Μοκτάρ Ουλντ Ντάντα

Ο Μοκτάρ Ουλντ Ντάντα (Moktar Ould Daddah, 1924-2003, αραβικά: مختار ولد داده) ήταν πρώτος πρόεδρος της Μαυριτανίας από το 1960, όταν η χώρα έγινε ανεξάρτητη από τη Γαλλία, ως το 1978. Ενέπλεξε τη χώρα του στον πόλεμο εναντίον του αντάρτικου μετώπου Πολισάριο, στη Δυτική Σαχάρα, που είχε αρνητικές συνέπειες για την οικονομία της χώρας και τελικά την ανατροπή του σε στρατιωτικό πραξικόπημα.

Μοκτάρ Ουλντ Νταντά
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	مختار ولد داده (Αραβικά)
Γέννηση	25  Δεκεμβρίου 1924 Boutilimit
Θάνατος	14  Οκτωβρίου 2003 Παρίσι
Χώρα πολιτογράφησης	Γαλλία Μαυριτανία
Θρησκεία	Σουνιτισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Αραβικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	Κόμμα του Μαυριτανικού Λαού
Οικογένεια
Σύζυγος	Mariem Thérèse Gadroy Ould Dadah
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	Πρόεδρος του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητας (1971–1972) Πρωθυπουργός της Μαυριτανίας (1960–1961) Πρόεδρος της Μαυριτανίας (1960–1978) Υπουργός Εξωτερικών Υποθέσεων της Μαυριτανίας (1960–1962) Υπουργός Εξωτερικών Υποθέσεων της Μαυριτανίας (1965)
Βραβεύσεις	Μετάλλιο επέτειο με την ευκαιρία της 25ης επετείου από την ίδρυση της ιρανικής αυτοκρατορίας
Σχετικά πολυμέσα

Βιογραφία

Πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε στο Μπουτιλιμίτ της Μαυριτανίας στις 25 Δεκεμβρίου 1924 και καταγόταν από σημαντική οικογένεια μαραμπού της φυλής Ουλέντ Μπιρίτ. Σπούδασε Νομικά στο Παρίσι και έγινε ο πρώτος Μαυριτανός που απέκτησε πανεπιστημιακό τίτλο.

Πρώιμη πολιτική δράση

Στα τέλη της δεκαετίας του ‘ 50 επέστρεψε στη χώρα του και έγινε μέλος της κεντροαριστερής Προοδευτικής Ένωσης για τη Μαυριτανία. Λίγο μετά εξελέγη πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματος. Το 1959 προχώρησε στην ίδρυση ενός νέου κόμματος, με την επωνυμία Μαυριτανικό Κόμμα Επανένταξης σε Ομάδα. Στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές πριν την ανεξαρτησία, που διεξήχθησαν την ίδια χρονιά, το κόμμα του κέρδισε όλες τις έδρες στην εθνοσυνέλευση και ο Ντάντα ορίστηκε πρωθυπουργός. Ήταν γνωστός για την ικανότητά του να πετυχαίνει ομοφωνία ανάμεσα σε διαφορετικά πολιτικά κόμματα, καθώς επίσης και μεταξύ των λευκών Μαυριτανών, των μαύρων Μαυριτανών και των Αφρικανών Μαυριτανών, των τριών κυριότερων εθνοτικών ομάδων στην αραβική χώρα. Συνεπεία αυτού, η Γαλλία παραχώρησε ανεξαρτησία στη Μαυριτανία στις 28 Νοεμβρίου του 1960. Ο Ντάντα διορίστηκε προσωρινός πρόεδρος της νεοσύστατης δημοκρατίας. Τον Αύγουστο του 1961 διεξήχθησαν οι πρώτες μετά την ανεξαρτησία εκλογές, κατά τις οποίες ο Ντάντα εξελέγη πρόεδρος.

Προεδρία

Τον Σεπτέμβριο του 1961, ο Ντάντα σχημάτισε κυβέρνηση εθνικής ενότητας, σε συνεργασία με το μεγαλύτερο κόμμα της Αντιπολίτευσης. Έπειτα από την ανεξαρτησία, το Δεκέμβριο του 1961, τα τέσσερα μεγαλύτερα κόμματα συγχωνεύτηκαν στο Κόμμα του Λαού της Μαυριτανίας, με τον Ουλντ Ντάντα ως γενικό γραμματέα. Η Μαυριτανία έγινε μονοκομματικό κράτος το 1964, οπότε και ψηφίστηκε νέο Σύνταγμα. Με βάση του σύστημα αυτό, το οποίο ο ίδιος δικαιολόγησε με το αιτιολογικό ότι η χώρα του ήταν ανέτοιμη για πολυκομματική δημοκρατία δυτικού τύπου, ο Ντάντα επανεξελέγη στο ύπατο αξίωμα του κράτους τα έτη 1966, 1971 και 1976, χωρίς αντίπαλο.

Η περίοδος διακυβέρνησής του χαρακτηρίστηκε από αποτυχία στην αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων της χώρας. Η οικονομία παρέμεινε εξαρτημένη κατά μεγάλο βαθμό από την άλλοτε αποικιοκρατική δύναμη, τη Γαλλία και η ξηρασία που έπληξε τη χώρα του (ιδιαίτερα το 1969-1974) είχε αρνητικό αντίκτυπο στο βιοτικό επίπεδο, το οποίο μειώθηκε. Επιπλέον, μειώθηκαν τα εισοδήματα από τις εξαγωγές εξαιτίας της πτώσης στις διεθνείς τιμές του σιδήρου. Ο ηγέτης της Μαυριτανίας παρουσίασε ένα σχέδιο για τη μετατροπή της χώρας σε ισλαμική, εθνικιστική, κεντρώα και σοσιαλιστική δημοκρατία. Το εν λόγω σχέδιο στην αρχή είχε την έγκριση της αντιπολίτευσης σε γενικές γραμμές.

Σε αντίθεση με την εσωτερική πολιτική, στην εξωτερική, ο Ντάντα το 1971 άσκησε την προεδρία στον Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας (OAU) με επιτυχία.

Πόλεμος στη Δυτική Σαχάρα

Το Μέτωπο Πολισάριο διεξήγαγε πόλεμο κατά του Μαρόκου και της Μαυριτανίας εναντίον της προσπάθειας των χωρών αυτών να προσαρτήσουν το έδαφος της Δυτικής Σαχάρας από κοινού, αρχής γενομένης από το 1975. Ο Ντάντα είχε διεκδικήσει το έδαφος και πριν την ανεξαρτησία, όμως η ιδέα αυτή δεν είχε την έγκριση στην πλειονότητα του λαού. Οι λευκοί Μαυριτανοί έχουν στενή σχέση με τις φυλές της Δυτικής Σαχάρας και όλες σχεδόν οι φυλές του Βορρά είχαν αντιπροσώπους και στις δύο πλευρές των (πρώην) συνόρων. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους υποστήριζαν συναισθηματικά τον αγώνα του Μετώπου Πολισάριο για ανεξαρτησία. Ως αποτέλεσμα, χιλιάδες Μαυριτανών εγκατέλειψαν τη χώρα και πήγαν να πολεμήσουν στο πλευρό των ανταρτών Πολισάριο, ενώ άλλοι διεξήγαγαν ανταρτοπόλεμο στα βόρεια της Μαυριτανίας. Επιπλέον, στο Νότο ξέσπασε θεωρούμενη ως διαραβική διένεξη και μαύρα στρατεύματα εστάλησαν με σκοπό να δοθεί τέλος σε αυτήν τη διένεξη. Έπειτα από τις Συμφωνίες της Μαδρίτης, με τη διαμεσολάβηση της Ισπανίας, προσαρτήθηκε στη Μαυριτανία το νότιο τμήμα του εδάφους της Δυτικής Σαχάρας, το οποίο μετονομάστηκε σε Τιρίς αλ-Γκαρμπίγια. Ωστόσο, παρά τη βοήθεια της γαλλικής πολεμικής αεροπορίας, ο μικρός και σχεδόν ανεκπαίδευτος στρατός της Μαυριτανίας δεν κατάφερε να αποσοβήσει τις επιδρομές των ανταρτών Πολισάριο, οι οποίοι επιτέθηκαν στα ορυχεία σιδήρου, όπου κτυπούσε η καρδιά της μαυριτανικής οικονομίας. Αποτέλεσμα ήταν η οικονομική κρίση και η μείωση της δημοφιλίας του Ντάντα, ο οποίος αναγκάστηκε να διορίσει στρατιωτικό αξιωματούχο ως επικεφαλής του Υπουργείου Άμυνας.

Ανατροπή και μετέπειτα χρόνια

Η δυσαρέσκεια για τον πόλεμο της Μαυριτανίας κατά του αντάρτικου μετώπου των Πολισάριο, στη Δυτική Σαχάρα επέφερε την πτώση της κυβέρνησης του Ντάντα. Στις 10 Ιουλίου του 1978 ο αντισυνταγματάρχης Μουσταφά Ουλντ Σαλέκ ανέτρεψε τον Ντάντα με αναίμακτο στρατιωτικό πραξικόπημα και εγκαθίδρυσε χούντα για να κυβερνήσει. Οι διάδοχοι της χούντας παραιτήθηκαν από τις διεκδικήσεις της Μαυριτανίας στη Δυτική Σαχάρα και σταμάτησαν να πολεμούν εναντίον των ανταρτών Πολισάριο το 1979.

Ο έκπτωτος πρόεδρος φυλακίστηκε και τον Αύγουστο του 1979 εξορίστηκε στη Γαλλία, όπου οργάνωσε μια αντιπολιτευόμενη ομάδα, με την ονομασία Συνασπισμός για μια Δημοκρατική Μαυριτανία (Alliance pour une Mauritanie Democratique, AMD) το 1980. Έγιναν απόπειρες για την ανατροπή του καθεστώτος από το εξωτερικό, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Στον πρώτο πρόεδρο της Μαυριτανίας επιτράπηκε να επιστρέψει στη χώρα του στις 17 Ιουλίου του 2001, πέθανε όμως λίγο μετά, από μακροχρόνια ασθένεια, στις 14 Οκτωβρίου 2003. Η ταφή του Ντάντα, ο οποίος απεβίωσε στο Παρίσι, έγινε στη χώρα του.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Άρθρο στην Εγκυκλοπαίδεια Μπριτάννικα.