Μαξ Λίντερ

Γάλλος ηθοποιός και σκηνοθέτης του βωβού κινηματογράφου

Ο Μαξ Λίντερ (Γαλλικά: Max Linder (1883 -1925) καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Γκαμπριέλ-Μαξιμιλιάν Λεβιέλ ήταν Γάλλος ηθοποιός και σκηνοθέτης της εποχής του βωβού κινηματογράφου, ο πρώτος αστέρας με παγκόσμια ακτινοβολία και διεθνή καριέρα.[11]

Μαξ Λίντερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση16  Δεκεμβρίου 1883[1][2][3] ή 6  Δεκεμβρίου 1883[4]
Σαιν-Λουμπές[3][4]
Θάνατος31  Οκτωβρίου 1925[2][5][4] ή 1  Νοεμβρίου 1925[6]
Παρίσι[7][6][4]
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία[8]
Τόπος ταφήςΣαιν-Λουμπές[9]
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[3][5]
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΓαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΓαλλικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταηθοποιός[3][5]
σκηνοθέτης κινηματογράφου[3]
σεναριογράφος[4]
ηθοποιός θεάτρου
ηθοποιός ταινιών
παραγωγός ταινιών[10]
σκηνοθέτης[4]
Οικογένεια
ΣύζυγοςΝινέτ Πίτερς
ΤέκναΜοντ Λίντερ[6]
ΑδέλφιαMaurice Leuvielle
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία Επεξεργασία

 
Ο Μαξ Λίντερ, 1917
 
Ο Μαξ Λίντερ στα Επτά χρόνια γρουσουζιά, 1921

Ο Μαξ Λίντερ γεννήθηκε στις 16 Δεκεμβρίου 1883 στο Σαιν-Λουμπές της Γιρόνδης, κοντά στο Μπορντώ. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γκαμπριέλ Μαξιμιλιάν Λεβιέλ και μεγάλωσε σε οικογένεια ευκατάστατων οινοπαραγωγών. Το 1899, εγγράφηκε στο Ωδείο του Μπορντώ και σύντομα κέρδισε το πρώτο βραβείο στην κωμωδία και το δεύτερο βραβείο στην τραγωδία. Άρχισε την καλλιτεχνική καριέρα του στο Θέατρο του Μπορντώ από το 1901 έως το 1904, ερμηνεύοντας έργα του Μολιέρου, Πιερ Κορνέιγ και Αλφρέ ντε Μυσσέ. Το 1904 εγκαταστάθηκε στο Παρίσι όπου έπαιζε δευτερεύοντες θεατρικούς ρόλους. Έκανε την πρώτη του εμφάνιση στον κινηματογράφο το 1905 σε ταινίες μικρού μήκους του Σαρλ Πατέ και από το 1908 αφιερώθηκε αποκλειστικά στην κινηματογραφική κωμωδία. Ήταν ο πιο επιτυχημένος κωμικός του γαλλικού κινηματογράφου και της Ευρώπης την περίοδο πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και την άνοδο του Τσάρλι Τσάπλιν, ο οποίος τον παραδεχόταν ως δάσκαλό του.[12]

Ο Μαξ Λίντερ δημιούργησε έναν συγκεκριμένο χαρακτήρα, με κομψά ρούχα και ημίψηλο καπέλο, ο κλασικός τύπος του Γάλλου δανδή, που αγαπήθηκε από το γυναικείο κοινό εκείνης της εποχής και προκαλούσε αναστάτωση σε κάθε εμφάνισή του. Στους ρόλους του ενσάρκωνε έναν πλούσιο άντρα που συχνά βρίσκονταν μπλεγμένος σε περιπέτειες λόγω της αδυναμίας του για τις όμορφες γυναίκες και την καλή ζωή. Με αυτόν τον χαρακτήρα δημιούργησε έναν από τους πρώτους αναγνωρίσιμους χαρακτήρες κινηματογραφικών ταινιών που εμφανίστηκε σε διαδοχικές κωμωδίες.[13]

Η μεγάλη επιτυχία του σε παγκόσμιο επίπεδο, θεωρείται ο πρώτος αστέρας του κινηματογράφου, τον έκανε ήδη από το 1912 τον υψηλότερα αμειβόμενο ηθοποιό στη Γαλλία, το 1914 η αμοιβή του έφτανε το αστρονομικό ποσό για τα δεδομένα της εποχής του ενός εκατομμυρίου φράγκων ετησίως. [14]Εκείνη την εποχή, άρχισε να σκηνοθετεί ταινίες, μια δραστηριότητα στην οποία ήταν εξίσου εξειδικευμένος, και να γράφει σενάρια. Ο απόλυτος έλεγχος των ταινιών του έφερε θετικά αποτελέσματα τόσο από άποψη κριτικής όσο και εμπορικά. Οι ταινίες που έκανε ο Λίντερ κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου θεωρούνται γενικά οι καλύτερες.

Το ξέσπασμα του Α' Παγκοσμίου Πολέμου το 1914 έθεσε προσωρινό τέλος στην κινηματογραφική καριέρα του. Ο Λίντερ στρατολογήθηκε στον γαλλικό στρατό, αλλά λόγω προβλημάτων υγείας τοποθετήθηκε οδηγός αποστολής μεταξύ του Παρισιού και της πρώτης γραμμής. Σύντομα απολύθηκε από τα καθήκοντά του λόγω τραυματισμού - φήμες για θάνατό του, εν τω μεταξύ, είχαν προκαλέσει στο κοινό του πραγματική υστερία - και πέρασε το υπόλοιπο του πολέμου διασκεδάζοντας τα στρατεύματα και κάνοντας ταινίες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου ο Λίντερ είχε την πρώτη σοβαρή κρίση κατάθλιψης.

Το 1916 πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες με συμβόλαιο με τα Essanay Studios, όπου εκείνη την εποχή εργαζόταν επίσης και ο Τσάρλι Τσάπλιν, με τον οποίο γνωρίστηκε τότε προσωπικά. Δεν είχε την επιτυχία που περίμενε και επέστρεψε στη Γαλλία το 1918.

Σε μια δεύτερη επιστροφή στο Χόλυγουντ το 1919, πρωταγωνίστησε σε τρεις ταινίες μεγάλου μήκους, με σημαντικότερη την γνωστή στις Ηνωμένες Πολιτείες ως The Three Must-Get-Theres, βασισμένη στο έργο του Αλέξανδρου Δουμά, Οι Τρεις Σωματοφύλακες.

Κατά την επιστροφή στη Γαλλία, ο Μαξ Λίντερ έκανε μεταξύ άλλων και μια περίεργη ταινία το 1924 με σκηνοθέτη τον Αμπέλ Γκανς, που συνδύαζε την κωμωδία και τον τρόμο: Au secours! (Βοήθεια!), στην οποία αναδείχθηκε για μία ακόμη φορά το ταλέντο του.

Θεωρείται ότι από την αρχή της καριέρας του το 1905 έως το 1925 ο Λίντερ εμφανίστηκε σε περισσότερες από 400 ταινίες, οι περισσότερες μικρού μήκους. Από αυτές, 212 ταυτοποιήθηκαν ενώ πολύ λιγότερες έχουν σωθεί και αποκατασταθεί.[15]

Θάνατος Επεξεργασία

Ως συνέπεια της πολεμικής του θητείας, ο Λίντερ υπέφερε από προβλήματα υγείας, όπως περιόδους σοβαρής κατάθλιψης και διανοητικών διαταραχών, που τον οδήγησαν στη χρήση ναρκωτικών. Τον Αύγουστο 1923 παντρεύτηκε τη νεαρή Νινέτ Πήτερς. Στις 31 Οκτωβρίου 1925 ο Μαξ Λίντερ και η σύζυγός του βρέθηκαν νεκροί σε ξενοδοχείο όπου διέμεναν. Η επίσημη εκδοχή ήταν αυτοκτονία. Πιθανότατα, ο Λίντερ ανάγκασε τη σύζυγό του να πάρει βαρβιτουρικά και στη συνέχεια κατανάλωσε και ο ίδιος μεγάλη ποσότητα και έκοψε τις φλέβες τους. Και οι δύο πέθαναν το βράδυ ως αποτέλεσμα των τραυματισμών τους, ο θάνατος του Μαξ Λιντέρ καταγράφηκε την 1η Νοεμβρίου μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα.

Υστεροφημία Επεξεργασία

Καταδικασμένος από τις επόμενες γενιές σε σχεδόν πλήρη λήθη μέχρι το 1963, η παρουσίαση της ταινίας Συντροφιά με τον Μαξ Λίντερ (En compagnie de Max Linder) στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας, δικαίωσε το έργο του μέσω των προσπαθειών της κόρης του Μωντ Λίντερ. Η ταινία ήταν μια συλλογή σκηνών από τις ταινίες του Λίντερ σε αφήγηση του διάσημου Γάλλου σκηνοθέτη Ρενέ Κλαιρ και σηματοδότησε την αρχή μιας δίκαιης επανεκτίμησης του έργου του, που τοποθέτησε τον Μαξ Λίντερ ανάμεσα στα μεγάλα ονόματα του βωβού κινηματογράφου.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. 119123703. Ανακτήθηκε στις 12  Αυγούστου 2015.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb122558545. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 (Σουηδικά) Swedish Film Database. Swedish Film Institute. 217144.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 15467. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  5. 5,0 5,1 5,2 LIBRIS. 27  Οκτωβρίου 2017. libris.kb.se/katalogisering/0xbfpktj0dd5m49. Ανακτήθηκε στις 24  Αυγούστου 2018.
  6. 6,0 6,1 6,2 «SON PERE ETAIT MAX LINDER MAUD LINDER,FILLE DE LA STAR DU MUET,SE SOUVIENT DANS UN LIVRE.INTERVIEW». 10  Ιουνίου 1992.
  7. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  8. www.lesoir.be/archive/recup/%25252Fson-pere-etait-max-linder-maud-linder-fille-de-la-star-_t-19920610-Z05FG7.html.
  9. 9,0 9,1 «SAINT-LOUBES (33) : cimetière». (Γαλλικά) Cimetières de France et d'ailleurs.
  10. Ανακτήθηκε στις 14  Ιουνίου 2019.
  11. . «imdb.com/Max Linder (1883–1925)». 
  12. . «theguardian.com/film/2019/nov/22/fame-at-last-was-this-the-worlds-first-film-star». 
  13. . «100 χρόνια Μαξ Λίντερ». 
  14. Wakeman, John. World Film Directors, Volume 1. The H. W. Wilson Company. 1987. pp. 671-77.
  15. . «flix.gr/cinema/100-xronia-maks-linter.html». 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία