Μονή Βυτουμά
Η Μονή Βυτουμά είναι βυζαντινό μοναστήρι στην περιοχή του νομού Τρικάλων.
Μονή Βυτουμά | |
---|---|
Είδος | μοναστήρι |
Γεωγραφικές συντεταγμένες | 39°39′9″N 21°34′43″E |
Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Μετεώρων |
Χώρα | Ελλάδα |
Προστασία | αρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα |
δεδομένα (π) |
Ο Μητροπολίτης Τρίκκης Διονύσιος Χαραλάμπους, ο εξ Αδραμυττίου της Μικράς Ασίας καταγόμενος, τάφηκε στην Ιερά Μονή ως απλός μοναχός το 1970.[1]
Τοποθεσία
ΕπεξεργασίαΗ Μονή Βυτουμά βρίσκεται είκοσι χιλιόμετρα δυτικά των Τρικάλων και στις ανατολικές πλαγιές του όρους Κόζιακας και σε ύψος πεντακοσίων μέτρων. Στην τοποθεσία αυτή βρέθηκε σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα της Παναγίας της Καλαμπακιώτισσας.[2]
Ιδρυτές
ΕπεξεργασίαΣύμφωνα με προφορική παράδοση ιδρύθηκε από τον βυζαντινό οφφικιάλιο Βυτουμά. Οι επιγραφικές μαρτυρίες αναφέρουν ως ιδρυτές τον ιερέα Νικόλαο και τους γέροντες της κώμης Βυτουμά, η οποία σήμερα είναι σε κατάσταση ερειπίων.[2] Σύμφωνα με τον κώδικα 141 του 18ου αιώνα της Μονής Μεταμορφώσεως Μετεώρων, η μονή ανεγέρθηκε το 1161 με χορηγία τoυ απογόνου του Κωνσταντίνου Ταρχανειώτη, επί της βασιλείας Μανουήλ Α' Κομνηνού.[3]
Αρχιτεκτονική
ΕπεξεργασίαΤο κτηριακό συγκρότημα της Μονής αποτελείται από δύο ναούς στο κέντρο και μεγάλη αυλή που περιβάλλεται από κελιά.[2] Το καθολικό της μονής αφιερωμένο στην Παναγία, είναι ρυθμού τρίκλιτης βασιλικής με φωταγωγο και νάρθηκα και εξωνάρθηκα κατά μήκος της δυτικής πλευράς.[3] Το μεσαίο κλίτος είναι υψηλότερο και με αρκετά χαμηλό εξωνάρθηκα. Πάνω από τη βόρεια μικρή είσοδο υπάρχει επιγραφή του 1600. Το τέμπλο του ναού είναι ξυλόγλυπτο.[2]. Η ιστόρηση της Μονής έγινε περί το 1600 επί μητροπολίτη Λαρισης Διονύσιου.[3]
Η μονή σήμερα
ΕπεξεργασίαΤο 1952 η μονή μετατράπηκε σε γυναικεία, όταν εγκαταστάθηκαν σε αυτήν μοναχές από την Πάτρα. Το 1962 ιδρύθηκε σχολή χειροτεχνίας για ορφανά και άπορα κορίτσια.[2]
Παραπομπές
Επεξεργασία- ↑ Η συγκινητική ιστορία ενός Έλληνα ιερέα στα ναζιστικά στρατοπεδα - lifo.gr
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Ο Τρίκκης Διονύσιος, «Βυτουμά, Μονή», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ.4 (1964), στ. 44-95
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Ελένη Τριβυζά, «Ο ζωγραφικός διάκοσμος του τέμπλου στο καθολικό της Ι. Μονής Βυτουμά Τρικάλων (1592)», Τρικαλινά, τομ. 23 (2003), σσ. 249-250
Πηγές
Επεξεργασία- Ο Τρίκκης Διονύσιος, «Βυτουμά, Μονή», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ.4 (1964), στ.94-95
- Ελένη Τριβυζά, «Ο ζωγραφικός διάκοσμος του τέμπλου στο καθολικό της Ι. Μονής Βυτουμά Τρικάλων (1592)», Τρικαλινά, τομ. 23 (2003), σσ. 249-279[1]
Σχετική βιβλιογραφία
Επεξεργασία- Τριβυζά Ε.-Στ., "Ο ζωγραφικός διάκοσμος του τέμπλου στο καθολικό Ι. Μ. Βυτουμά Καλαμπάκας (1592)" στο Πρακτικά 6ου Συμποσίου Τρικαλινών Σπουδών, Τρίκαλα 2002, Τρίκαλα
- Αρχιμανδρίτης Στέφας Γ., Ι. Μ. Βυτουμά, Τρίκαλα 1993
- Βογιατζής Σ., "Η Μονή Βητουμά στα Τρίκαλα Θεσσαλίας", Εκκλησίες στην Ελλάδα μετά την Άλωση, τ. Δ΄, Αθήνα 1998, σσ. 37-51
- Φουντά Π., "Οι τοιχογραφίες του παρεκκλησίου της Μονής Βυτουμά Ν. Τρικάλων" στο Πρακτικά 1ης Επιστημονικής Συνάντησης, Το Έργο των Εφορειών Αρχαιοτήτων και Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟ στη Θεσσαλία και στην ευρύτερη περιοχή της (1990-1998), Βόλος 2000, σσ. 227-234
- Κουρκουτίδου Ε., «Μεσαιωνικά μνημεία Θεσσαλίας», Αρχαιολογικόν Δελτίον, Χρονικά, τομ. 22,(1967), σσ. 312-313