Λυσάνδρα

Η Λυσάνδρα ( 3ος αιώνας π.Χ. ) ήταν κόρη του φαραώ Πτολεμαίου Α’ του Σωτήρος, επιγόνου του Μεγάλου Αλεξάνδρου και ιδρυτή της Δυναστείας των Πτολεμαίων, και της Ευρυδίκης, κόρης του Αντίπατρου.

Λυσάνδρα
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Λυσάνδρα (Αρχαία Ελληνικά)
Γέννηση	0η χιλιετία π.Χ.
Θάνατος	3ος αιώνας π.Χ.
Χώρα πολιτογράφησης	Μακεδονία Βασίλειο των Πτολεμαίων
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αριστοκράτης
Οικογένεια
Σύζυγος	Αλέξανδρος Ε΄ της Μακεδονίας Αγαθοκλής
Γονείς	Πτολεμαίος Α΄ Σωτήρ και Ευρυδίκη της Αιγύπτου
Αδέλφια	Αρσινόη Β΄ της Αιγύπτου Πτολεμαΐδα Πτολεμαίος Β΄ Φιλάδελφος Πτολεμαίος Κεραυνός Μελέαγρος της Μακεδονίας Irene
Οικογένεια	Δυναστεία των Πτολεμαίων

Οικογένεια

Η Λυσάνδρα ήταν αδελφή του Πτολεμαίου Κεραυνού, του Μελέαγρου, που διαδέχτηκε τον αδερφό του στον θρόνο της Μακεδονίας, του Αργαίου και ενός ακόμη του οποίου το όνομα είναι άγνωστο. Είχε ακόμη και μία αδερφή, την Πτολεμαΐδα. Παντρεύτηκε πρώτα τον Αλέξανδρο Ε΄, γιο του Κασσάνδρου, βασιλιά της Μακεδονίας, ο οποίος θανατώθηκε κατόπιν εντολής του Δημητρίου του Πολιορκητή. Μετά τον θάνατό του νυμφεύθηκε τον Αγαθοκλή, γιο του Λυσίμαχου, βασιλιά της Θράκης. Σύμφωνα με τον ιστορικό Παυσανία, ο γάμος αυτός έλαβε χώρα μετά την επιστροφή του Λυσίμαχου από την εκστρατεία εναντίον των Γετών, το 291 π.Χ. Η Λυσάνδρα πρέπει να απέκτησε τουλάχιστον δύο παιδιά.

Ενδοοικογενειακές έριδες

Την ηρεμία του οίκου του Λυσίμαχου θα ταράξει ένα γεγονός: ο γάμος του γηραιού βασιλιά με τη νεαρή Αρσινόη, κόρη του Πτολεμαίου Α’ και ετεροθαλή αδερφή της Λυσάνδρας. Τις γυναίκες χώριζε μια διχόνοια που έριχνε τη σκιά της στον Οίκο των Πτολεμαίων, και μεταφέρθηκε με τον τρόπο αυτό στη Θράκη. Όταν η μητέρα της Λυσάνδρας, η Ευρυδίκη κατέφθασε στην Αίγυπτο για να παντρευτεί, είχε μαζί της μια νεαρή χήρα, τη Βερενίκη, την οποία και προσκάλεσε να γίνει κυρία επί των τιμών της. Ωστόσο έμελλε από φίλες να γίνουν φανατικοί εχθροί. Η Βερενίκη κατάφερε να ξελογιάσει τον βασιλιά και έγινε επίσης γυναίκα του. Του χάρισε παιδιά: την Αρσινόη, τη Φιλωτέρα και τον Πτολεμαίο, ο οποίος τελικά διαδέχθηκε τον πατέρα του κι ας υπήρχε μεγαλύτερος γιος του βασιλιά από τη Βερενίκη. Οι δύο βασιλικές σύζυγοι, κάποτε φίλες, τώρα μισούσαν θανάσιμα η μία την άλλη και η πικρία αυτή μεταδόθηκε και στα παιδιά τους.

Όταν λοιπόν η Αρσινόη παντρεύτηκε τον Λυσίμαχο και η Λυσάνδρα τον γιο του, οι δυο τους βρέθηκαν αμέσως σε αντίθετα στρατόπεδα που δολοπλοκούσαν θέλοντας να καταστρέψουν το ένα το άλλο. Η Αρσινόη σαν βασίλισσα πρέπει να είχε μεγαλύτερη επιρροή στην αυλή από ότι η ετεροθαλής αδερφή της. Ωστόσο η θέση και η επιρροή της Λυσάνδρας ήταν επίσης σε υψηλά επίπεδα. Ο Αγαθοκλής ήταν ένας πρίγκιπας με μεγάλη υπόληψη στην αυλή. Είχε ηγηθεί επιτυχημένων στρατιωτικών επιχειρήσεων, είχε νικήσει πολλές μάχες και είχε επεκτείνει σε μεγάλο βαθμό την κυριαρχία και δύναμη του πατέρα του. Ήταν ο αγαπημένος τόσο του στρατού, όσο και του λαού που έβλεπαν σε αυτόν το μέλλον του βασιλείου.

Στην Ασία

Όπως ήταν αναμενόμενο η δόξα που απολάμβανε ο σύζυγος της Λυσάνδρας δυναμίτιζε το μίσος της Αρσινόης, η οποία προσπαθούσε με κάθε τρόπο να μειώσει το κύρος του Αγαθοκλή. Ο Αγαθοκλής με τη σειρά του πρόβαλλε σθεναρή αντίσταση ώστε να ματαιώσει τα σχέδια της. Στο τέλος, η Αρσινόη κατάφερε να πείσει τον Λυσίμαχο πως ο γιος του συνωμοτούσε σε βάρος του, και σκόπευε να πάρει την εξουσία στα χέρια του. Αυτό ίσως ήταν αλήθεια, ίσως και όχι και δεν θα γίνει ποτέ γνωστό. Ωστόσο ο Λυσίμαχος το πίστεψε. Διέταξε τη φυλάκιση του Αγαθοκλή και, λίγο καιρό μετά, τον δηλητηρίασε. Η Λυσάνδρα καταβλήθηκε από λύπη. Περισσότερο φοβήθηκε για την τύχη της και τη μοίρα των παιδιών της. Ήταν πια προφανές πως δεν υπήρχε ασφάλεια πια για εκείνη στη Μακεδονία, οπότε κατέφυγε στην Ασία μαζί με τον ομοαίματο αδελφό της, Πτολεμαίο Κεραυνό. Εκεί τέθηκε υπό την προστασία του Σέλευκου, βασιλιά της Συρίας.

Ο Σέλευκος, υπερήλικος πια, ήταν άλλος ένας από τους στρατηγούς του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ο τελευταίος ζωντανός μαζί με τον Λυσίμαχο. Θα περίμενε κανείς πως σε προχωρημένη ηλικία, αυτοί οι μεγάλοι άνδρες θα ήθελαν να σταματήσουν να πολεμούν και να τελειώσουν τις μέρες τους ειρηνικά. Ωστόσο, ο Σέλευκος χάρηκε με την αφορμή που του έδωσε η Λυσάνδρα για να ξεκινήσει νέος πόλεμος. Τη Λυσάνδρα ακολούθησαν πολλοί ευγενείς της Μακεδονίας που συμμερίζονταν τον σκοπό της και που ο Λυσίμαχος είχε διώξει από κοντά του. Οι τελευταίοι μαζί με τον αδερφό της Λυσάνδρας, Πτολεμαίο Κεραυνό, κήρυξαν τον πόλεμο. Ο Λυσίμαχος ήρθε να τους αντιμετωπίσει και οι δύο στρατοί χτυπήθηκαν στη Φρυγία. Στη μάχη που ακολούθησε στο Κουροπέδιο τον Φεβρουάριο του 281 π.Χ., ο Λυσίμαχος ηττήθηκε και σκοτώθηκε. Ο Σέλευκος και ο Πτολεμαίος Κεραυνός, αν και σύμμαχοι, έψαχναν την ευκαιρία να διεκδικήσουν τον θρόνο της Μακεδονίας ο ένας σε βάρος του άλλου. Τελικά, ο Κεραυνός μαχαίρωσε τον αντίπαλό του στο Άργος της Θράκης. Μετά τον θάνατο του Σέλευκου, χάνονται και τα ίχνη της Λυσάνδρας, καθώς και των παιδιών της.

Χρονολόγιο

Έτος (π.Χ.)	Γεγονός
	Γέννηση της Λυσάνδρας, κόρης του Πτολεμαίου του Σωτήρος και της Ευρυδίκης.
	Η Λυσάνδρα παντρεύεται τον βασιλιά της Μακεδονίας, Αλέξανδρο Ε'.
294 π.Χ.	Δολοφονείται ο σύζυγός της από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή, που παίρνει στα χέρια του τον θρόνο της Μακεδονίας.
291 π.Χ.	Η Λυσάνδρα παντρεύεται τον Αγαθοκλή, γιο του Λυσίμαχου, βασιλιά της Θράκης. Ο ίδιος ο Λυσίμαχος παντρεύεται την αδερφή της Αρσινόη Β', ενώ παραχωρεί τη δική του κόρη, επίσης Αρσινόη Α', για σύζυγο στον διάδοχο του Πτολεμαίου, Πτολεμαίο Β'.
282 π.Χ.	Η Λυσάνδρα έρχεται σε ρήξη με την Αρσινόη Β', εφόσον αυτή συντελεί στα γεγονότα που οδήγησαν τον άντρα της στην εκτέλεση. Η Λυσάνδρα και ο αδελφός της, Πτολεμαίος Κεραυνός, καταλήγουν στην αυλή του Σέλευκου, που δέχεται να τους βοηθήσει.
281 π.Χ.	Ο Λυσίμαχος πεθαίνει στη Μάχη του Κουροπεδίου τον Φεβρουάριο. Στα τέλη του καλοκαιριού ο Κεραυνός θανατώνει τον Σέλευκο επιδιώκοντας να βασιλεύσει ο ίδιος στη Μακεδονία.
	Ημερομηνία και συνθήκες θανάτου της Λυσάνδρας δεν είναι γνωστά.

Πηγές

• Βιογραφία από τον Christopher Bennett. Αρχειοθετήθηκε 2006-03-01 στο Wayback Machine.