Ξημερώνει (ταινία)

Δραματική ταινία του Μαρσέλ Καρνέ (1939)

Το Ξημερώνει (γαλλικά: Le jour Se lève‎‎) είναι Γαλλική αστυνομική δραματική ταινία του 1939 σε σκηνοθεσία του Μαρσέλ Καρνέ και σενάριο του Ζακ Πρεβέρ βασισμένο σε μια ιστορία του Ζακ Βόιτ. Πρωταγωνιστούν οι Ζαν Γκαμπέν και η Ζακλίν Λορέν.

Ξημερώνει
(Le jour Se lève)
ΣκηνοθεσίαΜαρσέλ Καρνέ[1][2]
ΣενάριοΖακ Πρεβέρ
ΠρωταγωνιστέςΖαν Γκαμπέν[2], Jules Berry[2], Αρλετί[2], Ζακλίν Λορέν, Μπερνάρ Μπιλιέρ, Marcel Pérès, Albert Malbert, Αντρέ Νικόλ, Annie Cariel, Arthur Devère, Gabrielle Fontan, Georges Douking, Georges Gosset, Germaine Lix, Guy Rapp, Henri Farty, Jacques Baumer, Léonce Corne, Μαντλέν Ρουσέτ, Mady Berry[2], Marcel Melrac, Μαρσέλ Περέζ, Marcel Rouzé, Max Rogerys, Ρενέ Μπεργκερόν, René Génin και Robert Leray
ΜουσικήΜορίς Ζωμπέρ
ΦωτογραφίαAndré Bac, Philippe Agostini και Κουρτ Κούραντ
ΜοντάζRené Le Hénaff
ΕνδυματολόγοςBoris Bilinsky
ΔιανομήNetflix
Πρώτη προβολή9  Ιουνίου 1939[3]
Διάρκεια86 λεπτά
ΠροέλευσηΓαλλία
ΓλώσσαΓαλλικά
Ο Ζαν Γκαμπέν σε σκηνή της ταινίας

Η ταινία αναγνωρίζεται ως ένα από τα κύρια παραδείγματα του ποιητικού ρεαλισμού κατεύθυνσης του γαλλικού κινηματογράφου.[4]

Πλοκή Επεξεργασία

Σε μια πολυκατοικία, ένας φόνος συμβαίνει. Στην απαίτηση της αστυνομίας που φτάνει εκεί, ο ενοικιαστής να ανοίξει την πόρτα, ο Φρανσούα βρίζοντας πυροβολεί με αρκετές σφαίρες προς την πόρτα. Η περιοχή αποκλείεται από χωροφύλακες και λίγο αργότερα, από την οροφή του απέναντι σπιτιού, η αστυνομία πυροβολεί προς το δωμάτιο. Σε ένα σκοτεινό παραμορφωμένο σπίτι, ο Φρανσουά αρχίζει να θυμάται τα προηγούμενα γεγονότα που τον οδήγησαν να κάνει έναν φόνο.

Ο Φρανσουά, ένας απλός εργαζόμενος σε ένα χυτήριο, γνωριζει ένα όμορφο κορίτσι που πουλά λουλούδια, την Φρανσουάζ, στην οποία αμέσως αισθάνεται συμπάθεια. Οι δυο τους έχουν πολλά κοινά: παρόμοια ονόματα, ορφανοί από γονείς και μεγαλωμένοι σε ενα ορφανοτροφείο. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, η σχέση τους εξελίσσεται σε πιο στενή. Ταυτόχρονα, ο Φρανσουά βρισκεται σε μια σχεση με την ηθοποιό Κλάρα. Ο πρώην σύζυγός της, ο Βαλεντίν, είναι ένας εκπαιδευτής τσίρκου, ο οποίος συνδέεται μυστηριωδώς με την Φρανσουάζ, και δημιουργείται ένα ερωτικό τετράγωνο σχέσεων. Ο Βαλεντίν προσκαλεί τον Φρανσουά για να μιλήσουν και του λέει ότι είναι ο πάτερας της Φρανσουάζ, αλλά ο νεαρός δεν φαίνεται να πιστεύει τον εκπαιδευτή του τσίρκου. Ο Φρανσουά βρίσκει την Φρανσουάζ και της ανακοινώνει την αγάπη του προς αυτήν, ενώ την ίδια ημέρα ανακοινώνει στην Κλάρα την διάλυση της σχέσης τους, η οποία το δεχεται πολύ ηρεμα.

