Μουκία Τερτία

Η Μουκία Τερτία, λατιν.: Mucia Tertia (άκμασε 79 - 31 π.Χ.) ήταν Ρωμαία matrona που έζησε τον 1ο αι. π.Χ.  Ήταν κόρη του Κόιντου Μούκιου Σκαιβόλα, μεγίστου αρχιερέα, και υπάτου το 95 π.Χ.

Μουκία Τερτία
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Mucia tertia (Λατινικά)
Γέννηση	95 π.Χ. Αρχαία Ρώμη
Θάνατος	31 π.Χ.
Χώρα πολιτογράφησης	Αρχαία Ρώμη
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
Σύζυγος	Marcus Aemilius Scaurus Πομπήιος
Σύντροφος	Ιούλιος Καίσαρ
Τέκνα	Γναίος Πομπήιος (γιος του Πομπήιου) Σέξτος Πομπήιος Πομπηία Μάγνα Marcus Aemilius Scaurus
Γονείς	Quintus Mucius Scaevola Pontifex και Licinia Crassa
Αδέλφια	Κόιντος Καικίλιος Μέτελλος Κέλερ (ετεροθαλής αδελφός από μητέρα) Κόιντος Καικίλιος Μέτελλος Νέπως (ύπατος το 57 π.Χ.) (ετεροθαλής αδελφός από μητέρα)
Οικογένεια	Mucii Scaevolae

Περί το 79 π.Χ. η Μουκία παντρεύτηκε τον Γναίο Πομπήιο, μια ηγετική και που σύντομα έγινε κυρίαρχη μορφή στην ρωμαϊκή πολιτική. Ήταν μητέρα των τριών γνωστών παιδιών του Πομπήιου. Ο Πομπήιος τη διαζεύχθηκε το 61 π.Χ., είτε ένεκα μοιχείας είτε για πολιτικούς λόγους. Στη συνέχεια παντρεύτηκε τον Μάρκο Αιμίλιο Σκαύρο και παρέμεινε ενεργή στην ρωμαϊκή πολιτική, οδηγώντας ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ του γιου της Σέξτου Πομπήιου και Οκταβιανού το 39 π.Χ. και διατηρώντας μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού με τον Οκταβιανό τα επόμενα χρόνια.

Νεανική ζωή

Η Μουκία ήταν κόρη του Κόιντου Μούκιου Σκαιβόλα, ενώ η μητέρα της Μουκίας ήταν στενή συγγενής με τον Κάτωνα τον Νεότερο , αλλά είναι αβέβαιο , μπορεί να ήταν η Λικινία που χώρισε τον Κ. Μ. Σκαιβόλα για να παντρευτεί τον Κόιντο Καικίλιο Μέτελλο Νέπωτα, σε ένα σκάνδαλο που αναφέρεται από αρκετές πηγές. Το όνομά της, Mουκία Τερτία, υποδηλώνει ότι ήταν τρίτη κόρη, σύμφωνα με τη Ρωμαϊκή σύμβαση ονοματοθεσίας για τις γυναίκες, αν και πιστεύεται ότι η επιλογή του ονόματος ήταν για να τη διαφοροποιήσει από τις δύο θείες της. Αν η μητέρα της ήταν Λικινία, τότε η Μουκία είχε επίσης δύο μικρότερους ετεροθαλείς αδελφούς από τον δεύτερο γάμο τής μητέρας της, τον Κόιντο Μέτελλο Κέλερ, ύπατο το 60 π.Χ., και τον Κόιντο Μέτελλο Νέπωτα, ύπατο το 57 π.Χ.

Κατά τη διάρκεια της εποχής του πατέρα της ως κυβερνήτη (ανθυπάτου) της επαρχίας της Ασίας το 95-94 π.Χ., ένα άγαλμα προς τιμήν του ανεγέρθηκε στην Ολυμπία. Υπάρχουν κάποια στοιχεία ότι ένα περαιτέρω άγαλμα ανεγέρθηκε στη σύζυγό του ή στην κόρη του, το οποίο, αν ήταν πράγματι αφιερωμένο στη Μουκία, θα την έκανε την πρώτη γυναίκα που θα έλαβε αυτή την τιμή, η οποία αργότερα έγινε συνηθισμένη για μέλη της αυτοκρατορικής οικογένειας.

Οικογένεια

Η Μουκία πιθανότατα παντρεύτηκε για πρώτη φορά τον Γάιο Μάριο τον Νεώτερο, ύπατο το 82 π.Χ., σε πολύ μικρή ηλικία. Ήταν μια περίοδος εμφύλιου πολέμου μεταξύ του καθεστώτος των οπαδών του Μάριου στη Ρώμη και του Λεύκιου Κορνήλιου Σύλλα. Μετά την ήττα του ο Μάριος ο Νεότερος αυτοκτόνησε· αν ο γάμος είχε γίνει, θα είχε αφήσει τη Μουκία χήρα χωρίς παιδιά.

Μετά τη νίκη του Λεύκιου Κορνήλιου Σύλλα Φήλικα επάνω στον Γάιο Μάριο τον Νεώτερο, ο Σύλλα ως δικτάτορας χρειαζόταν να εξασφαλίσει την πίστη του Πομπήιου, και για να το κάνει αυτό, κανόνισε τον γάμο του τελευταίου με τη Μουκτία γύρω στο 79 π.Χ. Αυτός ο γάμος είχε ως αποτέλεσμα τρία παιδιά: ο μεγαλύτερος γιος Γναίος Πομπήιος, η κόρη Πομπηία Μάγνα (που παντρεύτηκε τον Φαύστο Κορνήλιο Σύλλα) και ο νεότερος γιος Σέξτος Πομπήιος. Επέζησε και των τριών παιδιών της.

