Ο συνταγματάρχης Σαμπέρ
Ο συνταγματάρχης Σαμπέρ (γαλλικός τίτλος: Le Colonel Chabert ) είναι νουβέλα του Γάλλου μυθιστοριογράφου και θεατρικού συγγραφέα Ονορέ ντε Μπαλζάκ (1799–1850). Δημοσιεύθηκε σε περιοδικό το 1832 με τίτλο Ο συμβιβασμός και στη συνέχεια στην τελική του μορφή το 1844. Περιλαμβάνεται στις Σκηνές της ιδιωτικής ζωής της Ανθρώπινης κωμωδίας, συλλογή έργων που απεικονίζουν και διακωμωδούν τη γαλλική κοινωνία στην περίοδο της Παλινόρθωσης (1815–1830) και της Ιουλιανής Μοναρχίας (1830–1848). [1]
 | |
| Συγγραφέας | Ονορέ ντε Μπαλζάκ |
|---|---|
| Εικονογράφος | Édouard Toudouze |
| Τίτλος | Le Colonel Chabert |
| Γλώσσα | Γαλλικά |
| Ημερομηνία δημοσίευσης | 1829 |
| Μορφή | μυθιστόρημα |
| Σειρά | Η Ανθρώπινη κωμωδία |
| Χαρακτήρες | Maître Derville και Ιακίντ Σαμπέρ |
| Προηγούμενο | Ο μπάρμπα-Γκοριό |
| Επόμενο | Η λειτουργία του άθεου |
| δεδομένα () | |
Η υπόθεση αναφέρεται στην παράξενη περιπέτεια ενός ήρωα των ναπολεόντειων πολέμων που αφού κηρύχθηκε νεκρός, μετά από χρόνια επιστρέφει στο Παρίσι και διεκδικεί τη σύζυγό του και την περιουσία του.[2]
Το έργο διασκευάστηκε για έξι κινηματογραφικές ταινίες, το θέατρο και την τηλεόραση.[3]
Περίληψη πλοκής Επεξεργασία
Η ιστορία διαδραματίζεται το 1817. Μαθαίνουμε ότι 10 χρόνια νωρίτερα, στη μάχη του Άιλαου, ο Ιακίντ Σαμπέρ, συνταγματάρχης του ναπολεόντειου στρατού θεωρήθηκε νεκρός και θάφτηκε αλλά μπόρεσε να ελευθερωθεί από τον ομαδικό τάφο και τον φρόντισαν αγρότες. Επιστρέφοντας στο Παρίσι μετά από μια μακρά οδύσσεια, δεν μπορεί να αποδείξει την ταυτότητά του καθώς στο μεταξύ έχει κηρυχθεί επίσημα νεκρός.
Μαθαίνει ότι η σύζυγός του, την οποία είχε παντρευτεί παρά την αμφίβολη φήμη της, είχε ξαναπαντρευτεί με τον κόμη ντε Φερώ (από τον οποίο απέκτησε δύο παιδιά). Ο νέος σύζυγος είναι γόνος της παλιάς αριστοκρατίας που είχε μεταναστεύσει κατά τη διάρκεια της Τρομοκρατίας, ο οποίος, με τη βοήθεια της περιουσίας του Σαμπέρ, κατάφερε να κατακτήσει μια σεβαστή θέση στην παριζιάνικη κοινωνία. Ως εκ τούτου, η γυναίκα του δεν ενδιαφέρεται να αναγνωρίσει την επιστροφή του συνταγματάρχη, ο οποίος είναι πάμπτωχος και δεν έχει τα μέσα να διεξαγάγει μια δίκη για την αναγνώριση των δικαιωμάτων του, και αρχικά δηλώνει ότι δεν αναγνωρίζει τον πρώτο της σύζυγο. [4]
Μέσα στη στενοχώρια του, ο Σαμπέρ απευθύνεται στον δικηγόρο Ντερβίλ (έτσι ξεκινά η ιστορία). Συγκινημένος από την ιστορία του, ο Ντερβίλ δέχεται να αναλάβει την υπόθεση παρά τις δυσκολίες της, του δανείζει και χρήματα για να ζήσει. Ο δικηγόρος, έχοντας επίγνωση των περιπλοκών μιας πιθανής αγωγής, αποφασίζει να προσπαθήσει να διευθετήσει το θέμα φιλικά. Μετά από συνομιλίες με την κόμισσα, ετοιμάζει ένα προσχέδιο διευθέτησης, στην οποία ο Συνταγματάρχης παραιτείται της ταυτότητάς του με αντάλλαγμα την επιστροφή μέρους της περιουσίας του. Ο Σαμπέρ, όμως, λίγο πριν από την υπογραφή ακούει μια συζήτηση μεταξύ της κόμισσας και του διαχειριστή της και συνειδητοποιεί ότι έχει εξαπατηθεί. Βλέποντας την ψεύτικη ευγένεια και την υποκρισία της γυναίκας του, την οποία εξακολουθεί να αγαπά, της λέει ότι την περιφρονεί και παραιτείται από κάθε διεκδίκηση. Επίσης αρνείται να δεχτεί οποιαδήποτε περαιτέρω βοήθεια από τον Ντερβίλ και εξαφανίζεται.
Μετά από πολλά χρόνια, ο δικηγόρος τον ξανασυναντά, ως κάτοικο ασύλου αστέγων, αρνείται το όνομά του. Αυτή η εμπειρία τον γεμίζει αηδία για την παριζιάνικη υψηλή κοινωνία και τον ωθεί να απομακρυνθεί από την πρωτεύουσα. [5]
Θέματα Επεξεργασία
Σ' αυτό το σύντομο μυθιστόρημα, ο Μπαλζάκ αντιπαραθέτει δύο κοσμοθεωρίες: το ναπολεόντειο σύστημα αξιών, που βασίζεται στην τιμή και τη στρατιωτική ανδρεία και αυτό της Παλινόρθωσης.
Παρουσιάζεται επίσης το σενάριο του σφετεριστή και της καταπατημένης νομιμότητας. Δέκα χρόνια μετά την ανακοίνωση του θανάτου του, ο Σαμπέρ είναι ένας δεύτερος Οδυσσέας, πιο άτυχος από τον επιφανή προκάτοχό του. Με αυτό το υπόβαθρο, ο συγγραφέας παρουσιάζει μια δικαστική υπόθεση, ένα ψυχολογικό δράμα, τη μάταιη αναζήτηση μιας χαμένης ταυτότητας και παρουσιάζει μια ιστορική και κοινωνική ιστορία που καταγγέλλει, μετά την πτώση της Αυτοκρατορίας, την υποκρισία και τον εγωισμό της αστικής κοινωνίας της Παλινόρθωσης, όπου το μόνο που είχε σημασία ήταν η κοινωνική άνοδος που βασίζονταν στην κατοχή χρημάτων, ειδικά στον κληρονομικό πλούτο.[6]
Διασκευές Επεξεργασία
- 1911: Συνταγματάρχης Σαμπέρ. Γαλλία. Σκηνοθεσία: André Calmettes και Henri Pouctal.
- 1920: Συνταγματάρχης Σαμπέρ, Ιταλία. Σκηνοθεσία Carmine Gallone.
- 1932: Άνθρωπος χωρίς όνομα. Γερμανία. Σκηνοθεσία: Gustav Ucicky.
- 1943: Συνταγματάρχης Σαμπέρ. Γαλλία. Σκηνοθεσία René Le Hénaff.
- 1978: Συνταγματάρχης Σαμπέρ. Ρωσία.
- 1994: Συνταγματάρχης Σαμπέρ Γαλλία. Σκηνοθεσία Ιβ Ανζελό. Πρωταγωνιστούν οι Ζεράρ Ντεπαρντιέ και Φανί Αρντάν.[7]
Μεταφράσεις στα ελληνικά Επεξεργασία
- Ο συνταγματάρχης Σαμπέρ, εκδόσεις Ζαχαρόπουλος, 1994
- Ο συνταγματάρχης Σαμπέρ, μετάφραση: Δημήτρης Στεφανάκης, εκδόσεις Έναστρον, 2014
- Ο συνταγματάρχης Σαμπέρ, μετάφραση: Μαρία Κράλλη, εκδόσεις Ποικίλη Στοά, 2018 [8]
Παραπομπές Επεξεργασία
- ↑ . «schoolmouv.fr/fiches-de-lecture/le-colonel-chabert-honore-de-balzac/fiche-de-lecture».
- ↑ . «alalettre.com/balzac-oeuvres-colonel-chabert».
- ↑ . «athinorama.gr/cinema/movie/suntagmatarxis_samper».
- ↑ ,. «lesresumes.com/litterature/honore-de-balzac-le-colonel-chabert-resume-personnages-et-analyse/».
- ↑ . «bacfrancais.com/bac_francais/resume-balzac-colonel-chabert».
- ↑ . «kidsvacances.fr/fiches-de-cours/lycee/francais/colonel-chabert».
- ↑ . «imdb.com/title/Συνταγματάρχης Σαμπέρ/Original title: Le colonel Chabert/1994».
- ↑ . «politeianet.gr/books/balzac-honore-de-poikili-stoa-o-suntagmatarchis-samper».