Ο Παμμένης (έζησε τον 4ο αι. π.Χ.) ήταν ένας από τους μεγάλους πολιτικούς και στρατιωτικούς άνδρες της αρχαίας Θήβας. Συνδεόταν με τον Επαμεινώνδα με πολιτικούς δεσμούς και δεσμούς φιλίας και πήρε μέρος σε όλους τους αγώνες του Επαμεινώνδα και του Πελοπίδα.

Παμμένης
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση3ος αιώνας π.Χ.
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταστρατιωτικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΜάχη των Λεύκτρων

Μετά την κατάληψη της Καδμείας από τους Σπαρτιάτες με τον στρατηγό Φοιβίδα και την βοήθεια των ολιγαρχικών Θηβαίων, ο Παμμένης έμεινε στην Θήβα, όπου και εργάστηκε μαζί με τον Επαμεινώνδα και τον Γοργίδα για την ανασύσταση του Ιερού Λόχου και την αποτίναξη του Σπαρτιατικού ζυγού.

Όταν ο Φίλιππος Β΄, μετέπειτα βασιλιάς της Μακεδονίας, εστάλη ως όμηρος στη Θήβα, τέθηκε υπό την φροντίδα του Παμμένη και έμεινε στο σπίτι του [1]. Ο Φίλιππος εκμεταλλεύτηκε την παραμονή του αυτή για να μπορέσει να μάθει και να τελειοποιήσει νέες τεχνικές, που πρώτος εφάρμοσε ο Επαμεινώνδας.

Μετά τον θάνατο του Επαμεινώνδα στην Μάχη της Μαντίνειας, ο Παμμένης ήταν ο μόνος επιφανής Θηβαίος που επέζησε και οδήγησε την στρατιά πίσω στην Θήβα. Ηγήθηκε ως αρχιστράτηγος στον πόλεμο εναντίον των Φωκέων και, όταν οι Σπαρτιάτες προσπάθησαν να καταστρέψουν την Μεγάλη Πόλη (Μεγαλόπολη), που ο Επαμεινώνδας είχε ιδρύσει, ο Παμμένης στάλθηκε ξανά στην Πελοπόννησο και κατάφερε να την σώσει[2].

Όταν ο Αρτάβαζος Β΄, σατράπης της Φρυγίας, εξεγέρθηκε το 353 π.Χ. εναντίον του Αρταξέρξη Γ΄ της Περσίας, ο Παμμένης οδήγησε 5.000 Θηβαίους προς βοήθεια τού Αρταβάζου Β΄ και κατέβαλε τις δυνάμεις τοy βασιλιά σε δύο μεγάλες μάχες[3]. Αλλά ο Αρτάβαζος Β΄ υποπτεύθηκε, ότι ο Παμμένης συνωμοτούσε με τους εχθρούς του και αφού τον συνέλαβε, τον παρέδωσε στους αδελφούς του Οξύθρα και Δίβικτο.

Για τον Παμμένη αναφέρεται, ότι ήταν εθισμένος στην παιδεραστία. Δεν ξέρουμε πόσο αξιόπιστη είναι η ιστορία, σύμφωνα την οποία όταν ο Φίλιππος Β΄ ήταν υπό την επίβλεψη τού Παμμένη, είχε ομοφυλοφιλική σχέση με αυτόν. Ήταν συνετός και μετριόφρονας στρατηγός και συντηρητικός πολιτικός.

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. [...] οὗτος ἦν Φίλιππος ὁ τοῖς Ἕλλησιν ὕστερον πολεμήσας ὑπὲρ τῆς ἐλευθερίας, τότε δὲ παῖς ὢν ἐν Θήβαις παρὰ Παμμένει δίαιταν εἶχεν. [...] Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Πελοπίδας, 26.6-7
  2. [...] καὶ Παμμένην ἀπέστειλεν ἡγεμόνα ἀμύνειν τοῖς Ἀρκάσιν [...] Παυσανίας, Ελλάδος Περιήγησις, Βιβλίο Η', κεφ. 27.2
  3. [...] ὁ δὲ Παμμένης βοηθήσας Ἀρταβάζῳ καὶ τοὺς σατράπας μεγάλαις μάχαις δυσὶ νικήσας περιεποιήσατο μεγάλην δόξαν ἑαυτῷ τε καὶ τοῖς Βοιωτοῖς.[...] Διόδωρος Σικελιώτης, Ιστορική Βιβλιοθήκη, Βιβλίο ΙΣΤ', κεφ. 34

Πηγές Επεξεργασία

  • Γεώργιος Δ Τσεβάς, Ιστορία της Θήβας και της Βοιωτίας, 1928 (Πνευματικό κέντρο Δήμου Θηβαίων), σελ 30,30,240-1,267,271,273,275-6,303-5,315,322.