Λίγο αργότερα, ο Βαλεντίν πηγαινει στο διαμέρισμα του νεαρού άνδρα και, ανίκανος να αντισταθεί σωματικά στον Φρανσουά, προσπαθεί να τον ταπεινώσει ηθικά. Σε ενα μακρύ μονόλογο που κανει και μια συμπεριφορά του εκπαιδευτή διακρινεται ταυτοχρονα παθος και θεατρινισμός. Ο Βαλεντίν θαυμάζοντας τον εαυτό του με ναρκισσισμό, αναφέρει ότι ήρθε να σκοτώσει τον Φρανσουά, και του δείχνει ένα πιστόλι. Γεμάτος ειρωνεία, αφήνει υπονοουμενα λεγοντας οτι η Φρανσουάζ εχει ένα αμφιλεγόμενο παρελθόν, και ομολογεί οτι δεν είναι κόρη του στην πραγματικοτητα. Η ένταση στο δωμάτιο φτάνει στο αποκορύφωμά τηςκαι ο Φρανσουά αρπάζει το όπλο από τον Βαλεντίν και τον πυροβολεί θανάσιμα.

Χωρίς να διακινδυνεύσει η αστυνομία να εισέλθει στο διαμέρισμα μέσω της πόρτας, στέλνει δύο χωροφύλακες στην οροφή με εντολή να ρίξουν χειροβομβίδες δακρυγόνων στο δωματιο του νεαρού άνδρα. Προτού ομως οι χωροφύλακες φτασουν πανω στη οροφή, ο Φρανσουά αυτοπυροβολείται στην καρδιά και αυτοκτονεί.

Διανομή ρόλων Επεξεργασία

Παραγωγή Επεξεργασία

Η τελευταία προπολεμική ταινία του Καρνέ, γυρίστηκε στο Μόναχο και κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους τον Ιούνιο του 1939. [5]

Στην πραγματικοτητα, υπάρχουν μόνο τέσσερις σημαντικοί χαρακτήρες στην ταινία και ο σκηνοθέτης αφηγείται την ιστορία χρησιμοποιώντας 3 αναδρομές στο παρελθόν, οι οποίες ήταν καινοτόμες εκείνη την εποχή. Για να μεγιστοποιήσει την κλειστοφοβικότητα του δωματίου όπου βρίσκεται ο Γκαμπέν, ο Καρνέ απαίτησε η διακόσμηση να περιοριζόταν πραγματικά σε 4 τοίχους. Οι ηθοποιοί και τα μέλη του συνεργείου λήψης μπορούσαν να φύγουν από εκεί μόνο στην κορυφή.

Όπως και στην προηγούμενη ταινία των Καρνέ και Πρεβέρ Το λιμάνι των απόκληρων (1938), ο Ζαν Γκαμπέν, ο οποίος όχι μόνο έγινε ο κορυφαίος Γάλλος ηθοποιός εκείνης της περιόδου, αλλά και μια σχεδόν εικονική φυσιογνωμία του ποιητικού ρεαλισμού, πρωταγωνίστησε σε αυτήν την ταινία. Αυτό που έκανε ο Γκαμπέν σε αυτές τις ταινίες ήταν κάτι παρόμοιο με αυτό που πρότειναν οι Τζέιμς Ντιν και Μάρλον Μπράντο σε αμερικανικές ταινίες: αισθησιασμός και πάθος, που βρίσκονται εκτός των αποδεκτών τεχνικών θεάτρου.

Η ταινία απαγορεύτηκε να προβληθεί στη Γαλλία με λογοκρισία του καθεστώτος του Βισύ. Αναγνωρίστηκε ευρέως μετά την εκ νέου κυκλοφορία της το 1945.[6]

Υποψηφιότητες Επεξεργασία

Η ταινία υπηρξε υποψηφια το 1939 για το Κύπελλο Μουσολίνι, το οποίο εκείνη την εποχή ήταν το κύριο βραβείο του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας.

Ριμέικ Επεξεργασία

Το 1947, ο σκηνοθέτης Ανατόλ Λίτβακ γύρισε την αμερικανική εκδοχή της ταινίας με το στυλ του φιλμ νουάρ, με τίτλο Ατέλειωτη νύχτα (The Long Night). Στον ρόλο του Φρανσουά έπαιξε ο Χένρι Φόντα.[7] [8]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. www.imdb.com/title/tt0031514/. Ανακτήθηκε στις 7  Μαΐου 2016.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=1250.html. Ανακτήθηκε στις 7  Μαΐου 2016.
  3. www.imdb.com/title/tt0031514/releaseinfo.
  4. Steffen, James. «Le jour se lève». Turner Classic Movies. 
  5. Crowther, Bosley (July 30, 1940). «'Daybreak,' French Drama, With Jean Gabin, at Little Carnegie--'Doomed to Die' at the Rialto». The New York Times. https://www.nytimes.com/1940/07/30/archives/the-screen-daybreak-french-drama-with-jean-gabin-at-little.html. 
  6. Hames, Coco (27 Νοεμβρίου 2013). «Cahiers du Coco: Le Jour Se Leve». nashvillescene.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 1 Ιουλίου 2016. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2014. 
  7. Thomas, Nicholas, επιμ. (1990). «Le Jour se lève». International Dictionary of Films and Filmmaking: 1: Films. Chicago & London: St. James Press. σελ. 447. 
  8. Bawden, Liz-Anne, επιμ. (1976). «Le Jour se lève». The Oxford Companion to Film . Oxford: Oxford University Press. σελ. 373. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία