Παναγιώτης Αραβαντινός
Ο Παναγιώτης Αραβαντινός (Πάργα 1809-1870), γνωστός και με το ψευδώνυμο Θεσπρωτός, ήταν Έλληνας λόγιος ιστοριοδίφης και συγγραφέας του 19ου αιώνα.
| Παναγιώτης Αραβαντινός | |
|---|---|
 | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Παναγιώτης Αραβαντινός (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 1809 Πάργα |
| Θάνατος | 1870 Ιωάννινα |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | λόγιος συγγραφέας[1] |
| Οικογένεια | |
| Τέκνα | Σπυρίδων Π. Αραβαντινός |
Βιογραφία
ΕπεξεργασίαΓεννήθηκε το 1809 στην Πάργα της Ηπείρου.[2] Ο πατέρας του ήταν ο καραβοκύρης Σταματέλος Α. Αραβαντινός, με απώτερη καταγωγή από την Κεφαλλονιά.[3] Όταν, το 1819, οι Άγγλοι πούλησαν την Πάργα στον Αλή Πασά, η οικογένειά του εκπατρίστηκε μαζί με άλλους πρόσφυγες στην Κέρκυρα. Εκεί ο μικρός Παναγιώτης πήγε σχολείο στο «Ελληνικόν Φροντιστήριον» του Ανδρέα Ιδρωμένου, ενώ παρακολούθησε και μαθήματα στην Ακαδημία του Γκίλφορντ. Το 1824, εξαιτίας της πτώχευσης του πατέρα του, εγκαταστάθηκε στους Παξούς.[4] Δίδαξε αρχικά στους Παξούς και αργότερα στην Πάργα, και έλαβε πρόσκληση το 1836 να γίνει διευθυντής του Ελληνικού Σχολείου των Ιωαννίνων. Ασχολήθηκε με μεγάλο πάθος στην έρευνα και μελέτη της ιστορίας και λαογραφίας της Ηπείρου, και έγινε ο ειδικότερος Ηπειρογράφος. Δημοσίευσε πάμπολλα δικά του κείμενα, ενώ άφησε και πλούσια συλλογή αδημοσίευτων μελετών.
Το 1838 παντρεύτηκε τη Βασιλική, κόρη του Δημητρίου Δεσίλα Πάντζα στην Πάργα και μαζί απέκτησαν μεγάλη οικογένεια.[5] Γιοι τους ήταν ο μετέπειτα νομομαθής. δικαστικός και πολιτικός Σπυρίδων Αραβαντινός (1843-1906), ο μετέπειτα τραπεζίτης και βουλευτής Αττικοβοιωτίας Κωνσταντίνος Αραβαντινός (1846-1911), ο μετέπειτα ιατρός και μελετητής Αριστείδης Αραβαντινός (1852-1922) και ο μετέπειτα μουσικός και μονωδός Περικλής (Άραμις) Αραβαντινός (1859-1932).[6]
Εργογραφία
Επεξεργασία- «Χρονογραφία της Ηπείρου των τε όμορων Ελληνικών και Ιλλυρικών χωρών» έως το 1854 (δύο τόμοι), 1856 (περιγράφονται οι συγκρούσεις των Τουρκαλβανών και των Ελλήνων στις περιοχές γύρω από το Σούλι
- Αραβαντινός, Παναγιώτης Σταμ. (1863). Παροιμιαστήριον ή συλλογή παροιμιών εν χρήσει ουσών παρά τοις Ηπειρώταις. Ιωάννινα: Τυπογραφείον Δωδώνης. σελίδες ια'+1λ.+[13]-183+1λ. σ., 21 εκ. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024.
- Αραβαντινός, Παναγιώτης Σταμ. (1864). Ο εν Ιωαννίνοις καταγέλαστος επικριτής του παροιμιαστηρίου. Εν Αθήναις: Τυπογραφείον Δωδώνης. σελίδες 23 σ., 21 εκ. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024.
- «Ηπειρώτικα τραγούδια, Συλλογή δημωδών ασμάτων», περιέχει και το δικό του ποίημα «Η αδελφική αγάπη»
- «Περιγραφή της Ηπείρου» τόμοι α-γ
- «Ιστορία της Ελληνικής παιδείας παρ' Έλλησιν»
- Αραβαντινός, Παναγιώτης Σταμ. (1866). Βιογραφική συλλογή λογίων της Τουρκοκρατίας. Ιωάννινα: Εκδόσεις Εταιρείας Ηπειρωτικών Μελετών. σελίδες κζ'+249 σ., 26 εκ. Ανακτήθηκε στις 19 Οκτωβρίου 2024.
- «Περί της αρχαίας χωρογραφίας της Ηπείρου», 1858
- «Περί του χρονικού της Ηπείρου», 1865 όπου χρησιμοποίησε το ψευδώνυμο «Παναγιώτης Θεσπρωτός»
- «Περί του Οσίου Νείλου του Εριχιώτου», 1865
μετά το θάνατό του δημοσιεύτηκαν τα έργα του:
- «Συλλογή δημωδών ασμάτων της Ηπείρου», 1880
- «Ιστορία του Αλή Πασά του Τεπελενλή», 1895
- «Μονογραφία περί Κουτσοβλάχων», 1905
- «Ηπειρωτικόν γλωσσάριον», 1909
- «Εκ των ανεκδότων έργων του Παναγιώτου Στ. Αραβαντινού»[7]
Πηγές
Επεξεργασία- ανώνυμος (1914). Κωνσταντίνος Σκόκος, επιμ. Ημερολόγιον Σκόκου. Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου των Καταστημάτων Ανέστη Κωνσταντινίδου. σελίδες 385–386. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2010. (pdf)[νεκρός σύνδεσμος]
Αναφορές
Επεξεργασία- ↑ «Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας» (νέα ελληνική γλώσσα) Αθήνα. 2007. σελ. 163. ISBN-13 978-960-16-2237-8.
- ↑ Βλ. Φωφώ Ν. Μαυρικίου, Πάνος Αραβαντινός, Αθήνα, 2011, (Έκδ. Μουσείου Μπενάκη), σελ. 57-58. Στα λήμματα των εγκυκλοπαιδειών «Ηλίου» και «Δρανδάκη» και αλλού, παραδίδεται ως χρονολογία γέννησής του το 1811.
- ↑ Βλ. Φωφώ Ν. Μαυρικίου, Πάνος Αραβαντινός, Αθήνα, 2011, (Έκδ. Μουσείου Μπενάκη), σελ. 58.
- ↑ Βλ. Φωφώ Ν. Μαυρικίου, Πάνος Αραβαντινός, Αθήνα, 2011, (Έκδ. Μουσείου Μπενάκη), σελ. 58-59.
- ↑ Βλ. Φωφώ Ν. Μαυρικίου, Πάνος Αραβαντινός, Αθήνα, 2011, (Έκδ. Μουσείου Μπενάκη), σελ. 58.
- ↑ Βλ. Φωφώ Ν. Μαυρικίου, Πάνος Αραβαντινός, Αθήνα, 2011, (Έκδ. Μουσείου Μπενάκη), σελ. 58-60, 571-575.
- ↑ Περιοδικό «Ηπειρωτικά Χρονικά», τεύχος 10 (1935), σελίδες 187-191.