Βικιπαίδεια

Μπρούνο Σουλτς

Πολωνοεβραίος συγγραφέας και καλλιτέχνης

Ο Μπρούνο Σουλτς (Bruno Schulz) (12 Ιουλίου 1892 – 19 Νοεμβρίου 1942) ήταν Πολωνοεβραίος συγγραφέας, καλλιτέχνης, κριτικός λογοτεχνίας και δάσκαλος τέχνης.[10] Θεωρείται ως ένας από τους σπουδαίους πολωνόφωνους πεζογράφους του 20ού αιώνα. Το 1938, του απονεμήθηκε το περίφημο βραβείο Χρυσής Δάφνης της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας. Αρκετά από τα έργα του Σουλτς χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα, συμπεριλαμβανομένων διηγημάτων από τις αρχές της δεκαετίας του 1940 και το τελευταίο, ημιτελές μυθιστόρημά του Ο Μεσσίας. Ο Σουλτς πυροβολήθηκε και σκοτώθηκε από έναν Γερμανό Ναζί, αξιωματικό της Γκεστάπο, το 1942, ενώ επέστρεφε στο σπίτι του προς το Γκέτο του Ντροχόμπιτς με ένα καρβέλι ψωμί.

Μπρούνο Σουλτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα		Bruno Schulz (Πολωνικά)
Γέννηση12  Ιουλίου 1892[1][2][3]
Ντροχόμπιτς[4]
Θάνατος19  Νοεμβρίου 1942[1][2][3]
Γκέτο του Ντροχόμπιτς ή Ντροχόμπιτς[4]
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστροουγγαρία
Λαϊκή Δημοκρατία της Δυτικής Ουκρανίας
Λαϊκή Δημοκρατία της Ουκρανίας
Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[5][6]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Λβιβ
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας[7]
ζωγράφος[8]
κριτικός λογοτεχνίας[7]
σκιτσογράφος[7]
καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[7]
Αξιοσημείωτο έργοSanatorium Under the Sign of the Hourglass
The Street of Crocodiles
Περίοδος ακμής1912[9] - 1942[9]
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΧρυσή Δάφνη (Πολωνική Ακαδημία Λογοτεχνίας)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία

Επεξεργασία

Ο Σουλτς γεννήθηκε στο Ντροχόμπιτς της Αυστριακής Γαλικίας, ιστορικά μέρος του Βασιλείου της Πολωνίας πριν από τους τρεις διαμελισμούς, και σήμερα μέρος της Ουκρανίας. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Ντροχόμπιτς έγινε μέρος του Βοεβοδάτου Λβουφ. Ο Μπρούνο Σουλτς ήταν γιος του εμπόρου υφασμάτων Γιάκουμπ Σουλτς και της Χενριέτα, το γένος Κούμερκερ (Kuhmerker).[11] Σε πολύ μικρή ηλικία, ανέπτυξε ενδιαφέρον για τις τέχνες. Παρακολούθησε το Γυμνάσιο Βουαντίσουαφ Γιαγκιέουουο στο Ντροχόμπιτς από το 1902 έως το 1910, αποφοιτώντας με άριστα.[12] Στη συνέχεια σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πολυτεχνείο του Λβιβ. Οι σπουδές του διακόπηκαν λόγω ασθένειας το 1911, αλλά τις ξανάρχισε το 1913 μετά από δύο χρόνια ανάρρωσης. Το 1917 σπούδασε για μικρό διάστημα αρχιτεκτονική στη Βιέννη. Στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν ο Σουλτς ήταν 26 ετών, το Ντροχόμπιτς έγινε μέρος της πρόσφατα αναγεννημένης Δεύτερης Πολωνικής Δημοκρατίας. Ο Σουλτς επέστρεψε στο Γυμνάσιο Βουαντίσουαφ Γιαγκιέουουο, διδάσκοντας χειροτεχνίες και σχέδιο από το 1924 έως το 1941. Η απασχόλησή του τον κράτησε στη γενέτειρά του, αν και αντιπαθούσε τη διδασκαλία, διατηρώντας προφανώς τη δουλειά του μόνο επειδή ήταν η μοναδική πηγή εισοδήματός του.[13] Διασκέδαζε επίσης λέγοντας ιστορίες στους μαθητές του κατά τη διάρκεια των μαθημάτων.[14]

Ο Σουλτς ανέπτυξε την εξαιρετική του φαντασία σε ένα σμήνος ταυτοτήτων και εθνικοτήτων: ήταν Εβραίος που σκεφτόταν και έγραφε στα πολωνικά, μιλούσε άπταιστα γερμανικά, βυθισμένος στον εβραϊκό πολιτισμό, αλλά δεν ήταν εξοικειωμένος με τη γλώσσα γίντις. Αντλούσε έμπνευση από συγκεκριμένες τοπικές και εθνοτικές πηγές, κοιτάζοντας εντός και κοντά στο σπίτι και όχι στον κόσμο γενικότερα. Αποφεύγοντας τα ταξίδια, προτίμησε να παραμείνει στην επαρχιακή γενέτειρά του, η οποία κατά τη διάρκεια της ζωής του ανήκε ή πολεμήθηκε από διαδοχικά κράτη: την Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία (1792–1919), την βραχύβια Λαϊκή Δημοκρατία της Δυτικής Ουκρανίας (1919), τη Δεύτερη Πολωνική Δημοκρατία (1919–1939), τη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Ουκρανίας από την εισβολή στην Πολωνία το 1939 και, κατά τη διάρκεια της Επιχείρησης Μπαρμπαρόσα, τη Ναζιστική Γερμανία μετά τη γερμανική επίθεση στη Σοβιετική Ένωση το 1941. Τα γραπτά του απέφευγαν τη ρητή αναφορά των παγκόσμιων γεγονότων της εποχής.

Ο Σουλτς αποθαρρύνθηκε από συναδέλφους με επιρροή να δημοσιεύσει τα πρώτα του διηγήματα. Ωστόσο, οι φιλοδοξίες του ανανεώθηκαν όταν πολλές επιστολές που έγραψε σε μια φίλη του, τη Ντέμπορα Βόγκελ, στις οποίες έδινε εξαιρετικά πρωτότυπες αφηγήσεις της μοναχικής του ζωής και λεπτομέρειες της ζωής της οικογένειάς του και των συμπολιτών του, τέθηκαν υπόψη της μυθιστοριογράφου Ζόφια Ναουκόφσκα. Η Ναουκόφσκα ενθάρρυνε τον Σουλτς να τα δημοσιεύσει ως μικρού μήκους μυθοπλασία. Δημοσιεύτηκαν ως Καταστήματα κανέλας (Sklepy Cynamonowe) το 1934. Το Καταστήματα κανέλας ακολούθησε τρία χρόνια αργότερα το Σανατόριο κάτω από την κλεψύδρα (Sanatorium Pod Klepsydrą). Οι αρχικές δημοσιεύσεις εικονογραφήθηκαν από τον Σουλτς. Σε μεταγενέστερες εκδόσεις των έργων του, ωστόσο, αυτές οι εικονογραφήσεις συχνά παραλείπονταν ή αναπαράγονταν ελάχιστα. Το 1936 βοήθησε την αρραβωνιαστικιά του, Γιουζεφίνα Σελίνσκα, να μεταφράσει το Η Δίκη του Φραντς Κάφκα στα πολωνικά. Το 1938, του απονεμήθηκε το περίφημο βραβείο Χρυσής Δάφνης της Πολωνικής Ακαδημίας Λογοτεχνίας.

 
Αναμνηστική πλακέτα στο σπίτι του Μπρούνο Σουλτς στο Γκέτο του Ντροχόμπιτς με κείμενο στα ουκρανικά, πολωνικά και εβραϊκά

Το 1939, μετά τη ναζιστική και σοβιετική εισβολή στην Πολωνία στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Ντροχόμπιτς καταλήφθηκε από τη Σοβιετική Ένωση. Εκείνη την εποχή, ο Σουλτς ήταν γνωστό ότι εργαζόταν πάνω σε ένα μυθιστόρημα με το όνομα Ο Μεσσίας, αλλά κανένα ίχνος του χειρογράφου δεν επέζησε από το θάνατό του. Όταν οι Γερμανοί ξεκίνησαν την Επιχείρησή Μπαρμπαρόσα εναντίον των Σοβιετικών το 1941, ανάγκασαν τον Σουλτς να μείνει στο νεοσύστατο Γκέτο του Ντροχόμπιτς μαζί με χιλιάδες άλλους εκτοπισμένους Εβραίους, οι περισσότεροι από τους οποίους χάθηκαν στο στρατόπεδο εξόντωσης Μπέλζεκ πριν από το τέλος του 1942.[15][16] Ωστόσο, ένας αξιωματικός της Γκεστάπο, ο Φέλιξ Λάνταου, θαύμασε το έργο τέχνης του Σουλτς και του επέκτεινε την προστασία με αντάλλαγμα να ζωγραφίσει μια τοιχογραφία στην κατοικία του στο Ντροχόμπιτς. Λίγο μετά την ολοκλήρωση της εργασίας το 1942, ο Σουλτς περπατούσε στο σπίτι μέσα από την «Άρια συνοικία» με ένα καρβέλι ψωμί, όταν ένας άλλος αξιωματικός της Γκεστάπο, ο Καρλ Γκούντερ,[17][18] τον πυροβόλησε με ένα μικρό πιστόλι, σκοτώνοντάς τον.[14] Αυτή η δολοφονία ήταν εκδίκηση για το ότι ο Λάνταου δολοφόνησε τον «προσωπικό Εβραίο» του ίδιου του Γκούντερ, έναν οδοντίατρο ονόματι Λουβ. Στη συνέχεια, η τοιχογραφία του Σουλτς ζωγραφίστηκε και ξεχάστηκε – για να ανακαλυφθεί ξανά το 2001.

Αντιπαράθεση για την τοιχογραφία

Επεξεργασία

Τον Φεβρουάριο του 2001, ο Μπέντζαμιν Γκάισλερ, Γερμανός ντοκιμαντερίστας, ανακάλυψε την τοιχογραφία που είχε δημιουργήσει ο Σουλτς για τον Λάνταου. Πολωνοί εργάτες συντήρησης, οι οποίοι είχαν ξεκινήσει το σχολαστικό έργο της αποκατάστασης, ενημέρωσαν το Γιαντ Βασσέμ, το μουσείου του Ισραηλινού Ολοκαυτώματος, για τα ευρήματα. Τον Μάιο του ίδιου έτους, εκπρόσωποι του Γιαντ Βασσέμ πήγαν στο Ντροχόμπιτς για να εξετάσουν την τοιχογραφία. Αφαίρεσαν πέντε θραύσματά του και τα μετέφεραν στην Ιερουσαλήμ.[19]

Ακολούθησε διεθνής αντιπαράθεση.[20][21] Το Γιαντ Βασσέμ είπε ότι τμήματα της τοιχογραφίας αγοράστηκαν νόμιμα, αλλά ο ιδιοκτήτης του ακινήτου είπε ότι δεν έγινε τέτοια συμφωνία και το Γιαντ Βασσέμ δεν έλαβε άδεια από το Υπουργείο Πολιτισμού της Ουκρανίας παρά τις νομικές απαιτήσεις.[22] Τα θραύσματα που άφησε στη θέση τους το Γιαντ Βασσέμ έχουν αποκατασταθεί από τότε και, μετά από περιοδεία στα πολωνικά μουσεία, αποτελούν πλέον μέρος της συλλογής στο Μουσείο Μπρούνο Σουλτς στο Ντροχόμπιτς.[23]

Αυτή η χειρονομία του Γιαντ Βασσέμ προκάλεσε δημόσια οργή στην Πολωνία και την Ουκρανία, όπου ο Σουλτς είναι μια αγαπημένη φιγούρα.

Το ζήτημα διευθετήθηκε το 2008 όταν το Ισραήλ αναγνώρισε τα έργα ως «περιουσία και πολιτιστικό πλούτο» της Ουκρανίας και το Μουσείο του Ντροχόμπιτς της Ουκρανίας συμφώνησε να αφήσει το Γιαντ Βασσέμ να τα κρατήσει ως μακροπρόθεσμο δάνειο.[24] Τον Φεβρουάριο του 2009, το Γιαντ Βασσέμ άνοιξε την έκθεση των τοιχογραφιών στο κοινό.[25]

Παραπομπές

Επεξεργασία
  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 26  Απριλίου 2014.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 (Αγγλικά) SNAC. w6x10t82. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 (Αγγλικά) Find A Grave. 11465584. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ 4,0 4,1 psb.28661.1.
  5. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11924149v. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. ↑ CONOR.SI. 9594979.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/17887. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  8. ↑ (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 19  Αυγούστου 2005. 500065831. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 (Ολλανδικά) RKDartists. 225711. Ανακτήθηκε στις 5  Οκτωβρίου 2022.
  10. ↑ Liukkonen, Petri. «Bruno Schulz». Books and Writers (kirjasto.sci.fi). Φινλανδία: Δημόσια Βιβλιοθήκηα του Κούουσανκοσκι. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Δεκεμβρίου 2003. 
  11. ↑ Wójcikowski, Grzegorz. «Rocznica urodzin i śmierci Brunona Schulza». Forum Polonijne 3 (2007): 38. ISSN 1234-2807. 
  12. ↑ «Władysław Jagiełło Public Middle and High School in Drohobycz | Virtual Shtetl». sztetl.org.pl (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Ιουλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 12 Μαΐου 2018. 
  13. ↑ Σουλτς, Μπρούνο. The Street of Crocodiles. 1992, σελ. 15.
  14. ↑ 14,0 14,1 Ρίσαρντ, Καπουστσίνσκι (2007). Imperium. Glowczewska, Klara. Λονδίνο: Granta. σελ. 291. ISBN 9781862079601. 
  15. ↑ «History of Jews in Drohobycz». Virtual Shtetl. Μουσείο Ιστορίας των Πολωνοεβραίων. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 2014. 
  16. ↑ Arad, Yitzhak (2009). The Holocaust in the Soviet Union. U of Nebraska Press. σελίδες 277, 282, 237. ISBN 978-0803222700. Ανακτήθηκε στις 28 Μαΐου 2014. 
  17. ↑ Φιτσόφσκι, Γέζι· Ρόμπερτσον, Τεοντόσια Σ. (2004). Regions of the Great Heresy: Bruno Schulz, a Biographical Portrait. W. W. Norton & Company. σελ. 252. ISBN 978-0-393-32547-8. 
  18. ↑ James Fiumara (29 Νοεμβρίου 2004). «The Thirteenth Freak Month». Kinoeye. Ανακτήθηκε στις 9 Δεκεμβρίου 2010. 
  19. ↑ Barkat, Amiram (4 Ιουνίου 2005). «Yad Vashem not displaying Bruno Schulz Holocaust art». Haaretz. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2011-05-21. https://web.archive.org/web/20110521141930/http://www.haaretz.com/print-edition/news/yad-vashem-not-displaying-bruno-schulz-holocaust-art-1.155195. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2011. 
  20. ↑ "Bruno Schulz's Frescoes", των Mark Baker, M.B.B. Biskupski, John Connelly, Ronald E. Coons, et al. The New York Review of Books (Τόμος 48, σελ. 19 • 29 Νοεμβρίου 2001)
  21. ↑ "All Things Considered", NPR (9 Ιουλίου 2001)
  22. ↑ The New York Times. Artwork by Holocaust Victim Is Focus of Dispute. June 20, 2001
  23. ↑ "Who Owns Bruno Schulz?" Αρχειοθετήθηκε 8 October 2007[Date mismatch] στο Wayback Machine., του Benjamin Paloff Boston Review (Δεκέμβριος 2004/Ιανουάριος 2005).
  24. ↑ Heller, Aron "Paintings of "Polish Kafka" revealed in Israel"[νεκρός σύνδεσμος]; The Orange County Register, February 20, 2009
  25. ↑ Bronner, Ethan (27 Φεβρουαρίου 2009). «Behind Fairy Tale Drawings, Walls Talk of Unspeakable Cruelty». The New York Times. https://www.nytimes.com/2009/02/28/arts/design/28wall.html. Ανακτήθηκε στις 15 Ιουνίου 2009. 

Πηγές

Επεξεργασία

Περαιτέρω ανάγνωση

Επεξεργασία
  • O'Connor, Anne-Marie, "The Lady in Gold, the Extraordinary Tale of Gustav Klimt's Masterpiece, Portrait of Adele Bloch-Bauer", Alfred A. Knopf, 2012
  • Brian R. Banks (2006) Muse & Messiah: The Life, Imagination & Legacy of Bruno Schulz. Inkermen Press, UK
  • Mortkowicz-Olczakowa, Hanna (1961). Bunt wspomnień. Państwowy Instytut Wydawniczy.
  • Πέρεθ, Ρολάντο. «Ο Μπόρχες και ο Μπρούνο Σουλτς στο άπειρο βιβλίο της Καμπάλα». Confluencia. Άνοιξη 2016. 41-56
  • Άνταμ Ζαγκαγιέφσκι. (2007) Polish Writers on Writing με τον Τσέσουαφ Μίουος. San Antonio: Trinity University Press .
  • Τζον Μάξγουελ Κούτσι, Inner Workings: Literary Essays, 2000–2005, Νέα Υόρκη: Penguin, 2007

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Επεξεργασία
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Μπρούνο_Σουλτς&oldid=10016462"