Μόμπι Ντικ

μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ

Μόμπι Ντικ ή Η Φάλαινα (αγγλικά: Moby-Dick; or, The Whale) είναι μυθιστόρημα του 1851 γραμμένο από τον Αμερικανό συγγραφέα Χέρμαν Μέλβιλ. Στο βιβλίο ο ναύτης Ισμαήλ αφηγείται την περιπέτεια του Αχαάβ, καπετάνιου του φαλαινοθηρικού πλοίου Πίκοουντ, με στόχο να εκδικηθεί τον Μόμπι Ντικ, μια γιγάντια λευκή φάλαινα φυσητήρα, επειδή στο προηγούμενο ταξίδι του Πίκοουντ ο Μόμπι Ντικ δάγκωσε το πόδι του Αχαάβ στο γόνατο.

Μόμπι Ντικ
ΣυγγραφέαςΧέρμαν Μέλβιλ
ΤίτλοςMoby-Dick[1]
Υπότιτλοςor, The Whale
ΓλώσσαΑγγλικά
Ημερομηνία δημιουργίας1850[2]
Ημερομηνία δημοσίευσης18  Οκτωβρίου 1851
14  Νοεμβρίου 1851
Μορφήμυθιστόρημα
Εμπνευσμένο απόΝαυάγιο του Έσσεξ
Χαρακτήρεςκαπετάνιος Αχαάβ[3], Φάλαινα Μόμπι Ντικ[3], Ισμαήλ[3], Κουίκουεγκ[3] και Father Mapple
LC ClassOL21501229W[4]
LΤ ID15540[5]
Πρώτη έκδοσηRichard Bentley
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το βιβλίο ανήκει στη λεγόμενη Αμερικανική Αναγέννηση και έχει ταξινομηθεί από τον όψιμο ρομαντισμό μέχρι τον πρώιμο συμβολισμό. Όταν δημοσιεύθηκε έλαβε ανάμεικτες κριτικές και ήταν εμπορική αποτυχία. Όταν πέθανε ο συγγραφές του το 1891 δεν τυπωνόταν. Η φήμη του ως σπουδαίο αμερικανικό μυθιστόρημα άρχισε να εξαπλώνεται στις αρχές του 20ού αιώνα, με την εκατονταετηρίδα της γέννησης του Χέρμαν Μέλβιλ. Ο Ουίλιαμ Φώκνερ είπε ότι ευχόταν να το είχε γράψει ο ίδιος[6] και ο Ντ. Χ. Λώρενς το αποκάλεσε «ένα από τα πιο περίεργα και υπέροχα βιβλία στον κόσμο» και «το σπουδαιότερο βιβλίο που έχει γραφτεί για τη θάλασσα».[7] Η εναρκτήρια πρόταση «Λέγε με Ισμαήλ» είναι ανάμεσα στις πιο διάσημες και sus της παγκόσμιας λογοτεχνίας.[8]

Η βάση του έργου του Μέλβιλ ήταν ένα φαλαινοθηρικό ταξίδι που πραγματοποίησε το 1841 με το πλοίο Ακούσνετ. Το μυθιστόρημα αντλεί έμπνευση επίσης από τη φαλαινοθηρική λογοτεχνία καθώς και από τον Σαίξπηρ και τη Βίβλο. Η έμπνευση για τη φάλαινα, όπου ήταν δύσκολο να πιαστεί μια αλμπίνα φάλαινα, γνωστή ως Μόμπι Ντικ και το τέλος του βιβλίου βασίζεται στη βύθιση του φαλαινοθηρικού Έσσεξ το 1820. Οι λεπτομερείς και ρεαλιστικές περιγραφές της φαλαινοθηρίας και της εξαγωγής του λαδιού, καθώς και της ζωής στο πλοίο με ένα πολυπολιτισμικό πλήρωμα αναμιγνύονται με την εξερεύνηση της κοινωνικής θέσης, του καλού και κακού και την παρουσία Θεού. Πέραν της αφηγηματικής πρόζας, ο Μέλβιλ χρησιμοποιεί επίσης από τραγούδια, ποίηση και καταλόγους μέχρι μονολόγους και σαιξπηρικούς διαλόγους.

Η συγγραφή του βιβλίου διήρκεσε 18 μήνες. Τον Οκτώβριο του 1851 το κεφάλαιο «Η ιστορία του Τάουν-Χο» δημοσιεύθηκε στο Harper's New Monthly Magazine. Τον ίδιο μήνα δημοσιεύθηκε ολόκληρο το βιβλίο (σε τρίτομο) με τον τίτλο Η Φάλαινα στο Λονδίνο και τον Νοέμβριο με τον οριστικό του τίτλο ως ένας τόμος στη Νέα Υόρκη. Υπάρχουν εκατοντάδες διαφορές ανάμεσα στις δύο εκδόσεις, καθώς ο εκδότης στο Λονδίνο Ρίτσαρντ Μπέντλεϊ λογόκρινε και άλλαξε πολλά σημεία, ενώ ο Μέλβιλ προχώρησε και εκείνος σε αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της αλλαγής τίτλου. Το όνομα της φάλαινας και στις δύο εκδόσεις είναι Μόμπι Ντικ, χωρίς την παύλα.[9]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Moby Dick | Memory Beta, non-canon Star Trek Wiki | Fandom». Ανακτήθηκε στις 4  Μαΐου 2022.
  2. «Tracking the versions of Moby–Dick». (Αγγλικά) Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2023.
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 (Αγγλικά) Personality Database. 599. Ανακτήθηκε στις 4  Ιανουαρίου 2024.
  4. «Moby Dick by Herman Melville | Open Library». Ανακτήθηκε στις 18  Ιουλίου 2023.
  5. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2024.
  6. Faulkner (1927)
  7. Lawrence (1923), 168
  8. Buell (2014), 367
  9. Tanselle (1988) "Editorial Appendix," 810–12