Το μπεηλίκι της Δύσης (αραβικά: ايلك الغرب, τουρκικά: Garp Beyliği)[1] ήταν ένα από τα τρία μπεηλίκια (με τα αντίστοιχα του Τιτρί και της Ανατολής) στο εγιαλέτι του Αλγερίου. Δημιουργήθηκε γύρω στο 1563 και εξαφανίζεται με τη γαλλική κατάκτηση. Το διαμέρισμα του Οράν θα διαμορφώθηκε στη θέση του το 1848.

Μπεηλίκι της Δύσης
15631831
Διοικητική υπαγωγήΕγιαλέτι του Αλγερίου
ΠρωτεύουσαΜαζούνα, Μάσκαρα και Οράν

Ιστορία Επεξεργασία

Με την επιστροφή του στο Μοσταγκανέμ το 1563, έπειτα από την εκστρατεία του εναντίον του Μερς ελ-Κεμπίρ, ο Χασάν πασάς αποφάσισε να έρθει σε επαφή με το Αλγέρι και να οργανώσει τον αγώνα κατά της Ισπανίας.[2]. Ο Χασάν πασάς όρισε τον Μπου Κεντιντζά ως διοικητή. Ο Μπου Κεντιντζά οργάνωσε την περιοχή, διόρισε από έναν καΐντ σε κάθε μεγαλούπολη και επέλεξε ως κατοκία του τη Μαζούνα, ενώ συσπείρωσε τις φυλές μαχζέν, παρέχοντάς τους προνόμια και τη δύναμη να επιβάλονται ενάντια στις φυλές που επαναστατούσαν.[2]

 
Τα τρία μπεηλίκια στο εγιαλέτι του Αλγερίου

Αυτή η οργανωτική δομή που εφαρμόστηκε στο Οράν, ήταν η αρχική μορφή που πήρε το μπεηλίκι. Στη συνέχεια θεσμοθετήθηκε και χρησιμοποιήθηκε στην Κωνσταντίνη και στο Αλγέρι. Ο διάδοχός του, Σουάγκ της Μαζούνα συνέχισε το έργο του προκατόχου του, βρισκόμενος ενάντια σε μια εξέγερση με επικεφαλής τον μαραμπούτ Μοχάμεντ Μπεν Αλή. Οι μπέηδες Σαγιάχ και Σαάντ εδραίωσαν την εξουσία τους στις βερβερικές φυλές του Νταχρά.

Η Μαζούνα παρέμεινε μέχρι το τέλος του δεκάτου εβδόμου αιώνα, η πρωτεύουσα του μπεηλικίου. Ο μπέης, Μουσταφά Μπουσελαγκέμ μετέφερε την έδρα του στη Μάσκαρα επειδή βρισκόνταν σε ποιο κεντρικό σημείο, ενώ κατέλαβε το Οράν από τους Ισπανούς το 1708, το οποίο στη συνέχεια έγινε η κατοικία του Μπέη. Αλλά το 1732, οι Ισπανοί ανέκτησαν την πόλη και ο Μπουσελαγκέμ κατέφυγε στο Μοσταγκανέμ.[3] Το 1748, οι Κουλουγλίδες εξεγέρθηκαν στο Τλεμσέν σε μια προσπάθεια να σχηματίσουν ένα είδος κυβέρνησης, αλλά η εξέγερση καταστάλθηκε. Το 1754 ξέσπασε μια νέα εξέγερση στην πόλη, που διοργάνωσε ο αρχηγός Ρατζέμ.[4]

Το 1779, ο Μοχάμεντ ελ-Κεμπίρ διορίστηκε μπέης της Μάσκαρα, αποκατέστησε την τάξη και οργάνωσε το μπεηλίκι, ενώ επανακατέλαβε το Οράν από τους Ισπανούς το 1792, γεγονός για το οποίο του αποδώθηκε το προσωνύμιο «ελ-Κεμπίρ».[3] Το Οράν έγινε η πρωτεύουσα του μπεηλικίου. Μετά το θάνατό του το 1799, ο γιος του Οθμάν ορίστηκε μπέης. Η επαρχία αντιμετώπισε και πάλι δυσκολίες. κυρίως, φυλετικές εξεγέρσεις που υποκινήθηκαν από τους μαραμπούτ και τις θρησκευτικές αδελφότητες Τιτζανίγια και Ντερκάουα.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. OSMANLI YÖNETİMİNDE KUZEY AFRİKA: GARP OCAKLARI Αρχειοθετήθηκε 2018-11-07 στο Wayback Machine. σελ. 228, dergipark.gov.tr
  2. 2,0 2,1 Kaddache 1992, σελ. 57.
  3. 3,0 3,1 Kaddache 1992, σελ. 139.
  4. Kaddache 1992, σελ. 107.

Βιβλιογραφία Επεξεργασία

  • Alger : O.P.U. (επιμ.). «L'Algérie durant la période ottomane». Alger.  Unknown parameter |prénom1= ignored (|first1= suggested) (βοήθεια); Unknown parameter |pages totales= ignored (βοήθεια); Unknown parameter |bnf= ignored (βοήθεια); Unknown parameter |nom1= ignored (|last1= suggested) (βοήθεια); Unknown parameter |année= ignored (|year= suggested) (βοήθεια); H παράμετρος |url= είναι κενή ή απουσιάζει (βοήθεια)