Η Οφρύς η κατοπτρική ή Ορχιδέα καθρέφτης (επιστ. ονομ. Ophrys speculum) ανήκει στην οικογένεια Ορχεοειδή (Orchidaceae)

Οφρύς η κατοπτρική
Οφρύς η κατοπτρική (Ophrys speculum), Περιοχή Αργαλαστής (Κάλαμος), Πήλιο, Μαγνησία
Οφρύς η κατοπτρική (Ophrys speculum), Περιοχή Αργαλαστής (Κάλαμος), Πήλιο, Μαγνησία
Συστηματική ταξινόμηση
Βασίλειο: Φυτά (Plantae)
Συνομοταξία: Αγγειόσπερμα (Magnoliophyta)
Ομοταξία: Μονοκοτυλήδονα (Liliopsida)
Τάξη: Ορχεώδη (Orchidales)
Οικογένεια: Ορχεοειδή (Orchidaceae)
Γένος: Οφρύς (Ophrys )
Διώνυμο
Οφρύς η κατοπτρική
(Ophrys speculum)

Link, 1799

Γεωγραφική κατανομή Επεξεργασία

Είδος με στενομεσογειακή κατανομή που απαντά σ’ όλη την Ελλάδα, εκτός από την Κεντρική-Ανατολική Μακεδονία[1] και τη Θράκη, σε φρύγανα, θαμνώνες, μεταξύ 0-600 μ.

Περιγραφή Επεξεργασία

Το γλωσσάριο είναι τρίλοβο, με τους πλάγιους λοβούς μικρούς παρόμοιους με τη βάση, ενώ ο μεσαίος μεγαλύτερος λοβός καλύπτεται από ένα γυαλιστερό γαλάζιο θυρεό που μοιάζει με κάτοπτρο (καθρέφτη), από τον οποίο παίρνει και το όνομα του το είδος, με πορτοκαλί ή λαδί περίγραμμα που περιβάλλεται από πυκνές, μακριές και παχιές σκουροκόκκινες ή ιώδεις τρίχες.[2]

Ανθίζει από Φεβρουάριο έως Απρίλιο. Η επικονίαση γίνεται αποκλειστικά από τα αρσενικά άτομα της σφήκας Dasyscolia ciliata τα οποία δελεάζονται από το άνθος, που μοιάζει με το θηλυκό έντομο αφού τόσο το άνθος όσο και η σφήκα είναι τριχωτά και ο γυαλιστερός γαλάζιος θυρεός στο γλωσσάριο μάλλον μιμείται την αντανάκλαση του ουρανού στα φτερά της σφήκας.[3] Επιπλέον, τα αρσενικά άτομα προσελκύονται από το άρωμα του άνθους που μοιάζει με τις φερομόνες που εκκρίνονται από τις θηλυκές σφήκες.

Υποείδη Επεξεργασία

Συνολικά υπάρχουν τρία υποείδη του Ophrys speculum, από τα οποία στην Ελλάδα απαντούν τα δύο: Ophrys speculum subsp. speculum (το πιο κοινό), Ophrys speculum subsp. regis-ferdinandii (στα νησιά του ανατολικού Αιγαίου), ενώ το τρίτο Ophrys speculum subsp. lusitanica κατανέμεται στην Ιβηρική χερσόνησο.

Πηγές Επεξεργασία

  • Πέτρου Ν., Πέτρου Μ. & Γιαννακούλας Μ. 2009, Ορχιδέες της Ελλάδας, Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης.
  • Φυτολογία, 2006, Εκδοτική Αθηνών
  • Lafranchis T. & Sfikas G. 2001, Flowers of Greece (Vol. IΙ)
  • Pignatti S. 1982, Flora d’ Italia (Vol. IΙI). Vol. 1–3. Bologna: Edagricole

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. «Ophrys Speculum, Οφρύς η κατοπτρική, Ορχιδέα καθρέφτης». ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΘΟΥΡΙΑΣ. 1 Απριλίου 2015. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Αυγούστου 2021. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2021. 
  2. «Ophrys speculum Link 1800 subsp. speculum». www.greekflora.gr. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2021. 
  3. «Ελληνικές Ορχιδέες Κατά Γένος - In situ | Ελληνική Εταιρία Φίλων της Ορχιδέας». www.greekorchidsociety.org. Ανακτήθηκε στις 20 Αυγούστου 2021. [νεκρός σύνδεσμος]