Μίμης Κουγιουμτζής

Έλληνας σκηνοθέτης και ηθοποιός

Ο Μίμης Κουγιουμτζής (1936 - 2003) ήταν βασικό στέλεχος του Θεάτρου Τέχνης, συνεργάτης του Κάρολου Κουν και κληρονόμος του αρχείου του, σκηνοθέτης, ηθοποιός, καθηγητής της ομώνυμης δραματικής σχολής , εμπνευστής, οργανωτής και διευθυντής του «Θεάτρου Τέχνης Καρόλου Κουν Σκηνή της οδού Φρυνίχου» καθώς και αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας του Θέατρου από το 1987 έως το θάνατό του. Στα 44 χρόνια που διήρκεσε η καριέρα του έπαιξε ρόλους από το αρχαίο δράμα, το κλασικό, σύγχρονο ξένο και ελληνικό ρεπερτόριο σε περισσότερα από 100 έργα. Είχε σκηνοθετήσει πάνω από 25 θεατρικές παραστάσεις, με κορυφαίες τις «Γέρμα» (1992), «Πλούτος» (2001), και «Η πραγματικότητα είναι εδώ» (1990).[1]
Ήταν δημιουργός ενός μεγάλου αρχείου των παραστάσεων του Θεάτρου Τέχνης, αφού φρόντιζε ανελλιπώς να κινηματογραφεί πρόβες και παραστάσεις. Το αρχείο αυτό ήταν μέρος του γενικότερου αρχείου του θεάτρου Τέχνης, που άρχισε να υλοποιείται από την δεκαετία του 1960 και μετά, με την χορηγία του ιδρύματος Ford προς το Θέατρο. Ο ίδιος ο Κάρολος Κουν μάλιστα, στη διαθήκή του (άρθρο 3) ορίζει ότι αφήνει τις «ταινίες γύρω από τις δράσεις του Θεάτρου» στον Μίμη Κουγιουμτζή. Το αρχείο, ωστόσο, δεν έχει ακόμα (2021) - παραδοθεί προς δημόσια χρήση, από τους κληρονόμους του Μίμη Κουγιουμτζή.[2]

Μίμης Κουγιουμτζής
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1936
Πειραιάς
Θάνατος1  Μαρτίου 2003
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΕλληνικά
ΣπουδέςΑνωτέρα Δραματική Σχολή Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν» (έως 1959)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταθεατρικός σκηνοθέτης
ηθοποιός
βοηθός σκηνοθέτη
δάσκαλος δραματικής
κινηματογραφιστής
διευθυντής θεάτρου
σχεδιαστής φωτισμών

Βιογραφία Επεξεργασία

Πρώτα χρόνια Επεξεργασία

Ο Μίμης Κουγιουμτζής γεννήθηκε στον Πειραιά το 1936 και στο θέατρο -όπως διηγείται ο ίδιος- μπήκε κατά τύχη: «[...]Δεν είχα παιδεία θεατρική ούτε είχα δει παράσταση πριν πάω στη Σχολή. Έπαιζα στις σχολικές παραστάσεις όπως όλα τα παιδιά. Τελειώνοντας το γυμνάσιο έψαχνα για δουλειά. Δεν είχα τότε καλλιτεχνικές ανησυχίες. Βρέθηκα στο υπόγειο με μια συστατική επιστολή για τον Κάρολο Κουν να με προσλάβει για δουλειά φροντιστηρίου ή σκηνικών. Δεν υπήρχε όμως τέτοια θέση στο υπόγειο. Για να μη φύγω άπρακτος, ο Κουν μου είπε να δω αν θέλω την παράσταση που παιζόταν. Μπήκα στην αίθουσα και παρακολούθησα το έργο. Όταν τελείωσε πήγα να τον ευχαριστήσω. «Τι σου άρεσε» με ρώτησε. «Δεν ξέρω» του απάντησα, «Μου άρεσαν εκείνα τα δύο παιδιά που βγήκαν στο διάλειμμα και τακτοποιούσαν τα έπιπλα της σκηνής». «Εσύ κάνεις για το θέατρο», μου είπε. «Να δώσεις εξετάσεις στη Σχολή». Έδωσα εξετάσεις, μπήκα στη σχολή και έγινα άνθρωπος για όλες τις δουλειές.[...]» [3]

 
Με αφορμή τα 100 χρόνια από την γέννηση του Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ, ο Μίμης Κουγιουμτζής ανέβασε το 2000 (για δεύτερη φορά, μετά το 1994), το αριστούργημα του Γάλλου συγγραφέα «Ο Μικρός Πρίγκηπας».Το έργο διασκευάστηκε για το θέατρο και σκηνοθετήθηκε από τον ίδιο ενώ συμμετείχε και ως αφηγητής.

Μαθητής ακόμα στην δραματική σχολή του Κάρολου Κουν (αποφοίτησε το 1960 - η Σχολή ήταν 4χρονης διάρκειας), έκανε την πρώτη του εμφάνιση ως ηθοποιός, το 1959, στο έργο του Ζαν Ζενέ «Υψηλή εποπτεία». Έκτοτε συμμετείχε σε όλες τις παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης ενώ από το 1977 ανέλαβε και την σκηνοθεσία των παραγωγών του Υπογείου. Το πρώτο έργο που σκηνοθέτησε εκείνη την χρονιά ήταν «Το Φαγκότο» του Θανάση Κωσταβάρα. Το 1972 πήρε το βραβείο πρωτοεμφανιζόμενου σκηνοθέτη στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, για το ντοκιμαντέρ «Χρονικό – Συλλογή από το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν»».

Καλλιτεχνικός διευθυντής Επεξεργασία

Μετά τον θάνατο του Κάρολου Κουν ανέλαβε την καλλιτεχνική διεύθυνση του Θεάτρου Τέχνης. Το 1994 εγκαινίασε την «Παιδική Σκηνή του Θεάτρου Τέχνης» ανεβάζοντας τον «Μικρό Πρίγκιπα» του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ. Το 1995 βραβεύτηκε από την Εταιρεία Θεατρικών Συγγραφέων για τη σκηνοθεσία του έργου της Λούλας Αναγνωστάκη «Ταξίδι μακριά».
Από το 1998 μετακόμισε στο κτίριο της Οδού Φρυνίχου στην Πλάκα, ενώ ο Γιώργος Λαζάνης (ο δεύτερος από τους τρεις θεατρικούς κληρονόμους του Κάρολου Κουν«[...]Και αν σήμερα οι δύο εκ των τριών κληρονόμων δεν είναι πια στη ζωή (Γιώργος Λαζάνης – Μίμης Κουγιουμτζής), ο τρίτος και νεότερός τους Γιώργος Αρμένης, που διαφώνησε και αποχώρησε από το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν» λίγους μήνες μετά τον θάνατο του δασκάλου τους[...]»[4]) κράτησε το χώρο του Υπογείου.
Την τηλεοπτική σεζόν 1997 - 1998 συμμετείχε για πρώτη και τελευταία φορά, σε τηλεοπτική παραγωγή, και συγκεκριμένα στην τηλεοπτική μεταφορά του μυθιστορήματος «Η Αίθουσα του Θρόνου» του Τάσου Αθανασιάδη σε σκηνοθεσία Πηγής Δημητρακοπούλου, στο ρόλο του Σπύρου Δελόγγη. Για την συμμετοχή του σε τηλεοπτική σειρά είχε πει: «Στην καριέρα μου δεν με ενδιέφερε ποτέ η τηλεόραση. Τώρα όμως ήταν για μένα ένα παιχνίδι, μια ανάσα από τη θεατρική μου πορεία. Όλη η διαδικασία, καθώς και το αποτέλεσμα, ήταν για μένα πολύ γόνιμα. Όσο για τον ρόλο, δεν θα έλεγα ότι είχε ιδιαίτερες εντάσεις. Είχε όμως ενδιαφέρον».[5]
Το 2000 σκηνοθέτησε για πρώτη φορά την μεγάλου μήκους κινηματογραφική ταινία «17 στα 18»[6], σε σενάριο Αλέξανδρου Γραμματόπουλου και Ελένης Λαζάρου, ενώ είχε ήδη σκηνοθετήσει την μικρού μήκους ταινία «Αποχωρισμός» (1973), η οποία είχε συμμετάσχει στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. [7]
Τελευταία του σκηνοθεσία ήταν στην παράσταση «Μια φορά κι ένα… λεπτό» στη Φρυνίχου (συρραφή κειμένων ρώσικων παραμυθιών), όπου και κατάφερε να παρευρεθεί στην πρεμιέρα του έργου.

Θάνατος Επεξεργασία

Πέθανε την 1η Μαρτίου 2003 από γενικευμένο καρκίνο ύστερα από σύντομη ασθένεια. [8]
Υπήρξε παντρεμένος με την Ρένη Πιττακή.[9]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. https://www.greek-language.gr/greekLang/modern_greek/tools/corpora/nea/content.html?p=8&t=2,2443
  2. https://www.catisart.gr/tag/μίμης-κουγιουμτζής/
  3. https://anemourion.blogspot.com/2020/04/blog-post_27.html
  4. https://www.tovima.gr/2008/11/25/culture/meta-ton-giwrgo-lazani/
  5. https://www.tovima.gr/2008/11/24/archive/o-theos-o-erwtas-i-aithoysa-kai-o-thronos/
  6. https://www.athinorama.gr/cinema/movie/17_sta_18-1006489.html
  7. https://www.theatro-technis.gr/το-θέατρο/ιστορία
  8. https://www.tovima.gr/2008/11/24/culture/pethane-o-mimis-koygioymtzis/
  9. «[...]Μόνο έναν σύντομο γάμο με τον Μίμη (σ.σ. Κουγιουμτζή), που περισσότερο έγινε για να ευχαριστηθεί ο πατέρας μου. Η σχέση ήταν μακρά, ο γάμος διήρκεσε λίγο. Με την ευκολία που παντρευτήκαμε, χωρίσαμε.Οι γονείς μας και ο Κουν, που ήταν ο κουμπάρος, αντέδρασαν περισσότερο από μας. Δεν ήθελαν να διαταραχθούν οι ισορροπίες.[...]»https://www.lifo.gr/culture/theatro/reni-pittaki-ypirxa-i-kori-toy-koyn-ayto-kaneis-den-mporei-na-moy-parei

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία