Οι εξομολογήσεις (Ρουσσώ)

αυτοβιογραφικό έργο του Ζαν-Ζακ Ρουσώ

Οι Εξομολογήσεις (γαλλικός τίτλος: Les Confessions) είναι αυτοβιογραφικό βιβλίο του Ζαν-Ζακ Ρουσσώ. Δημοσιεύεται συχνά με τον τίτλο Οι Εξομολογήσεις του Ζαν Ζακ Ρουσσώ για να ξεχωρίσει από τις Εξομολογήσεις του Αγίου Αυγουστίνου. Καλύπτοντας τα πρώτα 53 χρόνια της ζωής του συγγραφέα, μέχρι το 1765, γράφτηκε από το 1765 έως το 1770, αλλά δημοσιεύτηκε το πρώτο μέρος το 1782, τέσσερα χρόνια μετά τον θάνατο του Ρουσσώ, και το δεύτερο μέρος το 1789, παρόλο που ο ίδιος είχε ήδη κάνει δημόσιες αναγνώσεις ορισμένων αποσπασμάτων.[3]

Οι εξομολογήσεις
Από εικονογράφηση του 1903
ΣυγγραφέαςΖαν Ζακ Ρουσσώ
ΤίτλοςLes Confessions
ΓλώσσαΓαλλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης1782
ΤόποςΓαλλία[1]
LC ClassOL15369804W[2]
LΤ ID29443
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Το έργο θεμελιώνει το σύγχρονο είδος της αυτοβιογραφίας και αποτελεί ένα σημαντικό κείμενο της γαλλικής λογοτεχνίας.[4]

Το έργο Επεξεργασία

Οι εξομολογήσεις αποτελούνται από δύο ξεχωριστά έργα, καθένα από τα οποία περιλαμβάνει έξι βιβλία. Τα βιβλία 1 έως 6 καλύπτουν τη ζωή του ως το 1740, γράφτηκαν μεταξύ 1765 και 1767 και εκδόθηκαν το 1782, ενώ τα βιβλία 7 έως 12 που αναφέρονται στη ζωή του από το 1741 ως το 1765, γράφτηκαν το 1769-1770 και εκδόθηκαν το 1789. Ο Ρουσσώ παραπέμπει σε ένα προγραμματισμένο τρίτο μέρος, που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Αν και το βιβλίο περιέχει ανακρίβειες, ιδιαίτερα στις ημερομηνίες, ο συγγραφέας παρέχει μια περιγραφή των εμπειριών που διαμόρφωσαν την προσωπικότητα και τις ιδέες του. Για παράδειγμα, ορισμένα μέρη της δικής του εκπαίδευσης παρουσιάζονται στην αφήγηση της ιδανικής εκπαίδευσης στο έργο του Αιμίλιος, ή Περί αγωγής.[5]

 
Εικονογράφηση του 1903

Το έργο του Ρουσσώ είναι αξιοσημείωτο ως μια από τις πρώτες αυτοβιογραφίες. Πριν από αυτό, οι δύο μεγάλες αυτοβιογραφίες ήταν οι Εξομολογήσεις του Αγίου Αυγουστίνου και η Ζωή της Αγίας Τερέζας. Ωστόσο, και τα δύο αυτά έργα επικεντρώθηκαν στις θρησκευτικές εμπειρίες των συγγραφέων τους. Οι Εξομολογήσεις ήταν μια από τις πρώτες αυτοβιογραφίες στις οποίες ένα άτομο έγραψε για τη ζωή του σχετικά με τις κοσμικές εμπειρίες και τα προσωπικά του συναισθήματα. [6]Ο Ρουσσώ είχε επίγνωση της μοναδικής φύσης του έργου του. Αρχίζει με τα περίφημα λόγια:

«Έχω αποφασίσει για μια επιχείρηση που δεν έχει προηγούμενο και η οποία, μόλις ολοκληρωθεί, δεν θα έχει μιμητή. Σκοπός μου είναι να δείξω ένα πορτρέτο με κάθε τρόπο πιστό στη φύση και ο άνθρωπος που θα απεικονίσω θα είναι ο εαυτός μου».

Λίγο μετά τη δημοσίευσή του, το παράδειγμά του ακολούθησαν πολλοί άλλοι συγγραφείς, μεταξύ άλλων ο Γκαίτε, ο Γουίλιαμ Γουόρντσγουορθ, ο Σταντάλ, ο Σατωμπριάν, ο Τόμας ντε Κουίνσι, ο Τζάκομο Καζανόβα και ο Βιττόριο Αλφιέρι που έγραψαν τις δικές τους αυτοβιογραφίες με παρόμοιο τρόπο.[7]

Το έργο διακρίνεται επίσης για τη λεπτομερή περιγραφή των πιο ταπεινωτικών και επαίσχυντων στιγμών του Ρουσσώ. Για παράδειγμα, αφηγείται ένα περιστατικό, όταν ήταν υπηρέτης, όπου αποκαλύπτει ότι αυτός είχε κλέψει μια κορδέλα, πράξη για την οποία ενοχοποιήθηκε η νεαρή μαγείρισσα που δούλευε στο σπίτι. [8]

Το αυτοβιογραφικό έργο του Ρουσσώ συνεχίζεται και στα έργα Ο Ρουσσώ κριτής του Ζαν-Ζακ (1772-1776, δημοσιεύθηκε το 1782) και Οι ονειροπολήσεις του μοναχικού οδοιπόρου (1776-78, δημοσιεύθηκε το 1782).[5]

Περιεχόμενο Επεξεργασία

 
Εικονογράφηση του 1903
  • Αρχικά περιγράφει τα δύσκολα παιδικά του χρόνια στη Γενεύη: η μητέρα του πέθανε στη γέννα, ο πατέρας του τον εγκατέλειψε σε ηλικία 10 ετών, βρέθηκε υπηρέτης ή μαθητευόμενος σε διάφορα σπίτια.
  • Η σχέση που ανέπτυξε με τη βαρώνη ντε Βαράνς ήταν καθοριστική, ο μεγαλύτερος έρωτας της ζωής του. Την αποκαλούσε «μητέρα» και σε ηλικία 20 ετών έγινε ερωμένη του.[9]
  • Το 1741 βρίσκεται στο Παρίσι, όπου ασχολείται με τη μουσική, περιγράφει τη φιλία του με τον Διαφωτιστή Ντενί Ντιντερό, και τη συγγραφή κειμένων κυρίως σχετικών με τη μουσική αλλά και την πολιτική οικονομία για την Εγκυκλοπαίδεια.
  • Το 1745 γνωρίζει την Τερέζ Λεβασέρ, με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά αλλά τα άφησε όλα σε ίδρυμα, γιατί δεν ήθελε να μεγαλώσουν φτωχικά. [10]
  • Το 1750 υποβάλει τη Διατριβή σχετικά με τις τέχνες και τις επιστήμες στον διαγωνισμό της Ακαδημίας της Ντιζόν και κερδίζει το πρώτο βραβείο.
  • Το 1752 έγραψε τους στίχους και τη μουσική της όπερας Ο μάντης του χωριού, η οποία παρουσιάστηκε στον βασιλιά Λουδοβίκο ΙΕ' που έμεινε τόσο ευχαριστημένος ώστε προσέφερε στον Ρουσσώ ισόβια σύνταξη, την οποία ο Ρουσσώ αρνήθηκε, αν και πέρασε σχεδόν τη μισή ζωή του φιλοξενούμενος ή εργαζόμενος ως γραμματέας σε μέγαρα αριστοκρατών.
  • Αναφέρεται στους κυρίως πλατωνικούς του έρωτες με κυρίες της αριστοκρατίας.
  • Η φράση που συχνά αποδίδεται στη Μαρία-Αντουανέτα: «Ας φάνε παντεσπάνι!» είναι στην πραγματικότητα μια φράση από τις Εξομολογήσεις του Ρουσσώ που χρησιμοποίησαν οι λιβελογράφοι εναντίον της: «Θυμάμαι τι απάντησε μια μεγάλη πριγκίπισσα όταν της είπαν ότι οι χωρικοί δεν είχαν ψωμί: «Αφήστε τους να φάνε παντεσπάνι» χωρίς να αναφέρει όνομα.
  • Αναφέρει τις οικονομικές δυσκολίες του καθώς δεν εισπράττει αυτά που πιστεύει ότι του αναλογούν από τα έσοδα των βιβλίων του που είχαν μεγάλη επιτυχία.
  • Τα προβλήματα με την έκδοση των βιβλίων του που σταδιακά τον ανάγκασαν να εγκαταλείψει τη Γαλλία και να εγκατασταθεί κοντά στο Νεσατέλ της Ελβετίας. [11]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Ζαν Ζακ Ρουσσώ, Οι εξομολογήσεις, απόσπασμα στα ελληνικά.

Ελληνική μετάφραση Επεξεργασία

  • Οι εξομολογήσεις του Ζαν Ζακ Ρουσσώ, (2 τόμοι), μετάφραση: Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου, εκδόσεις Ιδεόγραμμα, 1997

Παραπομπές Επεξεργασία