Ναός της Μαρίας, Βασίλισσας της Ειρήνης

Ο Ναός της Μαρίας, Βασίλισσας της Ειρήνης (γερμ. Maria, Königin des Friedens ή Mariendom, Wallfahrtsdom) είναι χριστιανικός ναός που βρίσκεται στο Neviges, προάστιο της πόλεως Φέλμπερτ, στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία της Γερμανίας. Είναι προσκυνηματικός και ενοριακός ναός αφιερωμένος στην Παναγία.

Ναός της Μαρίας, Βασίλισσας της Ειρήνης
Βασικές πληροφορίες
ΤοποθεσίαΦέλμπερτ, Γερμανία
Γεωγραφικές συντεταγμένες51°18΄46΄΄ Β,
7°05΄15΄΄ Α
ΥπαγωγήΡωμαιοκαθολικισμός
ΧώραΓερμανία
Έτος αφιέρωσης1968
Καταστατικόλειτουργικός, ενοριακός-προσκυνηματικός
Ιστοσελίδαwww.mariendom.de
Αρχιτεκτονική περιγραφή
Αρχιτέκτονας/ΑρχιτέκτονεςΓκότφρηντ Μπεμ
Αρχιτεκτονικός ρυθμόςμπρουταλισμός
Έναρξη ανέγερσης1966
Αποπεράτωση1968
Χωρητικότητα6.000

Εμπνευσμένος από τη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού, ο Καρδινάλιος Γιόζεφ Φρινγκς της Κολωνίας ήταν ανοικτός σε μια ριζοσπαστικά νέα μορφή ναού. Ο σημαντικός Γερμανός αρχιτέκτονας Γκότφρηντ Μπεμ σχεδίασε ένα κτήριο σε μπρουταλιστικό στιλ, που κέρδισε την έγκριση του καρδιναλίου. Ο νέος ναός εγκαινιάσθηκε το 1968 και έγινε ευρύτερα γνωστός. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ναός της Αρχιεπισκοπής Κολωνίας μετά τον περίφημο Καθεδρικό Ναό της Κολωνίας. Είναι επίσης ο δεύτερος μεγαλύτερος χριστιανικός ναός βορείως των Άλπεων.[1] Η τσιμεντένια δομή με την ακανόνιστη στέγη έγινε το σήμα-κατατεθέν του αρχιτέκτονα και θεωρείται ως μία από τις σημαντικές «χωρικές δημιουργίες» της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα.[2]

Ιστορικό του προσκυνήματος Επεξεργασία

Η τοποθεσία αυτή του Neviges ήταν ο τόπος μιας εμφανίσεως-οράματος της Παναγίας στον Φραγκισκανό μοναχό Αντώνιο Σίρλεϋ (Schirley)[3] το έτος 1676. Ο Σίρλεϋ έλεγε την καθημερινή προσευχή του μπροστά σε μια μικρή ζωγραφιά της Παναγίας, όταν άκουσε μια φωνή να λέει: «Πάρε με στο Χάρντενμπεργκ, θέλω να λατρεύομαι εκεί!» (Bring mich nach Hardenberg, da will ich verehrt sein!).[4] Ο Σίρλεϋ παρέδωσε τη ζωγραφιά σε ένα παρεκκλήσιο στο Χάρντενμπεργκ-Neviges. Το 1681, ο πρίγκιπας-επίσκοπος του Μύνστερ Φερδινάνδος φον Φύρστενμπεργκ (1626-1683), που είχε αρρωστήσει βαριά και είχε θεραπευθεί, πραγματοποίησε ένα ευχαριστήριο προσκύνημα στο Neviges.[4] Αυτή ήταν η αρχή της καθιερώσεως της τοποθεσίας ως προσκυνήματος.[4][5] Το 1688 ο γενικός βικάριος της Επισκοπής της Κολωνίας ενέκρινε επισήμως το προσκύνημα ως αφιερωμένο στην Άμωμο σύλληψη, μια αποφασιστική αντιμεταρρυθμιστική κίνηση σε μια κυρίως προτεστανική περιοχή.[2]

Στο Neviges υπήρχε ήδη μοναστήρι των Φραγκισκανών από το 1675, και αυτό διοργάνωνε το ετήσιο προσκύνημα[6] μέχρι το τέλος του έτους 2019.[7] Μια μικρή νέα ενοριακή εκκλησιά αφιερώθηκε στην Άμωμο Σύλληψη[2] το 1728. Ωστόσο τον 20ό αιώνα ήταν πλέον ανεπαρκής σε μέγεθος για τον αυξανόμενο αριθμό πιστών, και μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έγιναν αρκετά σχέδια για έναν νέο ναό, αλλά δεν υλοποιήθηκαν. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο έφθαναν κάθε χρόνο 300 χιλιάδες προσκυνητές, κάποιες φορές έως και 10 χιλιάδες σε μια και μόνη Κυριακή. Επομένως ένας μεγαλύτερος ναός χρειαζόταν επειγόντως.[8]

Ο ναός Επεξεργασία

 
Το εσωτερικό του ναού

Ο τότε Αρχιεπίσκοπος Κολωνίας Καρδινάλιος Γιόζεφ Φρινγκς είχε παρακολουθήσει τη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού, η οποία ασχολήθηκε με τη συμμετοχή των πιστών στη Θεία Λειτουργία. Επεχείρησε να εισαγάγει τις νέες ιδέες στην αρχιεπισκοπή του και διείδε την ευκαιρία για έναν ριζικά διαφορετικό ναό, που θα πραγμάτωνε τη νέα προσέγγιση και θα ήταν αρκετά μεγάλος ώστε να χωράει τους πολλούς προσκυνητές.[3]

Ο Γκότφρηντ Μπεμ, που είχε ήδη σχεδιάσει πολλούς ναούς, σχεδίασε τον νέο ναό του Neviges[2][5] το 1963 και έλαβε μέρος σε διεθνή διαγωνισμό ως ένας από 17 αρχιτέκτονες. Δεν κέρδισε σε έναν «πρώτο γύρο», το αποτέλεσμα του οποίου δυσαρέστησε τον Καρδινάλιο.[2] Ο Μπεμ παρουσίασε ένα αναθεωρημένο μοντέλο στον καρδινάλιο, ο οποίος ήταν τότε σχεδόν τυφλός, αλλά μπορούσε να αποκτήσει εμπειρία του σχεδίου αγγίζοντας τη μακέτα, και τελικώς το προέκρινε.[3] Το έργο ανατέθηκε στον Μπεμ τον Ιούνιο του 1964 και η ανέγερση άρχισε δύο χρόνια αργότερα.[8] Ο καινούργιος ναός καθαγιάσθηκε[5] στις 22 Μαΐου 1968. Είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος ναός της Αρχιεπισκοπής Κολωνίας μετά τον Καθεδρικό Ναό της Κολωνίας. με χωρητικότητα 6 χιλιάδων πιστών.[8]

Ο ναός είναι ένα κτήριο από σκυρόδεμα («μπετόν»), με στέγη από το ίδιο υλικό που μοιάζει με τέντες, κρυστάλλους ή μια πόλη.[8] Το όλο συγκρότημα θυμίζει ένα αφηρημένο κυβιστικό γλυπτό.[8] Η αίθουσα εισόδου (νάρθηκας) είναι χαμηλοτάβανη και διατηρείται σε ημίφως, ώστε να καθίσταται η Αγία Τράπεζα, που φωτίζεται από μεγάλα υαλογραφημένα παράθυρα, το φωτεινότερο σημείο του εσωτερικού.[3] Η προσέγγιση από την είσοδο στην Αγία Τράπεζα είναι καμπυλόγραμμη.[9] Το εσωτερικό αποσκοπεί στο να προσομοιάζει με μια αρχαία Αγορά (φόρουμ), ακολουθώντας τη συζήτηση στη Δεύτερη Σύνοδο του Βατικανού. Σημειώνει μια ριζική μετάβαση από τις περίτεχνα διακοσμημένες εκκλησιές του διαχωρισμού του ποιμνίου από την Αγία Τράπεζα.[3] Από την άλλη, είναι διαθέσιμοι χώροι πιο «προσωπικοί» για πιο «ιδιωτική» προσευχή: το Gnadenkapelle («Παρεκκλήσιον της Χάριτος») με άγαλμα της Παναγίας, το Sakramentskapelle («Παρεκκλήσιον των Μυστηρίων») και η Unterkirche (υπόγειος ναός κάτω από τον κυρίως ναό).[9]

Χαρακτηριστικά Επεξεργασία

Ο Μπεμ σχεδίασε και τα μεγάλα παράθυρα, όπως το πράσινο Schlangenfenster («Παράθυρο του όφεως»)[3] και το ερυθρό Rosenfenster («Παράθυρο του ρόδου»), με το ρόδο να αποτελεί ένα επαναλαμβανόμενο μοτίβο σε όλο τον ναό.[8] Το Mariensäule («Στήλη της Μαρίας») που βαστάζει το άγαλμα της Παναγίας, η Αγία Τράπεζα και η υπερυψωμένη πρόθεση που φιλοξενεί τα Τίμια Δώρα, σχεδιάσθηκαν από τον Έλμαρ Χίλεμπραντ, γλύπτη από την Κολωνία.[8]

Αρχικώς ο ναός είχε ένα αρμόνιο (ηλεκτρονικό όργανο χωρίς αυλούς). Πραγματικό εκκλησιαστικό όργανο εγκαταστάθηκε και εγκαινιάσθηκε τον Μάιο του 2010. Στην πραγματικότητα ήταν ένα παλαιότερο όργανο, που κατασκευάσθηκε το έτος 1976 από τη γερμανική εταιρεία Stockmann (Gebrüder Stockmann) για τον Ναό του Αγίου Αντωνίου του Χίλντεσχαϊμ.[10]

Αποδοχή Επεξεργασία

Ο αρχιτέκτονας Γκότφρηντ Μπεμ έγινε διεθνώς γνωστός με την ανέγερση του ναού αυτού, ο οποίος συζητείτο ήδη από τη φάση της ανεγέρσεώς του[9]. Ο ναός μαζί με το Δημαρχείο του Bensberg, που ανεγέρθηκε την ίδια εποχή, θεωρούνται τα πλέον ώριμα κτήρια του Μπεμ από σκυρόδεμα και απετέλεσαν τη βάση για να τιμηθεί αρκετά αργότερα με το κορυφαίο αρχιτεκτονικό Βραβείο Πρίτσκερ. Ο αρχιτέκτονας συνειδητοποίησε τη λειτουργική μεταρρύθμιση προς τη συμμετοχή και τη διαφάνεια της κοινότητας στη Θεία Λειτουργία (Gemeinschaft, Mitwirkung und Transparenz im Gottesdienst).[9] Ο ναός του Neviges έγινε το σήμα-κατατεθέν του Μπεμ[3] και θεωρείται ως μία από τις σημαντικές «χωρικές δημιουργίες» της αρχιτεκτονικής του 20ού αιώνα.[2][9]

Δείτε επίσης Επεξεργασία


Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Goldmann, A.J. «Gottfried Böhm, Master Architect in Concrete, Dies at 101». NY Times. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Kien, Karl. «The Many-layered Concrete Rock: The Pilgrimage Church in Neviges». karl-kiem.net. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2020. 
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 Dittrich, Monika (2 Μαΐου 2018). «50 Jahre Mariendom in Neviges / Beten im Beton». Deutschlandfunk (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2020. 
  4. 4,0 4,1 4,2 «Diebstahl in Neviges: Diebe stehlen Gnadenbild und geben es wieder zurück» (στα γερμανικά). Kölner Stadt-Anzeiger. 6 February 2016. https://www.ksta.de/nrw/unbekannte-taeter-stehlen-gnadenbild-sote-23560356. Ανακτήθηκε στις 23 January 2020. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «Brutalist buildings: Pilgrimage Church, Neviges by Gottfried Böhm». dezeen.com. Ανακτήθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2016. 
  6. Federbusch, Stefan (12 Ιανουαρίου 2020). «Neviges sagt Danke / Abschied der Franziskaner von Neviges». franziskaner.net (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2020. 
  7. «Die Zukunft des Franziskanerklosters in Neviges / Umfassende Strukturveränderungen der Ordensprovinz». franziskaner.net (στα Γερμανικά). 17 Απριλίου 2019. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2020. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 8,4 8,5 8,6 «Mariendom "Maria, Königin des Friedens"». wallfahrt-neviges.de (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Αυγούστου 2022. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2020. 
  9. 9,0 9,1 9,2 9,3 9,4 «Velbert-Neviges / Maria, Königin des Friedens / Forum unter Felsen». strasse-der-moderne.de (στα Γερμανικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2020. 
  10. Schilling, Daniel (23 Μαΐου 2017). «Seit dem Hochfest Christi Himmelfahrt 2010 hat der Wallfahrtsdom in Neviges eine echte Pfeifenorgel». pastor-daniel-schilling.de (στα Γερμανικά). Ανακτήθηκε στις 23 Ιανουαρίου 2020. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία