://www.washingtonpost.com/archive/politics/1978/12/29/farmers-dislike-shahs-land-reform/23ae91f4-59fc-43aa-b118-e73b291c3273/. Ανακτήθηκε στις 2018-07-13. 
  17. ↑ Mackey 1996
  18. ↑ 18,0 18,1 Milani 1988
  19. ↑ Islam and Revolution, p.175
  20. ↑ Moin, Baqer (2000), Khomeini: Life of the Ayatollah, Thomas Dunne Books, σελ. 104 
  21. ↑ Khomeini, Ruhollah (1981), Hamid Algar, επιμ., Islam and Revolution : Writing and Declarations of Imam Khomeini, Berkeley: Mizan Press, σελ. 17 
  22. ↑ Graham, Robert (1980). Iran, the Illusion of Power. St. Martin's Press. σελίδες 19, 96. ISBN 0-312-43588-6. 

Βιβλιογραφία

Επεξεργασία
  • Mackey, Sandra (1996), The Iranians: Persia, Islam and the Soul of a Nation, Dutton 
  • Amanat, Dominic P. (2008). «The Historical Roots of the Persecution of the Babis and Baha'is in Iran». Στο: Brookshaw. The Baha'is of Iran: Socio-historical studies. New York, NY: Routledge. ISBN 978-0-203-00280-3. 
  • Momen, Moojan (2004), «Conspiracies and Forgeries: the attack upon the Baha'i community in Iran», Persian Heritage 9 (35): 27–29 
  • Sanasarian, Eliz (2000), Religious Minorities in Iran, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-77073-4, https://archive.org/details/isbn_9780521770736 
  • Chehabi, H.E. (2008). «Anatomy of Prejudice». Στο: Brookshaw, Dominic P. The Baha'is of Iran: Socio-historical studies. New York, NY: Routledge. ISBN 978-0-203-00280-3. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

  Πολυμέσα σχετικά με το θέμα White Revolution στο Wikimedia Commons

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Λευκή_Επανάσταση&oldid=10662691"