Οικία Μπεζό

Οικία Μπεζό
Είδος	έπαυλη
Γεωγραφικές συντεταγμένες	36°51′30″N 10°20′21″E
Διοικητική υπαγωγή	Carthage
Χώρα	Τυνησία
Έναρξη κατασκευής	1928
Αρχιτέκτονας	Λε Κορμπυζιέ
Προστασία	κατηγοριοποιημένο μνημείο (από 2024)
	Πολυμέσα
	δεδομένα (π)

Η Οικία Μπεζό είναι μια οικιστική κατοικία στο Carthage Palace , στην Τύνιδα της Τυνησίας που σχεδιάστηκε από τον Ελβετό αρχιτέκτονα Le Corbusier το 1928. Το κτίριο αποτελεί το μοναδικό έργο του αρχιτέκτονα στην Τυνησία. Ο Le Corbusier σχεδίασε ολόκληρο το έργο από απόσταση. Ούτε αυτός ούτε κάποιο μέλος του προσωπικού του επισκέφθηκε την τοποθεσία πριν, κατά τη διάρκεια ή μετά την κατασκευή του κτιρίου. Το κτίριο παρουσιάζει ειδικό αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, λόγω της ιδιαιτερότητας της επίλυσης της τομής, καθώς και των παθητικών ενεργειακών συστημάτων που χρησιμοποιούνται, στα πλαίσια μίας βιοκλιματικής μελέτης. Όπως αναφέρεται στο έργο Oeuvre complète , τόμος 1, 1910-1929, του Le Corbusier, το πρόβλημα συνίστατο στην προσπάθεια αποφυγής του ήλιου, ενώ παράλληλα η λύση εξασφάλιζε συνεχή αερισμό στο σπίτι. Η τομή παρέχει τις ακόλουθες λύσεις: το σπίτι φέρει μια ομπρέλα που σκιάζει τα εσωτερικά δωμάτια, ενώ από το ισόγειο στο ανώτερο επίπεδο ο εσωτερικός χώρος ρέει από το ένα δωμάτιο στο άλλο. δημιουργώντας έτσι ένα σταθερό ρεύμα αέρα.

Ο Le Corbusier σχεδίασε δύο εκδοχές του κτιρίου. Η τελική εκτέλεση βασίστηκε σε ένα δεύτερο έργο που περιελάμβανε βασικές τροποποιήσεις.

Βασικές συνθετικές αρχές Επεξεργασία

Βασικές συνθετικές αρχές του κτιρίου αποτελούν η προσπάθεια αποφυγής του ήλιου, εφόσον στην περιοχή το κλίμα είναι εξαιρετικά θερμό, καθώς και ο κατακόρυφος και οριζόντιος αερισμός όλων των εσωτερικών δωματίων, μέσω της ροϊκής οργάνωσης του κτιρίου, ώστε να δημιουργείται ένα σταθερό ρεύμα αέρα.^[4]

Το κτίριο έχει δύο εισόδους. Από την κεντρική είσοδο ο επισκέπτης φτάνει σε ένα χώρο υποδοχής, όπου βρίσκεται το κεντρικό κατακόρυφο κλιμακοστάσιο, το οποίο κατέχει κεντροβαρική θέση στην κάτοψη, ενώ διατρέχει καθ΄ ύψος το κτίριο και επιτρέπει την πρόσβαση σε όλες τις στάθμες. Από τη δευτερεύουσα είσοδο στην πλάγια όψη είναι προσβάσιμα μερικά υπνοδωμάτια και βοηθητικοί χώροι στο ισόγειο, ενώ υπάρχει κατακόρυφη σύνδεση με τον πρώτο όροφο του κτιρίου.

Από εκεί ο επισκέπτης φτάνει στον πρώτο όροφο που βρίσκεται το διώροφο καθιστικό, η κουζίνα πίσω από το κλιμακοστάσιο και μία σειρά υπνοδωματίων που παρατάσσονται σε σειρά, κατά μήκος του κεντρικού διαδρόμου. Όλοι οι χώροι εκτονώνονται σε επιμήκη ημιυπαίθρειο χώρο στη νοτιοδυτική πλευρά του κτιρίου, ο οποίος προστατεύει τους εσωτερικούς χώρους από το ανεπιθύμητο νοτιοδυτικό φως.

