Οικογένεια Φράνκεν

οικογένεια Φλαμανδών ζωγράφων

Η οικογένεια Φράνκεν ήταν οικογένεια καλλιτεχνών, οι κυριότεροι από τους οποίους δραστηριοποιήθηκαν στην Αμβέρσα κατά τον 16ο και τον 17ο αιώνα. Πολλά από τα μέλη τριών γενεών τους είχαν τα ίδια μικρά ονόματα, Φρανς, Χιερόνυμους και Αμπρόσιους. Εκείνη την εποχή κάτι παρόμοιο ήταν πολύ βολικό ως μέσον προώθησης των καλλιτεχνικών δημιουργιών και εξασφάλιζε και τη συνέχεια της οικογενειακής "επιχείρησης", αλλά σήμερα έχει οδηγήσει σε σύγχυση σχετικά με την απόδοση των έργων τέχνης στους αντίστοιχους δημιουργούς τους, καθώς αυτά δεν έχουν σημαντικές υφολογικές διαφορές ή διαφορές στην εκτέλεσή τους, ανάλογα με το ποιο μέλος της οικογένειας τα δημιούργησε. Η σύγχυση επιδεινώνεται από την πρακτική που ακολούθησαν ορισμένα μέλη της οικογένειας: Όταν ο γιος του Φρανς Ι, ο Φρανς ΙΙ, έφθασε στην ωριμότητα και άρχισε να πωλεί τα έργα του, ο πατέρας του άρχισε να προσθέτει στην υπογραφή του το "de oude" (ο πρεσβύτερος), για να διακρίνεται από τον γιο του, ο οποίος υπέγραφε έκτοτε ως "de jonge" (ο νεότερος). Αυτό όμως συνεχίστηκε στην επόμενη γενεά, όταν ο γιος του Φρανς ΙΙ, ο Φρανς ΙΙΙ άρχισε με τη σειρά του να πωλεί τα έργα του, ο πατέρας του υπέγραφε επίσης ως "de oude" (ο πρεσβύτερος) και ο Φρανς ΙΙΙ υπέγραφε ως "de jonge" (ο νεότερος).

Το ερμάριο του συλλέκτη έργων τέχνης, Χιερόνυμους Φράνκεν II, 1621

Οικογενειακό δένδρο Επεξεργασία

Νικολάες Φράνκεν Επεξεργασία

 
Χιερόνυμους Φράνκεν ΙΙ, Το δείπνο του φτωχού

Ο ιδρυτής της δυναστείας καλλιτεχνών ήταν ο Νικολάες Φράνκεν, γνωστός και ως Νικολάες Φράνκεν φαν Χέρενταλς, καθώς γεννήθηκε γύρω στα 1520 στην κωμόπολη Χέρενταλς πριν μετοικήσει στην Αμβέρσα περί το 1580.[1] Νυμφεύτηκε την Λουκία φαν ντεν Μπρουκ (Lucia van de Broeck) από το Μέχελεν, με την οποία απέκτησαν πέντε παιδιά. Ο Νικολάες δραστηριοποιήθηκε στην Αμβέρσα, όπου απεβίωσε το 1596. Δεν διασώζεται κανένα από τα έργα του.[2]

Γιοι του Νικολάες Επεξεργασία

Ο Νικολάες Φράνκεν απέκτησε τρεις γιους, που έγιναν ζωγράφοι ύστερα από εκπαίδευση από τον πατέρα τους και τον Φρανς Φλόρις:

Γιοι του Φρανς Ι Επεξεργασία

 
Φρανς Φράνκεν ΙΙ, Η παραβολή του Ασώτου Υιού, περ. 1610

Ο Φρανς Ι εκπαίδευσε στην τέχνη του τέσσερις γιους του:

  • Τόμας Φράνκεν (1574 - 1625), ο οποίος δραστηριοποιήθηκε στην Αμβέρσα κατά την περίοδο 1600 - 1610, έχοντας πολυάριθμους μαθητές.[3]
  • Χιερόνυμους Φράνκεν ΙΙ (1578 - 1623): Εκπαιδεύτηκε από τον πατέρα του και είχε σημαντική συμβολή στην εξέλιξη της φλαμανδικής ζωγραφικής θεμάτων της καθημερινής ζωής.
  • Φρανς Φράνκεν ΙΙ (ο νεότερος, 1581 - 6 Μαΐου 1642): Εκπαιδευμένος από τον πατέρα του, έγινε ένα από τα επιφανέστερα μέλη της οικογένειας. Διαδραμάτισε σοβαρό ρόλο στην εξέλιξη της φλαμανδικής ζωγραφικής κατά το πρώτο ήμισυ του 17ου αιώνα μέσω των καινοτομιών του στη ζωγραφική της καθημερινότητας και την εισαγωγή νέας θεματολογίας.
  • Αμπρόσιους Φράνκεν ΙΙ (μετά το 1581 - 1632), εκπαιδευμένος από τον πατέρα του δραστηριοποιήθηκε στην Αμβέρσα.

Επόμενη γενεά Επεξεργασία

Ο Φρανς Φράνκεν ΙΙΙ (1607 - 1667) είναι ο τελευταίος με αυτό το όνομα που απολάμβανε καλλιτεχνικής φήμης. Έγινε μέλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της Αμβέρσας το 1639 και απεβίωσε στην Αμβέρσα το 1667. Ειδικότητά του η πρόσθεση μορφών σε αρχιτεκτονικές συνθέσεις ή τοπία άλλων καλλιτεχνών. Συχνά έκανε το "σταφάζ" (πληθύσμωση) στα έργα του Πίτερ Νέιφς του νεότερου. Σε γενικές γραμμές, οι μεγέθους ερμαρίου πίνακές του ακολουθούν το ύφος του πατέρα του, αλλά εμφανίζουν και ισχυρή επιρροή από το ύφος του Πέτερ Πάουλ Ρούμπενς. Γι' αυτό το λόγο αναφέρεται συχνά ως Rubensschen Francken (ο Φράνκεν του Ρούμπενς).[4]

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. Christa Grössinger, North-European panel paintings: catalogue of Netherlandish & German paintings before 1600 in English churches & colleges, Harvey Miller, 1992, p. 263
  2. Nicolaes Francken στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  3. Thomas Francken στο Ολλανδικό Ίδρυμα Ιστορίας της Τέχνης (Ολλανδικά)
  4. Liedtke , Walter A. (1984). Flemish paintings in the Metropolitan Museum of Art . New York: The Metropolitan Museum of Art. ISBN 0870993569. , p. 98

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία