Μεγάλη Αδελφότης

Η Μεγάλη Αδελφότης ήταν μυστική οργάνωση που ιδρύθηκε στο τέλος της Επανάστασης του 1821 με κύριο σκοπό την υποστήριξη της Εκκλησίας η οποία είχε θεωρηθεί τότε από πολλούς ότι βρισκόταν "υπό διωγμό" που διενεργούσαν κάποιοι πολιτικοί κύκλοι. Στην οργάνωση εκείνη συμμετείχαν εκτός από ανώτεροι και κατώτεροι κληρικοί, ηγούμενοι και μοναχοί και πολλοί λαϊκοί, όπως καθηγητές, ανώτεροι υπάλληλοι του κράτους, στρατιωτικοί και πολίτες που είχαν ιδιαίτερα ανεπτυγμένο το θρησκευτικό συναίσθημα και την αγάπη προς την Εκκλησία.
Η Μεγάλη Αδελφότητα εναντιώθηκε στη συνέχεια με πάθος κατά του Βασιλέα Όθωνα όταν αποφάσισε εκείνος να κλείσουν πολλά μοναστήρια του ελλαδικού χώρου και να σταματήσουν οι πολίτες τις αθρόες δωρεές προς τα διάφορα εκκλησιαστικά ιδρύματα, όταν την ίδια εποχή η Χώρα αντιμετώπιζε πλείστα προβλήματα εξεύρεσης οικονομικών πόρων.

Αργότερα επί Βασιλείας Γεωργίου του Α' η Μεγάλη Αδελφότης πέτυχε τη "γεφύρωση" των εναντίον της προς όφελος της ενότητας του έθνους και βεβαίως πρώτιστα επί τα της Εκκλησίας της Ελλάδος. Απόρροια εκείνης της οργάνωσης είναι οι υφιστάμενες θρησκευτικές οργανώσεις (αδελφότητες) που φέρονται να ελέγχουν σήμερα κάποια εκκλησιαστικά δρώμενα, όπως η "Χρυσοπηγή", η "Ζωή" κ.λπ.

Πηγές

• Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικό Λεξικόν Ηλίου τ. 1ος σ.427