Μεταξύ του 76 και του 61 π.Χ. ο Πομπήιος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου μακριά από τη Ρώμη, εκστρατεύοντας στην Ισπανία ενάντια στον Σερτόριο, στη Μεσόγειο Θάλασσα ενάντια στους πειρατές, και στην Ανατολή πολεμώντας τον βασιλιά Μιθριδάτη ΣΤ΄ του Πόντου. Όταν επέστρεψε το 61 ο Πομπήιος, έστειλε στη Μουκία ένα γράμμα διαζυγίου. Σύμφωνα με την προσωπική αλληλογραφία τού Κικέρωνα, το κίνητρο ήταν η μοιχεία: λέγεται ότι ήταν μία από τις πολλές υποθέσεις του Ιούλιου Καίσαρα, αν και η φιλία και η συμμαχία του Πομπήιου με τον Καίσαρο εκείνη την εποχή θα μπορούσε να υποδηλώνει ότι ο ίδιος ο Πομπήιος είτε δεν θεωρούσε αυτή τη φήμη ως αληθινή, είτε δεν την θεωρούσε σημαντική. Ο αυτοκρατορικός βιογράφος Σουητώνιος δηλώνει ότι ο Πομπήιος συχνά αναφέρεται στον Καίσαρα ως "Αίγισθο", το όνομα ενός Ελληνικού μυθολογικού χαρακτήρα, που ήταν γνωστό ότι είχε αποπλανήσει τη σύζυγο ενός βασιλιά. Η Μουκία παντρεύτηκε αργότερα τον Μάρκο Αιμίλιο Σκαύρο, θετό γιο του δικτάτορα Σύλλα, με τον οποίο απέκτησε έναν άλλο γιο, που ονομάστηκε Μάρκος. Το 39 π.Χ. η Μουκία, κατόπιν ένθερμου αιτήματος του ρωμαϊκού λαού, πήγε στη Σικελία για να διαμεσολαβήσει μεταξύ του γιου της Σέξτου Πομπήιου και του Οκταβιανού, ενός της Τριανδρίας (τον μελλοντικό αυτοκράτορα Αύγουστοτου). Αυτό την έκανε την πρώτη Ρωμαία γυναίκα που καταγράφεται ότι εκπλήρωσε έναν επίσημο διπλωματικό ρόλο.

Η Μουκία ήταν ζωντανή κατά τη διάρκεια της Μάχης του Άκτιου το 31 π.Χ. Η ημερομηνία του τέλους της είναι άγνωστη. Ο Οκταβιανός την αντιμετώπισε με μεγάλο σεβασμό.

Βλέπε επίσης

• Γένος Μουκίων

Σημείωση

Τα στοιχεία για το γάμο της Mουκίας Τερτίας με τον Μάριο τον Νεότερο εμφανίζονται στον Βίο του Μάρκου του Πλουτάρχου (35:6-7), όπου ο νεαρός άνδρας διαφεύγει τη σύλληψη από τους υποστηρικτές του Σύλλα στο σπίτι του πεθερού του, του αρχιερέα Κόιντου Μούκιου Σκαιβόλα. Ωστόσο, είναι πιθανό ότι οι δύο τους ήταν μόνο αρραβωνιασμένοι και ο γάμος δεν έγινε ποτέ.

Πηγές

Πρωτογενείς πηγές

• Asconius, Pro Scauro, p. 19, Orelli-Baiter (ed.) (1845).
• Cicero, Epistulae ad Familiares, v, 2.
• Cicero, Epistulae ad Atticum, i. 12.
• Dio Cassius, xxxvii. 49, xlviii, 16, li. 2, lvi. 38.
• Appian, Bellum Civile v. 69, 72.
• Suetonius, Life of Julius Caesar, 50.
• Plutarch, Life of Pompey, 42.
• Zonaras, x. 5.
• Hieronymus, Adversus Jovinianum, i. 48.

Σύγχρονη έρευνα

• Bauman, Richard A. (2003). Women and politics in Ancient Rome. London and New York: Routledge. ISBN 0-415-05777-9. 
• Haley, Shelley (1985). «The Five Wives of Pompey the Great». Greece and Rome 32 (1): 49–59. 
• Tanner, Jeremy (2000). «Portraits, Power, and Patronage in the Late Roman Republic». The Journal of Roman Studies 90: 18–50. doi:10.2307/300199. 
• Tatum, Jeffrey (25 Φεβρουαρίου 2014). The Patrician Tribune: Publius Clodius Pulcher. ISBN 9781469620657. 
• Telford, Lynda (2014). Sulla: A Dictator Reconsidered. Barnsley: Pen & Sword Military. ISBN 9781783030484. 
• Wiseman, Timothy Peter (1987). Catullus and His World: A Reappraisal. ISBN 9780521319683. 

Αυτό το λήμμα βασίζεται ή περιλαμβάνει κείμενο από λήμμα στo Λεξικό της ελληνικής και ρωμαϊκής βιογραφίας και μυθολογίας του Ουίλλιαμ Σμιθ (1870) που αποτελεί κοινό κτήμα.