Οικονομίες κλίμακας είναι ένας όρος των οικονομικών, που αναφέρεται στην μείωση του κόστους που επιτυγχάνει μια επιχείρηση αυξάνοντας την ποσότητα του παραγόμενου προϊόντος και χαρακτηρίζει την παραγωγή ενός οποιουδήποτε προϊόντος. Ένα προϊόν παρουσιάζει (θετικές) οικονομίες κλίμακας στην παραγωγή του, όταν η αύξηση όλων των εισροών κατά Χ, αυξάνει την τελική παραγωγή κατά περισσότερο από Χ. Για παράδειγμα: αν ένα εργοστάσιο φτιάχνει 2 μολύβια την ημέρα, τότε, φτιάχνοντας ένα όμοιο εργοστάσιο δίπλα του θα αυξήσει την παραγωγή σε περισσότερα από 4 μολύβια την ημέρα.

Η συχνότητα

Επεξεργασία

Αν και εκ πρώτης όψεως φαίνεται περίεργο, οικονομίες κλίμακας παρατηρούνται στην παραγωγή των περισσότερων προϊόντων. Αυτό οδηγεί και στην σαφή τάση μεγέθυνσης των επιχειρήσεων και συγκέντρωσης της παραγωγής σε λίγους και πολύ μεγάλους παίκτες. Στις αυτοκινητοβιομηχανίες, για παράδειγμα, οι σημερινοί κολοσσοί, όπως οι Daimler, Chrysler και Ford, κατασκευάζουν τόσα αυτοκίνητα και δρέπουν τέτοιες οικονομίες κλίμακας, που δεν μπορεί να τους ανταγωνιστεί μια μικρή εταιρεία με ασήμαντη παραγωγή.

Οι λόγοι που το μέγεθος φέρνει οφέλη είναι πολλοί:

  • Διαπραγματευτική δύναμη: Μεγαλύτερες εταιρείες έχουν μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη με τους προμηθευτές τους. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να αγοράζουν σε καλύτερες τιμές.
  • Διοικητικές οικονομίες: Μέχρι κάποιο μέγεθος εταιρείας, το διοικητικό προσωπικό ανεβαίνει υπό-γραμμικά στο μέγεθος της εταιρείας. Δηλαδή μια εταιρεία με 100 εργάτες χρειάζεται 10 διοικητικούς υπαλλήλους, ενώ μια εταιρεία με 200 εργάτες χρειάζεται μόνο 18 διοικητές κ.ο.κ.
  • Οικονομίες προώθησης: Το κόστος για διαφημίσεις και προώθηση των προϊόντων μοιράζεται σε περισσότερα προϊόντα όσο πιο μεγάλη είναι η εταιρεία.
  • Οικονομίες έρευνας: Μια μεγαλύτερη εταιρεία έχει μεγαλύτερα κίνητρα να αποκτήσει τεχνογνωσία και να χρησιμοποιήσει εξειδικευμένους υπαλλήλους, καθώς τα επιτεύγματά τους μοιράζονται σε περισσότερα προϊόντα.