Ο Νίκος Βαλιανάτος (ή Βαλλιανάτος) (1870-1938) ήταν κομμουνιστής, συνδικαλιστής, γραμματέας του Εργατικού Κέντρου Λάρισας και μέλος της ΚΕ της Εργατικής Βοήθειας Ελλάδας. Δολοφονήθηκε στην Ειδική Ασφάλεια Αθηνών στις 9/8/1938.

Νίκος Βαλιανάτος
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1870
Κεφαλονιά
Θάνατος9  Αυγούστου 1938
Αθήνα
Χώρα πολιτογράφησηςΕλλάδα
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςνέα ελληνική γλώσσα
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
συνδικαλιστής

Βιογραφικό Επεξεργασία

Ο Νίκος Βαλιανάτος γεννήθηκε στην Κεφαλλονιά το 1870 όπου ήρθε πρώτη φορά σε επαφή με τις σοσιαλιστικές ιδέες. Το 1909 σε ηλικία 40 χρονών περίπου εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλία και καλλιεργούσε χωράφια που νοίκιαζε. Αρχικά εντάχθηκε στο Σοσιαλιστικό Όμιλο Λάρισας και το 1918 ήταν από τους πρώτους κομμουνιστές που εντάχθηκαν στο νεοϊδρυμένο τότε ΣΕΚΕ. Το 1922 ήταν γραμματέας της Κομματικής Οργάνωσης Λάρισας και γραμματέας του Εργατικού Κέντρου της ίδιας πόλης.[1] Ο Βαλιανάτος, μετά την παραίτηση του Κουντουριώτη τον Μάρτιο του 1926 κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Πάγκαλου, είχε προταθεί από το ΚΚΕ για πρόεδρος της Δημοκρατίας αν και εκείνη την εποχή ήταν εξόριστος σε νησί.

Επίσης ήταν υποψήφιος με το ΚΚΕ για δήμαρχος Λάρισας στις δημοτικές εκλογές του Οκτώβρη 1925 και έχασε στις εκλογές εκείνες για 40 ψήφους μετά από μεθοδεύσεις. Ο Νίκος Βαλιανάτος, παρά την τυπική αυτή ήττα, συνέχισε να αγωνίζεται με το ΚΚΕ και περιέτρεχε όλα τα χωριά της Θεσσαλίας διαδίδοντας τις κομματικές θέσεις, χωρίς να εγκαταλείψει και τις γεωργικές εργασίες. Εκείνη την περίοδο πέθανε ο αδερφός του και ανέλαβε το βάρος της οικογένειας του αδερφού του, χωρίς να μειώσει την πολιτική του δραστηριότητα.

Οι συναγωνιστές του έτρεφαν μεγάλη εκτίμηση και σεβασμό για το πρόσωπο του Βαλιανάτου και τον αποκαλούσαν χαρακτηριστικά "παππού". Στις αρχές της δεκαετίας του 30 θα κατέβει στην Αθήνα και θα γίνει μέλος της Κεντρικής Επιτροπής της Εργατικής Βοήθειας Ελλάδας (ΕΒΕ). Το 1932 ήταν αντιπρόσωπος της Ελλάδας στις εργασίες του Παγκόσμιου Συνεδρίου της Εργατικής Βοήθειας που έγινε στη Μόσχα.[1]

Η δράση του στη Δικτατορία Μεταξά και η δολοφονία του Επεξεργασία

Με την εγκαθίδρυση της Δικτατορίας της 4ης Αυγούστου, ο γηραιός πλέον Βαλιανάτος πέρασε στην παρανομία, συνεχίζοντας την κομματική του δράση παρά την προχωρημένη ηλικία του. Συνελήφθη τον Αύγουστο του 1938 και οδηγήθηκε στην Ειδική Ασφάλεια Αθηνών.[2] Εκεί ο παλαίμαχος αγωνιστής βασανίστηκε και στις 9 Αυγούστου τα μεσάνυχτα εκπαραθυρώθηκε από το κτίριο της Ειδικής Ασφάλειας στη γωνία των οδών Γ' Σεπτεμβρίου και Δεριγνύ.[3] Το άψυχο σώμα του Βαλιανάτου βρήκαν περαστικοί που γύριζαν από το γειτονικό θέατρο "Ανδρεάδη".[4] Οι εκτελεστές του τον έθαψαν βιαστικά τη νύχτα στο νεκροταφείο Λιοσίων.[5] Η Ασφάλεια απέδωσε τη δολοφονία του Βαλιανάτου σε αυτοκτονία.

Ο Γιάννης Μανούσακας περιγράφει συγκλονιστικά τα βασανιστήρια που υπέφερε ο ίδιος στην Ειδική Ασφάλεια Αθηνών το 1939:

"Σταμάτα αυτού βρε! Αυτού που πατάς ξεψύχισε ο Βαλιανάτος. Ο γέρος σας ε; τον καημένο τον υπουργό σας... των οικονομικών! Αυτό θα πάθεις κι εσύ! Μετά σε πετάμε από την ταράτσα... Αυτοκτόνησε... Εδώ βρε νιώσε το είναι Ειδική Ασφάλεια: ή ελεύθερος με δήλωση ή σε βγάνω με τους τέσσερις από δω μέσα!".[6]

Ο εβδομηντάχρονος Βαλιανάτος ήταν ένα ακόμα θύμα της Δικτατορίας του Μεταξά.[7]

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 Ιστορία της Αντίστασης (1979), σελ.32
  2. Το κτίριο της Ειδικής Ασφάλειας Αθηνών πυρπολήθηκε από μαχητές του ΕΛΑΣ το Δεκέμβρη του 1944
  3. Νεφελούδης (2007), σελ.158 & "Έπεσαν για τη ζωή" (1988), σελ.61
  4. Λιναρδάτος (1967), σελ.58 & Ιστορία της Αντίστασης (1979), σελ.32
  5. "Έπεσαν για τη ζωή" (1988), σελ.61
  6. Μανούσακας (1978), σελ.14
  7. Λιναρδάτος (1967), σελ.58

Πηγές Επεξεργασία

  • Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ, Α΄τόμος 1919-1949, Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2012
  • Ιστορία της Αντίστασης 1940-45, Εκδόσεις Αυλός, Αθήνα 1979
  • Ακτίνα Θ', Βασίλης Νεφελούδης, εκδόσεις της Εστίας, Αθήνα 2007
  • "Η 4η Αυγούστου", Σπύρος Λιναρδάτος, Πολιτικές και Λογοτεχνικές Εκδόσεις, Αθήνα 1967
  • "Έπεσαν για τη ζωή", Έκδοση της ΚΕ του ΚΚΕ, Αθήνα 1988
  • "Ακροναυπλία: Θρύλος και πραγματικότητα, Γιάννης Μανούσακας, εκδόσεις ΔΩΡΙΚΟΣ, Αθήνα 1978