Πέταρ Σκοκ

Ο Πέταρ Σκοκ (Κροατική προφορά: pětar skôk; 1 Μαρτίου 1881 – 3 Φεβρουαρίου 1956) ήταν Κροάτης γλωσσολόγος και ειδικός στην ονοματολογία.

Πέταρ Σκοκ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση	1  Μαρτίου 1881 Jurkovo Selo
Θάνατος	3  Φεβρουαρίου 1956 Ζάγκρεμπ
Τόπος ταφής	νεκροταφείο Μιριγκόι
Χώρα πολιτογράφησης	Κροατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Κροατικά Γαλλικά
Σπουδές	Πανεπιστήμιο της Βιέννης
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	γλωσσολόγος διδάσκων πανεπιστημίου λατινολόγος
Εργοδότης	Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ

Βιογραφία

Ο Πέταρ Σκοκ γεννήθηκε σε μια κροατική οικογένεια στο χωριό Γιούρκοβο Σέλο, Ζούμπερακ . Από το 1892 έως το 1900 παρακολούθησε το Γυμνάσιο στο Ράκοβατς κοντά στο Κάρλοβατς. Στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης (1900 – 1904) σπούδασε ρομανική και γερμανική φιλολογία και ινδοευρωπαϊκές σπουδές, δίνοντας εξετάσεις για καθηγητή το 1906. Έλαβε Ph.D. με διατριβή για τη Νοτιογαλλική ονοματολογία των τοπωνύμιων.

Ως καθηγητής γυμνασίου δίδαξε στη Μπάνια Λούκα και υπηρέτησε ως βιβλιοθηκάριος του Βασιλικού μουσείου στο Σεράγεβο. Από το 1917 έγινε επίκουρος καθηγητής στη Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών του Ζάγκρεμπ. Την περίοδο από το 1919 έως τη συνταξιοδότησή του, εργάστηκε ως κανονικός καθηγητής στο τμήμα σεμιναρίων Ρομανικών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Ζάγκρεμπ και δίδαξε γαλλική γλώσσα και λογοτεχνία στην Ανώτερη Παιδαγωγική Σχολή (Viša pedagoška škola) στο Ζάγκρεμπ.

Άρχισε να γράφει ως μαθητής γυμνασίου, έχοντας δημοσιεύσει λογοτεχνικές κριτικές με το ψευδώνυμο Π.Σ. Μίκοφ. Αργότερα αφοσιώθηκε πλήρως στις γλωσσολογικές σπουδές της νοτιοανατολικής Ευρώπης, κυρίως των ρομανικών γλωσσών: Λαϊκή Λατική γλώσσα, δαλματική γλώσσα, με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ρομανική επιρροή στις κροατικές διαλέκτους και σε άλλες γλώσσες στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Μελέτησε την ιστορία των Σλάβων, γλώσσες και αλληλεπιδράσεις γλωσσών από την ανατολική ακτή της Αδριατικής μέχρι την ενδοχώρα με ιδιαίτερη προσοχή στην ονοματολογία. Χάρη στην προσπάθεια του Σκοκ, το κέντρο των κροατικών σπουδών ονοματολογίας βρίσκεται από το 1948 στο ίδρυμα, που είναι σήμερα Ινστιτούτο Κροατικής Γλώσσας και Γλωσσολογίας.

Ο Σκοκ πέθανε στις 3 Φεβρουαρίου 1956 στο Ζάγκρεμπ.

Έργα

Ως εξαιρετικά παραγωγικός συγγραφέας, ο Σκοκ δημοσίευσε δεκάδες βιβλία και εκατοντάδες ερευνητικές εργασίες σε περιοδικά. Η «αναθεωρημένη» βιβλιογραφία του από τον Ζέρκο Μούλιατσιτς την επεκτείνει σε περισσότερα από 650 έργα. Μερικά από τα αξιόλογα βιβλία του είναι:

• Naša pomorska i ribarska terminologija na Jadranu (Σπλιτ, 1933)
• Dolazak Slavena na Mediteran (Σπλιτ, 1934)
• Pregled francuske gramatike I–II (Ζάγκρεμπ, 1938–1939)
• Osnove romanske lingvistike, I–III (Ζάγκρεμπ, 1940)
• Slavenstvo i romanstvo na jadranskim otocima I–II (Ζάγκρεμπ, 1950)

Άφησε σε χειρόγραφο ημιτελές ετυμολογικό λεξικό που εκδόθηκε μεταθανάτια σε 4 τόμους με τον τίτλο Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika («Ετυμολογικό λεξικό της κροατικής ή της σερβικής γλώσσας»), 1971–1974, και το οποίο αντιπροσωπεύει μέχρι σήμερα το πιο ογκώδες κροατικό ετυμολογικό λεξικό με περισσότερες από 10.000 λέξεις. Σύμφωνα με τα λόγια του ακαδημαϊκού Αύγουστου Κόβατσετς, το ετυμολογικό λεξικό του Σκοκ είναι μια σύνθεση των «επιστημονικών προσπαθειών του στο σύνολό τους στους τομείς της ετυμολογίας και της γλωσσολογίας γενικά» και αντιπροσωπεύει την πιο αξιοσημείωτη «συμβολή ενός επιστημονικού ατόμου στην κροατική γλώσσα και τη μελέτη της κροατικής γλώσσα στον 20ο αιώνα». Ο Σκοκ άφησε το λεξικό του ημιτελές σε χειρόγραφο - οι σημειώσεις του επεξεργάστηκαν από τον μαθητή και συνάδελφό του Βαλεντίν Πούτανετς .

Η μετέπειτα ανάπτυξη του λεξικού του Σκοκ κατευθύνεται προς δύο κατευθύνσεις. Το πρώτο είναι συμπλήρωμα, με την πιο πολύτιμη συνεισφορά να είναι ένα έργο του Βόιμιρ Βίνια Jadranske etimologije: Jadranske dopune Skokovu etimologijskom rječniku ("Αδριατικές ετυμολογίες: Αδριατική προσθήκη στο ετυμολογικό λεξικό του Σκοκ") σε τρεις τόμους. Ο τελευταίος τόμος - το πολύ απαραίτητο ευρετήριο - ετοιμάζεται για δημοσίευση.

Η άλλη κατεύθυνση είναι η μείωση του τεράστιου λεξικού του Σκοκ σε εγχειρίδιο, πιο προσιτό στο ευρύτερο αναγνωστικό κοινό. Ο Αλέμκο Γκλούχακ δημοσίευσε έτσι το Κροατικό ετυμολογικό λεξικό (Hrvatski etimologijski rječnik) (Ζάγκρεμπ, 1993, 832 σελ.) με περίπου 1800 κεφαλίδες, περίπου 7800 κροατικά λεξήματα και περισσότερα από 1000 προσωπικά ονόματα, εγγενή Κροατικά και ξένης προέλευσης, συνοδευόμενα από μια σύντομη περιγραφή βασικών όρων της γενετικής σχέσης μεταξύ των γλωσσών του κόσμου.

Κληρονομιά

Προς τιμήν του Πέταρ Σκοκ πραγματοποιούνται ετυμολογικά-ονοματολογικά συνέδρια με συνεισφορές Κροατών και ξένων ειδικών. Μέχρι στιγμής έξι από αυτά έχουν πραγματοποιηθεί, χρονολογικά στο Ζάγκρεμπ (1987), Ζαντάρ, Πούλα, Κρκ, Βούκοβαρ και στην Κόρτσουλα (2006).

Βιβλιογραφία

• «In memoriam: Antun Barac; Dragutin Boranić; Mihovil Kombol; Petar Skok» (στα Croatian) (PDF). Slovo (Old Church Slavonic Institute) (6–7–8): 337–345. September 1957. http://hrcak.srce.hr/file/21097. 
• Muljačić, Žarko (2008-04-03). «Bibliographies of P. Skok and M. Deanović: addenda and corrigenda» (στα Italian) (PDF). Studia Romanica et Anglica Zagrabiensia (52): 65–85. http://hrcak.srce.hr/file/36423.