Στον δεύτερο όροφο βρίσκεται ένα δεύτερο διώροφο καθιστικό με διαγώνια σχέση και οπτική επαφή με αυτό του πρώτου ορόφου, καθώς και μία σειρά από υπνοδωμάτια και δευτερεύοντες χώρους κατά μήκος του κεντρικού διαδρόμου. Τα υπνοδωμάτια είναι διώροφα και έχουν πατάρια στον όροφο.

Μέσω του κλιμακοστασίου φτάνεις στην τρίτη στάθμη που υπάρχει το πατάρι του διώροφου καθιστικού του δεύτερου ορόφου, καθώς και τα πατάρια των υπνοδωματίων, που εκτονώνονται σε ενιαίο ημιυπαίθρειο χώρο στη βορειοανατολική πλευρά του κτιρίου.

Μέσω ανεξάρτητης γραμμικής σκάλας είναι προσβάσιμο από το χώρο αυτό το τέταρτο επίπεδο του κτιρίου, που παραμένει ημιυπαίθρειο. Ολόκληρο το κτίριο στέφεται με πλάκα οπλισμένου σκυροδέματος, που δημιουργεί μία ανάλαφρη επίστεψη στην όψη και επιτρέπει το σκιασμό των εσωτερικών δωματίων, σαν μία μεγάλη ομπρέλα που προστατεύει το κτίριο από την υπερθέρμανση. Στην ίδια λογική κινούνται και οι ημιυπαίθρειοι χώροι που περιβάλλουν πολλά δωμάτια.

Τομή Επεξεργασία

Βασικό στοιχείο της συνθετικής δομής του κτιρίου και εργαλείο για την επίτευξη του ροϊκού χώρου, που θα επιτρέψει το φυσικό δροσισμό και αερισμό του κτιρίου αποτελεί η τομή. Αυτό επιτυγχάνεται με τις παρακάτω συνθετικές επιλογές:

Το κατακόρυφο κεντρικό κλιμακοστάσιο διατρέχει καθ΄ ύψος όλους τους ορόφους επιτρέποντας τη διέλευση του αέρα σε όλο το κτίριο, λειτουργώντας ως ηλιακή καμινάδα. Ο ψυχρός αέρας ανεβαίνει μέσω του κλιμακοστασίου προς τα πάνω και μετατρέπεται σε θερμό που διαφεύγει από το κτίριο.
Η αντιστροφή των βασικών διώροφων χώρων του κτιρίου και των ημιυπαίθρειων χώρων, εκτός από τη δημιουργία ενός ενδιαφέροντος αρχιτεκτονικού συντακτικού επιτρέπει τη διαγώνια οπτική και λειτουργική συσχέτιση των χώρων και δημιουργεί μία ροή μέσα στο κτίριο προς διάφορες διευθύνσεις. Αυτή η αντιστροφή γράφει στην όψη του κτιρίου ως αλληλοδιαδοχή διώροφων κλειστών και ημιυπαίθρειων χώρων και ως ολίσθηση δύο π στοιχείων σε τομή, δημιουργώντας ιδιαίτερες ποιότητες στο εσωτερικό του κτιρίου.
Η κατακόρυφη και διαγώνια συσχέτιση των χώρων, η έννοια του διπλού ύψους χώρου, το πατάρι, το ημιυπαίθρειο δώμα αποτελούν ιδιαίτερες χωρικές ποιότητες που επιτρέπει η τομή σαν εργαλείο παραγωγής του χώρου.

Οι ημιυπαίθρειοι χώροι και η μεγάλη πλάκα του δώματος, που επιτρέπουν την ηλιοπροστασία των χώρων που βάλλονται από τον ήλιο, καθώς και η βιοκλιματική μελέτη του κτιρίου, αποτελούν πρωτίστως αποτέλεσμα της μελέτης της τομής του κτιρίου.