Μάχη της Βερόης

Η Μάχη της Βερόης ήταν μία μάχη που έγινε το 1122 ανάμεσα στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και τους Πετσενέγους στη θρακική πόλη Βερόη, σημερινή Στάρα Ζαγόρα της Βουλγαρίας. Ο βυζαντινός στρατός υπό τις διαταγές του αυτοκράτορα Ιωάννη Β΄ Κομνηνού κέρδισε τη μάχη, με αποτέλεσμα την εξαφάνιση των Πετσενέγων ως αυτοτελή λαού.

Ο Ιωάννης Β΄ Κομνηνός

Ιστορικό

Το 1091, το Πετσενέγοι εισβάλουν στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία αλλά νικήθηκαν από τον πατέρα του Ιωάννη Β΄ Αλέξιο Α΄ στη Μάχη του Λεβουνίου. Η ήττα αυτή είχε ως στόχο την εξάλειψη των Πετσενέγων που είχαν λάβει μέρος στην εκστρατεία ως ανεξάρτητη δύναμη, καθώς οι επιζώντες εντάχθηκαν στο βυζαντινό στρατό. Ωστόσο, ορισμένες ομάδες Πετσενέγων δεν είχαν συμμετάσχει στην εισβολή αλλά δέχτηκαν επίθεση το 1094 από τους Κουμάνους όπου πολλοί από τους υπόλοιπους Πετσενέγους σκοτώθηκαν ή απορροφήθηκαν. Παρ' όλα αυτά, μερικές ομάδες συνέχισαν να διατηρούν κάποια αυτονομία.

Το 1122 Πετσενέγοι από τις ρωσικές στέπες εισβάλουν στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία και περνούν από το Δούναβη στη βυζαντινή επικράτεια. Η εισβολή θέτει μια σοβαρή απειλή για τους Βυζαντινούς και τον έλεγχο των βόρειων Βαλκανίων. Ο αυτοκράτορας Ιωάννης Β΄ Κομνηνός, αποφασισμένος να αντιμετωπίσει τους εισβολείς, μετέφερε στρατό από τη Μικρά Ασία στην Ευρώπη.

Μάχη

Τοξότης ιππέας του 10ου αιώνα

Ο βυζαντινός αυτοκράτορας συγκέντρωσε τις δυνάμεις του κοντά στην Κωνσταντινούπολη και έθεσε ως στόχο να συναντήσει το στρατό των Πετσενέγων το συντομότερο δυνατόν. Εν τω μεταξύ, οι Πετσενέγοι είχαν διασχίσει την οροσειρά του Αίμου και στρατοπέδευσαν κοντά την πόλη της Βερόης στη Θράκη. Ο αυτοκράτορας πρόσφερε δώρα στους Πετσενέγους αρχηγούς, προσπαθώντας να συνάψουν μια συνθήκη η οποία ήταν ευνοϊκή για τα συμφέροντά τους. Οι Πετσενέγοι ήταν θετικοί σε αυτή την προσφορά αλλά βρέθηκαν προ εκπλήξεως, όταν οι Βυζαντινοί ξεκίνησαν ξαφνικά μεγάλη επίθεση. Οι Πετσενέγοι αγωνίστηκαν με τοξότες ιππείς ρίχνοντας βέλη συνεχώς. Η μάχη ήταν σκληρή, και ο Ιωάννης πληγώθηκε στο πόδι από ένα βέλος. Ωστόσο, οι Βυζαντινοί ανάγκασαν τους Πετσενέγους να υποχωρήσουν, οπότε και "έσπασαν" την άμυνα τους προκαλώντας πανωλεθρία στο στρατόπεδο τους. Η βυζαντινή νίκη ήταν πλήρης, και οι επιζώντες Πετσενέγοι φυλακίστηκαν και στρατολογήθηκαν έπειτα στο βυζαντινό στρατό.

Συνέπειες της μάχης

Η βυζαντινή νίκη κατέστρεψε ολοκληρωτικά τους Πετσενέγους ως ανεξάρτητη δύναμη. Για κάποιο χρονικό διάστημα, σημαντικές κοινότητες των Πετσενέγων παρέμειναν στην Ουγγαρία, αλλά τελικά οι Πετσενέγοι έπαψαν να είναι ξεχωριστός λαός και αφομοιώθηκαν από τους γειτονικούς λαούς, όπως τους Βούλγαρους και Μαγυάρους. Για τους Βυζαντινούς, η νίκη δεν οδήγησε άμεσα στην ειρήνη, δεδομένου ότι οι Ούγγροι επιτέθηκαν σε βυζαντινό φυλάκιο στο Δούναβη το 1128.

Πηγές

• Angold, Michael (1984). The Byzantine Empire, 1025–1204: A Political History (First Edition). London, United Kingdom: Longman. ISBN 978-0-58-249060-4. 
• Angold, Michael (1997). The Byzantine Empire, 1025–1204: A Political History (Second Edition). London, United Kingdom: Longman. ISBN 978-0-58-229468-4. 
• Birkenmeier, John W. (2002). The development of the Komnenian army: 1081-1180. Leiden Köln Boston: Brill. ISBN 90-04-11710-5. 
• Choniates, Niketas· Magoulias, Harry J. (trans.) (1984). Ο City of Byzantium: Annals of Niketas Choniates. Detroit, Michigan: Wayne State University Press. ISBN 978-0-81-431764-8. 
• Cinnamus, Ioannes (1976). Deeds of John and Manuel Comnenus. New York, New York and West Sussex, United Kingdom: Columbia University Press. ISBN 978-0-23-104080-8. 
• Curta, Florin (2006). Southeastern Europe in the Middle Ages 500-1250. Cambridge, United Kingdom: Cambridge University Press. ISBN 978-0-52-181539-0.