Οι Λεοπολδίδες, γερμ.: Luitpoldings ήταν μία μεσαιωνική δυναστεία, που κυβέρνησε το Γερμανικό δουκάτο της Βαυαρίας από κάποια στιγμή στα τέλη του 9ου αιώνα μέχρι το 985.

Προέλευση

Επεξεργασία

Η κάθοδος των Ανατολικών Φράγκων Λεοπολδιδών δεν έχει εξακριβωθεί οριστικά. Ο γενάρχης της οικογένειας, Λεοπόλδος μαργράβος της Βαυαρίας, πιθανότατα ήταν συγγενής της πρώιμης μεσαιωνικής οικογένειας των ευγενών Χουόζι (Huosi) και ίσως συγγενής με τη βασιλική Καρολίγγεια δυναστεία από τη μητέρα του βασιλιά Aρνούλφου, τη Λιούτσβιντ. Το 893 ο Aρνούλφος διόρισε τον Λεοπόλδο μάργραβο στην Καρινθία και την Παννονία, διαδεχόμενος τον Γουιλελμινίδη μάργραβο Ένγκελσαλκ Β΄ . Ο Λεοπόλδος μπόρεσε να διευρύνει τις Βαυαρικές κτήσεις του γύρω από το Ρέγκενσμπουργκ και στην παρακείμενη μαρκιωνία του Νόρντγκαου. Έγινε στρατιωτικός ηγέτης κατά τη διάρκεια των Ουγγρικών εισβολών και σκοτώθηκε στη μάχη του Πρέσμπουργκ το 907.

 
Το δουκάτο της Βαυαρίας το 952–976: δουκάτο Βαυαρίας, Ανατολική ή Ουγγρική μαρκιωνία, δουκάτο Καρνιόλης, μαργραβάτο Βερόνας.

Ενώ το βασίλειο της Γερμανίας εμφανίστηκε υπό την κυριαρχία του βασιλιά Κορράδου Α΄ και των διαδόχων του της βασιλικής Οθωνικής δυναστείας, ο γιος τού Λεοπόλδου και διάδοχος Aρνούλφος ο Κακός, υποστηριζόμενος από την τοπική αριστοκρατία, υιοθέτησε τον Βαυαρικό δουκικό τίτλο, αναδιοργάνωσε την άμυνα κατά των Ούγγρων εισβολέων και σύμφωνα με τα Χρονικά της εποχής Annales Ιuvavenses (Iuvavum = Σαλτσμπουργκ), έκτισε μία θέση σαν βασιλιά στην κατοικία του στο Ρέγκενσμπουργκ. Αναπόφευκτα παρενέβη στον Οθωνίδη βασιλιά Ερρίκο Α΄ της Γερμανίας, του οποίου την κυριαρχία αναγνώρισε τελικά το 921, λαμβάνοντας πολλά προνόμια για τον εαυτό του. Έχοντας ελευθερία, εκστράτευσε στα εδάφη του Πρεμυσλίδη Βεντσέσλαου δούκα της Βοημίας και το 933/34 εισέβαλε ακόμη και στο βασίλειο της Ιταλίας, προκειμένου να αποκτήσει το σιδηρούν στέμμα της Λομβαρδίας για τον γιο του Έμπερχαρντ, αν και χωρίς επιτυχία.

Ο Έμπερχαρντ είχε διαδεχτεί τον πατέρα του ως δούκας της Βαυαρίας το 937, ωστόσο, σύντομα συγκρούστηκε με τον βασιλιά Όθωνα Α΄ της Γερμανίας, ο οποίος δεν είχε καμιά πρόθεση να αποδεχθεί τη Βαυαρική αυτονομία. Ο Όθων Α΄ κήρυξε τον Έμπερχαρντ έκπτωτο και τον απέκλεισε τον επόμενο χρόνο και αντ' αυτού διόρισε δούκα τον αδελφό τού Αρνούλφου, τον Μπέρτολντ, αφού είχε παραιτηθεί από την άσκηση των Βαυαρικών ελευθεριών.

Ο Μπέρτολντ παρέμεινε πιστός υποστηρικτής του βασιλιά Όθωνα Α΄, ωστόσο μετά το τέλος τού Μπέρτολντ το 947 ο βασιλιάς αρνήθηκε να κληρονομήσει τον τίτλο ο γιος το Μπέρτολντ, ο Ερρίκος ο Νεότερος και παραχώρησε το Βαυαρικό δουκάτο στον ίδιο τον αδελφό του Ερρίκο Α΄, ο οποίος είχε νυμφευτεί την κόρη του Αρνούλφου, την Ιουδήθ . Το 976 ο Ερρίκος ο Νεότερος έλαβε μία ορισμένη αποζημίωση από τον βασιλιά Όθωνα Β΄ με το νεοσύστατο δουκάτο της Καρινθίας. Το 983 ανέκτησε ακόμη και τον τίτλο του δούκα της Βαυαρίας, ωστόσο, δύο χρόνια αργότερα έπρεπε να τον παραδώσει υποκύπτοντας στη δύναμη του Οθωνίδη Ερρίκου Β΄ του Εριστικού. Με το τέλος του το 989, οι Λεοπολδίδες εξέλιπαν.

Τα μέλη του Οίκου

Επεξεργασία

Λεοπόλδος (απεβ. 907), μάργραβος της Καρινθίας και της Άνω Παννονίας, κόμης στο Νόρντγκαου.

  • Aρνούλφος ο Κακός, δούκας της Βαυαρίας από το 907 έως το 937, έπρεπε να δεχτεί την επικυριαρχία του βασιλιά Ερρίκου Α΄ της Γερμανίας το 921.
    • Έμπερχαρντ, δούκας της Βαυαρίας από το 937 έως το 938, καθαιρέθηκε και αποκλείστηκε από τον βασιλιά Όθωνα Α΄ της Γερμανίας.
    • Aρνούλφος Β΄ (913 – 954), Βαυαρός παλατινός κόμης από το 938.
      • Μπέρτολντ του Ράιζενμπουργκ (930 – 999), Βαυαρός παλατινός κόμης.
    • Ιουδήθ, δούκισσα της Βαυαρίας (925 – 985), παντρεύτηκε τον Ερρίκο Α΄ (νεότερο αδελφό του βασιλιά Όθωνα Α΄) δούκα της Λοθαριγγίας το 939 – 940, δούκα της Βαυαρίας από το 948 έως το τέλος του το 955.
  • Μπέρτολντ, δούκας της Βαυαρίας μετά την εκτόπιση του ανιψιού του Έμπερχαρντ το 938 μέχρι το τέλος του το 947.

Μία σχέση με τον Βαυαρικό Οίκο του Βίττελσμπαχ είναι πιθανή, αν και δεν έχει αποδειχθεί: ο παλατινός κόμης Αρνούλφος Β΄ περί το 940 είχε ένα κάστρο που χτίστηκε στο Σάυερν. Οι απόγονοι του Όθωνα Α΄ κόμη του Σάυερν (απεβ. πριν τις 4 Δεκεμβρίου 1072), που τεκμηριώθηκαν ως επιμελητές (vogt) του Φράιζινγκ το 1047, χαρακτηρίζονται ως πρόγονοι των Βίττελσμπαχ.

Γενεαλογία ων Λεοπολδιδών

Επεξεργασία
Λεοπόλδος
ΟΙΚΟΣ ΛΕΟΠΟΛΔΙΔΩΝ
σύζ. Κουνιγούνδη της Σουαβίας
(Αχαλολφίδες)
Αρνούλφος
δούκας της Βαυαρίας
Μπέρτολντ
δούκας της Βαυαρίας
Ιουδήθ
συζ. Ερρίκος Α΄ των Οθωνιδών
δούκας της Βαυαρίας
Έμπερχαρντ
δούκας της Βαυαρίας
Ερρίκος Γ΄
δούκας της Βαυαρίας