π Πρύμνας

αστέρας
(Ανακατεύθυνση από Πι Πρύμνας)

Ο π (πι) Πρύμνας (Pi Puppis, π Pup) είναι ο δεύτερος σε φωτεινότητα (όπως φαίνεται από τη Γη) αστέρας του νότιου αστερισμού Πρύμνα. Μπορεί να παρατηρηθεί με γυμνό μάτι τη νύχτα, ακόμα και σε ουρανό με μέτρια φωτορύπανση. Μετρήσεις της παραλλάξεώς του δίνουν μία απόσταση από τη Γη περί τα 810 έτη φωτός.[1] Ο π Πρύμνας είναι διπλός ή τριπλός αστέρας, με φωτεινότερο συνοδό μεγέθους 6,86 σε γωνιακή απόσταση 0,72 δευτερόλεπτο της μοίρας και γωνία θέσης 148°.[2] Πολύ μακρύτερα, πάνω από 1 λεπτό της μοίρας από τον κύριο αστέρα, υπάρχει ένας αμυδρότερος συνοδός, φασματικού τύπου B9.5. Αν πράγματι πρόκειται για βαρυτικά δέσμιους αστέρες, τότε χρειάζονται περισσότερο από μισό εκατομμύριο γήινα έτη για να εκτελέσουν μία πλήρη περιφορά γύρω από το κοινό κέντρο μάζας τους.

π Πρύμνας
Αστερισμός: Πρύμνα
Συντεταγμένες
(εποχή 2000.0):
α = 7h:17m:08,6s,
δ = −37°.05′.51″
Φαινόμενο μέγεθος: 2,73 (διάμεσο)
Φασματικός τύπος: K3 Ib
Απόσταση από τη Γη: 810 ± 70 έτη φωτός
Εναλλακτικές ονομασίες: CPD−36°1211, FK5 278, HD 56855,
HIP 35264, HR 2773, SAO 197795

Το φάσμα του κυρίως αστέρα π Πρύμνας ανήκει στον τύπο K3 Ib.[3], όπου η τάξη λαμπρότητας Ib αντιστοιχεί σε υπεργίγαντα αστέρα που έχει καταναλώσει το υδρογόνο στην περιοχή του πυρήνα του, έχει εξελιχθεί πέρα από την Κύρια ακολουθία και έχει διασταλεί σε διάμετρο περίπου 48 φορές μεγαλύτερη της ηλιακής.[4] Η ενεργός θερμοκρασία του είναι περί τους 4.020 βαθμούς K,[5], κάτι που του προσδίδει την πορτοκαλί απόχρωση ενός αστέρα τύπου K.[6] Από τους δύο τελευταίους αριθμούς υπολογίζεται ότι η πραγματική του λαμπρότητα είναι 11,8 χιλιάδες φορές μεγαλύτερη από τη λαμπρότητα του Ήλιου. Η μάζα του π Πρύμνας εκτιμάται ότι είναι 11,7 φορές μεγαλύτερη από την ηλιακή, ενώ η ηλικία του εκτιμάται σε 20 ± 4 εκατομμύρια έτη.

Ο κύριος αστέρας π Πρύμνας είναι ημιπεριοδικός μεταβλητός αστέρας[7], ο οποίος παρουσιάζει μία ελαφρά διακύμανση στο φαινόμενο μέγεθός του από 2,70 μέχρι 2,85.[8] Ανήκει στο δυσδιάκριτο αραιό ανοικτό σμήνος Collinder 135, του οποίου αποτελεί το λαμπρότερο και μεγαλύτερης μάζας μέλος.[9]

Ο π Πρύμνας απομακρύνεται από τη Γη και το Ηλιακό Σύστημα με ταχύτητα 15,8 χιλιόμετρα ανά δευτερόλεπτο (56.900 χιλιόμετρα την ώρα).

Παραπομπές Επεξεργασία

  1. van Leeuwen, F. (Νοέμβριος 2007), «Validation of the new Hipparcos reduction», Astronomy & Astrophysics 474 (2): 653–664, doi:10.1051/0004-6361:20078357 
  2. Fabricius, C.; Makarov, V.V. (April 2000), «Two-colour photometry for 9473 components of close Hipparcos double and multiple stars», Astronomy & Astrophysics 356: 141–145 
  3. Houk, Nancy (1979), «Michigan catalogue of two-dimensional spectral types for the HD stars», Michigan Catalogue of Two-dimensional Spectral Types for the HD stars. Volume_3. Declinations -40_ƒ0 to -26_ƒ0 (Ann Arbor, Michigan: Dept. of Astronomy, University of Michigan) 3 
  4. Pasinetti Fracassini, L. E.; Pastori, L.; Covino, S.; Pozzi, A. (February 2001), «Catalogue of Apparent Diameters and Absolute Radii of Stars (CADARS)», Astronomy and Astrophysics 367: 521–524, doi:10.1051/0004-6361:20000451 
  5. Pérez Martínez, M. Isabel; Schröder, K.-P.; Cuntz, M. (Ιούνιος 2011), «The basal chromospheric Mg II h+k flux of evolved stars: probing the energy dissipation of giant chromospheres», Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 414 (1): 418–427, doi:10.1111/j.1365-2966.2011.18421.x 
  6. The Colour of Stars, Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, 21 Δεκεμβρίου 2004, http://outreach.atnf.csiro.au/education/senior/astrophysics/photometry_colour.html, ανακτήθηκε στις 2012-01-16 
  7. Kazarovets, E.V.; Samus, N.N.; Durlevich, O.V.; Frolov, M.S.; Antipin, S.V.; Kireeva, N.N.; Pastukhova, E.N. (Ιανουάριος 1999), «The 74th Special Name-list of Variable Stars», Information Bulletin on Variable Stars 4659: 1 
  8. Burnham, Robert (1978), Burnham's celestial handbook: an observer's guide to the universe beyond the solar system, Dover books explaining science, 3 (2η έκδοση), Courier Dover Publications, σελ. 1499, ISBN 0-486-23673-0, https://books.google.com/books?id=PJzIt3SIlkUC&pg=PA1499 
  9. Eggen, O.J. (Φεβρουάριος 1983), «Six clusters in Puppis-Vela», Astronomical Journal 88: 197–214, doi:10.1086/113306 

Δείτε επίσης Επεξεργασία

Εξωτερικοί σύνδεσμοι Επεξεργασία

 
 
Στο λήμμα αυτό έχει ενσωματωθεί κείμενο από το λήμμα Pi Puppis της Αγγλικής Βικιπαίδειας, η οποία διανέμεται υπό την GNU FDL και την CC-BY-SA 4.0. (ιστορικό/συντάκτες).