Ο Μιχαήλ Αλεξέγιεβιτς Λαβρέντιεφ (ρωσικά: Михаил Алексеевич Лавре́нтьев; * 6 Νοεμβρίου/ 19 Νοεμβρίου 1900 στο Καζάν, 15 Οκτωβρίου 1980 στη Μόσχα) ήταν Ρώσος μαθηματικός και φυσικός.

Μιχαήλ Λαβρέντιεφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Михаил Алексеевич Лаврентьев (Ρωσικά)
Γέννηση19  Νοεμβρίου 1900[1][2][3]
Καζάν[4]
Θάνατος15  Οκτωβρίου 1980[1][5][6]
Μόσχα
Τόπος ταφήςYuzhnoye Cemetery (54°52′15″ s. š., 83°7′13″ v. d.)[7][8]
Κατοικίαd:Q49851376
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΡωσικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[9][10]
ΕκπαίδευσηΔιδάκτωρ των Επιστημών στη Φυσική και τα Μαθηματικά
ΣπουδέςΚρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας (1921–1926)[11]
Πανεπιστήμιο του Καζάν (1918–1921)[11]
Πανεπιστήμιο του Παρισιού (1927)[11]
Σχολή Φυσικής και Μαθηματικών του Αυτοκρατορικού Πανεπιστημίου της Μόσχας
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταμαθηματικός
φυσικός
διδάσκων πανεπιστημίου
πολιτικός
ΕργοδότηςΑκαδημία Επιστημών της ΕΣΣΔ (1939–1949)[11]
Πανεπιστήμιο χημικής τεχνολογίας Ντμίτρι Μεντελέγιεφ (1929–1935)[12][11]
Κεντρικό αεροδυναμικό και υδροδυναμικό ίδρυμα (1929–1935)
Κρατικό Πανεπιστήμιο του Νοβοσιμπίρσκ (1957–1975)[11]
Κρατικό τεχνικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας - Μπάουμαν (1921–1929)[11]
Κρατικό Πανεπιστήμιο της Μόσχας (1949–1957)[11]
Siberian Branch of the Russian Academy of Sciences (1957–1975)[13]
Ρωσική Ακαδημία Επιστημών (1957–1975)[14]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΚομμουνιστικό Κόμμα Σοβιετικής Ένωσης
Οικογένεια
ΤέκναΜιχαήλ Λαβρέντιεφ
ΣυγγενείςΒλαντιμίρ Κουζνέτσοφ (γαμπρός)
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμαμέλος του Ανώτατου Σοβιέτ της Σοβιετικής Ένωσης
Βραβεύσειςβραβείο Στάλιν (1946 και 1949)
τάγμα του Λένιν (1953, 1956, 1960, 1967 και 1975)
Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας (1967)
τάγμα της Οκτωβριανής Επανάστασης (1970)
τάγμα του Πατριωτικού Πολέμου 2ου βαθμού (1944)
τάγμα του Κόκκινου Λαβάρου της Εργασίας (1945, 1948, 1954 και 1956)
Χρυσό μετάλλιο Λομονόσοφ (1977)
Ταξιάρχης της Λεγεώνας της Τιμής (1971)
βραβείο Λένιν (1958)
μετάλλιο "Βετεράνος της εργασίας"
Τάγμα του Κυρίλου και Μεθοδίου (1969)
τάγμα του Πατριωτικού Πολέμου (1944)
Ιωβηλαίο μετάλλιο για την 100ή επέτειο από τη γέννηση του Βλαντίμιρ Ιλίτς Λένιν
μετάλλιο «Για την επέτειο των 30 χρόνων της Νίκης στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945»
μετάλλιο "Για ηρωική εργασία στον Μεγάλο Πατριωτικό Πόλεμο 1941-1945"
μετάλλιο για τα 50 χρόνια της επανάστασης του Μογγολικού Λαού
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Λαβρέντιεφ αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ της Μόσχας το 1922 και αναγορεύτηκε διδάκτωρ (ρωσικό πτυχίο, ισοδύναμο με το habilitation) το 1933 υπό την επίβλεψη του Νικολάι Λούσιν[15]. Στη συνέχεια έγινε καθηγητής ανάλυσης και θεωρίας συναρτήσεων στο Πανεπιστήμιο Λομονόσοφ και, από το 1934, επικεφαλής του τμήματος θεωρίας συναρτήσεων στο Ινστιτούτο Στέκλοφ, το οποίο είχε μετακομίσει στη Μόσχα. Το 1939 έγινε μέλος της Ακαδημίας Επιστημών της Ουκρανικής Σοβιετικής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας [16]. Από το 1939 έως το 1941 και από το 1944 έως το 1949 ήταν επικεφαλής του Ινστιτούτου Μαθηματικών της Ακαδημίας στο Κίεβο, του οποίου ήταν αντιπρόεδρος από το 1945. Το 1950 έγινε διευθυντής του Ουκρανικού Ινστιτούτου Μηχανικής και Υπολογισμού.

Ο Λαβρέντιεφ ήταν ένας από τους κύριους διοργανωτές και (από το 1957) ο πρώτος πρόεδρος του σιβηρικού τμήματος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών. Χάρη στη δημιουργία της επιστημονικής πόλης Ακαντεμγκόροντοκ, ιδρύθηκαν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα πολυάριθμα ερευνητικά ινστιτούτα και το Κρατικό Πανεπιστήμιο του Νοβοσιμπίρσκ. Από το 1975 επέστρεψε στο Ινστιτούτο Φυσικής και Τεχνολογίας της Μόσχας (MIPT). Το 1971, εξελέγη μέλος της Λεοπολντίνα και ξένο μέλος της Ακαδημίας Επιστημών [17].

Έγραψε ένα βιβλίο για τις σύμμορφες απεικονίσεις, τις οποίες χρησιμοποίησε ιδίως στην υδροδυναμική, παραδείγματος χάριν για μη γραμμικά κύματα, αλλά και στη γεωτεχνική και την πολιτική μηχανική, η οποία ήταν απαραίτητη για τα μεγάλα έργα κατασκευής φραγμάτων και καναλιών στη Ρωσία από τη δεκαετία του 1940 και μετά. Στη δεκαετία του 1940 ανέπτυξε τη θεωρία των οιονεί μορφοποιημένων απεικονίσεων για χρήση στη θεωρία των μερικών διαφορικών εξισώσεων.

Σύμφωνα με τον Σ. Π. Νοβίκοφ[18], ήταν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του μονόπλευρου προσανατολισμού των σοβιετικών μαθηματικών της εποχής προς τις εφαρμογές στη μηχανική, κάτι που τονίζει με ένα ανέκδοτο: όταν ρωτήθηκε σχετικά με τη γνώμη του για τη διάσημη σειρά εγχειριδίων θεωρητικής φυσικής των Λαντάου και Λίφσιτς, ο Λαβρέντιεφ υποστήριξε ότι γνώριζαν καλά τις ειδικές συναρτήσεις.

Ο Λαβρέντιεφ έλαβε πολυάριθμα βραβεία: Ήρωας της Σοσιαλιστικής Εργασίας, Βραβείο Λένιν (1958)[19] και Σοβιετικό Κρατικό Βραβείο (1984)[19], καθώς και το Χρυσό Μετάλλιο Λομονόσοφ (1977). Από το 1957 έως το 1975 ήταν αντιπρόεδρος της Ακαδημίας Επιστημών της Σοβιετικής Ένωσης. Το 1962 έδωσε διάλεξη στο Διεθνές Συνέδριο Μαθηματικών στη Στοκχόλμη (Σχετικά με τις οιονεί-συμμορφικές αναπαραστάσεις (On quasi-conformal representations)).

Σήμερα, η Ρωσική Ακαδημία Επιστημών απονέμει το βραβείο M.-Α. Λαβρέντιεφ σε διακεκριμένους επιστήμονες. Ο αστεροειδής της κύριας ζώνης (7322) Λαβρεντίνα, που ανακαλύφθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 1979 από τον N.Σ. Τσέρνιχ στο Αστεροσκοπείο της Κριμαίας στο Ναουτσνί, πήρε το όνομά του προς τιμήν του[20].

Ο γιος του Μιχαήλ Μ. Λαβρέντιεφ (1932-2010) ήταν επίσης διακεκριμένος Ρώσος μαθηματικός, διευθυντής του Μαθηματικού Ινστιτούτου του Νοβοσιμπίρσκ και αντεπιστέλλον μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.

Δημοσιεύσεις

Επεξεργασία
  • Variational methods for boundary value problems of elliptic equations, Noordhoff 1963, New York, Dover 1989
  • με τον B.W.Schabat: Methoden der komplexen Funktionentheorie, Berlin, Deutscher Verlag der Wissenschaften 1967
  • The problem of piercing at cosmic velocities, Washington D.C., NASA 1960 (τεχνική μετάφραση της NASA)

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. 1,0 1,1 1,2 MacTutor History of Mathematics archive. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  2. 2,0 2,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12393463j.
  3. 3,0 3,1 «Педагоги и психологи мира» (Ρωσικά)
  4. «Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28  Σεπτεμβρίου 2015.
  5. (Γερμανικά) Munzinger Personen. 00000011235. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  6. «Историческая энциклопедия Сибири». (Ρωσικά) Historical Encyclopedia of Siberia. Νοβοσιμπίρσκ. 2009. ISBN-10 5-8402-0230-4.
  7. 7,0 7,1 m-necropol.narod.ru/lavrentyef.html.
  8. 8,0 8,1 (Αγγλικά) Find A Grave.
  9. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 12393463j. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  10. CONOR.SI. 25934179.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 11,5 11,6 11,7 MacTutor History of Mathematics archive.
  12. Ανακτήθηκε στις 5  Ιουλίου 2019.
  13. «История отечественной науки в переписке семьи Ляпуновых (1955–1962 гг.)» (Ρωσικά) 2021. σελ. 150-168.
  14. «Against the Lysenkoites’ Hegemony: On the Establishment of the Institute of Cytology and Genetics at the Siberian Branch of the USSR Academy of Sciences» (Αγγλικά) 2017. σελ. 7-21.
  15. «Mikhail Lavrentjev - The Mathematics Genealogy Project». www.mathgenealogy.org. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2024. 
  16. «Персональний сайт Статус в НАН України». web.archive.org. 20 Δεκεμβρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Δεκεμβρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2024. 
  17. «Les membres du passé dont le nom commence par L | Liste des membres depuis la création de l'Académie des sciences | Membres | Nous connaître». www.academie-sciences.fr. Ανακτήθηκε στις 14 Μαρτίου 2024. 
  18. «S. Novikov, The Second Half of the 20th Century and its Conclusion: Crisis in the Physics and Mathematics Community in Russia and in the West, in: AMS Translations, Band 212, 2004,» (PDF). 
  19. 19,0 19,1 «Боголюбов Н.Н. - Общая информация». www.ras.ru. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2024. 
  20. «JPL Small-Body Database Browser». web.archive.org. 17 Ιουλίου 2021. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Ιουλίου 2021. Ανακτήθηκε στις 15 Μαρτίου 2024.