Οι διαβολικές (διηγήματα)

συλλογή διηγημάτων του Ζυλ Μπαρμπέ ντ’ Ωρεβιγύ

Οι διαβολικές (γαλλικός τίτλος: Les Diaboliques) είναι ο τίτλος μιας συλλογής έξι διηγημάτων του Ζυλ Μπαρμπέ ντ’ Ωρεβιγύ, που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 1874 στο Παρίσι, αφού ο συγγραφέας αποσύρθηκε στο Κοταντέν για να τις ολοκληρώσει. Κάθε διήγημα παρουσιάζει την ιστορία μιας γυναίκας που διέπραξε μια πράξη πάθους, μοιχείας και εγκλήματος.[1]

Οι διαβολικές
ΣυγγραφέαςΖυλ Μπαρμπέ ντ’ Ωρεβιγύ
ΤίτλοςLes Diaboliques
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1874

Από τις έξι ιστορίες, οι τρεις είχαν δημοσιευτεί προηγουμένως: Η σκοτεινή πλευρά των χαρτιών μιας παρτίδας ουίστ (1850), Ο πιο όμορφος έρωτας του Δον Ζουάν (1861) και Η ευτυχία μέσα στο έγκλημα (1871) σε περιοδικά. Κεντρικό θέμα των ιστοριών είναι η συμπεριφορά κάποιων γυναικών, πάντα μυστηριωδών και απρόσιτων, απέναντι στον έρωτα, τη μοιχεία, τη δολοφονία, την εκδίκηση και την αγανάκτηση. Οι πράξεις τους φαίνεται να υπαγορεύονται από το πάθος ή την πλήξη.[2]

Οι προθέσεις του συγγραφέα ήταν να επεκτείνει τη συλλογή με άλλα διηγήματα. Στον πρόλογο, αναφέρει ότι όλες είναι αληθινές ιστορίες και συμπληρώνει ότι είναι οι πρώτες έξι από δώδεκα και θα δημοσιεύσει τις υπόλοιπες έξι αν αρέσουν στο κοινό.[3]

Η πρώτη εκτύπωση των 2.200 αντιτύπων εξαντλήθηκε σε τέσσερις ημέρες. Το σκάνδαλο που ακολούθησε ώθησε τον Εισαγγελέα του Παρισιού να κατασχέσει τα 480 αντίτυπα υπό εκτύπωση με την κατηγορία της προσβολής της δημόσιας ηθικής. Η δίκη δεν έγινε μόνο χάρη στην παρέμβαση του Λεόν Γκαμπετά. Μια νέα έκδοση εμφανίστηκε στη συνέχεια το 1882.

Σήμερα θεωρείται ίσως το πιο επιτυχημένο και το πιο γνωστό έργο του συγγραφέα. Το έργο μεταφράστηκε στα ελληνικά το 1989.[4]

Τα διηγήματα Επεξεργασία

 
Η κρεμεζί κουρτίνα. Εικονογράφηση του 1879
  • Η κρεμεζί κουρτίνα αποτελείται από δύο ιστορίες: Ο υποκόμης ντε Μπρασάρ και ο αφηγητής ταξιδεύουν μέσα στη νύχτα όταν η άμαξα σταματά σε ένα χωριό. Στη θέα ενός παραθύρου με κρεμεζί κουρτίνα, ξυπνούν οι αναμνήσεις του υποκόμη και αφηγείται μια ιστορία που διαδραματίσθηκε χρόνια πριν, όταν ήταν νέος αξιωματικός και είχε νοικιάσει ένα δωμάτιο σ' αυτό το σπίτι: Εκεί γνώρισε την κόρη των ιδιοκτητών, την Αλμπέρτ, η οποία μόλις είχε ολοκληρώσει τις σπουδές της σε μοναστήρι. Παρά την εξωτερική της ψυχρότητα, η Αλμπέρτ τον παρέσυρε σε μια κρυφή σχέση που κράτησε σχεδόν έξι μήνες, πριν διακοπεί από τον θάνατό της υπό τραγικές και μυστηριώδεις συνθήκες.[5]
  • Η εκδίκηση μιας γυναίκας είναι η ιστορία μιας πλούσιας περήφανης Ισπανίδας αριστοκράτισσας, της δούκισσας της Σιέρα Λεόνε, που για να εκδικηθεί τον ψυχρό και βάναυσο σύζυγό της για τη δολοφονία του αγαπημένου της φθάνει στο σημείο να μετατραπεί σε κοινή πόρνη για να ατιμάσει το όνομά του.
  • Ο πιο όμορφος έρωτας του Δον Ζουάν: ο ηλικιωμένος κόμης Ραβίλα ντε Ραβιλές, καλεσμένος σε δείπνο από 12 παλιές ερωμένες του, κυρίες της καλύτερης κοινωνίας του Παρισιού, μετά από προτροπή τους αφηγείται την ιστορία του πιο όμορφου έρωτά του που ήταν ο έρωτας που ενέπνευσε άθελά του στο 13χρονο κοριτσάκι μιας ερωμένης του, γεγονός που πληροφορήθηκε πολλά χρόνια αργότερα.[6]
 
Ο πιο όμορφος έρωτας του Δον Ζουάν. Εικονογράφηση του 1879
  • Σε ένα δείπνο αθέων: Κατά τη διάρκεια ενός δείπνου μεταξύ παλαιών Γάλλων επαναστατών και στρατιωτών, ένας από τους καλεσμένους σχολιάζει δεικτικά την παρουσία ενός συνδαιτημόνα στην εκκλησία, ο οποίος για να δικαιολογηθεί διηγείται την ιστορία του: Όταν ήταν αξιωματικός, είχε σχέσεις με τη σύντροφο του συνταγματάρχη του, η οποία είχε και πολλούς άλλους εραστές. Η γυναίκα έμεινε έγκυος αλλά λίγους μήνες μετά τη γέννηση το παιδί πέθανε — και ο συνταγματάρχης, υποτιθέμενος πατέρας, τρελός από θλίψη κράτησε την καρδιά του παιδιού. Όταν ανακάλυψε τις απιστίες της, πέταξε την καρδιά. Ο Μενίλ έσωσε τότε τη μικρή καρδούλα και θέλοντας να βρει επιτέλους ανάπαυση την παρέδωσε σε έναν ιερέα της εκκλησίας.[7]
  • Η ευτυχία μέσα στο έγκλημα: Ο γιατρός Τορτύ και ο αφηγητής περπατούν στον Βοτανικό κήπο στο Παρίσι, όπου ένα ζευγάρι τραβά την προσοχή του αφηγητή. Είναι ο κόμης Σερλόν ντε Σαβινί και η σύζυγός του Οτ-Κλερ. Ο γιατρός Τορτύ αφηγείται την ιστορία τους την οποία παρακολούθησε ως γιατρός και φίλος τους: Η νεαρή γυναίκα, όμορφη και έμπειρη στην ξιφασκία και ο κόμης ερωτεύτηκαν. Για να απαλλαγούν από τη σύζυγο του κόμη και να ζήσουν μαζί, σχεδίασαν και πραγματοποίησαν ένα διαβολικό σχέδιο. Στη συνέχεια, το ζευγάρι έζησε ευτυχισμένο, χωρίς την παραμικρή ενοχή.
  • Η σκοτεινή πλευρά των χαρτιών μιας παρτίδας ουίστ: Σε μια μικρή πόλη στην ακτή της Μάγχης όπου η μόνη διασκέδαση είναι οι κοινωνικές συναθροίσεις με χαρτοπαιξία, ο κρυφός έρωτας μιας γυναίκας, της κόμισσας ντε Στασβίλ και της νεαρής κόρης της με έναν Σκωτσέζο χαρτοπαίκτη του ουίστ, καταλήγει σε έγκλημα, γεγονότα που αποκαλύφθηκαν χρόνια μετά τον θάνατο των γυναικών. Εδώ, ο Μπαρμπέ πραγματεύεται ένα θέμα που του αρέσει ιδιαίτερα: το ψέμα και την υποκρισία.[8]

Θέματα Επεξεργασία

Οι διαβολικές, οι γυναίκες που βρίσκονται στο επίκεντρο των ιστοριών είναι αινιγματικές, μερικές φορές σχεδόν εξωπραγματικές. Ο αναγνώστης δεν έχει ποτέ πρόσβαση στις σκέψεις τους, εκτός από την Εκδίκηση μιας γυναίκας που είναι μια ενδιαφέρουσα εξαίρεση, και κατανοεί τη συμπεριφορά τους με τη βοήθεια του αφηγητή. Το τέλος είναι σύντομο και απροσδόκητο, όπως συχνά σε ένα διήγημα, και αφήνει στον αναγνώστη απορίες, τα διηγήματα τελειώνουν πάντα αφήνοντας κάτι ανείπωτο που ο αναγνώστης συμπληρώνει με τη φαντασία του. Σ' αυτή την ημιτελή αποκάλυψη βρίσκεται όλη η γοητεία αυτών των ιστοριών.[1]

Τα κύρια θέματα είναι: ο έρωτας, η μοιχεία, η δολοφονία, η εκδίκηση, η μνησικακία, το ψέμα και η υποκρισία. Αυτά τα θέματα βυθίζουν τον αναγνώστη σε ένα σκανδαλώδες περιβάλλον, το οποίο οδήγησε τον συγγραφέα του να κατηγορηθεί για ανηθικότητα. Ωστόσο, όντας πιστός Καθολικός, ο Μπαρμπέ διευκρινίζει στον πρόλογό του ότι παρουσιάζει αυτές τις ιστορίες για να προκαλέσει φρίκη με τη συμπεριφορά των γυναικών και να παραδειγματίσει, και έτσι επιτελεί χριστιανικό έργο. Επομένως, η συλλογή υποτίθεται ότι είναι διδακτική, αλλά η απουσία της θείας χάρης τείνει να της δώσει μια σατανική διάσταση.[2]

Διασκευές Επεξεργασία

Τα διηγήματα έχουν διασκευασθεί σε κινηματογραφικές και τηλεοπτικές ταινίες, σε κόμικς και ραδιοφωνικές αναγνώσεις.[9]

  • Die Rache einer Frau (1921), σε σκηνοθεσία Ρόμπερτ Βίνε, βασισμένο στο διήγημα Η εκδίκηση μιας γυναίκας.[10]
  • Le rideau cramoisi (1953), σε σκηνοθεσία Αλεξάντρ Αστρύκ, βασισμένη στο διήγημα Η κρεμεζί κουρτίνα.[11]
  • Don Giovanni (1970), σε σκηνοθεσία Καρμέλο Μπένε, βασισμένο στο διήγημα Ο πιο όμορφος έρωτας του Δον Ζουάν.[12]
  • A Vingança de uma Mulher (2012), σε σκηνοθεσία της Ρίτα Αζεβέντο Γκόμες, βασισμένη στο διήγημα Η εκδίκηση μιας γυναίκας.[13]

Μετάφραση στα ελληνικά Επεξεργασία

  • Οι Διαβολικές, μετάφραση: Γιώργος Παρλαλόγλου, εκδόσεις Γνώση, 1989

Παραπομπές Επεξεργασία