Οικία Μεχμέτ Αλή Πασά

διατηρητέο κτίριο

Συντεταγμένες: 40°55′52.788″N 24°24′53.024″E / 40.93133000°N 24.41472889°E / 40.93133000; 24.41472889

Η οικία Μεχμέτ Αλή γνωστή και ως οικία Μοχάμετ Άλι είναι ιστορικό μνημείο στην Καβάλα. Ήταν το μεγαλύτερο σπίτι της πόλης την περίοδο κατά την οποία κτίστηκε.

Οικία Μεχμέτ Αλή
Η οικία
Χάρτης
Γενικές πληροφορίες
Είδοςκτήριο
ΔιεύθυνσηΠλατεία Μωχάμετ Άλη
Γεωγραφικές συντεταγμένες40°55′53″N 24°24′53″E
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Καβάλας
Τοποθεσία[Καβαλα]
ΧώραΕλλάδα
Έναρξη κατασκευής1780
Λειτουργία1787
ΙδιοκτήτηςΔήμος Καβάλας
Τεχνικές λεπτομέρειες
Όροφοι2
Προστασίααρχαιολογικός χώρος στην Ελλάδα και διατηρητέο κτήριο στην Ελλάδα
Commons page Πολυμέσα

Ιστορία και περιγραφή Επεξεργασία

Η πρώτη εντύπωση μπαίνοντας στο εσωτερικό της οικίας είναι ότι μεταφέρει τον επισκέπτη στην Καβάλα του 18ου αιώνα, την πόλη όπου ο μετέπειτα κυβερνήτης της Αιγύπτου γεννήθηκε και έζησε μέχρι την ηλικία των τριάντα ετών. Ο Μεχμέτ Αλή, αν και δεν γεννήθηκε στο σπίτι που σήμερα είναι γνωστό ως «Οικία Μεχμέτ Αλή», εντούτοις έζησε εκεί ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής του. Συγκεκριμένα πιστεύεται ότι έζησε εκεί πέρα από το 1787 μέχρι –περίπου– το 1800.

Το κτήριο, το οποίο κατασκευάστηκε τη δεκαετία του 1780, με εμβαδόν 330 τ.μ., ήταν το μεγαλύτερο σπίτι στην πόλη της Καβάλας εκείνη την εποχή. Στις μέρες μας θεωρείται ένα από τα λαμπρότερα εν Ελλάδι σωζόμενα δείγματα οθωμανικής αρχιτεκτονικής του 18ου αιώνα.[1] Έχει δύο ορόφους και διαθέτει χαμάμ καθώς και δυνατότητα θέρμανσης. Το χαμάμ καθώς και τα δωμάτια διαμονής, φαγητού, ύπνου και ψυχαγωγίας βρίσκονται στον δεύτερο όροφο. Υπάρχουν τζάκια σε όλα τα δωμάτια της οικίας πράγμα που υποδηλώνει την ιδιαίτερη κοινωνική θέση και την οικονομική ευμάρεια του ιδιοκτήτη.[2] Η οικία βρίσκεται σε τέτοια θέση, ώστε να έχει πανοραμική θέα απ’ όλες τις πλευρές. Απ’ την είσοδό της φαίνεται το λιμάνι της Καβάλας ενώ απ’ την άλλη πλευρά ‘βλέπει’ έναν πανέμορφο κόλπο. Έχει έναν μεγάλο κήπο στον οποίο φυλάσσεται μέχρι και σήμερα κομμάτι από τον τάφο της μητέρας του Μεχμέτ Αλή, το οποίο παλαιότερα βρίσκονταν στην πλατεία Ελευθερίας.

Στο κτήριο εφαρμόστηκε η χωριστή διάταξη των χώρων ανδρών και γυναικών (σελαμλίκ – ανδρώνας και χαρεμλίκ – γυναικωνίτης αντίστοιχα).[1] Στη νότια ενότητα βρίσκεται το σελαμλίκ, το οποίο περιλαμβάνει τους χώρους διαμονής και εργασίας των ανδρών καθώς και τους χώρους υποδοχής των επισκεπτών τους. Στη βόρεια ενότητα βρίσκεται το χαρεμλίκ που περιέχει τους χώρους των γυναικών, με τις εξυπηρετήσεις του καθημερινού νοικοκυριού και συγχρόνως τους περισσότερους ιδιωτικούς χώρους όλης της οικογένειας.[3]

Στις αρχές του 19ου αιώνα πραγματοποιήθηκαν εργασίες επισκευής και συντήρησης στην οικία του Μωχάμετ Άλη και τον κήπο της με την χρηματοδότηση του αιγυπτιακού κράτους και την υποστήριξη της βασιλικής οικογένειας της Αιγύπτου.[1]

Η οικία του Μοχάμετ Άλι, όπως και το Ιμαρέτ, ανήκουν στην αιγυπτιακή κυβέρνηση, ως βακουφική περιουσία. Το κτήριο τελεί υπό τη διαχείριση του Ερευνητικού Κέντρου ΜΟΗΑ, το οποίο ιδρύθηκε το 2006 και αποσκοπεί στον διαπολιτισμικό διάλογο μεταξύ της Ελλάδας, των χωρών της Μεσογείου και του ισλαμικού κόσμου. Το κτήριο πλέον λειτουργεί ως μουσείο,[1] διαθέτει πολυμέσα για την καλύτερη πληροφόρηση των επισκεπτών και διεξάγει διάφορες εκπαιδευτικές, ερευνητικές και πολιτιστικές δράσεις.[2]

Πλατεία Επεξεργασία

Εκτός από οικία την του Μεχμέτ Αλή, στην πλατεία Μεχμέτ Αλή, στη χερσόνησο της Παναγίας στην Καβάλα, υπάρχει και το άγαλμά του. Το άγαλμα δώρισαν οι Έλληνες της Αιγύπτου στην πόλη της Καβάλας και φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Κωνσταντίνο Δημητριάδη.[3][4]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 «Οικία Μοχάμετ Άλι – Ερευνητικό Κέντρο MOHA». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαΐου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2022. 
  2. 2,0 2,1 «Περιήγηση στην Οικία Μοχάμετ Άλι Πασά – Ερευνητικό Κέντρο MOHA». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 24 Ιουνίου 2022. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2022. 
  3. 3,0 3,1 «Οικία Μωχάμετ Άλη». Visit Kavala. Ανακτήθηκε στις 18 Ιουνίου 2022. 
  4. «Το Κονάκι του Μεχμέτ Αλή: Ένα διώροφο αρχοντόσπιτο στην Καβάλα, όπου μπορείτε να πιείτε και καφέ». travel.gr. 2022-04-25. https://www.travel.gr/experiences/to-konaki-toy-mechmet-ali-ena-diorofo-ar/. Ανακτήθηκε στις 2022-06-18. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία