Μέχεν

Φιδόμορφη θεότητα της αρχαίας Αιγύπτου, που συνόδευε τον θεό Ήλιο - Ρα στο ταξίδι του προς την Ανατολή, κουλουριασμένος γύρω του.
(Ανακατεύθυνση από Μέχεν, θεότητα)

Στην αρχαία Αίγυπτο, το όνομα Μέχεν (αγγλικά: Mehen), το οποίο σημαίνει "αυτό που περιελίσσεται, τυλίγεται γύρω από κάτι, κουλουριάζεται", αναφέρεται σε μία φιδόμορφη θεότητα της μυθολογίας ή σε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι.[1]

Λεπτομέρεια από τη διακόσμηση της δεύτερης εσωτερικής λάρνακας του τάφου του Τουταγχαμών. Απεικονίζεται o θεός Μέχεν που ως φίδι έχει τυλιχτεί γύρω από τον θεό Ήλιο - Ρα. (18η Δυναστεία, 1330 π.Χ. περίπου). Μουσείο Αιγυπτιακών Αρχαιοτήτων Καΐρου.

Ο θεός - φίδι Επεξεργασία

Οι πρωιμότερες αναφορές στο θεό Μέχεν απαντώνται στα Κείμενα των Σαρκοφάγων.[2] Ο Μέχεν είναι ένας προστάτης θεός που απεικονίζεται ως φίδι το οποίο τυλίγεται γύρω από τον θεό Ήλιο - Ρα, κατά τη διάρκεια του νυχτερινού του ταξιδιού προς την Ανατολή. Παράδειγμα τέτοιου κειμένου είναι το Αμντουάτ (Amduat),[3] η παλαιότερη πλήρης εκδοχή του οποίου έχει βρεθεί στον τάφο του Tούθμωση Γ' (Thutmose III, KV34), στην Κοιλάδα των Βασιλέων.

Στο Αιγυπτιακό - Γερμανικό λεξικό του R. Hanning[4] αναφέρεται ότι το φίδι Μέχεν (mḥn) ή Μεχενέτ (mḥnt) είναι όρος ταυτόσημος του Ουροβόρου.

 
Βάση παιχνιδιού Μέχεν από τον τάφο του φαραώ Seth-Peribsen της 2ης Δυναστείας. Σήμερα βρίσκεται στο Μουσείο του Λούβρου.

Παιχνίδι Μέχεν και θεότητα Μέχεν: η σύνδεση Επεξεργασία

Η ακριβής σχέση μεταξύ της θεότητας Μέχεν και του παιχνιδιού Μέχεν είναι άγνωστη. Δεν είναι εξακριβωμένο δηλαδή εάν το παιχνίδι προέρχεται από τον μυθολογικό θεϊκό χαρακτήρα ή εάν ο φιδόμομορφος αυτός θεός γεννήθηκε μέσα από το έθιμο του παιχνιδιού Μέχεν.

Οι μελέτες που έχουν γίνει για το παιχνίδι Μέχεν βάσει των απεικονίσεων του στις ζωγραφικές παραστάσεις των τάφων, αλλά και των σωζόμενων παιχνιδιών Μέχεν (κυκλικές ελικοειδείς βάσεις, πιόνια, βώλοι) δείχνουν ότι το αντικείμενο που είναι γνωστό ως Μέχεν αποτελεί ένα παιχνίδι μάλλον, παρά ένα ιερό φετιχιστικό σύμβολο. Οι κανόνες και η μέθοδος που ακολουθούσαν στην αρχαιότητα για να παίξουν Μέχεν δεν είναι γνωστοί, μολονότι στη σημερινή εποχή έχουν επινοηθεί διάφοροι κανόνες για την αναπαράστασή του, οι οποίοι όμως βασίζονται σε υποθετικές προσεγγίσεις του τρόπου με τον οποίον παιζόταν το παιχνίδι στην πραγματικότητα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Discussion of the game by University College London
  2. The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt by R. Wilkinson ISBN 0-500-05120-8
  3. The Ancient Egyptian Books of the Afterlife by Erik Hornung ISBN 0-8014-8515-0
  4. Hannig, R. 1995. Die Sprache der Pharaonen: Großes Handwörterbuch Ägyptisch-Deutsch

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι Επεξεργασία